Morgunblaðið - 20.02.1985, Blaðsíða 54

54
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUÐAGUR 20. FEBRÚAR 1985
fclk í
fréttum
JX Bttcfa
ur sagt. Einu sinni sagði hann að
hann læsi yfirleitt ekki gagnrýni
á orgelleik sínum því það væri
auðvelt að gagnrýna en erfitt að
spila. Hann kom til Islands einu
sinni árið 1974 og hélt þá fimm
tónleika og einir voru einmitt í
Dómkirkjunni. Þá tónleika
heiðruðu þau fyrrverandi forseti
Kristján Eldjárn heitinn og frú
með nærveru sinni.
— Nú eru mörg þessara verka
óþekkt.
— Já mikið af verkum Bachs
hefur legið í þagnargildi hér á
íslandi, nánar tiltekið nálægt
60% af þeim, og þessi verk verða
nú flutt í fyrsta skipti á íslandi.
Það er ekki að öllu leyti þakk-
látt verkefni af mörgum að
flytja mikið af óþekktum verk-
um og venjulega er einungis
rjóminn fleyttur ofan af því sem
samið hefur verið. Við vonum þó
að við fáum sanngjarna og rétt-
láta gagnrýni fyrir viðleitni
okkar og að það sé tekið tillit til
hljóðfæra og þess húsnæðis sem
leikið er í og umsögnin sé eins og
góð kennsla sem varðar upp-
byggingu með uppörvun fyrir
það sem vel er gert og það rök-
stutt sem betur má fara. Flutn-
ingur þessara verka er vanda-
samur að því leyti að organist-
inn þarf að velja raddir sem
henta verkinu og þær eru ekki
alltaf eins heppilegar í hverju
hljóðfæri og maður kysi. Bach
ritaði yfirleitt ekki fyrirmæli
um hraða eða styrkleik og ég hef
verið erlendis á tónleikum oft og
heyrt sama verkið flutt á fljúg-
andi hraða og löturhægt.
HAUKUR GUÐLAUGSSON SÖNGMÁLASTJÓRI ÞJÓÐKIRKJUNNAR
60 % af verkum Bachs
hafa legið í þagnargildi
Það var ekki á allra vitorði fyrr
en fyrir skömmu, að allt síð-
asta ár ræddust menn vart við í
Jackson-fjölskyldunni frægu nema
til að rífast og allt að þvi fljúgast á.
Peningamál, ágirnd, afbrýðisemi
hafði nær eyðilagt þessa frægu
skemmtikraftafjölskyldu. Vissulega
ferðuðust bræðurnir saman til
hljómleikahalds, en rifrildin fyrir
og eftir hverja sýningu voru slík að
fólk sem hlýddi á, hristi höfuðið og
trúði vart sínum eigin eyrum.
Þetta byrjaði á því, að bræður
Michaels Jackson báðu hann að vera
með 1 hljómleikaferðalaginu þar
sem þeir voru orðnir fjárþurfi og
sáu ekki aðra fjáröflunarleið en að
æfa atriði sin á ný og leggja í ’ann.
Michael féllst á það, en hélt slíkan
fyrirlestur yfir bræðrum sinum um
hvernig þeir hefðu sóað auð þeim
sem þeir rökuðu saman fyrr á árum,
að bræðurnir fylltust biturri reiði.
Ekki bætti úr skák, að Michael hafði
gengið svo vel sjálfum upp á eigin
spýtur, að hann mun varla vita aura
sinna tal til æviloka. Svo var Micha-
el líka í nöp við föður sinn vegna
þess að hann hafði farið frá móður
hans.
En í dag er allt i ljúfri löð. Það
atvikaðist þannig, eftir því sem fjöl-
skylduvinir hafa sagt í óspurðum
fréttum, að Michael dreymdi að Guð
kæmi til sín og hvetti sig til að stilla
til friðar. Fór hann því persónulega
á stúfana, bar smyrsl á sárin og
klæði á vopnin. Var allri slíkri
Sérstæðir afmælistónleikar
standa yfir um þessar mundir. í
tilefni 300 ára afmælis JJS. Bach
ætla íslenskir orgelleikarar að
flytja öll orgelverk Bachs á næst-
unni. Blm. náði tali af Hauki Guð-
laugssyni söngmálastjóra þjóð-
kirkjunnar sem mun hafa veg og
vanda af skipulagningu téðra tón-
leika og bað hann að segja nánar
frá þessu tónleikahaidi.
Við flytjum orgelverk Bachs í
heild þ.e. á þeim 15 tónleikum
sem haldnir verða á vegum Fé-
lags íslenskra orgelleikara,
Kirkjukórasambands Islands og
söngmálastjóra þjóðkirkjunnar.
Við notum niðurröðun á verk-
unum sem gerð er af Fernando
Germani, sem er ítalskur, en
hann hefur flutt verkin í heild að
minnsta kosti 25 sinnum og ritað
heila bók um niðurröðunina og
efnisskrána.
I þessum verkum eru einnig
verk er Bach umskrifaði fyrir
orgelið, konsertar eftir Vivaldi
sem eru ætíð leiknir með, þegar
verkin eru tekin fyrir á þennan
hátt. Eftir því sem tímar hafa
liðið þá hefur komið fram að vafi
leikur á um ýmis verk sem Bach
hafa verið eignuð en þau verk
verða þó einnig leikin á þessum
tónleikum.
— Hvað eru það margir
orgelleikarar sem taka þátt í
þessu?
— Þeir eru 50 talsins sem
hafa tekið að sér að leika og
koma úr Reykjavík og víðsvegar
að af landinu. Á fyrstu tónleik-
unum sem haldnir voru hinn 4.
febrúar sl. í Dómkirkjunni léku
sex orgelleikarar, Haukur Guð-
laugsson, Hilmar Örn Agnars-
son, Hörður Áskelsson, Árni Ar-
inbjarnarson, Glúmur Gylfason
og Ragnar Björnsson. Ég tel að
með því að flytja verkin af mörg-
um orgelleikurum skapist viss
fjölbreytileiki en Bach samdi
verk sín Guði til dýrðar og tón-
listarmönnum til lærdóms. Ég
held að það sé jákvætt að sem
flestir spreyti sig á flutningi
þeirra og bæti þroska sinn í
hljóðfæraleik. Vlð höfum einnig
orðið varir við að hinum al-
menna tónlistargesti fellur það
vel að heyra flutning verka á
þennan hátt.
— Fyrstu tónleikarnir voru í
Dómkirkjunni. Er sérstök
ástæða fyrir því?
— Við byrjuðum hinn 4. febr-
úar sl. og þá í Dómkirkjunni.
Ástæðan fyrir því var m.a. sú að
heiðra minningu tónlistar-
mannsins Páls Isólfssonar og í
Dómkirkjunni öðrum stöðum
fremur hefur tónlist Bachs verið
iðkuð. Að vísu var sá staður sá
erfiðasti til að leika á, þar sem
orgelið er orðið úr sér gengið og
því lítið við haldið enda nýtt
orgel væntanlegt á þessu ári og
því eldra er lítið haldið við. Þar
að auki er hljómburðurinn í
Dómkirkjunni heldur lélegur.
Það stendur þó til bóta því hann
á að bæta um leið og nýja orgelið
Haukur Guðlaugsson
kemur. Næstu tónleikar okkar
verða í Kristskirkju 25. mars
næstkomandi og þá leika sjö
orgelleikarar. Tónleikunum lýk-
ur svo í maí árið 1986, en allir
verða þeir fluttir í Reykjavík.
— Hvað geturðu sagt okkur
frá Germani, þeim er raðaði
verkunum niður?
— Fernando Germani tengist
tónlist óbeint og er einn af fræg-
ustu orgelsnillingum okkar tíma.
Einu sinni sagði Páll ísólfsson
við mig að hann teldi að túlkun
Germanis á verkum Bachs væri
sú sannasta er hann hefði heyrt.
Germani er að mörgu leyti ein-
stakur maður og skemmtilegt að
rifja upp ýmislegt sem hann hef-
Guð sagði Michael Jackson
að stilla til friðar...
málaleitan vel tekið, enda hafði eng-
inn í fjölskyldunni ánægju eða
ávinning af deilunum. Var saminn
friður og fjölskyldukærleikurinn
svífur nú yfír vötnunum ...
Höfuðatriði...
Þið getið leitað með stækkunargleri að þráð-
unum sem gera þessum piltum kleift að
halda jafnvægi. Þið getið leitað alla vikuna, en
þið getið líka alveg sleppt því, því það eru engir
þræðir, þetta furðulega jafnvægisatriði er ekta
þótt ótrúlegt sé. Þessir piltar heitar Lu Bing (24
ára) og Ma Cheng Bin (14 ára) og voru í kínversk-
um fimleikaflokki sem sýndi listir sínar i
Wembleyhöllinni fyrir skömmu. Vakti sýningin
óskipta athygli og skyldi engan undra ...
Ml