Morgunblaðið - 25.06.1985, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIDJUDAGUR 25. JÚNt 1985
„On The Waterfront" er sígilt.
Hvernig þróaðist það atriði?
— Ég kom lítið nálægt því, ég
þurfti ekkert að gera. Atriðið var
vel skrifað og báðir leikararnir
skildu það til fullnustu. Það kem-
ur fyrir að leikstjórinn þarf að
hafa vit á að þegja. Þegar hann
sér að leikarinn er á réttri leið, þá
má leikstjórinn ekki skemma fyrir
með óþarfa blaöri. Ég féll oft í
þessa gryfju þegar ég var að byrja
sem leikstjóri, en ég var fljótur að
sjá þetta út.
Þú hafðir þá þegar gert myndina
„Gentleman’s Agreement”, sem var
fyrsta myndin sem tók fyrir gyðinga-
hatrið. Þurfti ekki mikið hugrekki til
slíks á þessum árum?
— Vissulega, en ég var ekki
Marlon Brando og Vivien Leigh (
„A Streetcar Named Deeire“ aem
Kazan gerði árið 1951 eftir leikriti
Tennessee Williams.
nándar nærri eins djarfur og
Darryl F. Zanuck, sem fjármagn-
aði myndina. Það var hann sem
átti stærstan heiðurinn af þeirri
mynd. Ég hefði aldrei getað gert
hana án hans.
Mér fannst eitt-
hvað vanta
Nú skulum við stökkva nokkur ár
fram í tímann. Síðasta myndin sem
þú gerðir, var „The Last Tycoon“
árið 1976. Hún fjallaði um Holly-
wood gamla tímans. Hvaða tilfinn-
ingar hefur þú gagnvart þeirri
mynd? Henni var ekki sérlega vel
tekið á sínum tíma.
— Harold Pinter vann að hand-
ritinu ásamt framleiðandanum,
Sam Spiegei (hann framleiddi
m.a. „On The Waterfront" og Dav-
id Lean-myndirnar Kwai-brúin og
Arabíu-Lárens, innskot HJÓ). Það
var ekki haft samband við mig
fyrr en eftir að handritið var til-
búið. Ég naut þess að gera þá
mynd. Ég hef alltaf dáðst að Pint-
er sem leikskáldi. Það var smá-
vægilegur ágreiningur okkar á
milli, en ég fékk ekki að breyta
neinu í handritinu, Spiegel kom í
veg fyrir það. En ég var ánægður
með myndina, handrit Pinters var
vel skrifað og De Niro var stór-
kostlegur í hlutverki Stahrs. Ég er
ekki eins viss um eigið framlag.
Hver veit nema annar leikstjóri
hefði gert betur, getað samist bet-
ur við Pinter. En nýlega sá ég
mynd sem Pinter og Spiegel gerðu
saman, „Betrayal". Hún er skratti
góð, skal ég segja þér.
Einmanaleikinn er sterkt þema í
„The Last Tycoon“.
— Já, ég lagði talsverða áherslu
hlutverki sínu, sjaldan verið betri.
Það var á þessu tímabili sem ég
fékk ógeð á gerð kvikmynda. Ég
hafði gert ódýra mynd, „The Visit-
ors“, sem var langfyrsta myndin
sem fjallaði um afleiðingar stríðs-
ins í Víetnam. Höfuðverkurinn
var að fá fjármagn, myndin kost-
aði aðeins 170.000 dali, sem var
minna en Faye Dunaway fékk
fyrir að leika í „The Arrange-
ment“. Ég fékk ógeð á launakröf-
um leikaranna, það var alltaf að
verða erfiðara að fá fjármagn,
sérstaklega myndir sem fjölluðu
um óvenjuleg og óþægileg efni.
Það var þá sem ég ákvað að hætta
í kvikmyndum og byrja að skrifa
bækur.
Sakna ekki
kvikmyndanna
Finnst þér þú hafa afrekað miklu,
komið einhverju til leiðar, þegar þú
lítur jTir farinn veg?
— Já, því get ég ekki neitað. Ég
gerði margar merkilegar myndir í
samvinnu við margt merkilegt
fólk. En ég er stoltastur af að vera
eini vinsæli leikstjórinn sem hefur
tekist að gerast alvarlegur rithöf-
undur. Að skrifa er meira spenn-
andi fyrir mig en að gera kvik-
mynd. Og ég eldist eins og annað
fólk, ég er hálfáttræður, svo
skriftir henta mér betur.
Þér líkar alls ekkert illa að eld-
ast?
— Nei, alls ekki. Þannig er lífið.
Stundum man ég ekki ákveðin at-
vik úr lífi mínu eða annarra, það
kemur fyrir að ég hitti mann á
götu og ég man ekki hvað hann
heitir. Það er óþægilegt, en mér
finnst það ekki niðurdrepandi.
Warren Beatty í frumraun sinni á kvikmyndaaviðinu, Kazan-myndinní Robert De Níro lák einmana
„Splendour in The Graaa“ frá árinu 1961. kvikmyndaframleiðanda í „The
Last Tycoon“ sem Kazan gerði
eftir skáldsögu sem F.S. Fitzger-
ald auðnaðist ekki aö Ijúka.
Kirk Douglas lék aðalhlutverkiö i
„The Arrangement“ sem Kazan
gerði eftir „siálfs»visögulegri“
skáldsögu sinni.
á það þema. Það var eitthvað í
ástarsögunni, eins og Pinter skrif-
aði hana eftir bók Fitzgeralds,
sem mér fannst vanta. Það var
eitthvað að. Ég hafði alltaf séð
þessa persónu fyrir mér sem ein-
mana. Ég átti þá hugmynd að fá
De Niro í titilhlutverkið. Hann
hafði ekki leikið í mörgum mynd-
um, en vakið athygli fyrir Guðföð-
urinn II, og ég hafði heyrt að hann
væri góður, nýr Brando. Ég talaði
við hann og ég fann á mér að þessi
ungi maður væri eðlislægur leik-
ari. Það er alveg makalaust hvað
hann leggur mikið á sig. Hann var
stórkostlegur í „The Raging Bull“.
Hvaöa aörar myndir af þínum eigin
metur þú mest?
— Mér hefur alltaf þótt af-
skaplega vænt um „Splendour in
the Grass". Og „The Arrange-
ment“ líka, en sennilega hefði hún
orðið betri ef einhver annar hefði
gert hana, hún var svo persónuleg.
En Kirk Douglas var frábær í
Það er eðlilegt. Ég er glaðlyndur
að eðlisfari, ég er kvæntur góðri
konu, börnin elska mig og ég bý
þar sem mig langar að búa og ég
vinn að því sem mig langar að
vinna að. Ég er við hestaheilsu,
svo hvers get ég óskað frekar?
Saknarðu þess ekki að gera ekki
kvikmyndir?
— Nei, en ég sakna félagsskap-
arins, ég hef misst þau sambönd
og þann vinskap sem myndaðist
meðal starfsfélaganna. Mér kom
alltaf vel saman við kollega mína.
Ég vil miklu frekar skrifa bækur
heldur en gera myndir, sem nú
orðið eru allar eyðilagðar með að
sýna þær í sjónvarpi, kvikmyndir
eru ekki gerðar fyrir litla kassa í
heimahúsi, að ekki sé minnst á
auglýsingarnar sem þeir skjóta
inn á milli atriða. Nei, ég sakna
ekki kvikmyndanna. Ég þarf ekki
annað en að taka mér bók í hönd
og þá líður mér vel.
Þýtt: HJÓ
ié
Pólýfónkórinn:
Fjáröflunin
parf betri
undirtektir
— segir Steina Einarsdóttir
PÓLÝFÓNKÓRINN fer í tónleikaferð til Ítalíu í næstu viku. Ferð þessi
er kostnaðarsöm og hefur Pólýfónkórinn staðið fyrir fjársöfnun að
undanfornu til þess að afla fjár til ferðarinnar. 1 viðtali sem Morgun-
blaðið átti í gær við Steinu Einarsdóttur, einn af forráðamönnum
kórsins, kom fram, að fjársöfnun þessi hefur ekki gengið nægilega vel
og jafnvel hugsanlegt að kórinn verði að hætta við ferðina. Steina
Einarsdóttir sagði:
„Fáir gera sér ljóst, hvað þetta
fólk leggur á sig af algjörlega
ólaunaðri vinnu til þess að verða
hlutgengt á alþjóðavettvangi, og
þarf jafnvel að fá fri úr vinnu
sinni til að geta sinnt æfingum.
Hver æfing í Pólýfónkórnum
mundi kosta um 100 þúsund
krónur, ef reiknað væri tíma-
kaup á lágum taxta. Kórinn hef-
ur þannig lagt fram vinnu að
verðmæti 5 milljónir króna
vegna H-moll-messunnar, og
greiðir auk þess ferð sína að öllu
leyti sjálfur.
Það verður dýrt fyrir þjóðfé-
lagið, ef reyna á í framtíðinni að
halda uppi svona starfi á vegum
hins opinbera.
I dag hafa borist 35 þúsund
krónur í framlögum, en við þurf-
um a.m.k. að ná saman 100 þús-
und krónum daglega fram að
brottför eða hætta við ferðina
ella.
Velunnarar kórsins geta lagt
framlög inn á sparisjóðsbók nr.
240 á nafni Ferðasjóðs Pólýfón-
kórsins í Landsbanka íslands
Múlaútibúi," sagði Steina Ein-
arsdóttir að lokum.
Öm Árnason, Sigurður Sigurjónsson og Þórunn Magnea Magnúsdóttir (
hlutverkum sínum í Með viTið (lúkunum.
Þjóðleikhúsið f leikför um Austurland:
Með vífið í lúkunum
— frumsýning á Blönduósi 1. júlí
ÞANN 1. júlí heldur leikhópur frá
Þjóðleikhúsinu í leikför um Norður-
og Austurland með gamanleikinn
Með vífið í lúkunum eftir breska
höfundinn Ray Cooney. Árni Ibsen
hefur þýtt leikinn, Benedikt Árna-
son er leikstjóri, Guðrún Sigríður
Haraldsdóttir gerir leikmynd og
búninga og Kristinn Daníelsson
annast lýsinguna. Með hlutverkin í
sýningunni fara Örn Árnason, Þór-
unn Magnea Magnúsdóttir, Anna
Kristín Arngrímsdóttir, Sigurður
Sigurjónsson, Pálmi Gestsson, Sig-
urður Skúlason, Randver Þorláks-
son og Þorgrímur Einarsson.
Frumsýningin verður að kvöldi
1. júlí í Félagsheimilinu á Blöndu-
ósi, síðan verða sýningar: 2. júlí í
Bifröst á Sauöárkróki, 3. júlí í
Miðgarði í Varmahlíð, 4. júlí í
Nýja bíói á Siglufirði, 5. júlí í
Tjarnarborg á Olafsfirði, 6. júlí í
Samkomuhúsinu á Akureyri, 7.
júlí verða tvær sýningar í bíóinu á
Húsavík, 8. júlí verður sýning í
Hnitbjörgum á Raufarhöfn, 9. júli
í Miklagarði í Vopnafirði, 10. júlí í
Valaskjálf á Egilsstöðum, 11. júlí í
Fjarðarborg á Borgarfirði eystra,
12. júlí í Egilsbúð í Neskaupstað,
13. júlí i Skrúð á Fáskrúðsfirði og
síðasta sýningin verður 14. júlí í
Sindrabæ, Höfn í Hornafirði.
Með vífið í lúkunum er ærsla-
leikur eins og þeir gerast bestir.
Leikritið var frumsýnt í London
fyrir tveimur og hálfu ári og geng-
ur þar enn fyrir fullu húsi, þó svo
sýningin hafi verið sýnd þar í
sjónvarpi um síðustu jól. Um þess-
ar mundir er verið að sýna verkið
í fjölmörgum löndum Evrópu, sem
og í Ástralíu og Bandaríkjunum.
Það er illmögulegt að segja
nokkuð um innihald þessa gaman-
leiks án þess að eyðileggja ánægj-
una fyrir áhorfendum, en þó má
geta þess að þarna segir frá
óvenjulegri uppákomu í Smith-
fjölskyldunni, sem leikurinn snýst
um. Satt best að segja er þessi
fjölskylda afar óvenjuleg, þó eng-
inn geri sér grein fyrir því nema
heimilisfaðirinn, hann John
Smith, sem er leigubílstjóri og
vinnur á óreglulegum vöktum.
Þegar svo lögreglan kemst að því
fyrir hreina slysni að það er
eitthvað meira en lítið gruggugt
við Smith-fjölskylduna neyðist
John Smith til að grípa til örþrifa-
ráða. Hann beitir allri sinni
kænsku við að ljúga fjölskylduna
út úr vandræðunum, en lyginni
fylgir sá ókostur að hún skapar
fleiri vandamál en hún leysir. Og
ekki batnar ástandið þegar stór-
furðulegir leigjendur heimilisins
fara að blanda sér í hina hröðu og
flóknu atburðarás og reyna að
hjálpa, því þá fyrst fer allt í hnút.
Loks er ástandið orðið svo slæmt
og flækjan orðin svo flókin að
aumingja John Smith neyðist til
að Ijúga sig út úr lyginni lika og
lögreglan trúir ekki einu orði. Satt
að segja veit enginn hvað snýr upp
og hvað niður þegar upp er staðið
— og það er kannski besta lausnin
fyrir Smith-fjölskylduna furðu-
legu.
Hraði, léttleiki og fyndni ein-
kenna þennan gamanleik öðru
fremur. (Fréttatilkyrniins)