Morgunblaðið - 11.01.1985, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 11. JANtJAR 1985
Fagurkerar í snjókasti
rynni upp eða hyrfi eins og hann
hefði aldrei verið hluti af lífi hans
frekar en vatnið sem strauk bökk-
unum og var löngu horfið til hafs
án þess það hefði sjálft hugmynd
__u
Bókmenntír
Jóhann Hjálmarsson
ANDVARI.
Hundraðasta og níunda ár.
Tímarit Bókaútgáfu Menningarsjóðs
>g Þjóðvinafélagsins.
Kristján Karlsson annaðist ritstjórn.
1984.
Samkvæmt venju er aðalgrein
Andvara ævisaga minnisstæðs ís-
lendings. Að þessu sinni skrifar
Benedikt Tómasson um Vilmund
Jónsson.
Vilmund höfum við lesið mikið
um, ekki síst í bókum eftir Haga-
lín og Þórberg og oft hefur hann
borið á góma i umræðum manna.
Benedikt Tómasson lýsir þess-
um óvenjulega manni í langri rit-
gerð; fáir embættismenn líkjast
honum og ekki kappkostaði hann
að fara troðnar slóðir heldur var
hann einkennilegt sambland af
umbótamanni og íhaldsmanni.
Andvaragreinar um merka
menn eru stundum innihaldslitlar.
Þeim hættir til að vera litlaus
lofgjörð. Benedikt Tómasson fell-
ur ekki í slíka gryfju.
Eftir fyrrverandi ritstjóra And-
vara er birt erindið Gripið niður í
íslendingasögu Sturlu Þórðarson-
ar. Finnbogi Guðmundsson er
meðal þeirra sem best hafa fjallað
um Sturlungaöld og er fróðlegt að
kynnast skoðunum hans og túlk-
unum á íslendingasögu. Erindið er
persónulegt, einkum þegar vikið
er að frásögnum Sturlu af Þórði
föður hans.
Þorsteinn Antonsson skrifar
grein sem nefnist Sjáandinn Joch-
um M. Eggertsson. Jochum sem
kallaði sig Skugga var einn af hin-
um mörgu furðufuglum íslands,
„samsettur maður" eins og Þor-
steinn orðar það. Sjálfur skipar
Þorsteinn Antonsson sér í sveit
þeirra sem gaman hafa af tilgát-
um og vilja jafnvel líta á þær sem
sagnfræði. Það er einkum í hug-
leiðingum Þorsteins um keltnesk-
an og norrænan arf sem þetta
kemur fram.
Matthías Johannessen og Krist-
ján Karlsson eiga ljóð í Andvara.
Báðir eru þeir rómuð ljóðskáld, en
svo vill til að annað efni eftir þá
SUMIR VERSLA DÝRT
AÐRIR VERSLA
HJÁ OKKUR
Lambakjöt
í 1/1
skrokkum
niðursagað
AÐEINS
Kjúklingar
5 Stk.í poka
178
.00
pr. kg.
Bananar
AÐEINS
Mandarínur
Ekta
Marocco
L00
pr.kg.
.00
pr.kg.
Ræik£r pb 48
aðeins Kvnnum
10Q°° ídag:
Medister
Bestu
.00
pr.kg.

pylsur
Einfalt, og
Ijúffengt
^veröui
'J stk.
4* AÐEINS
Eldhúsrúllur
12wc%*ii4-M
Opið til kl. 19 í Starmýri og Austurstræti,
en til kl. 21 í Mjóddinni.
1/1 ds.
STARMYRI 2 AUSTURSTRÆT117 MJODDINNI
Kristján Karlsson, nýr rilstjóri And-
vara.
vekur meiri athygli en Ijóðin.
Matthías birtir þrjár smásögur,
Kristján eina.
Að vísu eru ljóð hluti smásagna
Matthíasar, Ijóð sem í náttúru-
myndum sínum persónugerast:
maður og náttúra renna saman i
eitt. f Grasaferð á Jónsmessu
brýst ljóðið inn í söguna, heimtar
að koma eftirfarandi á framfæri:
Andlit 'pitt
himinn
með sindrandi
stjörnum
sindrandi dagstjörnum
i lognkyrrum
hikandi vötnum
Sjálf er sagan í anda prósaljóðs-
ins eins og þessi tilvitnun sýnir:
„Þannig leið dagurinn hægt og
án þess hann hugsaði um þennan
dag eða væri viðbúinn því hann
um.
Það er draumkennd stemmning
í smásögum Matthíasar.
Draumhygli hans veldur því að
sögurnar The Sleeping and The
Dead are but as Pictures og Eins
og einfættur maður verða súrreal-
ískar. Það er kannski ósanngjarnt
að gera upp á milli þessara sagna,
en áhrifameiri þykir mér síðar-
nefnda sagan, einkum myndin af
syni sem heldur á gamalli móður
sinni eins og litlu barni. Þetta er
mjög alvörugefin saga, í raun
kvika. En túlkunin liggur í augum
uppi án þess að veikja söguna.
Kristján Karlsson hefur áður
birt eftir sig smásögur í Nýju
Helgafelli, sögur sem voru með
þeim hætti að lesandinn vonaðist
eftir framhaldi. Eftir margra ára
þögn sem smásagnahöfundur
sendir hann frá sér sögu sem hann
kallar Fagurkerarnir. Þessi saga
er bernskuminning úr þorpi, segir
frá dreng sem verður vitni að því
hvernig helstu snyrtimenni þorps-
ins, menn á þrítugsaldri hegða sér
eins og strákar, fara í snjókast. f
þessu örlagaríka snjókasti flýtur
blóðið. Meðan á snjókastinu stend-
ur tekur móðir drengsins ákvörð-
un sem sker úr um framtíð
drengsins. Hún er staðráðin í að
fara burt úr þorpinu. Skipið bíður.
í Fagurkeranum er því lýst
hvernig hið órólega, ruddafengna
líf er allt í einu orðið hluti af
skynjun og reynslu drengs. Sagan
lætur fátt uppi, en gerir sínar
kröfur til lesandans.
Kristján Karlsson hefur nú tek-
ið við ritstjórn Andvara og verður
ekki annað sagt en hann velji far-
sæla leið milli fræðimennsku og
skáldskapar. Þetta sundurleita
Andvarahefti gefur fyrirheit um
að endurvekja megi þetta gamla
rit.
Hitaveita Selfoss kom-
in í samt lag aftur
Selfom, 8. juAar.
ASTTAND hitaveitumála er nú komið
aftur í fyrra horf eftir að starfsmenn
Hitaveitu Selfoss luku við að tengja
dælu holunnar sem hrun varð í 26.
desember sl. Þrátt fyrir hrakspár
gefur nolan nú svipað magn af vatni
og áður.
Starfsmenn Hitaveitunnar
unnu við það alla síðastliðna nótt
að setja dælu niður í holu 10 á
vatnsöflunarsvæði veitunnar. Því
verki lauk um klukkan 6 í morgun
með því að vatni úr holunni var
hleypt á kerfið.
Holan gefur svipað magn af
vatni og áður. Hitastig þess er
85°C en var áður 87°C. Vatns-
magn það sem Hitaveitan hefur úr
að spila er pví orðið svipað og það
var áður en bilanahrinan skall yf-
ir á annan í jólum.
Þrátt fyrir það að hola 10 gefi
svipað magn af vatni og áður er
enn full þörf á því að bora hana
upp á nýtt, bæði til að hreinsa úr
henni hrunið sem varð og til að ná
upp þeim lappa sem borunarmenn
orkustofnunar skildu eftir í henni
þegar hún var boruð. Náist sá
tappi upp er gert ráð fyrir að hol-
an geti gefið meira vatn og heit-
ara.
Báðar holurnar sem biluðu, hola
10 og 9, gefa nú svipað ef ekki
örlítið meira vatn en áður, en sú er
oftast raunin þegar holur hafa
fengið „hvíld” og það mun taka
nokkurn tíma að ná jafnvægi á
svæðinu og þá sést hversu mikið
magnið er í raun.
Um ástæðuna fyrir hruninu í
holu 10 og ástand hennar er lítið
vitað en þó telja jarðfræðingar að
jarðskjálftakippur sem varð í
september geti hafa orsakað hrun-
ið að einhverju leyti. I kjðlfar
þeirra jarðhræringa urðu
starfsmenn Hitaveitunnar varir
við breytingar á holunni að því er
snertir vatnsmagn og orkuþörf
dælunnar í henni.
Að sögn Jóns Arnar Arnarsonar
veitustjóra er líklegt að þessi
óhöpp verði til þess að farið verð-
ur að huga nánar að því hvernig
tryggja megi betur öryggi Hita-
veitunnar þannig að óhöpp af því
tagi sem hér hafa orðið verði
áhrifaminni en ella.
Sig. Jóns.
Flugleiðir bjóða
APEX innanlands
FLUGLEIÐIR bjóða APEX fargjöld
í innanlandsleióum frá og með
morgundeginum. Með því að nota
þennan möguleika fá farþegar 40%
afslátL APEX-fargjaid verður ekki í
boði til Akureyrar og frá, heldur
mun HOPP-fargjald áfram verða í
boði á flugleiðinni milli Akureyrar
og Reykjavíkur.
Bóka þarf far fram og til baka
ef APEX-miðar eru notaðir og
farseðil þarf að kaupa minnst sjö
dögum fyrir brottför. Gildistími
farseðils er 21 dagur frá upphafi
ferðar, en lágmarksdvöl er fimm
nætur. Hætti farþegi við flugferð
eða mætir ekki til flugs er heimilt
að endurgreiða 50% af andvirði
farseðilsins. Ef veður hamlar flugi
þá ferð sem APEX-farseðill gildir
í má nota næsta flug á eftir eða fá
50% af andvirði farseðils endur-
greidd. Sætafjöldi er takmarkaður
og ekki er möguleiki á APEX í
öllum ferðum.
Sem dæmi um verð má nefna, að
venjulegt fargjald til Reykjavíkur
frá Egilsstöðum fram og til baka
er kr. 4.622 en APEX-fargjald er
kr. 2.773. Venjulegt fargjald frá
ísafirði fram og til baka er kr.
3.232. en APEX kostar kr. 1.939.