Morgunblaðið - 13.01.1985, Page 8
8 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. JANÚAR 1985
Elvis á tónleikum í
Las Vegas 1973.
ár
frá fæðingu
rokkkóngsins
ELVIS PRESLEY var hvorki upphafsmaður rokktónlistarinnar né höfundur
ódauðlegra tónsmíða á þeim vettvangi. Engu að síður er hann ókrýndur
konungur rokksins og byggist sú nafnbót á óviðjafnanlegri túlkun hans á
þessari tegund tónlistar, þeim áhrifum sem hann hafði á samtíð sína og ekki
síst á þeira ótrúlegu vinsældum sem hann naut, og nýtur enn þótt hann hafi nú
legið tæp átta ár í gröf sinni. í þeim skilningi eru aðrar stórstjörnur skemmti-
iðnaðarins eins og smábörn við hliðina á honum. Við getum nefnt McCartney,
Jagger, Michael Jackson, Rod Stewart eða Simon LeBon, Elvis var meiri en
þeir allir til samans. Ameríkumenn nefna hann gjarnan „Big El“ og þar í
landi hefur hann verið þjóðardýrlingur frá því hann kom fram á sjónarsviðið á
sjötta áratugnum og reyndar var hann orðinn lifandi goðsögn þjóðar sinnar um
tvítugt. En hversu stórbrotinn sem ferill Presleys var í heimi skemmtiiðnaðar-
ins urðu örlög hans í himinhrópandi mótsögn við þá ímynd dýrðar og fullkom-
leika sem nafn hans stóð fyrir í vitund milljóna aðdáenda hans um víða
veröld. Elvis hefði orðið fímmtugur hinn 8. janúar síðastliðinn hefðu forlögin
ætlað honum lengri lífdaga. Af því tilefni verður ferill hans rakinn hér í
stórum dráttum.
Elvis Aaron Presley var fæddur í
East Tupelo, Mississippi, að morgni
8. janúar 1935, og kom hann í heim-
inn hálfri klukkustund á eftir tví-
burabróður sinum, Jesse Garon,
sem fæddist andvana. Alla tíð bar
Elvis óvenju djúpar tilfinningar til
þessa tvíburabróður síns, og heim-
sótti leiði hans reglulega. Foreldrar
hans voru Gladys Love Smith
Presley og Vernon Presley og lifðu
þau við kröpp kjör í litlu húsi, sem
Vernon hafði sjálfur hróflað upp af
vanefnum. Fjölskyldan var í
heittrúarsöfnuði (First Assembly
of God Church), og þar kynntist
hinn ungi Elvis fyrst áhrifum
múgsefjunar og tónlistar og mun
þetta hafa haft mikil áhrif á þenn-
an tilfinninganæma pilt. Elvis var
mjög hændur að móður sinni og víst
er að hann var augasteinninn henn-
ar, sumir segja að hann hafi sem
barn verið ofdekraður mömmu-
drengur.
Þegar Elvis var tíu ára vann
hann önnur verðlaun í árlegri hæfi-
leikakeppni bama í skemmtigarði
einum í Mississippi með þvi að
syngja hið vinsæla lag Red Foley
„Old Shep“. Keppninni var útvarp-
að í WELO-útvarpsstöðinni og Vem-
on, faðir Elvis, sem þá vann fyrir
sér sem vörubílstjóri, heyrði út-
sendinguna fyrir tilviljun, "þar sem
hann var við vinnu sína. Ari síðar
gaf móðir hans honum fyrsta gítar-
inn í afmælisgjöf, en Elvis hafði
reyndar beðið um skambyssu að
þessu sinni. Hann mun þó fljótlega
hafa sætt sig við gjöfina og var
snöggur að komast upp á lag með að
slá hljóma undir eigin söng. Við gít-
arnámið naut Elvis tilsagnar föð-
urbróður síns, Vester Presley, auk
þess sem forstöðumaður „First
Assembly-safnaðarins" tók hann í
tíma, enda þótti Elvis liðtækur við
að aðstoða við sönginn á samkom-
um.
Flutt til Memphis
í september 1948, þegar Elvis var
13 ára, ákvað faðir hans að binda
enda á baslið í Tupelo og freista
gæfunnar í stórborginni handan við
ríkjamörkin. Hann kom búslóðinni
fyrir í gömlu, grænu Plymouth-
bifreiðinni og ók sem leið lá til
Memphis, Tennessee.
Fjölskyldan kom sér fyrir í lítilli
leiguíbúð nálægt miðborginni og
Elvis hóf nám í gagnfræðaskólan-
um „Humes High School". Fátt
markvert bar til tíðinda í lífi hins
unga Elvis á þessum árum. Hann
var námsmaður í meðallagi og lét
yfirleitt iítið á sér bera. Kennarar
og skólafélagar minnast hans sem
hlédrægs pilts, og þeim þótti hann
jafnvel „dálítið skrýtinn“. Fyrir það
fyrsta stakk hann í stúf í klæða-
burði og auk þess þótti hárgreiðslan
ekki samræmast viðtekinni hefð í
amerískum gagnfræðaskóla á þess-
um tíma. Elvis var með mikið hár
og barta, en flestir hinna strákanna
voru með „bursta".
Fyrir þetta tóku strákarnir sig
eitt sinn saman og ákváðu að lemja
þessa sérvisku úr honum. Þá kom
skyndilega aðvífandi Red nokkur
West, annálaður kraftakarl og
íþróttahetja í skólanum og kom
hann Elvis til hjálpar í þessum
raunum. Þeir urðu óaðskiljanlegir
vinir og Red átti seinna eftir að
verða aðallífvörður rokkstjörnunn-