Morgunblaðið - 28.04.1985, Síða 9
HUGVEKJA
MORGUNBLADIÐ. SUNNUDAGUR 28. APRÍL 1985
9
Verk Guðs
— eftir séra HEIMI STEINSSON
„77/ er fólk, sem eyðir allri œvinni í
bœnahald, — og nefnir þá iðkun einmitt
„verk Guðs“. Vera má, að þetta fólk sé
nœr Jingurgómum almáttugs Guðs, er
hann mótar leirinn, en hinn athafna-
samasti umbótamaður kirkju og þjóð-
ar.
Guðspjöll sunnudaganna eftir
páska búa yfir tvíþættri skír-
skotun: Annars vegar er litið um
öxl til upprisuhátíðarinnar.
Undur páskanna er áréttað á all-
ar lundir. Samtimis beina textar
þessara daga sjónum fram á við,
til uppstigningar og hvítasunnu.
Fyrsta guðspjall þriðja sunnu-
dags eftir páska vegur salt á
mörkum þessara tveggja viðmið-
ana. Jesús segir við lærisveina
sína: „Það er yður til góðs, að ég
fari burt, því ef ég fer ekki, kem-
ur huggarinn ekki til yðar. En ef
ég fer, sendi ég hann til yðar“
(Jóh. 16:5-15).
„Huggarinn“ eða „hjálparinn",
eins og hann er nefndur í nýju
biblíuþýðingunni, er andinn
helgi, sem fagnað er á hvíta-
sunnu. Þegar hinn krossfesti og
upprisni guðssonur er farinn á
fund föðurins, kemur Guð sem
andi til barna sinna og dvelur
hjá þeim um aldurdaga.
Kirkjuárid: Stunda-
skrá trúariðkunar
Ofangreind efni leiða hugann
að „kirkjuárinu" sem svo er
nefnt. Menn skipta hverju ári á
ýmsa vegu. Þekktast er „alman-
aksárið", en einnig berum við
skyn á „skólaár" og „fjárhags-
ár“, svo að fleiri dæmi séu nefnd.
Kirkjan skiptir árinu á sinn
hátt. Sú skipting er einungis að
hluta til bundin mánaðardögum,
en að mestu byggð á viknatali.
Sunnudagarnir gegna þar lyk-
ilhlutverki, og er fyrsti sunnu-
dagur í aðventu nýársdagur
kirkjuársins. Stórhátíðirnar
þrjár sitja í öndvegi kirkjuárs-
ins. Sunnudagarnir eftir Þrenn-
ingarhátíð eru að sínu leyti
óbrotgjarnar perlur í festi þess
helmings ársins, sem nefndur er
„hátíðalausi* hlutinn.
Hver stórhátíð býr yfir sínu
sérlega íhugunarefni. Sama máli
gegnir um nokkra lengri þætti
kirkjuársins svo sem aðventu,
sjö vikna föstu og sunnudagana
eftir páska, en sérkenni þeirra
var nefnt hér að ofan. Sérhver
sunnudagur um ársins hring á
sér að sínu leyti tiltekna texta,
sem lesnir eru og ígrundaðir á
settum degi í helgidómnum og
annars staðar, þar sem menn
rækja kirkjulega trú.
Þegar kirkjuári lýkur síðla
nóvembermánaðar, hefur öllum
meginatriðum trúarinnar verið
til skila haldið í lestri, predikun
og tilbeiðslu. Ef þú sækir guðs-
þjónustu alla helga daga um eins
árs skeið, hefur þú kynnt þér
stundaskrá kirkjulegrar
trúariðkunar og gengið einu
sinni á þann skóla endilangan,
sem kirkjan býður börnum sín-
um.
Enginn vafi leikur á því, að
margur maður er þess miður
umkominn en skyldi að meta
gildi kristinnar trúar og eigin
stöðu andspænis henni, af því að
hann hefur ekki kynnt sér
nefnda stundaskrá nógu skipu-
lega. Þess konar vanræksla likist
atferli nemanda, er skrópar frá
skóla, og afleiðingarnar verða
hliðstæðar. Munurinn er einkum
sá, að „skóli“ kirkjunnar varðar
lífið sjálft og eilífðina með. Sá
maður, sem vanrækir það við-
fangsefni, gerir sjálfum sér leið-
an grikk.
Því er þá við að bæta, að eins
árs kirkjuganga er aðeins upp-
haf annars og meira. Reglubund-
in tilbeiðsla og trúariðkun innan
vébanda kirkjunnar eru ævil-
angt verkefni, eins konar „sím-
enntun" sálarinnar. Með hverri
vikunni sem líður, færir hún þig
nær leyndardómrnum hinzta og
æðsta, unz þú að leiðarlokum
tekur upp sama hátt í ævarandi
helgidómi himnanna.
Kristinn lífsstfll
Nú á dögum er mjög talað um
ýmiss konar „lífsstíl". Orðið
sjálft er reyndar hálfgert skoff-
ín, en látum það liggja milli
hluta. Kristinn dómur býr yfir
sínum lífsstfl. Þeir sem hafa tek-
ið hann upp, vita, að hann er
blessunarríkur. Kristinn lífsstíll
kemur m.a. til skila í skipulagðri
hollustu við þá stundaskrá, sem
lýst var hér að framan.
f þriðja guðspjalli þessa
Drottinsdags spyrja lærisvein-
arnir Jesúm: „Hvað eigum vér að
gjöra, svo að vér vinnum verk
guðs?“ (Jóh. 6:22-34).
Jesús svarar: „Þetta er verk
Guðs, að þér trúið á þann, sem
hann sendi.“ Spurning læri-
sveinanna er reyndar dálítið
leyndardómsfull. Við trúum því,
að Guð vinni næsta umfangs-
mikið verk. Hann skapar heim-
inn og endurleysir. Hann ei höf-
undur lífsins sjálfs og heldur líf-
inu við bæði þessa heims og ann-
ars. Hvernig geta mennskir
menn unnið verk Guðs?
Svörin gætu að sama skapi
verið næsta margbreytileg. Ef til
vill væri unnt að draga þau sam-
an eitthvað á þessa leið: Þú vinn-
ur verk Guðs með því að þjóna
lífinu, efla lífið og bæta það. Með
þeim hætti ert þú samverkamað-
ur lífsins Guðs.
Svar frelsarans virðist vera
nokkuð á aðra lund. Hann
skírskotar til trúarinnar á guðs-
soninn eina. Með því að trúa á
hann vinnur þú verk Guðs. Trú
birtist í trúariðkun. Með því að
iðka trúna á Jesúm Krist vinnur
þú verk Guðs. Ef þú beygir þig
undir kristinn lífsstil og stunda-
skrá kirkjunnar, vinnur þú verk
Guðs á jörðu.
Samstarf Guðs
og manns
Annað guðspjall þriðja sunnu-
dags eftir páska skýrir að
nokkru svar Jesú við spurningu
lærisveinanna um það, hvernig
unnt sé að vinna verk Guðs. Þar
er meðal annars að finna orðin
Drottins alkunnu: „Ég er vegur-
inn, sannleikurinn og lífið. Eng-
inn kemur til föðurins nema
fyrir mig.“ Þar eru einnig þessi
ummæli Jesú: „Trúið mér, að ég
er í föðurnum og faðirinn í mér“
(Jóh. 14:1—11). Litlu aftar í
sömu ræðu bætir frelsarinn við:
„Verið í mér, þá verð ég líka í
yður.“
Jesús Kristur er „í föðurnum"
og tekur þátt í verki föðurins
með hlýðni sinni og með til-
beiðslu sinni. Tilbeiðslan er far-
vegur einingarinnar við Guð.
Fyrir tilbeiðsluna er Jesús
Kristur lífsins Guð. Verk hans
er verk Guðs á jörðu og á himni.
Það birtist í sköpun og endur-
lausn og leiðir fram lífið allt,
þessa heims og annars, hið sýni-
lega og hið ósýnilega.
Mér og þér er ætlað að leggja
hönd að sama verki með því að
vera „í Kristi“, hlýða honum, til-
biðja hann. Einnig í okkar tilviki
er tilbeiðslan farvegur einingar-
innar við Jesúm Krist og við föð-
urinn í himnunum.
Þarfnast Guð þá samverka-
manna til að koma fram áform-
um sínum? — Vist er um það, að
hann þiggur samstarf af hálfu
manna. „Það allt, sem þér gjörð-
uð einum minna minnstu
bræðra, það hafið þér gjört
mér,“ segir Jesús. — Spurningin
er, hvort fleira er „Guðs verk“ en
ytri athafnir einar og ágæt um-
bótastörf.
Getur það hugsazt, að kirkjan
sé beinlínis kvödd til liðveizlu
við lífsins Guð með sjálfri þeirri
tilbeiðslu, sem kristnir menn
hafa í frammi í helgidóminum
og í einrúmi? Er unnt að gera
ráð fyrir því, að bæn í Jesú nafni
hræri þá strengi himins og jarð-
ar, er leiða fram líf og blessun á
leikvangi hins sýnilega og hins
ósýnilega? Er hana hér að finna
skýringuna á svari Jesú við
spurningu lærisveinanna um
það, hvernig þeir bezt fá unnið
verk Guðs? Er sá kristni lífsstíll,
sem birtist í skipulöguðu helgi-
haldi kirkjunnar um ársins
hring, virkur þáttur í almættis-
verki Guðs, er hann skapar og
endurleysir himin og jörð og allt,
sem þar er að finna?
Til er fólk, sem eyðir allri
ævinni í bænahald, — og nefnir
þá iðkun einmitt „verk Guðs“.
Vera má, að þetta fólk sé nær
fingurgómum almáttugs Guðs,
er hann mótar leirinn, en hinn
athafnasamasti umbótamaður
kirkju og þjóðar.
Vera má og, að við hin nálg-
umst sömu þungamiðju eigin-
legrar athafnasemi Guðs þá
sjaldan við gefum okkur tóm til
að lúta höfði í skilmálalausri til-
beiðslu í Jesú nafni.
Gledilegt sumar
Fyrir fáum dögum fögnuðum
við Islendingar sumri að hefð-
bundnum hætti. I dag þökkum
við Drottni Guði fyrir mildan
vetur, er varð flestum til far-
sældar á láði og legi. Samtímis
biðjum við fyrir hinum, sem vet-
urinn greiddi hið þyngsta högg.
Með nýliðna upprisuhátíð í
huga og í eftirvæntingu hvíta-
sunnunnar biðjum við einnig í
Jesú nafni og fyrir náð heilags
anda um gleðilegt sumar til
lands og sjávar. Megi sú bæn
hræra áður nefnda hjartastrengi
alverunnar og leiða fram tón, er
að sínu leyti vinnur Guðs verk og
skapar líf og blessun i landi og
um heimsbyggð alla.
SÖLUGENGI VERÐBRÉFA 29. apzil 1985
Spatíibitslni og happdiottlslán nbssjoðs
Ar-fk>kkur Sðiugengl pr. kr. 100 Avöxtun- arkrafa Dagaf|öldi til Inni.d.
1971-1 20.511,63 7,50% 136 d.
1972-1 18.387,40 7,50% 266 d.
1972-2 14.821,76 7,50% 136 d.
1973-1 10.793,62 7,50% 136 d.
1973-2 10.188,93 7,50% 266 d.
1974-1 1541,70 7,50% 136 d.
1975-1 5.362,69 7,50% 251 d.
1975-2 3.991,76 7,50% 266 d.
1976-1 3.584,19 Inntv. 1 Seðiab. 10.03.85
1976-2 2.970,79 7,50% 266 d.
1977-1 2 628,89 Inntv I Seðlab. 25.03.85
1977-2 2.257,43 7,50% 131 d.
1978-1 1.782,39 Innlv i Seðlab. 25.03.85
1978-2 1.442,10 7,50% 131 d.
1979-1 1.178,59 Innlv. I Seðlab. 25.02.85
1979-2 935,78 7,50% 136 d.
1980-1 838,03 Innlv. I Seðiab. 15.04.85
1980-2 642,22 7,50% 176 d.
1981-1 546,82 7,50% 266 d.
1981-2 397,35 7,50% 1 Ar 166 d.
1982-1 369,97 tnnlv. í Seðlab. 01.03.85
1982-2 284,01 7,50% 152 d.
1983-1 217,08 7,50% 302 d.
1983-2 137,86 7,50% 1 Ér 182 d.
1984-1 134,24 7,50% 1 ár 272 d.
1984-2 127,43 7,50% 2 ár 131 d.
1984-3 123,16 7,50% 2 ár 193 d.
1985-1 Nýttútboð 7,00% 2 ár 251 d.
1975-G 3 249,56 8,00% 212 d.
1976-H 2.968,92 8,00% 331 d.
19764 2.278,50 8,00% 1 ár 211 d.
1977-J 2.016,18 8,00% 1 ár 332 d.
1981-1FL 432,30 8,00% 1 ár 2 d.
19SS-1SIS 83,79 10,70% 4 ár 332 d.
Veðskuldahiél - rsrðtryjgð
Lánst 2afb. áárl Nafrv vextlr HLV Söiugengi m.v. mlam ávöxtunar- kröfu
1 ár 2ár 3 ár 4ár 5ár 6ár 7 ár 8ár 9ár 10ár 4% 4% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 12% 14% 16%
95 91 90 88 85 83 81 79 78 78 93 90 87 84 82 79 77 75 73 71 92 88 85 82 78 76 73 71 68 66
Nýtt a TSiðbretamarkaði
IB 1986-1 IN 10 ára
Afb.: 10. QO: 10/2. NV: 2%
Avðxtunarkrafa: 10% 11% 12%
Sðiugangipr. kr.100: 74,38 71,53 68,84
Veðskuldabréí - ðreiðtrragð
Söiugangi m.v.
Lánat 1 afb. áári 2 afb. áárl
20% 28% 20% 28%
1 ár 2 ár 3ár 4ár 5ár 79 66 56 49 44 84 73 63 57 52 85 73 63 55 50 89 79 70 64 59
í dag eru helstu vaxtakjörin
á markaðnum þessi:
Bankar og sparisjóðir
3-6 mánuðir
Vextir umíram verðtryggingu .....0-6^%
Spariskírteini ríkissjóðs
6 mán. - 3 ár
Vextir umíram verðtryggingu .....1-1 xh%
Fjárvöxtun Fjarfestingarfelagsins
og verðtryggð veðskuldabréf
1 —10 ár.
Vextir umfram verðtryggingu .. 14-16%
Verðbréfamarkaður
Fjárfestingarfélagsins
Fjárhúsinu, Hafnarstræti 7.
101 Reykjavík, sími 28566.