Tíminn - 08.09.1965, Blaðsíða 2

TÍMINN
MIÐVIKUDAGUR 8. septcmber 1965
Nær 900 þús. kr. í Hjálparsjóði æskufólks
LOFTÁRÁSIR
Framnalo ai ms i
ungis gert árásir á hemaðar
stöðvar, t. d. flugvöllinn í
Rawa'lpindi.
Pakistanar segjast hafa skot
ið niður 31 indverska flug-
vél, en Indverjar neita því, að
þær séu svo margar. Þeir segj
ast aftur á móti hafa sikotið nið
ur fimm pakistaniskar flugvél
ar og eyðilagt fjórar aðrar.
Pakistanar fullyrða að þeir
hafi stöðvað framrás landhers
Indverja á öllum þrem stöðun
um, sem innrásin var gerð á í
gær. Virðist eitthvað vera
til í þessu. Indverjar hafa ját
að að framrás Indverja á
nyrztiu víglínunni hafi ver
ið stöðvuð við Dera Baba Nan
akbrúna, aðeins átita kílóimetra
frá landamærunum, en þá brú
sprengdu Pakisttainar í loft
upp. Svo virðist, sem framrás
Indverja á mið-vígstöðvunum
hafi verið stöðvuð við Sulem
anki, seim einnig er aðeins 8
km., frá landamærunum, en eng
ar ljósar fregnir eru frá þriðju
vígstöðvunum,
. Fréttamenn í Nýju Delhi
leggja sérstaka áherzlu á, að
hin hernaðarlega þýðingar-
mikla Dera Baba Nanak-brúin
var sprengd í loft upp. Er bent
á, að brú þessi hafi mi'kla
þýðingu fyrir Pakistan, sem
gátu notað hana til árása á
eina vegasamband Indlands
við indverska herinn í Kash
mír. Telja suimi-r, að með þessu
hafi Indverjar náð einu af
takmörkum sinum með styrj
öldinni, en aðrir telja, að með
því að sprengja brún-a í loft
upp hafi Pakistanar hindrað
Indverj-a í því að einangra her
lið Pakistans í Chamb-héraðinu
í Ka-sh-mír frá heimalandinu.
Þá gerðu Pakistanar í dag
loftárásir á indverska flug-
velli n-álægt landamærum Ind
lands og Pakisbans í dag. Fregn
ir he-rm-a, að nokkrir menn
hafi látið lífið í þessum
sprengjuárásum. Engar ná-
kvæmar tölur eru um fall
hermanna og óbreyttra borgara
í styrjoldinni, en fregnir benda
til þess, að manntap sé veru
legt.
Indverjar tilkynntu í morg
un, að Pakista-n hefði sent
fallhlífarhermenn inn í Pun
jab-héraðið í norðvestur enda
liandsins, og hafi þeir gert
nokkum usla. Nokkrir þeirra
haf-a/ verið handteknir, að sö-gn
Indverja, og hefur ríkis-stjórn
in boðið óbreyttum borgurum
laun fyrir að aðstoða við hand
töku þeirra, sem enn eru á
sveimi. Herm^nn þessir eru
ekki einkeunisklæddir. Pakist
anar segja, að þessi tiikynn
ing Indverj-a, sé hrein lygi.
Eftir því, s-em bezt verður
skilið af þessum ósamhljóða
fregnum, hafa harðir bardag
ar geisað í dag, bæði á landi
og í lofti, og loftárásir verið
gerðar á borgir bæði í Pakist
an og Indlandi, og fallhlifarher
menn notaðir, að því er frétta
maður brezka útvarpsins sagði
í kvöld.
Ekki er vitað nákvæmlega
hversu mikið herlið stendur
í bardögunum í Vestur-Pakist
an, en tailið er að Indverjar
hafi rúmlega eina hersveit og
Pakistanar tæplega eina her
sveit í bardögunum. Aftur á
móti er talið, að bæði ríkin
hafi mikið herlið reiðubúið
til bardaga.
U Thant, framkvæmdastjóri
Sameinuðu Þjóðanna, bjó sig
í dag undir að haida til Pak
istan í nótt. Mun hann koma
við í London, en þaðan flýg
ur hann til Rawalpindi í Pakist
an, og býst við að kom-a þan-g
að á fimmtuda-ginn. Þaðan fer
hann svo síðar til Indlands.
FB-Beykjavík, þriðjuda-g. r
Undanfarin tvö ár hefur kvik
myndin Úr dagbók lífsins verið
sýnd út um allt land, og eru nú
aðeins eftir þrír sýningarstaðir
austan fjalls, þar sem myndi-n
verður sýnd innan skam-ms. I
surnar hefur myndin verið sýnd
á Norður- og Vesturlandi, og
sýningar al-ls verið 35. Ágóði
af sýningum myndarinnar og
gjiafafé, sem afhent hefur verið
biskupsskrifstofunni nemur nú
alls 864 þúsundum króna. Auk
þess hefur öll skuld kvikmyndar-
i-nnar verið g-reidd, en hún var
tæplega 350 þúsund krónur. Gjaf
ir og ■hagn-aður af sýningum er
því alls ein milljón og tvo hundr
uð og fjórtán þúsund krónur, en
eins og kunnugt er rennur allur
hagnaður í Hjálparsjóð æskunn
ar.
Bókin Réttið hjálparhönd hefu-r
verið látin fylgja a-lls staðar nem-a
í Reykjavík, og þar sem í ljós
hefur komið, að ekki hafa allir
getað skrifað í bókina, sem viljað
hafa á sýnin-garstöðum, hefur ver
ið ákveðið að fara með bókina í
Fer hann samkvæmt samþykkt
öryggi-sráðsins s. 1. nótt.
Ekki er gott útlit fyrir, að
árangurinn af för U Thant
verði mikill. Brezka útvarpið
sagði að hjá hvorugum aðilan
um væri hægt að sjá vilja til
sátta og vi-rtust íbúar
landan-na fagna styrj-
öldi-n-ni. Ríkisstjómir beggja
1-anda hafia sagt, að U Thant
væri velkominn.
Pakistan bað i dag Cento
ríkin, þ. e. Bretland, Tyrk
land og íran um hemaðarlega
og stjómmálalega aðstoð í
baráttun-ni við Indland. Bret
land hefur lýst því yfir, að það
muni ekfci tafca þátt í á-tök
um við ríki innan Samveldis
ins, end-a telji það Cento-banda
1-agið stofnað til vamar gegn
kommúnistaríkjunum, en ekki
gegn Indlandi.
Kínverska Alþýðulýðveldið
hefur eitt ríkja tekið afstöðu
með öðrum de-iluaðilanum, og
fordæmt það sem kallað er
vopnuð árás Indlands á Pak
istan. í yfirlýsin-gu er einnig
árás á Sameinuðu Þjóðimar,
sem kall-aðar eru tæki ba-nda
rískrar heimsvaldastefnu, og
Sovétríkin em gagnrýnd, þótt
nafn þeirra sé ekki nefnt,
heldur kaillast þau „nútíma
endurskoðunarsinnar“.
Sovétríkin sendu út yfirlýs
in-gu í dag, og skoruðu á Ind
land og Pakistan að hætta þeg
ar hernaðaraðgerðum sinum og
virða vopn-ahléslínuna í Kash
mír, s-em komið var á fót 1949.
Segir í yfirlýsingunni, að bæði
ríkin geti reiknað með sátta
semjara frá Sovétríkjun-um, ef
þau telji það gagnlegt. Segir,
að þróun mál-a mi-lli Indlands
og Pakistan spili í hendur
þeirra u-tanaðkomandi aðila,
sem reyna að vald-a deilum og
æ-sa þau ríki, sem los-n-að hafa
undan nýlenduokinu, hvort á
móti öðru. Er þar átt við
Kína.
Bandarikjastjóm kveðst vera
kvíðin yfir því, að bæði Ind
land og Pakistan noti hergö-gn
sem Bandaríkin hafa látið þe-ssi
riki hafa sem þátt í efn-aha-gs
aðstoð.
Deilan var einnig rædd itar
lega i London í dag og átti
Wilson fu-ndi með ráðgjöfum
sínum í Samveldismálum og
við leiðtoga stjómarandstöðu
flokkanna. Wilson leggur á-
herzlu á, að Bretland styðji
tilraunir Sameinuðu Þjóðanna
til að koma á friði.
hús, svo fólk eigi þess kost að
skrif-a nöfn sín í hana. Nú eru
komin á fjórða þúsund nöfn í
bókima.
Söfn-unarlista-r hafá verið send
ir til skipa og meiri háttar fyrir
tækja, og hafa söfnunarlistamir
frá s'kipunum þegar verið bundnir
inn í bók, og eru í henni nær
1000 nöfn. Bókin, sem er hin
vandaðasita, gerðu og gáfu feðgarm
ir He-lgi Tryggvason og Einar son
ur han, en Bjamveig Helgadótt
ir gaf skrautritun á bókina.
Þessa viku eru bækumar tvær
og söfhunianli-star til sýnds í Málara
glu-gganum í Ban-kastræti, en þar
eru einnig minningarspjöld til
sýnis, sem Hjáiparsjóður æsku
fólks hefur gefið út og verða til
sölu víða um land. Þá hefur
Margrét Thorlacius kennari til-
Bátur í landhelgi
MB—Reykjavík, þriðjudag.
í nótt tók varðsldpið Óðinn
vélbátinn Sæborgu BA 25 að
meintum ólöglegum landhelgis-
veiðum út af Patreksfirði. Var
farið með bátinn inn til Patreks-
fjarðar, og þar var málið tekið
fyrir í dag.
DÚMS
RANN-
SÚKN
MB—Reykjavík, þriðjudag.
Dómsrannsókn hófst í gær hjá
bæjarfógetaembættinu í Hafnar-
firði vegna brunans á Setbergi.
Fyrstur kom fyrir rétt Einar
bóndi á Setbergi og I morgun kom
kona hans fyrir rétt og í dag
Gísli Jónsson, slökkviliðsstjóri í
Hafnarfirði.
Einar bóndi á Setbergi telur
fráleitt að eldsupptök hafi verfð
sjálfsíkviknun í heyinu, en þarna
í fjósinu var allmikUl rafbúnað-
ur. Hins vegar mun Rafmagnseftir
lit ríkisins eiga eftir að skila
skýrslu um það efni. Einar tekur
fram, að hann hafi hringt í slökkvi
liðíð, en svo virðist að þá þegar
hafi slökkviliðsstjórinn í Hafnar
firði verið búinn að biðja um
aðstoð þess, því • hann lét kalla
í gegnum talstöð lögreglubíls nið
ur á Slökkvístöð og þaðan var
beðið um aðstoðina. Fram kemur
að nokkrar orðahnippíngar hafa
orðið milli þeirra Einars og Gísla,
m. a. segist Einar hafa skipað
slökkviliðsstjóranum að fara á
brott með þá tvo bíla, sem hann
kom með á brunastað, er sá síðar
nefndi kom ekki með háþrýsti
bílinn. Þá kom það einnig fram,
að slökkviliðið frá Reykjavík kom
ekki með háþrýstibíl á vettvan-g
og mun þar sama sjónarmið hafa
ráðið og hjá Hafnarfjarðarslökkvi
liðinu, að ekki hafi þótt fært að
fara með slíkan bíl svo langt í
burtu. Þá kemur það einnig fram
að vatnsskortur háði mjög slökkvi
starfinu.
Ýmsir aðilar munu eiga eftir að
gefa sína skýrslu, svo sem Raf
magnseftirlitið og Brunavaraaeft-
irlitið, og verður nánar skýrt frá
gangi rannsóknar þessarar síðar.
einkað sjóðnum ha-ndrit sem hún
hefur gért að leiðbeiningum í
föndurvinnu barna, en bókln kem
ur á markaðinn í vetur. Verða
sýndir í Málaraglu-gganum hlutir,
unnk eftir bókinni.
Svo sem áður hefur verið
lýst, er markmið Hjálparsjóðs
æskufólks að gireiða götu mun
aðarlaiusra og vanræktra barna
og unglinga. Þegar er hafinn
einm þáttur þess stanfs með því
að styrkja mtmaðari-aus og fátæk
böm til framhaldsnáms. Annar
meginþáttur starfáns er að stuðl-a
að myndun heimila fyrir þessi
ungmenni, og hefur þegar verið
lánað fé til eins slíks heimilis,
sem starfrækt er á Stofckseyri
En vissulega er meginstarfið
fram undan, og verður ára-n-gur
því aðeins veralegur, að almenn
ingur leggi málinu lið með því
að styrkja hjálparsjóðinn.
FYRIRLESTUR
Prófessor Juan Manuel Ruiz
de Torres frá Háskólanum í Cali
í Colombia, flytur fyrirlestur í
boði Háskólans fimmtudag 9. sept.
kl. 20.30 í X. kennslustofu Há-
skólans. Fyrirlesturinn fjallar um
tæknilegar framfarir í Cauca-daln
tini í Colombia, og sýndar verða
skuggamyndir.
Prófessor de Torres er raf-
magnsverkfræðingur og prófess-
or í þeirri grein og stærðfræði.
Fyrirlesturinn verður fluttur á
ensku, og er ölum heimill aðgang-
ur.
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
. Prámtiald af 16. siðo.
sem frumsýnt verður í nóvember.
Benedikt Ámason er leikstjóri
þar líka, og var byrjað að æfa
leikínn í vor. Þorsteinn Ö. Steph
ensen leikur aðalhlutverkið, átt-
ræðan öldung sem liggur í rúm
inu og rifjar upp fyrir sér nokkur
tímabil ævi sinnar.
Jólaleikritið hjá Þjóðleikhúsinu
í ár verður hið mikla verk Mutter
Courage eftir einn fremsta leik
rithöfund nútímans Beitold
Brecht. Er þetta fyrsta verkið sem
sýnt er eftir hann í Þjóðleikhús-
inu, og fjallar um tilgangsleysi
styrjaldarinnar. Leikurlnn gerist í
30 ára stríðinu, og er það kona
sem flakkar um með syni sína
í Evrópu, og við blasa hörmungar
styrjaldarinnar. Ólafur Stefánsson
garðyrkjumaður hefur þýtt leik
inn bæði bundið mál og óbundið.
Um eða eftir jólin verður ís-
lenzka barnaleikritið Ferðín til
Limbó frumsýnt. Ingibjörg Jóns
dóttir skáldkona hefur skrifað leik
ritið og Ingibjörg Þorbergs samið
lögin sem eru í leikritinu. Klem
enz Jónsson verður leíkstjóri þessa
barnaleikrits eins og annarra sem
sýnd hafa verið við Þjóðleikhús
ið, og Gunnar Bjarnason gerir
leikmyfadimar. Ferðin til Limbó
fjallar um geimferð, og era bún
ingar all nýstárlegir.
Engínn skilur hjartað, sem heit
ir á ensku Plaýboy and the west
em world, verður væntanlega sýnt
á miðjum vetri. John Synge er höf
undur Þess og Jónas Árnason þýð
andi. Þetta er írskt leikrit ekki
ósvipað Gísl sem sýnt var hér, en
að þessu sinni gerist leikurinn úti
í sveit. Nokkrum írskum þjóðlög
um sem flest era sungin við texta
úr ljóðum Synge hefur verið flétt
að í leikritið af írskum leíkhús
mönnum. MacAnna sem stjórnaði
Gísl verður leikstjóri
Eiríkur 14. eitt af voldugustu
sögulegum lei-kritum Strindbergs
hins sænska verður sýnt seinni
partinn í vetur undir stjórn
sænsks leikstjóra. Þjóðleikhús-
Hefur sjóðstjórnin farið þess
á lei-t, að blaðið fllytji öllium þeim
þakkir, sem stutt hafa sjóðinn
með f j árframlögum.
stjóri Guðlaugur Rósenkranz hef
ur þýtt leikritið. Þjóðleikhúsið hef
ur áður sýnt tvö af leikritum
Strindbergs, Kröfuhafa og Föður
inn.
Oh what a lovely war, eftir
Charles Chilton og Joe Littlewood
í þýðingu Indriða G. Þorsteinsson
ar verður sýnt seinnipartinn í
vetur. Þetta er bráðsnjallt leik
húsverk sem fjallar um lífið í
London á styrjaldartímum, í skot
gröfunum, kaffihúsunum í Frakk
landi og inn á milli eru svo skýrsí
ur herforingja um ganginn í stríð
ínu. Leitað hefur verið eftir því að
fá Joe Littlewood til að setja leik
inn hér á svið, en ef það tekst ekki
-þá mun aðstoðarleikstjóri hennar
Brian Morf setja leikinn á svið í
Þjóðleikhúsinu.
Gríska leikritíð Ödipus verður
væntanlega framsýnt með vorinu,
en dr. Jón Gíslason hefur þýtt
verkið beint úr grísku.
Þá er það óperan, sem að Þessu
sinni verður Ævintýri Hoffmans
eftir Offenbaeh. Hljómsveitar-
stjóri verður Bodan Vodischo, sem
stjóma mun Sinfóníuhljómsveit
inni í vetur.
Ætlunin var að Seugal ball-
ettinn sýndi hér núna í byrjun
september, en ekki vora flugsam
söngur við landið betri en það
að þeir gátu borið því fyrir sig
að fá ekki flugfar á þessum tíma.
Grand ballett frá París átti og
að koma seinna í þessum mánuði,
en þeím mun hafa láðst að panta
sér far hingað, svo óvíst er um
komu þeir að þessu sinni.
Þann fimmta janúar munu hins
vegar koma hingað um tuttugu
manna hópur frá írlandi og hafa
hér eina sýningu á írskum Þjóð
dönsum og syngja írsk þjóðlög
með.
Starfsemin á litla sviðinu í
Lindarbæ hefst með því að upp
verða teknar sýningar á Hver er
hræddur við Virginíu Woolf?
I}á verður þar frumsýnt leikrit
ið Síðasta segulband Craft eftir
Samuel Becket. Einn maður leik
ur í þessu leikriti og er það Árni
Tryggvason. Jafnframt þessu verð
ur íslenzka leikritið Jóðlíf eftir
Odd Björnsson sýnt á Litla svið
ínu. Leikendur verða þeir Þor-
steinn Ö. Stephensen og Baldvin
Halldórsson.
Fyrsta íslenzka leikritið Hrólfur
eftir Sigurð Pétursson sýslumann
verður tekið til sýningar í Lindar
bæ, og með því verður nýi ein-
þáttungurinn Á rúmsjó eftir
pólska höfundinn Slawomir Mr.
ozek sýndur.
Næst syng ég fyrir Þig eftir
James Sonders í þýðingu Odds
Bjömssonar verður sýnt í Lindar
bæ, og er full lengd á því leik
riti.
Rejsen til de grönne skygger
heitir danskt verk eftir Finn
Methling f þýðingu Jónasar Krist
jánssonar sem sýnt verður á
Litla sviðinu. Ein kona leikur í
því — lífið frá vöggu til grafar.
Er þetta um klukkustundar sýn-
ing.
Þá má ekki gleyma því að um
miðjan vetur verður Gullna hliðið
eftír Davíð Stefánsson tekið að
nýju til sýninga í Þjóðleikhúsinu.
Verður ný uppsetning á leikrit
inu og nýir leikarar undir leik
stjórn Lárusar Pálssonar. Sagði
þjóðleikhússtjóri að ætlunin
væri að taka á hverjum vetri til
sýninga eitt af hinum gömlu klass
ísku leikritum. Næst verður ís-
landsklukkan sýnd.