Morgunblaðið - 02.06.1985, Blaðsíða 25
á milli valla í Bandaríkjunum til
að safna saman farþegum. Það
mælist auðvitað misjafnlega vel
fyrir hjá farþegum og þó ekki síst
hitt, þegar flug eru beinlínis felld
niður vegna þess hve fáir farþegar
hafa bókað sig. Önnur flugfélög
gera þetta einnig yfir vetrartím-
ann.
Flugleiðir auglýstu á síðasta ári
undir slagorðinu „Europe on Sale“
í Bandaríkjunum. Auglýsingastof-
an Garfield-Linn & Co. annast
gerð og dreifingu auglýsinga fyrir
Flugleiðir. Á fundinum í byrjun
maí kom fram, að fleiri fyrirtæki
hefðu fetað í fótspor Flugleiða og
boðið Evrópu til sölu í auglýsing-
um sínum. Nú er ætlunin að aug-
lýsa undir nýju slagorði „Europa-
fest“ og hefur verið fenginn einka-
réttur á því til að samkeppnisaðil-
ar geti ekki tekið það upp líka. Var
fróðlegt að kynnast rökum hinna
þaulæfðu auglýsingamanna fyrir
nýja slagorðinu, sem þeir telja að
nota megi sem yfirskrift yfir þá
alhliða ferðaþjónustu sem Flug-
leiðir leggja nú áherslu á að geta
lands. Hefur félagið lagt vaxandi
áherslu á að auglýsa ferðir hingað.
Undir lok apríl í ár höfðu um 1700
manns bókað sig í ferðir um Ís-
land í Bandaríkjunum, á sama
tíma 1984 höfðu 757 látið bóka sig
í slíkar ferðir og alls komu hingað
1560 í þessum erindum frá Banda-
ríkjunum með vélum Flugleiða á
síðasta ári.
Ég hitti Unni Kendall Georgs-
son, sem starfar hjá sameiginlegri
ferðakynningarskrifstofu Norður-
landa í New York á vegum Ferða-
málaráðs, og spurði hana um það,
hvort hún yrði vör við aukinn
áhuga á Islandsferðum. Hún
sagði, að ekki færi á milli mála, að
áhuginn væri geysimikill og hann
hefði vaxið ár frá ári undanfarin 5
ár. Til marks um það sagði hún, að
á árinu 1984 hefði hún svarað 9784
fyrirspurnum um ísland og sent
kynningarbæklinga í samræmi við
óskir fyrirspyrjenda.
Athyglisverðast þótti mér að
kynnast því, að verulegur áhugi er
á að komast til íslands á haust-
meðal annars konu nokkurrar,
sem ætlaði að verja 10.000 dollur-
um (420.000 ísl. kr.) til að kaupa
ullarvörur en fór í staðinn til
Sviss og keypti gauksklukkur.
I lok apríl sl. höfðu um 500
manns lýst áhuga á því að koma
hingað í október og nóvember í ár
til að versla. Ferðin hefst á
fimmtudagskvöldi. Lent er hér á
föstudagsmorgni, þá er efnt til
tískusýningar og fólkinu gefst
kostur á að kynna sér þær vörur
sem eru í boði. Á laugardeginum
er farið í kynnisferð út fyrir
Reykjavík og á sunnudeginum er
verslað áður en haldið er til baka
síðdegis.
Mary Mentone, sem starfað hef-
ur í 14 ár hjá Flugleiðum í New
York og stjórnar þeirri deild sem
annast skipulagningu ferða til ís-
lands, sagði að kaupmenn í
Reykjavík hefðu ekki enn áttað sig
nægilega vel á því, hve hér væri
mikið í húfi fyrir alla sem hag
hafa af því að fá þessa viðskipta-
vini til íslands. Til þess að ferðin
heppnaðist fullkomlega yrðu
Viðhorfið til
Flugleiða
Ferðaglaðir Islendingar þurfa
ekki að hafa rætt lengi saman um
viðskipti sín við Flugleiðir áður en
þeir byrja að segja sögur af því,
hvernig þetta eða hitt hafi farið
úrskeiðis í síðustu eða næstsíðustu
ferð. Sjálfur hef ég á stundum get-
að bætt ýmsu við þann sagnabálk,
þess vegna kom það mér dálítið á
óvart að kynnast ýmsum niður-
stöðum í könnun á viðhorfi far-
þega frá New York til Flugleiða í
ferðalok. Tveir nemendur við Col-
umbia Business School í New York
völdu sér það sem verkefni í mark-
aðsrannsóknum í mars síðastliðn-
um að rannsaka viðhorf Flugleiða-
farþega.
Á fyrrgreindum fundi sölustjór-
anna i New York gerðu höfundar
könnunarinnar, Steinn Logi
Björnsson og Chris Charyle, grein
fyrir niðurstöðunum:
Hver er tilgangur ferðalags
þeirra sem taka sér far með Flug-
Fundur sölu- og auglýs-
ingamanna Flugleiða í
Bandaríkjunum. Við borðs-
endann situr Sigurður Helga-
son verðandi forstjóri Flug-
leiða. Honum á hægri hönd
er Mary Mentone, sem stjórn-
ar söludeild fyrir íslandsferð-
ir. Næstur Sigurði á vinstri
hönd er Einar Gústafsson,
sölustjóri í New York, þá Tom
Lockery, sölustjóri í Chicago,
Símon Pálsson, sölustjóri í
Baltimore, Elaine Kosack, í
sölu- og markaðsdeildinni í
New York, og Sigfús Erlings-
son framkvæmdastjóri
markaðssviðs.
boðið. „You can’t get any more for
any less“ eða „Þú færð ekki meira
fyrir jafn lítið" er setning sem set-
ur sterkan svip á auglýsingarnar,
en í því felst að með því að ferðast
með Flugleiðum kaupi menn sér
ekki aðeins flugfar heldur einnig
ódýra eða fái iafnvel ókeypis hlið-
arþjónustu. I flugfarinu felast
matur og ókeypis drykkir um
borð. Farþegar þurfa ekki að
greiða neitt fyrir ferðir með lang-
ferðabílum frá flugvellinum í Lúx-
emborg til ákveðinna borga í
Þýskalandi, Belgíu og Hollandi.
Unnt er að kaupa lestarmiða á
hagstæðu verði til Sviss og Frakk-
lands og leigja bíla í Lúxemborg
fyrir aðeins 59 dollara, eða innan
við 2500 kr. á viku. Þá eru einnig
kynnt kostakjör vilji farþegar
dveljast á íslandi i 24 tíma eða
lengur.
Vaxandi áhugi
á íslandi
Flugleiðamenn í Bandaríkjun-
um eru sammála um að þar í landi
sé vaxandi áhugi á ferðum til fs-
mánuðum til að versla. Eru það
einkum hópar í Miðvesturríkjum
Bandaríkjanna sem vilja fara í
þessar innkaupaferðir. Þær hafa
ekki verið auglýstar sérstaklega af
Flugleiðum heldur má rekja áhug-
ann á þeim til frumkvæðis ferða-
skrifstofa sem vilja bjóða við-
skiptavinum sínum eitthvað nýtt
og sérstakt. Þegar verkföllin urðu
hér á síðasta hausti lá fyrir, að um
700 manns frá Bandaríkjunum
vildu komast hingað til að versla.
Verkföllin spilltu ferð þessa fólks,
Þessi mynd er úr farmiða-
sölu Flugleiða í Rockefeller-
byggingunum á Manhattan.
kaupmenn að leggja i dálítinn
kostnað til að gera dvölina á ís-
landi sem ánægjulegasta, svo sem
með því að greiða leigu fyrir lang-
ferðabíla, sem gæti numið 10 til 20
dollurum á mann (400 til 1000 kr.),
en líklegt væri að hver farþegi
eyddi 1500 til 2000 dollurum á ís-
landi (60.000 til 85.000 kr.).
leiðum? 35% eru i skemmtiferð
(15% að meðaltali hjá öðrum al-
þjóðlegum flugfélögum en saman-
burður við þau verður að jafnaði
birtur innan sviga hér á eftir).
28% eru í viðskiptaerindum
(51%), 23% eru að heimsækja vini
eða ættingja (29%), annað 14%
(5%).
Hvernig er aldursskiptingu
háttað? 26% farþega Flugleiða
eru á aldrinum 25—34 ára (20%
almennt hjá öðrum), 21% er 18—
24 ára (17%), 21% 35—40 ára
(19%), 16% 45-50 ára (16%),
12% 55-64 ára (17%).
Hvaða menntun hafa farþeg-
arnir hlotið? 59% farþega Flug-
leiða hafa lokið háskólanámi (30%
almennt hjá öðrum), 21% hafa
lokið námi f framhaldsskóla
(33%), 15% hafa lagt stund á
eitthvert háskólanám (23%) og
5% hafa ekki lokið framhalds-
skóla (14%).
43% af farþegum Flugleiða hafa
árstekjur sem eru hærri en 40.000
dollarar (1,6 milljónir kr.) en 34%
af farþegum alþjóðaflugfélaga al-
mennt.
Þeir sem könnunina fram-
kvæmdu skiptu farþegahópnum i
fimm flokka. Samkvæmt þessari
skiptingu var 41% í hópnum
„venjulegur maður", 25% í hópn-
um „i leit að lágu fargjaldi", 20% f
hópnum „pabbi borgar".
Hvers vegna völdu farþegarnir
Flugleiðir? 72% vegna þess að þeir
bjóða lægst fargjöld. 54% vegna
þess að þeir bjóða mest fyrir pen-
ingana. 35% vegna þess að ferða-
skrifstofa mælti með félaginu,
40% heyrðu fyrst um Flugleiðir
frá ferðaskrifstofu. 66% bókuðu í
gegnum ferðaskrifstofu (61% hjá
flugfélögum almennt).
Voru farþegarnir ánægðir? Pró-
sentutölurnar lýsa þeim sem sögð-
ust vera mjög eða prýðilega
ánægðir, ártölin vísa til fyrri
kannana: 1985 1978 1976
ÞjónusU um borA 84 92 92
Skráning á flugvelli 82 82 86
Pöntun á fari 74 89 99
Matur um borA 84 72 75
Útlit farþegarýmis 46 87 88
Lesefni um borA 31 36 31
Þegilegscti 18 37 43
Hér skal látið staðar numið við
lýsingu á könnun þessari og niður-
stöðum hennar. I stuttu máli
bendir hún til þess, að þær vin-
sældir sem Loftleiðir öfluðu sér
fyrr á árum meðal háskóla-
stúdenta komi Flugleiðum enn til
góða. Þá bendir hún einnig til
þess, að samanburður við þær
flugvélar, þar sem farþegar hafa
meira rými en í Atlantshafsflugi
Flugleiða, valdi óánægju yfir því
hve þröngt menn mega sitja í
Flugleiðavélunum. Farþegar bera
Flugleiðir einkum saman við þau
félög sem bjóða lægst fargjöld, en
þessa stundina eru það People’s
Express og þeir sem bjóða leigu-
flug.
Hörð samkeppni
Sigurður Helgason yngri, verð-
andi forstjóri Flugleiða, sagði, að
samkeppnin á flugleiðinni yfir
Atlantshaf væri gífurlega hörð. Á
árinu 1983 höfðu Flugleiðir besta
sætanýtingu á þessari leið eða um
83%, 1984 náði People’s Express
efsta sætinu, 87,6%, en Flugleiðir
voru í þriðja sæti með 80,6% nýt-
ingu. People’s Express býður far-
gjald til London á 159 dollara
(6.680 kr.) aðra leiðina, en menn
verða að borga fyrir mat um borð
og farangur, það kostar innan við
400 dollara (16.800 kr.) að ferðast
fram og til baka yfir Atlantshafið
með félaginu. Með Flugleiðum
kostar 599 dollara (25.160 kr.) að
fljúga fram og til baka til Lúx-
emborgar í miðri viku, en 649 doll-
ara (27.260 kr.) um helgar. Ef
menn eru svo heppnir, að laust
sæti sé í vél Flugleiða til Lúxem-
borgar gátu þeir samdægurs keypt
miða fyrir 199 dollara (8.360 kr.)
aðra leiðina nú í byrjun maí.
Á liðnum vetri buðu KLM, hol-
lenska flugfélagið, og Sabena,
belgíska flugfélagið, lægra far-
gjald til Evrópu en Flugleiðir. í
ferðaþætti I bandaríska blaðinu
Newsday var þess getið fyrir
skömmu, að nú í sumar væru
APEX-fargjöld til Shannon jafn-
há og 1983 en þau hefðu jafnvel
lækkað til Lúxemborgar. Flugleið-
ir hafa um helming farþegatekna
sinna, eða um 50 milljónir dollara,
af Atlantshafsfluginu, þannig að
þar er vissulega meira í húfi en á
nokkurri annarri einstakri leið fé-
lagsins.
People’s Express hefur sótt
mjög fram á flugleiðum innan