Alþýðublaðið - 01.12.1931, Blaðsíða 4

4
ALPVÐUBbAÐlÐ
Kreppan o® íh Idið.
v.
Jón Ólafsson hélt enn einu
sinni sína alkunnu ræ'ðu um ó-
nytjungshátt og bruðlunarsemi
verkamanna. Að eins slepti hann
úr kaflamun um slæping, en öll-
um reykvískum verkalýð er vel
kunn pessi ræða Jóns. Hann hélt
nú að engan þyrfti að undra
vinnuleysi á þessum tíma árs,
Vetrartíminn væri alt af dauður >
thni, og allir forsjálir menn
byggju sig undir þennan tíma.
„Með sparsemi og dugnaði hafa
flestir borgarar búið sig undir að
mæta þessari eðlilegu afleiðinigu,
en æskan hefir spilst af fagur-
gala sósíalista, og flyzt jafnvel
til bæjarins í skjóli heimtufrekj-
unnar.“ Svo mörg og fleiri voru
þau íhaldskristnu orð bæjarfiull-
trúa, aiþm. og bankastj. Jóns ÓI-
afssonar fyrv. fr.kv.stj. Rétt er
það, að verkalýð þessa lands er
ljós sú staðreynd, að auðvaidið
telur sjálfsagt að stöðva togara-
flotann um háveturinn, og að
auðvaldið vill ekki láta vinna um
þann tíma, sem minstur verður
gróðinn.. Þegar veðráttan hamlar
upp á móti því, að afrakstur
vinnunnar verði umfram kaup-
greiðslu svo nokkru nemi, þá
finst atvinnurekendum bezt að
láta verkalýðinn hvíia sig. En vit-
anlega er æri'ð misjafnt hversiu
verkamenn eru undirbúnir þenn-
an dauða tíma. Og Jón ÓI. veit
eins vel og a'ðrir, a'ð síðastiiðið
sumar var engirai bjargrœðistími
fyrir meginþorra alls verkalýðs.
En auðvitað gengur hann viljandi
framhjá þeim staðreyndum, að at-
vinna var meÖ minsta imóti, og að
þeir, sem voru við síldarútgerð í
sumar, eiga inni kaup sitt enn
þá. Eins og atvinnuleysisskýrsl-
urnar frá síðustu skráningu bera
með sér, hefir fjöldi mannia að
eins unnið þriðjung til helming
af síðastliðnum ársfjörðung. Sium-
ir enn þá minna. Vi'ð þær skýrslur
er enn fremur a'ðgætandi, að fjöl-
margir komu eigi til skráningar,
sem þó voru engu betur staddir.
Þá eru eftirtektarverð þau orð.
sem J. Ól. notar um verklýðsi-
hreyfinguna og verklý'ðsstéttina.
Vaknandi stéttarmeðvitund og
réttlætiskend kallar hann
heimtufrekju og ábyrgðarleysi.
Baráttu þá, sem fulltrúar okkar
heyja, nefnir hann skvaldur og
fagurgala, kjósendahræsni o. s.
frv. Hvaða heilvita maður rök-
styður þessi orð? Hvers konar
siðgæðis- og réttlætis-hugmynd
hefir sá maður, sem álítur rétt-
lætiskröfur fólksins ábyrgðar-
lausa heimtufrekju? Jú, vitanlega
er hann móta'ður af íhaldshugar-
faii, ágirnd og kúgunarlöngun.
Fagra hugsjón nefnir hann fag-
urgala, og neyð uerkalgðsins ó-
forsjálni og eyðslusemi. Hvernig
á verkalýðurinn að spiara? í
beztu góðærum, þegar vinnan er
mest, þá er vinnudagafjöldinn
200. Og 200 vinnudagar reiknaðir
með 10 klst. vinnu gera kr. 2720
—tvö þúsund sjö hundruð og
tuttugu krónur. Af þessu verður
verkamaðuiinn að lifa. Svo koma
mögru árin þegar atvinnudagar
eru miklu færri, alt niður í 100
daga, og jafnvel færri. Þá er
verkannaðurinn neyddur til að
leita á náðir annara. Annaðhvort
fá lán, — ef fæst, — eða þiggja
sveitarstyrk. Og þegar verkamað-
urinn hefir safnað skuldum,
hvernig á hann þá að losna við
þær? Kaupgjald á hverjum tíma
er miðað vi'ð brýnustu þarfir,
naumustu útgjöld til lífsnauð-
synja. N>ei, J. Ól.! Ykkur atvinnu-
rekendum er óhœtt að hœkka
kaupið okkar, áður en þið knefj-
ist sparnaðar eða reynið að kenna
sparnað. Og kröfur okkar mega
hundmðfaldast, áður en þær geta
heitið heimtufrekja!
21. nóv.
Frh.
G. B. B.
Haf «iarf|oi ðnr.
ípráttafélag verkamanjia var
stofnað í Hafnarfirði síðastliðinn
sunnudag með 34 félögum. í
stjórn voru kosnir: Formaður
Helgi Sigurðsson, ritari Frímann
Eiríkssön, gjaldkeri Guðjón Gísla-
son, meðstjórnendur Jón Sigurðs-
son og Pétur Magnússon. Fim-
leikaæfingar félagsins verða á
þriðjudögum og föstudögum kl.
8—9 að kvöldi og á sunhudögum
kl. 10—11 f. h. Fyrsta, æfing er
í kvöld í leikfimihúsi bæjarins.
Þar skulu mæta þeir verkamenn,
sem vilja ganga í félagið og taka
íþátt í æfingum þess. Allar frek-
ari upplýsingar um starfsami fé-
lagsins lætur stjórnin í té.
Sáttasemjari ríkisins.
Nefnd sú, er valin hefir verið
til að gera tillögu um, hver verði
sáttasemjari ríkisins í vinnudeil-
um næstu þrjú ár, hefir lagt til
með samhljóða atkvæðum, að það
verði Björn Þórðarson lögmaður,
eins og nú er:.
Settur læknir.
Kjartan Jóhannsson (úrsmiðs
Ármanns) hefir verið settur ti)
áramóta héraðslæknir í Blöndu-
ósshéraði.
Jafnaðarmannaféiag íslands
hieldur fund i kvöld á venjuleg-
um stað og tíma. Fundarefni:
„Fullvalda" ósjállstæði (séra Sig-
urður Einarsson). Fjárhagsáætlun
bæjarins (Stefán Jóh. Stefánissonj.
Jafnaðarmenn
annars staðar af landinu, sem
staddir eru í bænum, eru vel-
komnir á fund Jafnaðarmannafé-
lags íslands í kvöld, sem ver'ður
í alþýðuhúsinu Iðnó uppi og byrj-
ar kl. 8V2-
Togarar hættir veiðum.
„Kveldúlfs“-togararnir eru allir
hættir veiðum. I morgun var
„Karlsefni“ og „Braga“ lagt upp.
Hvað er að frétfa?
Nœturlœknir er í nótt Halldór
Stefánsson, Laugavegl 49, sími
2234.
Otvarpið í dag: Kl. 16,10: Veð-
urfnegnir. — Hátíðahöldum stúd-
enta verður útvarpað eftir því
sem við verður komið. Kl. 19,35:
Söngvélarhljómleikar. fslenzk lög,
sungin af íslenzkum söngvurum.
Kl. 20: Fréttir. Kl. 20,30:
Þorsteinn Gíslason ritstjóri flyt-
ur ræðu. Kl. 21: HljómMkar
(Þ. G. og E. Th.). — „Píanó“-sóló
(E. Th.). — Karlakór K. F. U. M.
syngur.
Ungbarnavernd ',,Líknar“, Báru-
götu 2, er opin á fimtudögum og
föstudögum kl. 3—4.
Skipafréttir. „Lyra“ kom í gær
frá Noregi. „Goðafoss“ fór í gær
í Akureyrar- og Húsavíkur-för.
„Fylla“ kom hingað í gær. Mun
hún vera á förum héðan til Kaup-
mannahafnar.
Toganarnir. „Andri“ fór á veið-
ar í gærkveldi. „Belgaum“ og
„Bragi" komu í gærkveldi úr
Englandsför.
Veðrið. Kl. 8 í morgun var 2
stiga hiti í Reykjavík. Otlit hér
um slóðir: Vaxandi norðankaldi.
Úrkomulaúst.
Laugarnar í Glerárgili. Nú er
byrjað að veita heita vatninu úr
laugunum í Glerárgili niður að
sundlaug Akureyrarbæjar. Er
mikill áhugi fyrir þessu verki. á
Akureyri og hefir verið safnað
dagsverkum til þess að fram-
kvæma verkið. Hafa sumir lofað
alt að 10 ókeypis dagsverkum.
Mokafli af millisíld er nú á
Seyðisfirði og það af heztu stæhð'
(8—10 í kg., sem er seljanlegasta
stærðin). Búið er að salta þar
1000 tunnur. Síldin hefir verið
veidd bæði í net, herpinót og lása.
Kristneshœli í Eyjafirði varð
'fjögra ára ‘í haust.
Millisíld veiddist nokkur í nek-
net fyrir norðan nú í haust. Búiö
að senda til útlanda 600 tn. J
Stórt frysti- og slátur-hús, sem
Kaupfélag Þingeyinga á Húsavík
hefir haft í smíðum í 11/2 ár,
varð fullgert í haust.
Jurðbönn á Norðurlcmdi. Um
miðjan nóv. er ritað af Akureyri:
„Jarðbönn eru nú hér um allar
nærliggjandi sveitir. Hefir hér
undanfarna daga skifst á bleytur
og frost. Er við búið að jafnvel
verði að taka hesta á gjöf hér í
firðinum." >
Farpegar með „Goðafossi“
norður og vestur: Ólafur Daní-
elsson, Magnús Daðason, GísJi
Sölvason, 15 strandmenn af
„Leikni“ til Patreksfjarðar, Ósk-
Annast uppsetningu loftneta og
viðgerð á útvarpstækjum. Hleð
rafgeyma. Sanngjarnt verð. Uppl.
í síma 1965. Ágúst Jóhannesson.
Sparið peninga Foiðist óþæg-
Indi. Munið pvi, eftir að vant-
ykkur rúður i glugga, hringið
i síma 1738, og verða þær strax
látnar i. Sanngjarnt verð.
Rjdmi fæst allan daginn
JAIþýðubrauðgerðinni,Lauga-
vegi 61.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJ AN
Hverfisgötu 8, simi 1294,
tekur að ser alls kon
ar tækifærisprentu*
svo sem erfiljáó, að-
göngumiða, kvittanir,
reikninga, bréf 0. s,
frv., og afgreiðii
vlnnuna fljótt og við
réttu verði.
Ný-útsprungnir
Tjúlipanar
fást daglega hjá
ald Pouisen,
Klapparstíg 29. Sími 24.
Domnklélar,UnglÍDga
og Telpukjólar, allar
stærðir. Pijónasilki. Vetrar
kápnr. Ódýrara en alls-
staðar annarsstaðar.
Hrönn, Laugavegi 19.
...... ■ ..
ar Sigurðsson, Valborg Frenniin/g
og miss Mitchill.
Myrtur 118 úra. Bóndinn Gaw-
(ski í Torun í Póllandi, sem var
118 ára og elzti maðurinn Í land-
inu, var myrtur um daginn,1.
Barnabörn hans eru ákærð fyrir
að vera völd að morðinu. Þau
eru milii 60 og 80 ára og sögð
orðin leið á að bíða eftir arfinum.
Æfisaga Sir Thomas Liptons
er nýkomin út. Segir hann þar
í, að öll listin í hinu mikla verzl-
unarláni hans hafi verið, að hann
hafi aldnei spanað auglýsingat,
því sá, sem ætli sér að verzla,
ver'ði að auglýsa miki'ð.
Fnú Vestur-íslendingum. 16.
okt. andaðist í Gomox í British
Columbia Ólöf Dorothea Guð-
mundsdóttir, kona Páls Guð-
mundssonar frá FirðL Ólöf var
fædd í Lindarseli, N.-Múl., 1862.
Voru þau systkinabörn hún og
Þorvarður læknir Kjerúlf á Orms-
stöðum. Ólöf og maður hennar
fluttust vestur um haf 1888. Þau
eignuðust fimm börn. Á lífi enu
þrír synir þeirra, allir fulltíða
menn og kvæntir. —' Látin er j
Swan-Riverbygð, Manitoba, Egil-
sína Sigurveig, kona Sæmundar
Helgasonar. (FB.)
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ólafur Friðrikssor.!.
Alþýðuprentsmiðjan.