Morgunblaðið - 12.06.1985, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. JÚNÍ 1985
Verkefnaskrá ríkisstjómar í húsnæðismálum:
Endurskoöun húsnæðislánakerfisins
Frumvarpi fjögurra þingmanna
stjórnarflokkanna um sérstaka
lekjuöflun vegna húsnæðismála,
þ.e. sérstakt 1% húsnæðisgjald á
söluskattsstofn og 0,25% eignar-
skattsauka, fylgir „verkefnaskrá
ríkisstjórnarinnar í húsnæðismál-
um, svohljóðandi:
„Stjórnarflokkarnir telja þrjú
verkefni brýnust í húsnæðismál-
um.
í fyrsta lagi að enn frekar
verði komið til móts við þá hús-
byggjendur og íbúðarkaupendur
sem hafa orðið fyrir skakkaföll-
um vegna efnahagsáfalla síðustu
ára.
í öðru lagi að tryggja fjáröfl-
un til Byggingarsjóðs ríkisins
með sérstakri tekjuöflun á þessu
ári og samningsbundnu sam-
starfi við lífeyrissjóði.
í þriðja lagi ber brýna nauð-
syn til að koma fram breyting-
um á útlánareglum Byggingar-
sjóðs ríkisins með það fyrir aug-
um að nýta betur útlánafé sjóðs-
ins og greiða götu þeirra sem
hefjast handa um að eignast
húsnæði í fyrsta sinn. Samhliða
þeirri breytingu er nauðsynlegt
að lögfesta ákvæði um nýjan
flokk húsnæðissreikninga i
bönkum og sparisjóðum með
skattaívilnun fyrir húsbyggjend-
ur og þá sem vilja ráðast í kaup
eða meiri háttar viðhald og
endurbætur á íbúðarhúsnæði.
1.0. Lán vegna greiðsluerfiðleika,
greiðvslujöfnun og skattamál.
Miðað við þær upplýsingar
sem fengist hafa frá ráðgjafar-
þjónustu Húsnæðisstofnunar
ríkisins má ætla að hinn sérstaki
lánaflokkur, sem settur var á
laggirnar fyrr á árinu, reynist
þess megnugur að mæta erfið-
ustu vandamálunum sem upp
hafa komið vegna greiðsluerfið-
leika húsbyggjenda og íbúðar-
kaupenda. Starfsreglur þær, sem
unnið hefur verið eftir, hafa
mótast í ljósi þeirrar reynslu
sem fengist hefur. Áhersla er
lögð á að þessi aðstoð létti
greiðslubyrði þeirra sem hennar
njóta og miðist við að aðstæður
séu slíkar að viðbótarlánveiting
geri viðkomandi kleift að standa
straum af húsnæðiskaupunum
en auki ekki á þann vanda sem
við er að etja. Áfram verður
haldið því samstarfi sem tekist
hefur við banka og sparisjóði um
lengingu lánstíma og aðra fyrir-
greiðslu.
í ljósi þeirrar reynslu, sem
fengist hefur af starfsemi ráð-
gjafarþjónustu Húsnæðisstofn-
unar ríkisins, hefur verið tekin
ákvörðun um áframhald hennar.
Verður hún aukin í þágu þeirra
sem hyggjast eignast húsnæði og
þurfa á áreiðanlegum upplýsing-
um að halda um kostnaðaráætl-
anir nýbygginga og greiðslu-
byrði lána.
Boðað var af hálfu ríkisstjórn-
arinnar að leitað yrði samstarfs
við samtök vinnumarkaðarins,
m.a. um húsnæðismál, vegna
þeirra kjarasamninga sem
standa fyrir dyrum.
Tekist hefur samkomulag
milli stjórnvalda og Alþýðu-
sambands Islands um frumvarp
til laga um greiðslujöfnun á lán-
um úr byggingarsjóðum ríkisins
og liggur það fyrir Alþingi. Þá
tókst samkomulag um það við
fulltrúa Alþýðusambandsins að
beina því til lífeyrissjóða og inn-
lánsstofnana að taka upp
greiðslujöfnun lána.
Stjórnarflokkarnir minna á að
það er yfirlýst stefna ríkis-
stjórnarinnar að afnema tekju-
skatt af almennum launatekjum.
Ákveðið hefur verið að til 600
millj. kr. lækkunar komi á tekju-
skattinum á næsta ári í því
skyni. í því sambandi verður að
huga að því hvernig skattamál-
um húsþyggjenda og íbúðar-
kaupenda verður háttað. Hvað
áhrærir skattamál húsbyggj-
enda og íbúðarkaupenda sér-
staklega eru stjórnarflokkarnir
sammála um að ekki komi til
álita að draga úr því hagræði
sem ákvæði gildandi skattalaga
veita, hvort heldur verður um
áframhaldandi vaxtafrádrátt að
ræða og eða sérstakan skatta-
afslátt. Á hinn bóginn er brýnt
að bæta úr ágöllum gildandi
laga, m.a. með því að taka upp
ný ákvæði sem yrði ætlað að
örva sparnað í stað þess að
hvetja til skuldasöfnunar eins og
hætta er á að gildandi reglur
geri.
2.0. Endurskoðun húsnæðislána-
kerfisins.
Meginreglan varðandi lán
Byggingarsjóðs ríkisins verður
sú að þeir, sem áður hafa fengið
fullt lán úr sjóðnum og eiga við-
unandi íbúð fyrir að mati hús-
næðisstjórnar, verða ekki láns-
hæfir. Þó mun þeim, sem vegna
fjölskyldustærðar þurfa að
stækka við sig, gefinn kostur á
viðbótarláni. Jafnframt verður
tekið tillit til sérstakra að-
stæðna. Þessi á.ierslubreyting á
lánveitingum Byggingarsjóðs
kallar á að leiðréttur verði sá
munur sem er á nýbyggingarlán-
um og lánum til kaupa á eldri
íbúðum. Lán til kaupa á eldra
húsnæði mun hækka í áföngum í
70% af nýbyggingarláni. Með
þessu móti verður lánakerfið
hlutlaust gagnvart nýjum og
notuðum íbúðum. Þessi breyting
er í samræmi við þá stefnu rfkis-
stjórnarinnar að það húsnæði.
sem fyrir er í landinu á hverjum
tíma, nýtist á sem hagkvæmast-
an hátt. Verður kröftum Bygg-
ingarsjóðs ríkisins beitt til þess
að ná ofannefndum markmiðum.
Frá næstu áramótum verða
nýjar starfsreglur teknar upp í
Byggingarsjóði ríkisins. Sá hátt-
ur verður hafður á að umsækj-
anda um lán úr Byggingarsjóði
ríkisins verður gert að skila inn
teikningum áður en fram-
kvæmdir hefjast og skal hann fá
svar innan mánaðar um hverrar
fyrirgreiðslu hann getur vænst
og hvenær.
Það er markmið með þessum
aðgerðum að jafnvægi skapist í
fjárstreymi og lánveitingum
Byggingarsjóðs ríkisins svo að
svigrúm gefist til að greiða út
lán jöfnum höndum. Sú ráð-
stöfum mun leiða til lægri bygg-
ingarkostnaðar enda geta hús-
byggjendur þá nýtt sér stað-
greiðsluafslætti við efniskaup til
framkvæmda. Þetta lækkar hús-
næðiskostnað og sparar húsa-
leigu.
Sami háttur verður hafður á
varðandi umsóknir þeirra sem
eru að kaupa sína fyrstu íbúð.
Veittar verða upplýsingar um
hvenær vænta megi íbúðarláns
þegar kaupsamningur liggur
fyrir.
Settar verða nýjar og fastmót-
aðar útlánareglur í samræmi við
þá stefnu er hér hefur verið lýst
og taki þær gildi 1. janúar nk.
Lán úr Byggingarsjóði ríkisins
eru félagsleg aðstoð og raun-
vextir af þeim eru lægri en raun-
vextir af almennum lánum. Með-
an svo er og á meðan skortur er
á útlánafé Byggingarsjóðs ríkis-
ins eru nauðsynlegt að gæta
fyllsta aðhalds í útlánum.
3.0. Fjáröflun.
Til þess að tryggja fjárhag
Byggingarsjóðs ríkisins hafa
bein framlög úr ríkissjóði verið
margfölduð á sl. tveimur árum
og er frekari fjáröflun í undir-
búningi. Þetta er nauðsynlegt
þar sem lán sjóðsins hafa meir
en tvöfaldast að raungildi á
sama tíma. í framhaldi af þess-
um aðgerðum verður gengið til
samninga við lífeyrissjóðina um
reglubundin kaup á skuldabréf-
um byggingarsjóðanna, jafn-
framt þvi sem þau verða boðin
út á almennum markaði. Lögð
verður áhersla á áframhaldandi
samstarf við banka og sparisjóði
um fjármögnun húsnæðislána.
4.0. Frekari fyrirætlanir í húsnæð-
ismílum.
Auk þeirra verkefna, sem hér
hefur verið lýst, eru stjórnar-
flokkarnir sammála um að á
næstunni verði unnið að eftir-
farandi atriðum með það fyrir
augum að bæta hag húsbyggj-
enda og íbúðarkaupenda:
4.1. Sérstakir húsnæðisreikningar
í bönkum og sparisjóðum.
Mikilvægt er að fjölga fjár-
mögnunarleiðum þeirra sem
þurfa að festa kaup á húsnæði,
hyggja eða ráðast í umfangs-
miklar endurbætur eða viðgerð-
ir. Ríkisstjórnin mun leggja
fram frumvarp á Alþingi um
sérstaka húsnæðisreikninga í
bönkum og sparisjóðum þar sem
gert er ráð fyrir að þeim, sem
taki upp reglubundinn sparnað á
bundnum reikningum, verði
veittur sérstakur skattaafslátt-
ur.
4.2. Umbætur á fasteignamarkaði.
f framhaldi af tillögum nefnd-
ar á vegum ríkisstjórnarinnar,
sem falin var könnun fasteigna-
markaðarins, verði sett lög um
fasteignasölur þar sem fasteign-
asölum verður gert að starfa að
fengnu leyfi opinberra aðila.
Forsenda leyfisveitinga verður
trygging fyrir greiðslu á tjóni
sem fasteignasali kynni að valda
viðskiptamanni sínum. Kveðið
verður á um skyldu fasteigna-
sala til að veita viðskipta-
mönnum sínum ráðgjöf og upp-
lýsingar um greiðslubyrði lána,
fjármögnunarmöguleika og
fleira er snertir fasteignavið-
skipti.
4.3. Lækkun úborgunar í fasteigna-
vióskiptum.
Vinna þarf markvisst að því
að útborgun í fasteignaviðskipt-
um lækki verulega frá því sem
hún er nú. Mun leitað samstarfs
við félag fasteignasala um að
stuðla að því að seljendur fast-
eigna láni stærri hluta kaup-
verðs en nú tíðkast og til lengri
tíma. Mun greiðslujöfnunarleið-
in án efa einnig stuðla að slíku
og tryggja að greiðslubyrði af
lánum aukist ekki frá því sem
hún var þegar lán eru tekin.
4.4. Lækkun byggingarkostnaðar.
Iðnaðarlög og byggingarlög
verða endurskoðuð með það að
markmiði að tryggja hagsmuni
húsbyggjenda og treysta stöðu
byggingaraðila, m.a. með því að
afnema ákvæði er standa í vegi
fyrir hagkvæmni í byggingar-
iðnaði og lækkun byggingar-
kostnaðar. Lögð verður áhersla á
rannsóknir i byggingariðnaði
með sparnað og hagkvæmni
fyrir augum. Stjórnvöld munu
beina því til sveitarfélaga að þau
tryggi jafnt og hæfilegt framboð
byggingarlóða og gæti að því að
húsbyggjendum verði ekki
íþyngt með kvöðum varðandi
stærð og gerð húsa.
4.5. Byggingarsjóður verkamanna.
Ákvæði laga um Byggingar-
sjóð verkamanna verða endur-
skoðuð með það fyrir augum að
hann geti greitt úr húsnæðis-
vanda þeirra sem standa höllum
fæti og þurfa á sérstakri fyrir-
greiðslu að halda af þeim sökum.
Efnt verður til samkeppni og
leitað tilboða um ódýrar og hent-
ugar íbúðir í verkamannabústöð-
um. Keyptar verða eldri íbúðir á
almennum fasteignamarkaði
þegar slíkt er hagkvæmt. Endur-
skoða þarf lánskjör úr Bygg-
ingarsjóði verkamanna.
4.6. Þjónustuíbúðir aldraðra.
Stjórnarflokkarnir eru sam-
mála um að greiða fyrir fólki
sem vill selja óhagkvæmar eign-
ir og þarf á skammtímafjár-
mögnun að ha'.da vegna bygg-
ingar þjónustuíbúða aldraðra.
Kannað verður hvaða fjármögn-
unarleiðir koma helst til greina í
því sambandi.
4.7. Húsnæðisstofnun ríkisins.
Ákvæði laga um stjórn og
framkvæmdastjórn Húsnæðis-
stofnunar ríkisins verða endur-
skoðuð. Kannað verður hvort
einstaka þætti i starfsemi stofn-
unarinnar mætti bjóða út. Af
hálfu félagsmálaráðherra verður
skipuð sérstök nefnd stjórnar-
flokkanna til að athuga þessi
mál frekar.

,____, UMBORNIN
ÞAÐ GERIR (€LKO) OGFRAMLEIÐIR WNGLA
MEÐ „BARNAVERND“
Reynslan heíur sýnt aðþörf er á að fyrirbyggja slys á heimilum
— Maður veit aldrei á hverju bömin taka uppá.
FAGMENN œttu að hugleiða öryggið sem Elko veitir
börnum. ^ ^
. JT RÖNNING' im|d8400Ó