Morgunblaðið - 23.11.1984, Blaðsíða 32

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. NÓVEMBER 1984
31
polli, og spilaði I partlum og hist og her. Þaö
er þó ekki fyrr en óg verð 18—19 ára gamall
að ég fer að Ihuga múslk alvarlega — að það
var hægt að nýta þetta á margan máta. Berj-
ast fyrir hlutum.
— Báðir foreldrar mlnir gáfu sér tlma til
að koma inn I herbergi til mln og hlusta á mig.
Þau bökkuóu mig upp i aambandi vid
múaíkina og hvöttu mig og rmktuöu þotta
moö mér. Þaö vor ýtt undir þotta hjá mér.
Þoaai örvun goröi útalagiö. Allar mann-
eakjur þurta örvun, líka fulloröiö fólk, on
tyrat og fromat or hún nauöaynlog é unga
aldri — annara or hmtta á aö margt tari i
vaakinn oöa miaai marka aoinna. örvun
or ahrog frumakilyröi tyrir þroaka barna,
þaö aogir aig ajálft.
íabjarnarblúa, Utangaröamonn, ímynd
ogóaina, Goialavirkir, Lög og rogla,
Fingratör á aálinni, Strákarnir á Borginni,
roaggao-múaik, Þúaund þorakar á tmri-
bandi, Horfum á... Allt þotta og mlkið
meira hofur Bubbi bont okkur á — gofiö
okkur. Hvaö hefur Bubbi fengið i ataöinn?
— Aha! Það sem ég hef fengiö I staðinn,
er starfsgrundvöllur fyrir að gera eitthvað —
áheyrendur — þakkláta áheyrendur — fólk
sem hefur kunnaö að meta verk mln með þvl
að kaupa plöturnar mlnar — fólk sem hefur
hlustaö á verk mln og spekúlerað I textunum
mlnum — krakkar jafnt sem fjölskyldur og
fulloröiö fólk, sem ég hef fengiö bréf frá.
Helling af óvildarmönnum sem þola mig ekki
og finnst þetta hryllilegt o.s.frv., en það er
ósköp eölilegt, þvl óg hef ekki farið sömu
braut og hinir, þó sumir vilji meina þaö, þar af
leiöandi hlýt ég aö hrlfa og fæla frá. En ág
hof fengið MIKID til baka. Fólk, aom hetur
akritað um þaö aom ég hof voriö aö aogja
og þaö alvog ótrúlega atór fjöldi — og
þaö or þaö aom ég hof voriö aö amkjaat
eftir, aö fá viöbrögö, og þaö aö kannaki
hafi ég getaö anert einhvem.
Hefur strföiö borið árangur sem erfiði fyrir
þig, persónulega?
—Já, já, alveg hikstalaust. Viö störtuðum,
ásamt annarri hljómsveit, nýju múslkbylgjunni
hérna heima og komum þvl á að meiri kröfur
yröu gerðar til dægurlagatexta. Popptónlist-
armenn hérlendis hafa oft veriö viðkvæmir
fyrir þvl aö vera ekki viöurkenndir sem lista-
menn af kerfinu. Um leið og popptónlist verð-
ur akademisk, eða viöurkennd af kerfinu, þá
deyr hún! Þá eru engin umbrot til staðar leng-
ur! Aö mínu mati or aönn popptónliat
fíjótandi, frjór ajór af alla konar aprotum
aom akjótaat upp og niöur og úr því koma
miklu frjórri hlutir on þotta ataölaöa getur
nokkurn tíma látiö af aér leiða.
Hvað um máltækið: „Allt er leyfilegt I ást
og strlöi"?
— Það fer nú eftir þvl við hvað er átt. Ég
er ekkert svo áamþykkur þvl að allt sé leyfi-
legt ef ást er annars vegar til staöar. Það er
með þennan málshátt eins og fleiri eða állka
fáránlegt og aö epliö falli ekki langt frá eik-
inni. Það vaxa engin epli á eikartrjám!
Hugrekki? Er allt brölt og öll viðleitni leitin
að hugrekki?
— Af og frá. Þaö or ágmtt aö hafa
hugrekki on þú hefur þaö okki noma hafa
veriö raggeit áöur.
T.d. sjómaður eða fjallgöngumaður?
— Sjómaöur sem gerir þetta af illri nauö-
syn og er e.t.v. alinn upp við þetta starf, hefur
ekkert með hugrekki að gera. FjaUgöngu-
maöur aem leikur aér aö dauöanum kann
kannaki aö mota lífiö betur eftir á, hann
er kannaki ríkari og nmr einhvarjum
punkti aem hann hetur okki náö áöur —
jafnvel þó þaö aé gort til aö efta aitt oigiö
hugrekki. Ef andlegur styrkur er hugrekki,
þá vil ég samþykkja það. Það má kannski
sameina það að einhverju leyti.
Hefur þér tekist aö brúa biliö á milli æsku-
draumanna og gildismats þlns á llfshamingju
I dag?
— Draumur minn I æsku var að verða
tónlistarmaöur. Hann rættist. Gildiamat mitt
á lífahamingju or aö þokkja ajálfan aig,
þokkja aína voiku punkta og aínar aterku
hliöar. Koma fram við fólk eins og þú vilt aö
það komi fram við þig (I flestum tilvikum) og
aö vera hraustur á sál og Ifkama og aö láta
EKKI firringuna I þjóðfélaginu hafa áhrif á þig.
E< ég hefði þann möguleika aö sameina fólk
þá mundi óg gera þaö sem SAMHYGÐ er að
gera I dag. Þeir eru aö gera hluti sem hafa
týnst I þjóðfélaginu þar sem gildismat fólks á
lifshamingju I dag er, oft á tfðum, algjör
þrældómur og fjárfesting I hiutum sem þaö
hefur ekkert með að gera. Þaö hlýtur fyrat
og fremat aö vora akynaamlegri fjárfeat-
ing aö fjárfeata í oigin huga, kynnaat
ajáHum aér og þroaka ajálfan aig oöa
vikka ajóndeHdarhring ainn, vegna þoaa
aö viö drepumat og þú deyrö, hvort aom
þú ort milljónammringur oöa fátmklingur
og ég hof trú á annað Iff. Eg hef lesið
Biblíuna oftar en einu sinni. I Bibllunni er
margt gott en Ifka margt út I hött, en sumt er
eitt af þvi fallegasta sem til er. Eg var að klára
Kóraninn um daginn og ævisögu Múhameös
og þar eru margir samlfkir punktar með Bibll-
unni. En trú mín er aú, aö þaö aom ein-
ataklingurinn aé aö leita aöaéí hjartanu á
honum ajálfum. Ef manneskjan myndi spek-
úlera aöeins meira I sjálfri sér og meöbræðr-
um sinum væri hægt að laga helling af hlut-
um. En ég er ekki bókstafstrúarmaður á Bibll-
una né annað — en ég hef mlna trú. Mann-
eskjan er sjálf guðdómlegt verk og hún þarf
ekki að fara I neinn trúarsöfnuð til þess að fá
úr þvl skoriö. Málið er bara hvort fólk ræktar
þetta með sér. eða ekki!
Hver er stærsti óvinur sérhvers manns?
— Hann sjálfur.
Hver er mesta hjálpin?
— HANN SJALFUR!
Er frmgöin blekking og hillingar eöa
akaðiauat mvintýri, aom ftoatir mttu aö
taka þátt i7
— Btekking og hillingar? Jahál Eöa
eina og ég hof aagt áöun „Frmgöin or aö
meatu einaemd og atundum tallegt broa."
Er frmgö þín of dýru voröi keypt?
— Of dýr? — Þaö eru alla voga hálr
vextir á honni.
Hvaö hefur óþekkt manneakja fram yfir
fræga, ot eitthvað?
— Kyrrö i aálinni — eða möguMkann
áhonni.
Hefur frmgöin einhverjar aukaverkanir
í tör meö eér?
— Á köflum, enert af ofeóknarbrjálmöi
í vöku. Éger.oftá tíöum, eina og refurinn,
meö hundahóp á hmlunum á mér. Já, já
— en þotta or bara fylgihlutur aem ég
neyöiat til aö amtta mig viöl Um loið og
manneakjan akor aig út úr munatrinu or
hún rökkuö niöur, þvi fólk or avo hrmtt
viö aö voröa höggviö ajálft aö þaö fíýtir
aér aö höggva fyrat.
Þeir. Hverjir eru þessir þeir — eða hinir?
— Jú, þetta er orð, eða hugtak. Nei, I
rauninni er þetta ein heild. Það ætti I rauninni
að vera „við“ og þar með tökum við ábyrgð-
ina á okkur sjálf. Eg held að mlnir textar
snúist meira út frá mér en ekki „þeirn", oft á
tíðum. Mér finnst það. Allt sem ég hef samið
er samið út frá minni persónulegu reynslu og
upplifun sem manneskja, að sjálfsögðu. Ef
ég hof voriö aö taka tyrir, eöa nota oröið
„þoir“, og kannaki irerið aö akelta akuld á
einhverja þá or þaö til aö opna augu
hluatenda fyrir þvi aö þotta eé aö geraat
Viðtal
við
Ásbjöm
K.
Morthens
og þá reyni ég aö nota þaö mál aom ég
voit aö kemur tilmoðað aklljaat atöllum.
Sumir af toxtum Bubba riata þó dýpra,
miklu dýpra on venjulegir textar i dmg-
uriagatónliat. Narcissus varö aö blómi þar
sem hann stóð og dáðist að eigin spegilmynd
við vatnið, en hann var svo ógæfusamur að
elska aðeins sjálfan sig. Viö nánari athugun
má finna hið gagnstæöa i textum Bubba eins
og eftirfarandi dæmi ber vitni um:
„Hryggur ég apuröi epegil fíjótaine,
or þotta ég aöa þorpaina álfur7“
— A Seyðisfiröi, er Iftil tjðrn, svona lysti-
tjörn, I miðju þorpinu, menn geta leigt báta
og róiö þarna. Þetta er ægilega fallegur stað-
ur og etnn fallegasti staöurinn á Austfjörðum
og ofboðsleg veöursæld. Ég Mgöi mér kaj-
ak og þegar ég kom aö brúnni brotnaöi
vatnið avo akringilega aö ég aá apegil-
mynd mína, nmatum því í þrívidd og þá
kom textinn allt í einu, sem ég svo skrifaöi
upp á farfuglaheimilinu um kvöldið eða nótt-
ina. Slöan breyttist textinn á leiðinni og viö
keyröum meðfram ströndinni og þá sá ég
brimið, og þá datt mér allt I einu I hug orgel,
gamalt plpuorgel (brr...). Mór fannst öld-
urnar vera eins og tónaflóð, eins og á orgel
væri leikið: „Freyðandi aldan hélt l eykið ...
I fjörunni aldan var feig,“ og þá fór ég að
ímynda mér öriög öldunnar. Hún lifnar
lengat út á hafi og hennar öriög oru aö
deyja í aandinum. Sföan kemur: „Nakinn
stóð ég undir himninum; grátandi rigning I
sandinum; villt skýin lutu engri stjórn; ægl
færðu tár sln að fóm.“ Þá bjó ég bara til
myndir og þetta var orðiö eins og málverk
sem ég svo endursmlðaði alla leiöina austur á
Höfn, þar til textinn var oröinn fullunninn. Mér
þykir einna vænst um þennan texta, af þeim
textum sem ég hef gert, ásamt textanum
„Mescalin,“ sem er á plðtunni Egó I mynd. „f
spegli Helgu" tileinkaöi ég stelpu sem heitir
Helga. Restin af textanum hljóðar svona:
„Ekkert avar, þaö rann i átt til hafaina,
eina og Ijúfur, hljóöur aálmur."
— Þvl I lífinu fær maður jú aldrei neitt
svar, ekki satt?
Áfram heldur BubbL Eitthvaö nýtt? Von-
andí fáum viö bráðlega að heyra lag meö
eftirfarandi texta. Hér or ajálfagagnrýnin
gegndariaua og óvmgin; on í Möinni or
hann mjög rómantíakun
Syatir minna auömýktu brmöra
Eg gekk inn á stað sem var fullur af tólki,
horfOi á andlil sem runnu I eitt;
skynjun min var sterkari en allur sá ótti.
sem fær flesta til aO gera ekki neitt.
Nóttin fót í þeO, aö «5 tókirn okkur aO oröum,
sem uröu ífandl. ef sógO voru rétt;
sum þurftu hjálp, en viö sátum og horföum,
spuröum aldrei hvaö væri rangt
hvaö væri rétt.
Systir minna auOmýktu bræöra,
opnaöu hHO þtn I nótt;
systk minna auömýktu bræöra,
opnaöu faöminn Inótt.
Eg spuröi hana. hvort hún væri Nn eOta æska.
sem aHir btindir ieituöu aö.
hvort hún vissi hvar Orlóg mfn væri aö
finna.
þvf torttöina burtu ég gat.
Hún brosti og sagöi: .Ljúfurinn,
ég er Orfóg þin."
Augun uröu dtmmogþung.
Æskan mun þré nóttina,
meöan nóttin veröur ung:
.enþúert dæmdur til aö veröa
skugginn minn."
Sýstir minna auömýktu bræóra.
Hvers konar bækur lestu núna?
— Fátækt fólk eftir Tryggva Emilsson. Ég
er að lesa allan þann bálk aftur, Baráttan um
brauðið o.s.frv. Eg hef ekki lesið eins mikið
og mig hefði langað til, en ég ætla að reyna
að koma þvl I verk að lesa Islendingasögurn-
ar upp á nýtt. Eg hef verið að glugga I Dylan
Thomas. Pétur mikli Rússakeisari var mitt
uppáhald á mfnum ungdómsárum — mln
hetja, ásamt Tolstoy, sem skrifar ævisögu
hans með skáldsögulegu Ivafi. Pétur mikli
vor ahreg magnaöur peraónuleiki, furöu-
leg manneskja og skemmtilegur í alla
staöi — og mikill herkænskumaöur, mér
hefur alltaf þótt mikiö tíl hans koma. Eins
átti ég mér uppáhald I Ghengis Kahn.
I ævintýrum fær söguhetjan alltaf þrjár
óskir slnar uppfylltar. Hverjar eru svo þfnar,
Bubbi?
— Friöur á jörð.
— Alheimstungumál.
— Engin landamæri.
Attu engar aðeins minni óskir?
— Et ég irnri söguhetja f ævintýri og
mætti óaka mér einhvers, þá eru þetta
mínar þrjár óskir. Ég er alveg stffur á þvíl
Ef þaö væri friöur á jöröu gæti fólk ein-
beitt sér aö hlutum sem þaö getur ekki í
dag. Alheimstungumál — þá væri ekkl
ágreiningur þjóöa f milli og ef þaö vtsru
engin landamæri væri þetta allt ein etór
fjölskylda. Et upp rfsu ágreiningsmál væri
örugglega til leiö til þess aö greiöa úr
þeim án þess aö nota hernaö, segir fyrr-
um hermaöur og núverandi tónlistarmaö-
ur og friöarsinni, Ásbjðm K. Morthens, en
bætir síöan viö:
— En þetta eru bara óskir.