Morgunblaðið - 23.01.1985, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 1985
45
HOLLANDSPISTILL /Eggert H. Kjartansson
Um list í Hollandi
Fyrir rúmu ári, 19. október 1983,
andaðist hollenski myndlistar-
maðurinn Carel Willink þá 83 ára
gamall. í lifanda lífi var Carel
Willink einn af mest áberandi
listmáiurum innan þeirrar stefnu
sem nefnd er hinn magnaði raun-
veruleiki eða „magical realisme".
Þessi stefna hafði hvað mest áhrif
á hollenskt myndlistarlíf á milli-
stríðsárunum. Um þessar mundir
stendur yfir sýning á verkum
Willinks í myndlistarsafninu í
Arnhem og því var tilvalið að
skreppa. Dagurinn sem varð fyrir
valinu var sá er margir góðir
menn hreinsa sig og sína innvortis
með kæstri skötu og taka til fyrir
jólin.
A.C. Willink
A.C. Willink fæddist í Amster-
dam 7. mars árið 1900. Hann hóf
nám í byggingarfræðum í Delft
undir lok fyrri heimsstyrjaldar-
innar en ákvað veturinn
1918—1919 að hætta þar og leggja
Njju Delhí, 21. janúar. AP.
FJOKIR menn voru handteknir í
dag í Indlandi að því er óstaðfestar
fréttir herma í sambandi við njósna-
málið, það mesta sem komist hefur
upp um þar í landi. Innanríkisráð-
herrann sagði í dag, að þeir, sem
gerst hefðu sekir um njósnir, þyrftu
engrar miskunnar að vænta.
S.B. Chavan, innanríkisráð-
herra Indlands, sagði í dag á þingi,
að stjórnin myndi ekki hika við að
sækja þá til saka, sem hefðu gerst
sekir um að koma ríkisleyndar-
málum í hendur útlendinga og
skipti þá einu hve valdamiklir þeir
væru. Indverska fréttastofan,
UNI, sagði, að meðal mannanna
myndlistina fyrir sig. Eftir að
hafa flækst svolítið á milli og úr
einu I annað fékk hann inni í
óháða myndlistarskólanum hjá
Hans Baluschek í Berlín. Árið
1923 flutti hann aftur til Amst-
erdam og bjó þar síðan. Á þessari
sýningu í Arnhem eru um Vfe allra
þeirra verka sem Willink málaði
eða um 50. Þó vantar einn þátt úr
listasögu hans á sýninguna, en það
er tímabilið fyrir 1925. Þær mynd-
ir sem Willink málaði fram til
1925 er hægt að fjalla um sem
persónulega útsetningu Willinks á
Stílnum — De Stijl.
Willink sagði eitt sinn: „Vinnu-
aðferð mín hefur ekkert breyst
síðan 1928.“ Þeim tvö hundruð
myndum sem hann málaði frá
1928 til dauðadags er þó hægt að
skipta í tvo flokka. í þeim fyrri
finnum við venjulega uppstill-
ingar af persónu, dýri, landslagi
eða byggingum.
Hinn flokkurinn inniheldur
myndir þar sem samspil hug-
mynda, þátta og túlkun þeirra eru
fjögurra væri einn aðstoðarvarn-
armálaráðherra og embættismað-
ur úr viðskiptaráðuneytinu og hún
hafði það eftir heimildum í leyni-
þjónustunni, að 20 menn að auki
yrðu handteknir á næstu dögum.
Njósnamálið er það mesta í 37
ára sögu sjálfstæðs Indlands en
yfirvöld hafa enn ekki nefnt það
erlenda ríki, sem á að hafa staðið
að baki því. Indversk blöð eru hins
vegar ekki I neinum vafa um að
Frakkar séu sökudólgarnir og
nefna því til sönnunar, að her-
málafulltrúi franska sendiráðsins
hafi skyndilega verið kallaður
heim til Parísar sl. sunnudag.
útsett hver gegn annarri með
þeim árangri að þau verk endur-
spegla líf líkt og leikhópur á sviði.
Þessi verk fjalla um fólk og þá
krafta sem umhverfis það mætast.
Einangrun og samruni eru hinir
andstæðu pólar í þeim verkum. í
rýminu sem er á milli þessara póla
nær listsköpun Willinks hvað
hæst og þar staðsetur hann ekki
eingöngu fíngerðar eiginkonur
sínar heldur málar hann einnig
hið grófa oft á tíðum ógnandi um-
hverfi. Úr að því er virðist ótæm-
andi brunni sjónlegra áhrifa stað-
setur Willink myndir og myndbrot
þannig að hið hugræna getur notið
sín og það er þráður endurtekn-
ingarinnar í verkum hans. Sá af-
stæði kraftur og drungi sem þessi
samsetning oft á tíðum varpar af
sér er hin ómeðvitaða listsköpun
Willinks. Rætur þess liggja að
hluta til innan þeirra vinnubragða
sem hann kaus og að hluta til utan
þeirra. Oft minnir þessi samsetn-
ing Willinks á eitt augnablik úr
kvikmynd eða fræðslumynd. Það
sýnir raunveruleika eða boðar að-
steðjandi átök. í leit sinni að eigin
stíl og túlkunaraðferð, þar sem
hann er greinilega leiddur áfram
af viljanum til þess að mála eind
eins nákvæmt og unnt er, er
greinilegt að þróun skáldskapar
hans tíma hefur ekki látið hann
ósnertan. Þegar litið er á vinnu
Willinks minna gæðin helst á
„gömlu meistarana", og það er
hægt að nefna Willink vegna
áhuga hans á hinni hefðbundnu
list „klassíkinni", og þeim áhrifum
sem hún hafði á hann I sömu and-
rá og samtíðarmenn hans svo sem
Delvaux, De Chirrico og Dali.
Willink naut sem myndlistar-
maður mikilla vinsælda meðal
Hollendinga. Og athyglisvert, er
að vinsældir hans eru ekki síður
miklar meðal yngri kynslóðarinn-
ar en þeirrar eldri. Sennileg
ástæða þess er að þau áhrif sem
list hans andar frá sér höfða ekki
síður til tilfinninga nútfmamanns-
ins. Sú ógnun sem er að finna I
verkum hans og sá þungi sem hvíl-
ir yfir umhverfinu sem hann mál-
aði er enn að finna I samfélagi
þjóðanna. Þar hefur engin breyt-
ing orðið á.
Njósnamálið á Indlandi:
Fleiri menn
handteknir
SÝNING
ÁTILLÖGUM ÚR
HUGMYNDASAMKEPPNI
LANDSBANKANS
21. -25. j anúar er haldin sýning á tillögum sem
bárust í hugmyndasamkeppni Landsbankans.
Sýningin er opin á venjulegum afgreiðslutíma í
afgreiðslusal aðalbankans.
LANDSBANKINN
Baitki allm landsmanna
Wilma, önnur eiginkona Willinks. Hann kvæntist alls fjórum konum.
f
The o
KarateKid
Eln vlnsælasta myndln vestanhafs á sidasta árl. Hún er hörku-
spennandl, fyndln, alveg frábærl Myndln hefur hlotlö mjög góöa
dóma, hvar sem hún hefur verlö sýnd. Tónllstln er eftlr Blll Contl, og
hefur hún náö mlklum vlnsældum. Má þar nefna laglö „Moment of
Truth“, sunglö af „Survlvor*. og „You’re the Best“, flutt af Joe
Esposlto. Lelkstjórl er John Q. Avlldsen, sem m.a. lelkstýröl
„Rocky“.
Hlutverkaakrá:
Danlel ... Ralph Macchio Johnny ... Willlam Zabka
Miyagl ... .. Norlyukl „Pat“ Morlta Bobby .... Ron Thomas
Ali Tommy ... Rob Qarrison
Kreese . Martln Kove Dutch ... Chad McQueen
Lucille ... Randee Heller Jlmmy .... Tony O’Dell.
Tónllst: Blll Contl. — Handrlt: Robert Mark Kamen. — Kvlkmyndun:
James Crabe A.S.C. — Framlelöandl: Jerry Welntraub. — lelk-
stjóri: John Q. Avildsen.
Sýnd I Dolby Sterio ( A-sal kl. S, 7.30 og 10.
Sýnd I B-sal kl. 11.