Morgunblaðið - 10.01.1985, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLADIÐ, FIMMTUDAGUR 10. JANÚAR 1985
FRÉTTfl-
BLAÐ T.R.
Hrókurinn
— fréttablað TR komið út
FRÉTTABLAÐ TaHfélags Reykja-
víkur, Hrókurinn, 1. tölublað 1984
er komið út, 72 blaðsíður að stærð. í
blaðinu er fjölbreytt efni um skák,
skýrt frá Norðurlandamóti grunn-
skóla 1983, haustmóti TR, Norður-
landamóti framhaldsskóla ’83, ungl-
ingameistaramóti fslands ’83, bik-
armóti TR, jólamóti grunnskóla
1983, firmakeppni í hraðskák, skák-
þingi Reykjavíkur 1984, einstakl-
ingskeppni í norrænni skólaskák
1984, skákkepni stofnana 1984,
skákkeppni framhaldsskóla 1984,
sveitakeppni grunnskóla 1984
boðsmóti TR 1984.
Englands og í blaðinu er grein eft-
ir Gunnar Gunnarsson, fyrrum
forseta Skáksambands íslands, Að
verða íslandsmeistari. Fjölmargir
kunnir skákmenn skrifa í blaðið
og skýra minnisstæðar skákir. Á
forsíðunni er mynd af Hannesi H.
Stefánssyni, Norðurlandameist-
ara í flokki 11—12 ára.
Ábyrgðarmaður blaðsins er
Friðþjófur Max Karlsson, formað-
ur Taflfélags Reykjavíkur. Rit-
stjórar eru Olafur H. Ólafsson og
Einar H. Guðmundsson.
Helgarskákmót
í Kópavogi
HELGARNKÁKMÓT hefst í
Kópavogi á fostudag. Tefldar
verða sjö umferðir eftir svoköll-
uðu monradkerfi. Tvær umferðir
verða tefldar á fóstudag og er þá
umhugsunartími styttri og fá
óreyndir skákmenn tækifæri til
að tefla við þekktari skákmenn
landsins. I>riðja umferðin verður
tefld á föstudagskvöldið og verð-
ur umhugsunartími þá l'A
klukkustund. Tvær umferðir
verða tefldar á laugardag og tvær
síðustu á sunnudag.
1. verðlaun á mótinu verða
15 þúsund krónur, 2. verðlaun
10 þúsund krónur og 3. verð-
laun 7 þúsund krónur. Þá verða
veitt fleiri verðlaun. Sérstök
verðlaun verða veitt fyrir bezta
frammistöðu í hverjum 5 mót-
um að upphæð 40 þúsund krón-
ur. Fram að þessu hefur sami
maðurinn hreppt öll verðlaun-
in, en það er alþjóðlegi meist-
arinn Helgi Ólafsson. Helg-
arskákmótið í Kópavogi er hið
28. í röðinni.
Helgi Ólafsson hefur verið
fremstur í flokki á helgar-
skákmótunum til þessa.
Elsku hjartans
skrímslið mitt
Fenjaveran má muna sinn fífil fegri í þessu atriði Swamp Thing.
Kvikmyndír
Árni Þórarinsson
Tónabíó: Fenjaveran — Swamp
Thing í< Vi
Bandarísk. Árgerð 1982. Handrit
og leikstjórn: Wes Craven. Aðal-
hlutverk: Adrienne Barbeau, Louis
Jourdan.
Ekki er það vænlegt fyrir ný-
byrjað ástarsamband að fljót-
lega eftir fyrsta kossinn breytist
ungi maðurinn í einhvers konar
sköllóttan trjástofn í grænum
leðurlíkissamfestingi. Þetta
hendir unga parið í þessari
kyndugu kvikmynd. Hann er vís-
indamaður og hún er fulltrúi
einhverrar ríkisstofnunar og
saman eru þau stödd í rannsókn-
arstöð í fenjalöndum Suðurríkj-
anna við skrýtnar líffræðirann-
sóknir. Árangur tilraunanna er
formúla sem veldur gróskumikl-
um stökkbreytingum á lífverum.
Þegar vondu kallarnir gera
áhlaup á rannsóknarstöðina til
að komast yfir töfraformúluna
springur hún í höndunum á unga
manninum sem stekkur logandi
oní síkin. Og hver kemur upp úr
kafinu. Ekkert annað en hin
óviðjafnanlega fenjavera —
Swamp Thing, sem lýst var hér
að ofan.
Þannig byrjar ballið og heldur
áfram með talsverðum sveiflum
um fenin, þar sem unga konan
og elskan hennar, skrímslið, eru
til skiptis hundelt af vondu köll-
unum sem ekki vissu fyrr en um
seinan að töfraformúlan er
þeirrar náttúru að hver sá sem
tekur hana inn verður fyrir lík-
amlegri ummyndun í samræmi
við eigið innræti. Foringi þeirra
breytist því fyrst í risavaxna
drulluköku og síðan í upprétt
svín.
Swamp Thing mun vera kunn
amerísk hasarblaðafígúra á borð
við Superman, Spiderman og
Batman nema hvað hún er ekki
jafn sæt. í þessari mynd er tekið
mið af glaðbeittum húmor hefð-
arinnar, jafnframt því sem höf-
undurinn vísar æði oft í Frank-
enstein og The Beauty and the
Beast ekki síður en Skrímslið í
Svarta lóni. Wes Craven, leik-
stjóri og höfundur handrits,
sendi frá sér fyrir fáum árum
ansi groddalegan, blóðugan og
æsifenginn óbyggðaþriller sem
hét The Hills Have Eyes (Margt
býr í fjöllunum). Þar mátti
greina í bland við smekkleysurn-
ar býsna kraftmikinn og uppá-
fyndingasaman kvikmyndagerð-
armann. Sömu hæfileikar eru til
sýnis í einstökum köflum
Swamp Thing, þar sem glúrin
kímni og snarpur hasar vega
salt. í heild verður myndin þó
óburðugu efni að bráð og gervi
og tæknibrellur eru óumræði-
lega hallærisleg. Craven gæti
vafalítið orðið framarlega í gerð
B-þrillera eins og John Carpent-
er hefur sérhæft sig í, og í
Swamp Thing er það einmitt eig-
inkona Carpænters, Adrienne
Barbeau, sem er hvað skemmti-
legust í hlutverki úrræðagóðrar
kvenhetju. Louis Jourdan sem
aðalskúrkurinn á hins vegar bet-
ur heima syngjandi Gigi á búle-
vörðum Parísarborgar.
Glæpur og refsing
Myndbönd
Árni Þórarinsson
Á síðustu vikum hefur talsvert
af tiltölulega nýjum og í sumum
tilvikum splunkunýjum bíómynd-
um komið í hillur myndbandaleig-
anna. Ekki er gott að sjá hvernig
bíóeigendur geta brugðist við
þessu, og hæpið að a.m.k. sumar
þessara mynda standi undir sér á
hvíta tjaldinu eftir að þúsundirn-
ar hafa skoðað þær í stofunni
heima. Sem dæmi má nefna að sú
fræga mynd Sidney Lumets The
Verdict með Paul Newman er búin
að vera í umferð í u.þ.b. ár á
myndbandaleigunum og virðist
Nýja bíó sem á bíóréttinn hafa
hætt við sýningar á henni af þeim
sökum. Að minnsta kosti er hún
ekki lengur kynnt í sýningarköss-
um kvikmyndahússins.
Margar af þessum nýju bíó-
myndaspólum eru á merki
CBS/FOX. Þetta merki, sem verð-
ur æ meir áberandi á myndbanda-
leigunum, býður bæði upp á nýjar
myndir og eldri, eins og Twelve
Chairs eftir Mel Brooks. Ofarlega
á vinsældalistum vídeómarkaðar-
ins hér undanfarið hefur verið
efni af nýrri myndunum frá
CBS/FOX. Hún heitir The Star
Chamber og er gerð 1983. Þetta er
einn af þessum bandarísku þriller-
um með þjóðfélagslegu ívafi sem
fjalla um vonbrigði með réttar-
farskerfið. f þessari deild eru
myndir eins og And Justice for
All, Prince of the City og The
Verdict.
Michael Douglas leikur dómara
í bandarískri stórborg og æ ofan í
æ neyðist til að láta glæpamenn
sleppa við refsingu vegna form-
galla eða lagaklækja verjenda
as að því að hann er ekki einn um
að hafa misst trúna á það réttar-
far sem hann starfar fyrir. Hópur
velmetinna dómara hefur stofnað
leynilegt refsikerfi sem tekur við
þegar hið löggilta réttarfar
bregst. Inn í þetta leynifélag geng-
ur Douglas. Þar kemst hann að því
að siðferðileg staða þeirra sem
starfa utan laganna er sú sama
hvort sem þeir eru dómarar eða
bófar.
Þetta er alls ekki eins fráleit
efnishugmynd og kann að virðast í
fljótu bragði. En Peter Hyams,
höfundur og leikstjóri sem áður
hefur sent frá sér greindarlegar
afþreyingarmyndir eins og Capri-
corn One og Outland, hefur ekki
unnið nógu skipulega úr henni.
Bygging sögunnar er frekar rugl-
ingsleg og persónusköpun líka. En
The Star Chamber er vel leikin og
spennandi fyrir utan umhugsun-
þeirra, lögin eru orðin gatasigti, arefnið sem að vísu er orðið býsna
sem betur þjónar bófum og mis- kunnuglegt.
yndismönnum en fórnarlömbum
þeirra. Þegar á líður kemst Dougl- The Star Chamber ☆ ☆
Tvær fyllibyttur
Áfengisbölið verður að fá að
hafa sinn gang, sagði skáldið. Eins
og við vitum eru ekki allir sam-
mála skáldinu. En hvort heldur
menn vilja hafa frið eða stríð við
áfengisbölið má ljóst vera að það
er í fimm efstu sætum vinsælda-
listans yfir áhugamál íslendinga
ásamt veðrinu, fasteignaauglýs-
ingum Morgunblaðsins, fiskveið-
um og húsgagnahönnun Stein-
gríms Hermannssonar.
Áfengisneysla í kvikmyndum og
sjónvarpi er böl út af fyrir sig: Það
lærir fólkið sem fyrir því er haft.
Og sannarlega virðast persónur í
kvikmyndum, einkum engilsaxn-
eskum, fá sér í glas þegar leik-
stjóranum dettur ekkert annað í
hug til að láta í hendurnar á þeim.
Ef samtalsatriði er orðið of
kyrrstætt er ekkert sjálfsagðara
en persónur gangi að barnum og
fái sér skvettu. Áfengisneysla er
þar fyrir utan eitt elsta skemmti-
atriði kvikmyndasögunnar. Alveg
síðan í þöglu myndunum er fylli-
byttan dettur á rassinn og gerir
skandala í fínu umhverfi vinsæl
og viðtekin trúðstegund. Sumir
leikarar hafa jafnvel haft það að
aðalatvinnu að vera fullir og hafa
þá gjarnan átt erfitt með að losa
sig úr hlutverkinu í raunverunni,
eins og Buster Keaton eða Dean
Martin.
Alkóhólismi í kvikmyndum og
leiklist er í sjálfu sér verðugt at-
hugunarefni, ekki síst hérlendis.
Hafa menn til dæmis hugleitt
hversu algengt það er í íslenskum
nútímaleikritum að drykkjupartí
sé burðarásinn? Við slíkar kring-
umstæður virðast höfundar okkar
helst geta opnað þessa lokuðu
þjóð; þar losnar um málbein og
hegðun. En sú athugun er ekki
viðfangsefni þessa pistils. Tilefni
þessa langa formála er bandarísk
sjónvarpsmynd sem hér er komin
á myndbandaleigurnar og fjallar
um vímusjúkt fólk. Hún heitir
Addiction eða Vímusýki. Það
hljómar eins og titill vandamála-
myndar, ef ekki hreinlega
fræðslumyndar. Og þótt Addiction
virki meðfram á báðum þessum
sviðum er hún fyrst og fremst sýn-
ishorn úrvalsleiks, rétt eins og
tvær frægustu útgáfur Hollywood
af drykkjudramanu, — The Lost
Weekend með Ray Milland (1945)
og Days of Wine and Roses með
Jack Lemmon og Lee Remick
(1962).
Susan Blakely, sem íslenskir
sjónvarpsáhorfendur muna eink-
um eftir fyrir Rich Man, Poor Man
leikur fráskilda móður með tvö
börn sem er að basla við að vera
rithöfundur en hefur útvarpsþátt
að aðaltekjulind. Áhigið er of mik-
ið og hún grípur æ meir til pilluáts
og áfengis til að komast gegnum
hvunndaginn. Þegar hún kynnist
ungum drykkjusjúkum vísinda-
manni, leiknum af Powers Boothe
sem við þekkjum einkum sem
Marlowe einkaspæjara úr sjón-
varpinu, hefst fyrir alvöru ferða-
lag niður í andlegt helvíti.
Þetta er grípandi drama um
tvær manneskjur sem í senn eru
lífgjafi og tortíming hvar annarr-
ar. Blakely og Boothe sýna fyrsta
flokks leik, einkum Blakely á
seinni stigum helferðarinnar.
Handritið skrifa tveir kunnir am-
erískir karakterleikarar, Joseph
Bologna og Renee Taylor, og leik-
stjórinn Paul Wendkos er fjölhæf-
ur atvinnumaður. Fyrir utan slitr-
ótta byrjun, snubbóttan endi og
vanhugsað atriði þar sem Blakely
brotnar saman í beinni útsend-
ingu í útvarpinu er Addiction
dramatískt lóð á vogarskálina
fyrir málstað þeirra sem ekki vilja
leyfa áfengisbölinu að hafa sinn
gang.
Stjörnugjöf: Addiction ☆☆'/2