Morgunblaðið - 19.06.1985, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. JÚNÍ 1985
Æ'
Anægður með að
samningar tókust
— segir Steingrímur Hermannsson
„ÉG ER MJÖG ánægður með að þessir samningar tókust, þó ég hefði gjarna
viljaö að þeir heföu verið til lengri tíma, en miðað við þau sérstöku vandamál
sem samningsaðilar töldu að við væri að glíma er niðurstaðan ekki óskyn-
samleg,“ sagði Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra um samning
ASI og VSÍ.
„Samningurinn setur þó tölu-
verðan þrýsting á þau markmið
sem sett höfðu verið í efnahagsm-
álum og verðbólgan hjaðnar ekki
jafnmikið á árinu og gert hafði
verið ráð fyrir. Ég vona að það
takist að halda verðbólgu innan
þess viðmiðunarramma sem sett-
ur er í samningunum og ríkis-
stjórnin mun gera allt sem í henn-
ar valdi stendur til þess. Þetta var
rætt á ríkistjórnarfundi í morg-
unn og ríkisstjórnin er einnig fús
til að eiga hlut að viðræðum
samningsaðila um kjör fisk-
vinnslufólks," sagði Steingrímur
ennfremur.
„Ég held að þessir samningar
sýni að fólk hafi áttað sig á að
samningar eins og þeir sem gerðír
voru síðastliðiö haust séu fásinna.
Það að kaupið var svo mikið á
þetta stuttum tíma þýddi gífurleg-
an topp í verðbólgu, sem engum
gerði gott. Það er mikils um vert
að staða fiskvinnslunnar sé bætt,
án þess að breyta genginu um of
og við munum reyna að sjá til þess
að það sem ríkisvaldinu snýr fari
ekki út fyrir þann ramma sem
miðað er við í þessum samningum,
sem eftir atvikum eru skynsam-
legir," sagði Steingrímur Her-
mannsson að lokum.
Kaupmáttarþró-
uninni snúið við
— segir Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ
„GRUNDVALLARATRIÐI þessara samninga er að það er snúið við kaup-
máttarþróuninni. Kaupmáttur i samningstímanum verður um 3% meiri en
hann er í dag, en að öllu óbreyttu hefði kaupmátturinn 1. september verið 3
eða jafnvel 4 % lakari en hann er núna. Mér þykir því ótvírætt skynsamlegri
kostur að gera þennan samning núna en að bíða til haustsins þegar samn-
ingar verða lausir,“ sagði Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ, í samtali við
Morgunblaðið um samning ASf og VSÍ sem gerður var fyrir helgi.
„Það er auðvitað ýmislegt í öll-
um samningum sem menn hefðu
kosið að hafa öðru vísi, en ég tel að
miðað við allar aðstæður sé þessi
niðurstaða viðunandi. Nú, í þess-
um samningi er meiri hækkun á
neðrihluta launastigans. Það kem-
ur ákveðin lagfæring þar á miðað
við aðra, en meðaltalskaupmáttur
allra á tímabilinu verður væntan-
lega svipaður og var á fjórða árs-
fjorðungi ársins 1983. Það skiptir
miklu máli i þessum samningi, að
þó ekki sé í honum kaupmáttar-
frygging. sem við hefðum auðvitað
kosið að væri, að þá gerðu samn-
ingsaðilar með sér bókun þar sem
þeir lýstu því yfir að samningur-
inn sé gerður í trausti þess að
verðlagsþróun haldist innan
ákveðins ramma, sem er festur
með viðmiðunartölum fyrir 1.
ágúst, 1. október og 1. desember.
Og í yfirlýsingu forsætisráðherra
í ræðu sinni í gær tók hann mjög
eindregið undir það að ríkisstjórn-
in bæri ábyrgð á því að þessar for-
sendur stæðust og mundi sjá til
þess að svo yrði. Eg skil hans orð
þannig," sagði Ásmundur.
Þessi samningur kom nokkuð á
óvart og er gerður á miðju samn-
ingstímabili. Boðar hann breytt
vinnubrögð í samningagerð?
„Það má auðvitað segja að það
sé nokkuð nýtt í samningum að
menn setjist niður til alvarlegra
samningsviðræðna á miðju samn-
ingstímabili og ég held að það sé
jákvæð breyting. Það er skyn-
samlegt fyrir báða aðila að snúast
við vandanum á þann hátt sem
gert var núna,“ sagði Ásmundur
Stefánsson.
Kjarabætur
án kollsteypu
— segir Karvel Pálmason
„Ég hef aldrei farið í grafgötur með það að mín skoðun var sú að það ætti
að reyna til hins ýtrasta að ná samningum, þó til skarams tíma væri, til að
koma í veg fyrir það kaupmáttarhrap sem fyrirsjáanlegt var ef ekkert værí
aðgert,“ sagði Karvel Pálmason, alþingismaður sem sæti á í stjórn Verka-
mannasambandsins um samninginn sem undirritaður var á laugardag.
„Nú auðvitað er allur ferill óró-
legu deildarinnar innan Alþýðu-
bandalagsins í þessu máli athygl-
isverður, þar sem einstaka for-
ustumenn i hreyfingunni setja sig
nánast upp á móti því að það sé
reynt að forða því að kjaraskerð-
ing eigi sér stað," sagði Karvel
ennfremur.
„Auðvitað er maður aldrei full-
komlega ánægður með niðurstöðu
samningsgerðar, en það var ekki
beysin staða til að gera hluti. Mín
skoðun var sú, að það að biða til
hausts í þessu ástandi, ég tala nú
ekki um i sjávarplássunum, hefði
þýtt verri stöðu fyrir okkar fólk.
kvótinn spilar þar inní. Nú menn
vita, þeir sem það vilja vita, að
fiskveiðar og fiskvinnsla eru á
hvínandi kúpunni og menn geta
sjálfir sagt sér það hvernig það er
að sækja kjarabætur að óbreyttu
því ástandi. Það hefur verið stefna
okkar Alþýðuflokksmanna að ná
fram kjarabótum án kollsteypu,
fólk hefur fyrir sér það sem gerð-
ist fyrir nær ári siðan og hvað eft-
ir er af því sem þá var samið um.
Þó þar væri samið um miklu hærri
prósentu í sjálfu sér en í þessum
samningum er um að ræða, þá er
ekki mikið eftir af henni nú,“
sagði Karvel að lokum.
Framkvœmdir við Kringlumýrarbraut þokast áfram
Yfir Kringlumýrarbraut hafa verið reistir bitar sem bera eiga undirslátt fyrir sjálfa bitana í brúnni á Bústaða-
vegi. Framkvæmdir hafa þokast áfram að undanlornu, en eru enn nokkuð á eftir áætlun. Stórir bflar mega ekki
fara að brúnni eins og hún er nú og sagði Ingi Ú. Magnússon gatnamálastjóri að bflstjórar virtu þetta bann
betur en áður og engin óhöpp því orðið að undanförnu. Morgunbla»ia/JúliuS
Tryggir jafnvægi
í efnahagsmálum
— segir Þorsteinn Pálsson, formaður Sjálfstæðisflokksins
„ÞAÐ ER í fyrsta lagi fagnaðarefni að tekist hefur að tryggja vinnufriðinn til
áramóta, þó flestir hefðu kosið að hægt hefði verið að tryggja hann til lengri
tíma. Ég tel hins vegar að það ráðrúm, sem skapast með þessum samningi,
geti orðið grundvöllur að langtímasamningi, sem geri hvort tveggja að
vernda kaupmáttinn og tryggja vinnufriðinn," sagði Þorsteinn Pálsson, for-
maður Sjálfstæðisflokksins, um samning ASÍ og VSÍ sem gerður var fyrir
helgi.
„Samningurinn tryggir efna-
hagslegt jafnvægi. Að vísu verður
heldur meiri verðbólga, en sú
efnahagslega kollsteypa sem
menn voru farnir að óttast í haust
í kjölfar hatrammra átaka á
vinnumarkaði, verður ekki. Verð-
bólga heldur áfram að dvína, en
verður ekki keyrð upp á nýjan
leik, sem er auðvitað allt annars
eðlis. Þessir samningar eru þvi
líklegri til að styrkja kaupmátt og
valda betra jafnvægi í efnahags-
málum en annars hefði verið,“
sagði Þorsteinn ennfremur.
Nú er þessi samningur nokkuð
óvenjulegur hvað það snertir að
hann er gerður á miðjum samn-
ingstíma. Boðar hann ef til vill ný
vinnubrögð í samningagerð?
„Ég vona að þessi samningur
geti verið upphafið að nýjum
vinnubrögðum í samningagerð,
sem tryggja betur hagsmuni
launafólks og atvinnufyrirtækja,
sem og okkar ágæta þjóðarbús,
sem við eigum öll sameiginlega,"
sagði Þorsteinn Pálsson að lokum.
Kemur í veg fyrir
kaupmáttarhrapið
— segir Karl Steinar Guðnason, varaformaður VMSÍ
„ÞESSI samningur er skammtíma-
samningur, sem er allt annað en tal-
að var um í upphafi samningaviðræð-
na. Kaupliðir hefðu verið lausir I.
september svo samningurinn er í
raum framlengdur í fjóra mánuði
eða til áramóta,“ sagði Karl Steinar
Guðnason, varaformaður Verka-
mannasambands Islands, en hann
lagði fram tillöguna um upptöku við-
ræðna á ny við VSÍ og frcstun sér-
krafna fiskvinnslufólks í bili.
„Samningurinn kemur í veg
fyrir það kaupmáttarhrap sem átt
hefur sér stað að undanförnu, sem
hefði orðið enn meira er líða tók á
sumarið. Ef beðið hefði verið til
haustsins með samningagerðina,
hefðu alþýðuheimili I landinu
þurft að þola enn frekari kjara-
skerðingu og erfiðara hefði verið
þá að ná fram raunhæfum kjara-
bótum, þegar kaupmáttarhrapið
hefði verið orðið svo mikið. Auð-
vitað hefðum við viljað ná lengra
og fá fleiri ætti inn í þennan
samning, en staðan var þröng. öll
önnur sérsambönd höfðu frestað
sínum sérkröfum til að ná þessum
áfanga. Við ákváðum því hjá
Verkamannasambandinu að
fresta sérkröfum fiskvinnslufólks,
alls ekki að falla frá þeim og vinna
að skoðun þeirra í samstarfsnefnd
með Vinnuveitendasambandinu á
samningstímanum og forsætis-
ráðherra hefur gefið út yfirlýs-
ingu þess efnis að reynt verði að
aðstoða við gerð samnings sem
bætti hag fiskvinnslufólks. Ég tel
mikla nauðsyn að það fáist fram
sérstakar kjarabætur fiskvinnslu-
fólki til handa og það verði tekið á
réttindamálum þess, en til að
mynda er uppsagnarfrestur hjá
því svo til enginn og hægt að kasta
„Niðurstaðan núna er um margt
lík því sem var í Viðreisnarstjórn
Sjálfstæðisflokks og Alþýðu-
flokks, þar sem einlægt var samið
til mjög skamms tíma vegna þess
að ríkistjórnin og Vinnuveitenda-
sambandið höfnuðu þá eins og nú
hvers konar verðtryggingu launa.
Þann tíma sem bráðabirgða-
samningurinn er í gildi, þ.e. til
áramóta, verður að nota til að
undirbúa næstu kröfugerð og bar-
áttu fyrir henni. Þar hlýtur aðal-
því út í kuldann hvenær sem er.
Ég tel þetta kjarasamning sem
kemur í veg fyrir kaupmáttar-
hrapið. Guð hjálpi ríkisstjórninni
ef hún bregst í sambandi við þær
forsendur sem gengið var út frá
við gerð samningsins. í næstu
kjarasamningum verður að sækja
á og ná fram auknum kaupmætti,"
sagði Karl Steinar að lokum.
atriðið að vera aukinn kaupmátt-
ur, kaupmáttartrygging og bætt
aðstaða fiskverkunarfólks. Hið
lága kaup fiskverkunarfólks hefur
þegar í för með sér stórkostlegt
tjón fyrir þjóðarbúið," sagði Svav-
ar Gestsson.
Aðspurður um hvort þessi
samningsgerð nú á miðju samn-
ingstímabili boðaði breytt vinnu-
brögð í samningagerð, sagði Svav-
ar að svo kynni að vera, en um það
gæti hann ekki sagt.
Komið í veg fyrir
langan kjarasamning
— segir Svavar Gestsson
„Vinnuveitendasambandiö gerði tilboð um óverðtryggðan samning í l'/j ár
og með þessum skammtímasamningi er komið í veg fyrir langan kjarasamn-
ing án verðtryggingar," sagði Svavar Gestsson formaður Alþýðubandalagsins
um samning ASÍ og VSÍ sem undirritaður var á laugardag.