Morgunblaðið - 23.11.1984, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. NÓVEMBER 1984
Þorsteinn Pálsson, formaður Sjálfstæðisflokksins:
Viðreisn lífskjara hefst (£
ekki í innanlands ófriði
Vill viðræður stjórnar og stjórnarandstöðu um tekjuskiptingu
l'að er brýnt að hefja þegar að nýju undirbúning að þjóðarsátt, í þríhliða
viðræðum stjórnvalda og aðila vinnumarkaðar, með endurnýjun kjarasamn-
inga á næsta ári í huga. „Við eigum ekki að kasta þeirri hugmynd frá okkur
þótt hún hafi ekki náð fram að ganga að sinni,“ sagði Þorsteinn Pálsson,
formanns Sjálfstæðisflokksins, i umræðum um stefnuræðu forsætisráðherra á
Alþingi í gærkveldi. „Þvert á móti tel ég brýnna en nokkru sinni fyrr að
stofnað verði til slíkra viðræðna því að viðreisn atvinnuvega og lífskjara hefst
ekki í innanlands ófriði heldur með sáttum milli stétta og byggðarlaga."
Formaður Sjáifstæðisflokksins hlutdeild launa í verðmætasköpun
kvað nauðsynlegt að hækka bætur
almannatrygginga til samræmis
við laur.abreytingar, og ýta úr vör
fyrsta áfanga iækkunar tekuskatts
á almennum launatekjum. Verja
bæri kaupmátt með lækkun skatta
eða aðflutningsgjalda, aðhalds-
samri gengisstefnu, sem haldi niðri
verðlagi, m.a. á opinberri þjónustu
og lífsnauðsynjum. Endurskipu-
lagning húsnæðislánakerfisins
gæti einnig orðið veigamikill þátt-
ur í viðræðum um þjóðarsátt.
Þorsteinn Pálsson kvað megin-
stefið í gagnrýni Alþýðubandalags
og Alþýðuflokks meinta tilfærslu
fjármuna frá launafólki til at-
vinnuvega. Sannleikurinn væri
hinsvegar sá að báðir aðilar hefðu
orðið fyrir áföllum vegna minni
þjóðartekna. Engu að síður kynni
að vera rétt, til að treysta heil-
brigða samvinnu stjórnar og
stjórnarandstöðu, að setja niður
nefnd þessara aðila, hugsanlega
með þátttöku vinnumarkaðarins,
til úttektar á tekjuskiptingu og
og þjóðartekjum. Sú vinna gæti
komið að gagni í kjarasamningum
á næsta ári. „Ég mun beita mér
fyrir þessu,“ sagði hann.
Þorsteinn Pálsson kvað vaxta-
greiðslur þjóðarinnar til útlend-
inga vegna erlendra skulda hafa
tvöfaldast frá 1978 en fimmfaldast
frá 1972. Þetta þýði þrjú þúsund
milljóna króna tilfærslu til útlend-
inga, sem rýri kaupmátt þjóðar-
tekna samsvarandi, auk þess sem
skuldasöfnunin hafi ekki leitt til
aukins hagvaxtar, þvert á móti.
Atvinnufyrirtækin eiga ekki að
vera á félagslegu framfæri undir
ríkisskipulagi, sagði formaður
Sjálfstæðisflokksins. Hitt væri
nær nútíðinni að byggja hér upp á
grundvelli félagslegs markaðsbú-
skapar. Reynslan sýndi okkur að
aukið sjálfstæði atvinnugreinanna
hefði hvarvetna leitt til mestra
framfara og alhliða uppbyggingar.
Á hinn bóginn vildum við nota af-
rakstur þessa skipulags til þess að
byggja upp velferðarkerfi, sem
væri forsenda þess að við gætum
lifað sáttir — sem samstæð þjóð.
Hann taldi brýnt að þær um-
fangsmilklu kerfisbreytingar í
fjárfestingarmálum og sjóða- og
bankakerfi, sem samkomulag varð
um milli stjórnarflokkanna í haust,
verði sem fyrst að veruleika.
En brýnustu úrlausnarefnin
væru í sjávarútvegi. Vandi hans
yrði ekki leystur með gengisfell-
ingu. Þar þyrftu enn að koma til
margháttaðar aögerðir, bæði af
opinberri hálfu og fyrirtækjanna
sjálfra. Sjávarútvegurinn yrði enn
um ókomna tíð meginuppistaða
gjaldeyrisöflunar þjóðarinnar og
atvinnu landsbyggðarfólks.
Þorsteinn Pálsson sagði nú mik-
ilvægara en nokkru sinni fyrr að
standa að öflugu skólastarfi og
leggja rækt við alhliða rannsóknir,
aðlaga yrði menntakerfið sem mest
mætti verða að þörfum atvinnulífs-
ins. Til kennara væru og yrðu gerð-
ar miklar kröfur og auðvitað ekki
óeðlilegt að kjör þeirra væru metin
í samræmi við það. Þá þyrfti í
skattalegum efnum að koma á
meiri jöfnuði milli þeirra kvenna
sem starfa á heimilum og hinna
sem vinna í atvinnulífinu.
í lok ræðu sinnar vék Þorsteinn
Pálsson að utanríkis- og öryggis-
málum og ítrekaði frumkvæðis-
stefnu Sjálfstæðisflokksins í þeim.
Hann sagði að umræðurnar um
stríð og frið að undanförnu hefðu
enn einu sinni staðfest að stefna
þeirra sem vilja treysta sameigin-
lega varðstöðu lýðræðisríkjanna
nyti meira fylgis en hinna sem
telja friðkaup við einræðisríki sósí-
alista besta kostinn.
Ræðu sinni lauk Þorsteinn Páls-
son með þessum orðum: „Til að
njóta okkar í auknu návígi við aðr-
ar þjóðir verðum við að hlú sem
best að því sem skapar okkur sér-
stöðu sem þjóð: sögunni, ljóðinu,
tungunni og upprunanum, þeirri
arfleifð sem okkur var trúað fyrir
og megum ekki glata.“
Forsætisráðherra í stefnuræðu:
V iðskiptahallinn
alvarlegasta meinið
Hagvöxtur, þótt lítill sé, á næsta ári
„Lítill sparnaður og eyðsla um efni
fram veldur viðskiptahalla, sem er al-
varlegasta meinið í íslenzkum þjóðar-
búskap í dag. Það mein verður að
lækna,“ sagði Steingrímur Her-
mannsson, forsntisráðherra, í stefnu-
ræðu á Alþingi í gærkveldi.
Meðal atriða sem forsætisráð-
herra lagði áherzlu á, vóru eftirtal-
in:
• Háir vextir eru vandamál, ef
standa til langframa. Meginskil-
yrði lækkandi raunvaxta er að
verðbólga hjaðni og jafnvægi náist
á peningamarkaði. Ríkisstjórnin
vill að hamlað verði gegn hækkun
raunvaxta nú á næstunni á meðan
verðbólgualda gengur yfir og hefur
beðið Seðlabankann um tillögur til
eftirlits sem stuðli að því.
• Alda verðhækkana rís í kjölfar
kjarasamninga. Innlend fram-
leiðslu hækkar í verði, sérstaklega
þar sem vinnulaun vega þungt.
• ÖU sanngirni mælir með því, að
sjómenn fái án tafar leiðréttingu á
sínum kjörum. Bændur fylgja öðr-
um starfsstéttum sem leiðir til
mikillar hækkunar á landbúnaðar-
afurðum 1. desember nk.
• Rekstrargrundvöll atvinnuveg-
anna á að tryggja og viðhalda at-
vinnuöryggi. Horfið verður á ný að
festu í gengismálum og þeirri
stefnu fylgt fram 1985.
• Lífskjör verði ekki lakari á árinu
1985 en í ár. Ríkisstjórnin mun
reyna að verja kaupmátt með
auknum greiðslum almannatrygg-
inga, lækkun tolla á nokkrum
nauðsynjum og lækkun tekju-
skatts.
• Mikill viðskiptahalli og þungi
erlendra skulda gerir nauðsynlegt
að ríkisbúskapurinn verði sem
næst hallalaus á næsta ári. Gætt
verður ítrasta aðhakds með erlend-
um lántökum.
• Til þess að bæta að nokkru stöðu
sjávarútvegs verða opinber gjöld af
olíu, bæði til ríkis og sveitarfélaga,
að mestu felld niður. Uppsafnaður
söluskattur í sjávarútvegi verður
endurgreiddur frá og með næstu
áramótum, til að lagfæra stöðu
Aflatryggingarsjóðs.
• Útlánareglur Húsnæðisstofnun-
ar verða teknar til endurskoðunar,
þannig að auka megi fyrirgreiðslu
við þá, sem byggja íbúðir af hæfi-
legri stærð eða kaupa í fyrsta sinni.
• Stefnt er að þvl að úr verðbólgu
dragi að nýju á seinni hluta ársins
1985.
Meðal annarra efnisatriða I
stefnuræðu forsætisráðherra má
nefna eftirfarandi:
Meðalhækkun verðlags milli ár-
anna 1984—1985 verður 26—28 af
hundraði, en verðhækkun frá upp-
hafi til loka árs 1985 um 20 af
hundraði í stað 9—10 af hundraði,
eins og gert var ráð fyrir í þjóð-
hagsáætlun ársins. Vonir standa
hinsvegar til að hraði verðbólgunn-
ar verði kominn niður í svipað horf
og fyrir kjarasamninga I árslok
1985. Þá ríður á miklu að betur tak-
izt til í næstu kjarasamningum, svo
stuðla megi að batnandi lífskjörum
á traustum grunni 1986 og næstu
árin á eftir.
Forsætisráðherra sagði þjóðar-
framleiðslu hafa dregizt saman
þriðja árið í röð. Samdráttarskeið-
ið væri orðið það lengsta sem ís-
lendingar hafi þurft að þola sl.
Tryggvi Gunnarsson, lögfræðingur.
Tryggvi Gunn-
arsson ráð-
inn aðstoðar-
maður hæsta-
réttardómara
Tryggvi Gunnarsson lögfræóingur
befur verið ráðinn aðstoðarmaður
hæstaréttardómara við Hæstarétt.
Fyrst var ráðið í starf aðstoðar-
manns dómara við Hæstarétt fyrir
tveimur árum í kjölfar breytinga
sem þá voru gerðar á lögum um
Hæstarétt. Var Þorgeir Örlygsson
lögfræðingur ráðinn í starfið til
tveggja ára, en hann hefur nú tekið
við starfi dósents við lagadeild Há-
skóla íslands.
Tryggvi fæddist í Reykjavík árið
1955, lauk stúdentsprófi frá Kenn-
araháskóla (slands 1976. Hann út-
skrifaðist sem lögfræðingur frá
Háskóla íslands vorið 1982. Sam-
hliða námi starfaði Tryggvi sem
blaðamaður við Morgunblaðið og
var framkvæmdastjóri Lands-
sambands hestamannafélaga á ár-
unum 1981 til 1982. Að loknu lög-
fræðiprófi vorið 1982 hóf Tryggvi
störf í landbúnaðarráðuneytinu,
fyrst sem fulltrúi og síðan sem
deildarstjóri. Hefur Tryggvi fengið
leyfi frá starfi sínu í ráðuneytinu í
þau tvö ár sem hann hefur verið
ráðinn aðstoðarmaður hæstarétt-
ardómara. Kona Tryggva er Þóra
Sigurðardóttir og eiga þau tvo syni.
Steingrímur Hermannsson, forsætis-
ráðherra.
þrjátiu ár. „Ætlað er að þar með sé
botni lægðarinnar náð og hagvöxt-
ur geti hafizt að nýju á næsta ári,
þótt lítill verði.“
Mikilvægt er, sagði forsætis-
ráðherra, að skapa jarðveg fyrir
nýjar háþróaðar atvinnugreinar.
Ríkisstjórnin hafi ákveðið að efla
rannsókna- og þróunarstörf til
nýsköpunar atvinnulifsins.
Fjárlagafrum-
varpið samþykkt
í ríkisstjórn
Á ríkisstjórnarfundi í gærmorgun var
frumvarp til fjárlaga fyrir næsta ár
rætt og samþykkt að leggja það þann-
ig fyrir alþingi. Albert Guðmundsson
fjármálaráðherra stefnir að því að
halda fjárlagaræðu sína næstkomandi
þriðjudag.
I gær kvaðst Albert ekki geta gef-
ið upplýsingar um efnisatriði I
frumvarpipu fyrr en um það hefði
verið fjallað í þingflokkum stjórn-
arflokkanna.
Ráðningarstofa Reykjavík-
urborgar fimmtíu ára
Ráðningarstofa Reykjavíkurborgar
er orðinn 50 ára, en hún tók til starfa
20. október 1934.
„í fréttatilkynningu frá ráðn-
ingarstofunni segir m.a., að alls hafi
á þessu fimmtíu ára tímabili 50.256
einstaklingar verið frumskráðir sem
atvinnuumsækjendur á ráðn-
ingarstofunni, en margir þeirra
hafa að sjálfsögðu leitað oft til stof-
unnar á þessu tímabili, svo að sam-
tals eru afgreiðslur I sambandi við
vinnu orðnar 212.243. Þá er ekki tal-
inn með fjöldi manns, sem ráðn-
ingarstofan hefur bent á vinnu hjá
ýmsum aðilum, en ekki fengið
ákveðnar upplýsingar um ráðningu.
Ljóst er, að stöðugt fleiri og fleiri
atvinnuumsækjendur leita til ráð-
ingarstofunnar um upplýsingar
varðandi atvinnumöguleika I hinum
ýmsu starfsgreinum og vinnuveit-
endur hafa í síauknum mæli haft
samvinnu við stofnunina varðandi
ráðningu starfsfólks.
Samkvæmt samþykkt borgar-
stjórnar, frá 18. marz 1976, var
ákveðið að setja á stofn sérstaka
deild í 8tofnuninni, sem hefði það
sérstaka verkefni að útvega fólki
með skerta starfsorku vinnu við
hæfi og tók deildin til starfa 1. janú-
ar 1978. Á þessum tíma hefur tekist
að útvega mörgum vinnu er til ör-
yrkjadeildarinnar hafa leitað, en
stöðugt vex sá fjöldi er þangað kem-
ur og ber því brýna nauðsyn til að
efla þennan þátt I starfi stofunnar
eftir föngum.
Á hverju vori leita hundruð skóla-
nemenda eftir vinnu til ráðningar-
stofunnar og hefur tekist á síðari
árum, í samráði við borgaryfirvöld
og hinar ýmsu greinar atvinnuveg-
anna, að leysa að mestu úr atvinnu-
vanda þessa fólks.
Þá hefur Reykjavíkurborg um
áraraðir rekið vinnuskóla fyrir
unglinga á aldrinum 14 og 15 ára og
voru á sl. sumri samtals 1.186 ungl-
ingar á vegum borgarinnar I vinnu.
Forstöðumenn ráðningarstofunn-
ar hafa frá upphafi verið: Gunnar E.
Benediktsson frá 1. ágúst 1934 til
1955, Ragnar Lárusson frá 1955 til
1971 og Gunnar Helgason frá 1971
Núverandi stjóm Ráðningarstofu
Reykjavíkurborgar skipa: Hilmar
Guðlaugsson formaður, Barði Frið-
riksson, Gunnar S. Björnsson, Sig-
fús Bjarnason og Siguroddur Magn-
ússon.