Alþýðublaðið - 01.12.1931, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Síldareinkasalan.
ALls munu hafa veiðst í stumar
á islandsmiðum 540—560 pús. tn.
af síld, sem saltaðar hafa verið
(sumpart sérverkaðar). Er þetta
langtum meiri veiði en hægt er
að selja. Hefði veiðin hins vegar
verið 100—150 þús. tufinum
minni, mundi síldin öll hafa seist
fyrir gott verð. Hefir aldrei verið
veitt jafnmikið af síld af útlend-
ingum utan landhelginnar sem
nú. Voru útlendingar hér á óvenju
mörgum skipum og veðrið alveg
fram úr skarandi gott og þar með
aflasælt. Hins vegar var eftir-
litið með því að útlendingar at-
höfnuðu sig í landhelgi afarslæ-
legt, því Þ(jr“ var látinn stunda
síldveiðar, og varð afli útlending-
anna af öllum þessum ástæðum
því mikill.
Síldareinkasalan lét satta 210
þús. tn„ sem var alt of mikið,
þar, sem í fyrra voru ekki salt-
aðar nema 185 þús. tn., sem þó
ekki seldust allar. En háværar
en heimskulegar kröfur til síld-
areinkasöilunnar um meiri söltun-
arleyfi ollu því, að svona mikið
var saltað, en það er að eins til
þess að lækka verðið á síldinni
fyrir sjómönnum.
Mikið heyrist nú um að það sé
alt síldareinkasölunni að kenna,
hve illa hefir gengið með síld-
ina. En þegar athugað er að Dan-
ir hafa tapað um 200 000 krón-
um á síldarútgerð sinni (11 skip-
um), og flest norsk skip hafa
tapað, mörg þeirra selt svo lítið,
að skipverjar geti ekki borgað
fyrir sig fæðið, er bersýmlegt,
að þó margt megi að síldareinika-
sölunni finna, þá hefði ástandið
þó verið enn verra, hefði hún
ekki verið. — Síldareinkasöilu-
fundurinn stendur nú yfir, og
verður mál þetta rætt hér í bliað-
inu næstu daga.
SíIdareiDkasolafundorlnn.
Allir aðalfuilltrúarnir voru
mætlir á Síldareinkasölufundin-
um í gær. Auk þeirra, sem tald-
ir voru upp hér í blaðinu í gær
eru þessir: Ingvar Guðjónsson og
Steindór Hjaltalín, útgerðarmenn
af Akureyri, Friðrik Steinsson
skipstjóri, Eskifirðdi, Sveinn Bene-
diktsson og Hafsteinn Bergþörs-
son skipstjóri, Reykjavík.
Fundarstjóri var kosinn Erling-
ur Friðjónsson, varafundarstjóri
Finnur Jónsson, ritari Sigurjón Á.
ÓJIafsson og vararitari Þoriákur
Guðmundsson.
Sveinn Benediktsson vildi láta
fundinn gera ályktun um, að til-
nefning Sigurjóns Á. Ólafssonar
og Björns Jóhannessonar væri ó-
gild, af því að þeir væru ekki
sjómenn — þótt þeir hafi báðir
verið sjómenn yfir 20 ár o^
stjórnarráðið hefði því tekið til-
nefningu þeirra gilda, svo sem
Atvinnubætnr íhaldsins.
60 bælarvinnumönnum sagt upp.
líka sjálfsagt var að gera. Fékk
tillaga Sveins að eins tvö at-
kvæði.
Næsti fundur byrjar kl. 4 síð-
degis á morgun í Kaupþingssaln-
um.
ÖUum er heimilt að hlusta á
það, sem gerist á fundunum, og
vera þar eftir því, sem húsrúrn
leyfir.
„Raaða planið “
Undir stjóm Einars Olgeirsison-
ar varð 10—11 þús. kr. tap á
söltun á „Rauða planiniu" í fyrra
sumar. í ár hefir orðið álíka mik-
ill hagnaður á söltun á planinu
undir stjórn Guðmundar Skarp-
héðinssonar, Hefir söltunargjald,
sem útgerðarmenn hafa borgað,
þó verið 50 auram lægra á tunnu
en í fyrra, og n-emur það 7500
kr. minni tekjum fyrir planið, en
kvenfólkið og' verkamenn fen.gið
sömu laun og í fyrra.
Bifreiðarslysið á Akur-
eyri.
Klukkan var 2 í 'fyrri nótt þeg-
ar bifreiðarslysið varð á Akur-
eyri. Bifreiðin með líkunum náð-
ist upp úr sjónum í gær. Stúikan,
sem drukknaði, hét Sigríður Jó-
hannesdóttir frá Húsavík,
Árekstur vegna þoku.
Lundúnum, 30. nóv. U. P. FB.
Svartaþoka er yfir öllum suður-
hluta Engiánds, og hafa flutning-
ar tepst á þjóðvegum, járnbraut-
um og fljótum. Frakkneska póst_
og flutninga-skipið „Flamand“
rakst á brezka eimskipið „Fore-
land“, sem lá fyrir akkeri við
Gravesend. Kom gatá „Foreland“,
en svo ofarlega, að skipinu er
ekki hætt. Amerískt línuskip,
„American trader“, kendi grunns
á sandrifi undan Dung'eness, en
komst á flot aftur með háflæði.
Ætla menn, að skipið hafi ekki
laskast.
Bretar oo Frakkar.
Lundúnum, 30. nóv. U. P. FB.
Fjármálaráðherra Frakka hefir
átt tal við brezka ráðherra, og
er talað um, að haldin verði ráð-
stefna um tollamál, ófriðarskaða-
bætur, ófriðarskuldir, lánstraust
Þjóðverja og gengisfestingu sterl-
ingspundsins. Er búist við, að
Rollin, verzlunarmálaráðherra
Frakka, muni bjóða frakkneska
aðstoð til þess að verðfesta sterl-
ingspund með lánveitingum, gegn
því, að Bretar slaki til í tolilafyr-
irætlunum.
Til tSmndarkirkju. Gamalt á-
heit 2 kr.
Sextíu bæjarvinnumönnum hefir
verið sagt upp vinnu sinni og
bætast þeir nú við atvinnulausa
hópinn. Eiga þetta víst að heita
atvinnubætur hjá íhaldinu, og
verður það þahnig við áskorunum
verklýðsfélaganna og kirkjusafn-
aðanna um að auka atvinnu í
bænum, svo að hægt sé að bægja
Skrípaleiknr.
Sjómannafundurinn, sem boð-
aður var af kommúnistum 1 giær
með fregnmiðumi, var haldinn í
'Aðalstræti 9 í litlu herbergi, Þar
voru mættir útgerðarmenn, skip-
stjórar, stýrimenn og utanbæjar-
menn, en fáir úr Sjómannafélagi
Rvíkur, enda var annað varla
von, þar sem engrar samvinnu
hafði verið leitað við stjórn fé-
lagsins um neitt fundarhald í
þessu skyni.
Rætt var um Síldareinkasöiluna,
að krefjast þess af henni að húni
borgaði það eingöngu til sjó-
manna, sem hún fengi fyrir sífd
hér eftir. Skiftar skoðanir virtust
veria á því, hvort ráðlegt væri
að leggja hana niður. Einar 01-
geirsson virtist ekki hafa gert sér
glöggá. grein fyrir því, hvort hún
ætti að lifa eða deyja, því auð-
sjáanlega hafði hann ekki boðað
til fundarins í því skyni að koma
með neina úriausn í því máli,
heldur að eins til að geta gefið
fleiri mönnum prentaðan miða
með áskorun til sjómanna um að
velja algerlega nýja stjórn fyrír
Sjómannafélagið, því þeim, sem
nú vætri i stjórn, væri ekki treyst-
andl til að fara með mál sjó-
manna. Að lokum var kosin 7
manna nefnd til að kalla saman
nýjan fund, þar sem þessi hafði
í raun og veru ekki verið ætlað-
ur til þess að gera neina endan-
lega ályktun.
Fundarmaöur.
Öreiginn
Guðjön Benedikisson
og fylgifiskur hans«
Meðal sprengingamanna þeirra,
er jafnan láta hæst á Dagsbrún-
arfundum, eru þeir Guðjón Bene-
diktsson og Þorsteinn Pétursison.
Þessir tveir menn linna aldrei að
tala um „svikarana", og eru það
þtjórnin í Dagsbrún og allir aðr-
ir, sem verkalýðurinn hefir kosið
sér sem forgöngumenn, svo sem
stjórnendur Sjómannafélagsins og
Alþýðusambandsins.
í atvinnuleysismáiumum hafa
þesisir tveir menn alt af verið að
tönlast á því, að v-erkamenn hér
væru að deyj-a úr hungri, og
hafa með skrafi sínu í t/erklýðs-
skortiinum að einhvérju leyti frá
dyrum alþýðuheimilanna. — Sagt
er, að taka eigi aðra menn i
vinnuna í staðinn, en auðvitað
er slíkt engar atvinnubætur. Það-
er að eins tilraun hjá íhaldinu
til að setja verkamenn hvem upp
á móti öðrum.
blaðinu styrkt atvinnurekendur l
þeirri trú, að nú sé tækifæri tii
þes:s að pína niður kauþið.
Þráfaldlega hafa þeir Guðjón
og Þorsteinn talað um að þeir
yrðu bráðum hungurmorða, en um
öreigann Guðjón Benediktsson er
það að segja, að fáir munu hafa
haft betri vinnu en hann. Hann
vinnur fyrir múrarakaupi og hafði
í tekjur síðast liðið ár liðugar
5000 krónur. Er Guðjón vel að
því kaupi kominn, því hann mun
vera dugandi verkmaður, en ekki
hlýðir að hann þykist vera að»
jsvelta í /hel, einkum þiar sem hann
er húseigandi (Freyjugötu 25 A).
Er hús hans að fasteignamati
8900 kr., en þar sem söluverð
húsa er fram undir þriðjungi'
hærra en fasteignamatið, má sjá,.
að hús Guðjóns er 13—14 þús.
króna virði. Á húsinu hvíla ekki
skuldir nema nokkuð liðug fimm
þúsund króna, svo Guðjón á þá ii
því 7—8 þús. krónur. Er það sízt
meiri eign en búast mætti við um
niann, er hefir haft jafngóða at-
vinnu og Guðjón, en á þessu má
sjá’, að þegar Guðjón þykist vera
að deyja úr hungri, þá er ekki
beint alveg komið að því að hann
geri það, því .venjulegur verka-
maður gæti lifað á eignum Guð-
jóns í þrjú ár, og hefir margur
orðið að láta sér nægja minna.
Hvað Þorsteini Péturssyni við-
víkur, þá hefir hann vinnu í olí'u-
stöðinni á Klöpp alt af þegar
þar er vinn-a. Mun vinna hans þar'
í fyrra hafa numið yfir hálft
þriðja þúsund króna og í ár 22
til 24 hundruð. Þar sem Þorsteinn
er maður einhleypur, virðist ó-
trúl-egt að hann sé að d-eyja úr
hungri. En á það lagði Þorst-einn
áherzlu á atvinnuleysisfundinum:
hafði hann búið sig sérstakl-ega
á fundinn, því hann kom á hann
í bláum vinnubuxum, en var
fljötur að skifta um föt á eftir, og
var um kvöldið kominn í vönduð
chevíotsföt og sat við kaffi-
drykkju á Hótel Island, enda
munu fá kvöld aÖ Þorsteinn ekki
taki þátt í danzinum þar, því
Steini minn er fjörmaður og
kvennagull, Er ekkert við því að
s-egja, að þú skemtir þér, Kubbur
minn, fyrir það, sem þú vinnur
þér inn, og þú hefir áður varið
fé þínu heimskulegar en fyrir
danz og kaffi, en þú og þið Guð-i
jón báðir verðið að hætta hræsn-