Morgunblaðið - 23.01.1985, Blaðsíða 6
6
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 1985
Rakblaðið
Eftirfarandi ljóðlínur hrutu af
Kímblöðum Hannesar Péturs-
sonar í minnishólfin að aflokinni
útsendingu norsku sjónvarps-
myndarinnar Heimkoman eftir
Ivar Roaldsen á mánudagskveldið
var: Árin flytja mig/ áfram og
lengra./Um sérhverja athöfn/-
verður sífellt þrengra.
Slíkt var andrúmsloft þessarar
mánudagsmyndar frá Norska
sjónvarpinu. Maður, sem að eigin
sögn er haldinn niðurfallssýki,
strýkur af anstalti og kemst alla
leið út í sker eitt í norska skerja-
garðinum, sem hann segir sína
löglegu eign. í hólma þessum hitt-
ir hann fyrir stúlkukind, sem
sömuleiðis hefur strokið af an-
stalti, slíku er eiturlyfjasjúklingar
gista. Þessar óhrjálegu mannver-
ur skiptast að mestu á hugskeyt-
um í myndinni.
Þó rúllar uppúr þeim einstaka
setning. Ræðir stúlkukindin mest
um hafið, er bendir til þess að hún
ætli sér að hverfa á vit Ægis kon-
ungs undir lok myndarinnar, sem
og varð raunin. Ekki man ég hvað
hinn niðurfallssjúki spjallaði, en
það var býsna áhrifaríkt að heyra
gný lögguþyrlunnar rjúfa kyrrð-
ina í kringum þessi ógæfusömu
rauðnefjuðu náttúrubörn, er aftur
benti til þess að eigandi skersins
yrði handsamaður og fluttur á ný
til anstaltsins — sem og varð
raunin.
Myndrík skot
Einsog ég sagði hér fyrr, voru
aðalpersónur þessarar norsku
sjónvarpsmyndar lítt málgefnar.
En hvernig læt ég, auðvitað náðu
þær saman án orða. Og til að und-
irstrika þetta nána samband
skötuhjúanna, brá hinn hug-
myndaríki leikstjóri á það ráð að
taka í gríð og erg myndir af klöpp-
um og pollum. Afburða listræn
myndataka er stytti manni stund-
irnar í þögninni, sem að vísu var
stundum rofin af enn listrænni
hljómum úr organi Gustavs Mahl-
er (1860—1911). Svo listræn var
þessi myndataka, að það var næst-
um einsog að fletta ljósmynda-
blaði, þegar myndaugað skreið yf-
ir urðir og gil. Hámarki náði þó
spennan í þessu „meistarastykki"
Ivars Roaldsen á seinustu sekúnd-
unni, þegar rakblaðið sökk í poll-
inn. Ég er næstum viss um, að ef
einhvern tímann yrðu veitt kvik-
myndaverðlaun uppí Norræna
húsi, þá myndi dómnefndin, er að
sjálfsögðu byggði mat sitt á mik-
illi faglegri þekkingu, veita þessu
ódauðlega skoti „Óskarinn". Eg vil
nú rökstyðja þessa skoðun mína
nánar.
Rakblaðið
I fyrsta lagi þá hefur rakblaðið
ákveðið tilvísunargildi, sem hin-
um almenna-samnorræna-áhorf-
anda verður ekki ljóst, nema til
komi verðlaun, er vekja verðskuld-
aða athygli meðal bræðraþjóð-
anna. Ef Ivar Roaldsen hefði hins
vegar látið rakblaðið fljóta í stað
þess að sökkva á seinustu sekúndu
myndarinnar, þá hefði hin skáld-
lega líking kafnað í fæðingu og
rofnað hin lífrænu tengsl milli
handahreyfinga stúlkunnar fyrr í
myndinni og heyfingar rakblaðs-
ins, þá að rauf vatnsflötinn og
sökk til botns. Þetta er mjög mik-
ilsvert atriði, sem leikmaður kem-
ur ekki auga á við fyrstu sýn. í
öðru lagi þá er mynd Ivars Roald-
sen gerð í N-Noregi, og við getum
ekki horft fram hjá þeirri stað-
reynd, að norðurkollumenningin á
í vök að verjast.
Það hlýtur að vera markmið
„framvarðarsveitar" norrænnar
menningar að hindra með öllum
ráðum, að skorið verði á þann
þráð, er bindur saman norræna
menn í bræðralag.
Ólafur M.
Jóhannesson
ÚTVARP / S JÓN VARP
Kristinn Sigmundsson
syngur m.a. af hljómplötu
sinni í útvarpi í dag.
Hvað viltu verða?
Meginland í mótun
3. þáttur. Gjaldið fyrir gullið
Sungið
af nýjum
íslenskum
hljóm-
plötum
■■■ t dag syngja
20 þrír góðkunnir
“ íslenskir söngv-
arar í útvarpi nokkur lög
af nýútkomnum hljóm-
plötum sínum. Kristinn
Sigmundsson syngur lög
eftir Sveinbiörn Svein-
björnsson, Arna Thor-
steinsson, Karl 0. Run-
ólfsson, Gunnar R.
Sveinsson og Atla H.
Sveinsson. Jónas Ingi-
mundarson leikur á píanó.
Páll Jóhannesson syngur
lög eftir Karl 0. Runólfs-
son og Sigvalda Kaldalóns
við píanóundirleik Jónas-
ar Ingimundarsonar. Loks
syngur Magnús Jónsson
lög eftir Sigurð Þórðar-
son, Emil Thoroddsen,
Eyþór Stefánsson og Sig-
valda Kaldalóns. Olafur
Vignir Albertsson leikur á
píanó.
■1 í kvöld verður
35 sýndur í sjón-
— varpi síðasti
þáttur af þremur í breska
heimildamyndaflokknun
Meginland í mótun. Nefn-
ist þessi þáttur Gjaldið
fyrir gullið.
í þessum lokaþætti er
rakin saga Kaliforníuríkis
í ljósi jarðsögunnar og
vikið er að hættunni af
nýjum náttúruhamförum
vegna San Andreas-mis-
gengisins.
Þættir þessir fjalla um
jarðsögu vesturhluta
Bandaríkjanna í víðasta
skilningi: Um tengslin
milli steina, gróðurs og
dýra, þ.m.t. mannsins.
Dregin er upp mynd af
landrekskenningum, fjöll-
um á hreyfingu, eldgos-
um, jarðskjálftum o.fl.
með aðstoð tölvu og korta.
í fyrsta þættinum var
m.a. komið við í Mikla-
gljúfri, þar sem hægt er
að lesa sögu mikilla breyt-
inga og þróunar úr jarð-
lögum. Þar hafa fjöll
horfið, sjór hefur hulið
landið og þar hafa jafnvel
verið hitabeltisskógar og
eyðimerkur, allt á sama
stað. í öðrum þætti var
fjallað um svæði þar sem
ógnaröfl í iðrum jarðar
gætu hvenær sem er brot
ist út í eldgosum eða
jarðskjálftum. I kvöld
fáum við hins vegar að
fræðast nánar um sögu
Kaliforníuríkis.
Þessi mynd var tekin á
einu af dagheimilum borg-
arinnar.
fóstrustörf
að leikin verði inn á milli I eingöngu leikin barnalög,
dagskrárliða létt tónlist enda snýst þátturinn um
af ýmsu tagi, verða nú | börn að öllu leyti.
■■■■ Starfskynn-
OA 20 ingarþátturinn
— Hvað viltu
verða? er í útvarpi í kvöld
í umsjá þeirra Ernu Arn-
ardóttur og Sigrúnar
Halldórsdóttur.
Að þessu sinni verður
fjallað um starf fóstra.
Margrét Gunnarsdóttir,
kennari í Fósturskóla Is-
lands, kemur í heimsókn
og skýrir frá námstilhög-
un við skólann, lengd
námsins o.fl. Þá verður
rætt við tvær starfandi
fóstrur, þær Sigurhönnu
Sigurjónsdóttur á dag-
heimilinu Steinahlíð í
Reykjavík og Gerði Guð-
mundsdóttur á leikskól-
anum Grænatúni í Kópa-
vogi. Munu þær skýra frá
ólíkum störfum sínum.
Sú nýbreytni verður í
þættinum að í stað þess
Fjallað um
MIÐVIKUDAGUR
23. janúar
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Bæn. A virkum degi. 7.25
Leikfimi. 7.55 Daglegt mál.
Endurt. þáttur Sigurðar G.
Tðmassonar frá kvöldinu áð-
ur.
8.00 Fréttir. Dagskrá. 8.15
Veðurfregnir. Morgunorð —
Steinunn Arnprúður Björns-
dóttir talar.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
„Trftlarnir á Titringsfjalli" eft-
ir Irina Korschunow. Kristln
Sleinsdóttir les þýöingu slna
(3).
9.20 Leikfimi. 9.30 Tilkynn-
ingar. Tónleikar.
10.00 Fréttir. 10.10 Veður-
fregnir. Forustugr. dagbl.
(útdr).
10.45 Islenskir einsðngvarar og
kórar syngja.
11.15 Ur ævi og starfi Islenskra
kvenna
Umsjón: Björg Einarsdóttir.
11.45 Islenskt mál
Endurtekinn þáttur Guörúnar
Kvaran frá laugardegi.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veður-
fregnir. Tilkynningar. Tón-
leikar.
1320 Barnagaman
Umsjón: Sigrún Jóna Krist-
jánsdóttir.
13.30 Amerísk og ítölsk lög.
Linda Ronstadt og Luciano
Pavarotti syngja. Hljómsveit
Mantovanis leikur.
14.00 „Þættir af kristniboðum
um vlöa veröld" eftir Clar-
ence Hall. Blóð plslarvott-
anna — útsæði kirkjunnar.
Plslarvottar I Ecuador. (Þriðji
hluti.) Astráður Sigurstein-
dórsson lýkur lestri þýðingar
sinnar (16).
1430 Miödegistónleikar
Los Indios Tabájaras leika
lög eftir Chopin, Tsjalkovský
og larrega.
14.45 Popphólfið — Bryndls
Jónsdóttir.
15.30 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15
Veðurfregnir.
16.20 Sungið af nýjum Islensk-
um hljómplötum
a. Páll Jóhannesson syngur
lög eftir Karl O. Runólfsson
20.30 Aftanstund
Barnaþáttur meö innlendu
og erlendu efni: Söguhornið
— Helga Karlsdóttir. Sögu-
maður Sigurður Snorrason.
Tobba, Litli sjóræninginn og
Högni Hinriks.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veður
2020 Auglýsingar og dagskrá
20.35 Meginland I mótun
og Sigvalda Kaldalóns. Jón-
as Ingimundarson leikur á p(-
anó.
b. Magnús Jónsson syngur
lög eftir Sigurð Þórðarson,
Emil Thoroddsen, Eyþór
Stefánsson og Sigvalda
Kaldalóns. Ölafur Vignir
Halldórsson leikur á planó.
c. Kristinn Sigmundsson
syngur lög eftir Sveinbjörn
Sveinbjörnsson, Arna
Thorsteinson, Karl O. Run-
ólfsson, Gunnar R. Sveins-
son og Atla H. Sveinsson.
Jónas Ingimundarson leikur
á planó.
17.10 Síödegisútvarp
Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir. Tilkynningar.
19.50 Daglegt mál. Sigurður G.
3. Gjaldiö fyrir gullið
I þessum lokaþætti er rakin
saga Kalifornlurlkis I Ijósi
jarðsögunnar og vikiö er að
hættunni af nýjum náttúru-
hamförum vegna San And-
reas-misgengisins. Þýðandi
og þulur Jón O. Edwald.
21.35 Saga um ást og vináttu
Fjórði þáttur. Italskur fram-
haldsmyndaflokkur I sex
þáttum. Þýðandi Þurlöur
Tómasson flytur þáttinn.
20.00 Utvarpssaga barnanna:
„Ævintýri úr Eyjum" eftir Jón
Sveinsson. Gunnar Stefáns-
son les þýðingu Freysteins
Gunnarssonar (19).
2020 Hvað viltu verða?
Starfskynningarþáttur I um-
sjá Ernu Arnardóttur og Sig-
rúnar Halldórsdóttur.
21.00 „Let the People Sihg"
1984
Alþjóðleg kórakeppni á veg-
um Evrópusambands út-
varpsstöðva. 8. þáttur. Um-
sjón: Guðmundur Gilsson.
Keppni kammerkóra.
21.30 Að tafli
Guömundur Arnlaugsson
flytur skákþátt.
22.00 Horft I strauminn
með Auði Guðjónsdóttur.
(RUVAK)
Magnúsdóttir.
22.35 Ur safni Sjónvarpsins
I Reykholti
Þáttur frá 1970 um Reykholt
I Borgartirði. Séra Einar
Guðnason, prófastur, segir
frá staönum og sögu hans,
auk jjess sem sýndar eru
myndir frá Snorrahátlð árið
1947. Umsjónarmaöur Olaf-
ur Ragnarsson.
2320 Fréttir I dagskrárlok
22.15 Veðurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
Orð kvöldsins.
22.35 Tlmamót
Þáttur I tali og tónum. Um-
sjón: Ævar Kjartansson.
23.15 Nútlmatónlist
Þorkell Sigurbjörnsson kynn-
ir.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
MIÐVIKUDAGUR
23. janúar
10.00—12.00 Morgunþáttur
Stjórnendur: Krittján Sig-
urjónsson.
14.00—15.00 Eftir tvö
Létt dægurlög.
Stjórnandi: Jón Axel Olafs-
son.
15.00—16.00 Nú er lag
Gömul og ný úrvalslög.
Stjórnandi: Gunnar Salvars-
son.
16.00—17.00 Vetrarbrautin
Þáttur um tómstundir og úti-
vist.
Stjórnandi: Júllus Einarsson.
17.00—18.00 Ur kvennabúrinu
Hljómlist flutt og/eða samin
af konum.
Stjórnandi: Andrea Jóns-
dóttir.
SJÓNVARP
MIÐVIKUDAGUR
23. janúar