Morgunblaðið - 30.06.1985, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. JÚNl 1985
49
Davíð alveg án þess að nokkurn
tíma væri um það talað og vildi allt
gera til að koma okkur fyrir og við
staekkuðum húsið í það sem nú er.
Já, rétt er það, nú er ég þar ein. En
ég hefði hvergi annars staðar viljað
vera ein,“ segir Guðrún með þunga.
»Maðurinn er raunar alltaf einn. Og
auðvitað finn ég svolítið fyrir
því að vera ein. Verð bara að loka
mig frá því.“
Blómin sem ný
í plasthjúpi
Það er fagurt kvöld. Sjórinn
gjálfrar við sandfjöruna fyrir neð-
an, ekkert brim núna. Tveir menn
með byssur halda út með firðinum.
Þar fara refaskyttur. Guðrún er
ekki sátt við skotmenn. Þó segir
hún að sig hefði langað til að hafa
þarna æðarvarp, en þar sé enginn
friður fyrir varginum, minki, ref og
hröfnum. Henni þótti þó hálf neyð-
arlegt að bjóða barnabörnunum
upp á sveitadvöl þar sem ekki væru
neinar skepnur, svo hún náði í tíu
andarunga og þau fóru daglega með
þá niður að sjó til að leyfa þeim að
synda og venja þá við áður en þeir
yfirgæfu „hreiðrið". „Mér hefur
alltaf þótt vænt um allt lifandi í
kringum mig; menn, skepnur og
jurtir!" v
t trjágarðinum framan við húsið
standa myndarlegar birkihríslur,
árangurinn er líka skemmtilegur.
„Þetta er geysilega skemmtilegt,"
segir Guðrún, „ég er til dæmis búin
að steypa í plasthjúp svo þau endist
til eilífðar blómin sem hann Davíð
sonarsonur minn gaf mér á konu-
daginn. Og blóm úr nokkrum brúð-
arvöndum hefi ég varðveitt svona,
byrjaði á því fyrir dóttur mína.
Annars nota ég blóm úr brekkunum
hér í kring, jurtir úr garðinum og
rósir úr pottunum. Það er svo
margt í náttúrunnar ríki,“ segir
Guðrún.
Þreifa mig bara áfram
„Ég fæ áhuga á svo mörgu, segir
Guðrún er við göngum um húsið og
skoðum hlutina hennar. Það er allt-
af verið að spyrja af hverju ég sé að
þessu? Mér líður vel innra með mér
og kannski hefi ég þar svolitla
birtu. Ég hafði aldrei neitt fé undir
höndum og hugsa að ég hafi þörf
fyrir að sjá eitthvað fallegt. Svo fór
ég að þreifa mig áfram.“
Litla tilsögn hefur Guðrún feng-
ið, utan það sem hún lærði að vefa í
kvennaskólanum á Staðarfelli á
sínum tíma og seinna kom Sigrún
Jónsdóttir til Tálknafjarðar með
námskeið í leirmunagerð og hún
sótti það. Hún kveðst hafa safnað
skeljum frá því hún man eftir sér
og enn fer hún í fjöruna og dregur
að skeljar, hörpudiska, kóralla,
kuðunga og allskyns sjávargersem-
Vefstólinn eignaðist Guðrún
1939. Ólafur, fyrri maður hennar,
hafði verið líftryggður og hún
ákvað að kaupa vefstólinn fyrir
trygKÍngarféð. Forstöðukonan á
Staðarfelli hafði pantað slíkan
vefstól, sem getur tekið 140 sm
breiðan vef. Framleiddir höfðu ver-
ið tveir í einu þar sem það þótti
hagkvæmt. Hinn fékk Guðrún og
hnýtti öll höföldin í hann sjálf. Þá
byrjaði hún að vefa. Vefur allt úr
jurtalituðu bandi. í fyrstu keypti
hún bók Matthildar í Garði og hef-
ur svo prófað sig áfram. Litar úr 10
jurtum, sem hún tínir, fær grænt úr
blóðberginu, brúnt úr mosanum,
gult úr trjáberki sem hún fær af
ónýtum birkigreinum og trjástaur-
um í fiskhjalla o.s.frv. Sýður bandið
í álúni og síðan mislengi með jurt-
unum. Hún kveðst hafa svo gaman
af litbrigðunum, svo sem sjá má á
teppunum sem hanga þarna á
veggjum og renningunum sem hún
hefur ofið sem áklæði á stóla. Hún
sýnir mér heilmikið af vefnaði,
enda kvaðst hún hafa verið afkasta-
mikil í vetur.
Þegar maður undrast afköstin og
spyr hvernig hún fari að þessu öllu,
svarar Guðrún bara: „Ég veit það
varla. Ég er alltaf að springa af
ákafa við að gera það sem mér þyk-
ir skemmtilegt hverju sinni."
Víða um húsið má koma auga á
fallega steina, sem Guðrún hefur
sagað og slípað. Þarna er einn for-
sem móðir Guðrúnar plantaði um
1940, en utan girðingar segir Guð-
rún að ekki þýði að planta. Kindur
eti alla nýju sprotana og hross nagi
börkinn, en eftir standi svo bara
gömlu trén sem auðvitað eldist og
hverfi. Þó geti alls staðar vaxið tré
á þessum slóðum þar sem þeim er
sinnt og girt svo skepnur nái ekki
til. í garðinum hennar eru líka ým-
iskonar blóm og í gluggasillum inni
eru blómstrandi rósir í pottum í
röðum.
Guðrún hefur fundið ráð til að
varðveita blómin. Einhvern tíma
heyrði hún Sigríði Thorlacius lesa
Krein úr ensku blaði í útvarpi þar
sení sagt var að þurrka mætti blóm
í sandi og hún beið ekki boðanna og
fór að prófa sig áfram. Fær sand í
fjörunni og þvær hann áður en hún
fer að þurrka í honum blómin.
Þetta er vandaverk því blöðin þola
varla nokkra viðkomu ef þau eiga
að halda lagi. Síðan raðar hún
blómum fallega saman og steypir í
plast í skál eða kassa og hefur til
þess plastvökva. 1 fyrstu tilraun
vixtust henni að blómin mundu
falla saman og aflagast í plastinu,
en þau réttu sig upp aftur áður en
pfastið sem að þeim lagðist hafði
harðnað. Hún hefur verið að þreyfa
sig áfram með þetta í mörg ár og
Þad er sjaldgnft aö sjá hana
Guörúnu sitja svona auðum
höndum. Venjulega er hún
önnum kafin viö aö móta og
brenna leirmuni í formi fugla,
vasa eöa lampafóta, eins og sést
á boröinu hjá henni, steypa þurr
blóm í plasthjúp, svo sem í staut-
inn þarna, mála blóm eöa vefa
stóláklaeði á borö vió þau sem
eru beggja megin við hana og lita
allt bandiö úr eigin jurtalitum,
eöa teikna blómamyndir, slípa
grjót, vinna borðplötur meö
mynstri úr sjávargróöri o.fl.
ar, sem hún og Davíð fóru svo að
raða saman í mynstur og setja und-
ir gler í borðplötur. Eru nokkur
borð í húsinu af því tagi. Þá fór
Guðrún að teikna blóm og mála
myndir. Kraup úti í brekku og mál-
aði blómin. Hélt að það kynni að
geta komið að gagni við kennslu.
Þarna má sjá myndir af fjallafífli,
túnsóleyju, tágamuru, holtasóley,
eyrarrós, mýrarkólfi, blágresi o. fl.
En þegar myndirnar sem eru stórar
voru boðnar fram til notkunar í
skólum, var þeim hafnað þar sem
hlutföllin væru ekki upp á millimet-
er rétt. „En blómin steypt í plast-
hjúp eru þó áreiðanlega upp á milli-
meter,“ segir Guðrún og hlær.
Guörún hefur lengi ssfnsö skelj-
um og alls kyns fjörugróöri sem
hún nýtir til skrauts í boröplötur
og er þar margt skemmtilegt aö
finna úr ríki náttúrunnar, ef vel er
eö gáö. Lampa hefur hún líka
unniö meö fæti úr brenndum leir
og Ijósið lýsir gegnum ígulker.
vitnilegur, sem vatn hefur lokast
inni í og slípaður þannig að það
haldi sér. Lengi hefur hún tínt
ýmiskonar steina í fjörum á tslandi,
en ákafamanneskjan lét sér það
ekki nægja þegar hún las um fal-
lega agatsteina i Kaliforniu. Pant-
aði þaðan nokkur hundruð kíló eftir
að hafa fengið þær upplýsingar að
engir tollar væru á grjóti og lét
flytja með járnbraut og svo Sam-
bandsskipi til íslands. Én tveimur
árum síðar fékk sýslumaður fyrir-
mæli um að innheimta vörugjald,
tolla og dráttarvexti af grjótinu,
sem Guðrún hafði verið að dunda
sér við að slípa. Ekki var hún sátt
við það og dugði ekki minna en fjár-
málaráðherra sjálfur til að leysa
málið. Nú kveðst hún vera hætt að
mestu að slípa grjót, það sé of erfitt
og seinlegt.
„Þetta er ekkert sérstakt," segir
Guðrún. „Ég hefi bara ávaxtað mitt
pund og lifað með náttúrunni.
Sjálfsagt hefði þetta getað orðið
betra ef ég hefði lært eitthvað."
Áður en kvatt er að morgni,
spjöllum við enn úti á hlaðinu um
viðhorf einbúans Guðrúnar Ein-
arsdóttur. „Hvað finnst þér að ég
hefði átt að gera?“ segir hún. „Að
ákjósanlegast hefði verið fyrir mig
að fara að vinna í frystihúsinu inni
á Sveinseyri til að geta gengið betur
frá húsinu? Hér er margt ógert og
ófrágengið. Eða þá að lifa svona við
það sem mig langar til að gera
hverju sinni, þótt eitthvað vanti.
Við Davíð ræddum eitt sinn um að
við gætum fengið okkur flest með
því að eyða ekki tímanum í það sem
okkur langaði til að gera. Okkur
kom saman um þetta sem annað.
Heldurðu að ég væri betur sett
núna ef við hefðum lagt allt kapp á
að eignast hlutina? Ég held ekki.“
SUMAR-
ULBŒ)
SKEDUNGS
Autostar áklædin eru
einlit, teygjanleg, úr 100%
polyakrýlefni. Fást í 5
litum og passa á flest sæti.
Verð kr. 1.695.-
Áður kr. 2.415.-
Britax bílbelti fyrir
börnin. Sérhannað, stillan-
legt, öruggt og þægilegt
fyrir krakka á aldrinum
4-11 ára.
Verð kr. 1.329.-
Áður kr. 1.709,-
5 lítra eldsneytisbrúsi
úr plasti með sérlega
þægilegum stút til að
hella á (tóman) tankinn.
Verð kr. 187.-
Áður kr. 267,-
Ultraflame spritt-
töflurnar eru tilvaldar í
útigrillið og í arininn.
64 töflur í pakka.
Verð kr. 25.-
Áður kr. 90 -
Blue Poly gljáhjúpur-
inn er bón- og hreinsiefni
sem gengur í samband
við bílinn og ver hann
gegn óhreinindum.
Verð kr. 150.-
Áður kr. 198.-
TILBOÐIÐ GILDIR MEÐAN BIRGÐIR ENDAST
BíNSINSTOÐVAR
SKEUUNGS
OOTT PÓLK