Morgunblaðið - 04.07.1985, Blaðsíða 32
32
MORGUNBLAÐID, FIMMTUDAGUR 4. JÚLl 1985
Helstu niðurstöður umferðarkönnunar:
Notkun bflbelta
hefur ekki aukist
— „Veldur okkur áhyggjum,“ segir Óli H. Þórðarson hjá Umferðarráði
Morgunblaðið/Valdimar
Að lokinni úrslitakeppni í tölti á íslandsmótinu í hestaíþróttum. Knapar og
hestar úr þessum hópi munu taka þátt í úrtökunni.
Úrtakan fyrir EM:
Útlit fyrir æsi-
spennandi keppni
VÍÐTÆK umferðarkönnun fór fram
um land allt þriðjudaginn 25. júní sl.
Að henni stóðu Bifreiðaeftirlit ríkis-
ins, lögreglan og Umferðarráð, í
samráði við dómsmálaráðuneytið.
Bifreiðaeftirlitsmenn og lög-
reglumenn stöðvuðu alls 2101 bif-
reið vegna könnunarinnar, en það
er u.þ.b. 1,8% af áætluðum fjölda
bifreiða í landinu, sem nú er um
117 þúsund.
Ökumenn voru spurðir nokk-
urra spurninga en jafnframt var
hugað að öryggisbúnaði, notkun
bílbelta og fleiru. Tilgangurinn
með könnun þessari var sá að afla
upplýsinga, meðal annars til að
nota til samanburðar síðar, en í
ráði er að kannanir sem þessi
verði gerðar oftar. Einnig er ráð-
gert að nota niðurstöðurnar í
fræðslu og upplýsingaskyni fyrir
Umferðarráð og fleiri aðila.
Forsvarsmenn könnunarinnar
kynntu blaðamönnum helstu
niðurstöður hennar á fundi í gær.
Þar kom meðai annars fram að
31,3% ökumanna og 38,1% far-
þega í framsæti notuðu bílbelti. í
könnun sem gerð var á bílbelta-
notkun í maí 1984 voru sambæri-
legar tölur 32% og 36%. „Það
veldur okkur vissulega áhyggjum
að notkun bílbelta virðist ekki
fara vaxandi. Því miður virðist
nauðsynlegt að lögbinda sektir við
því að nota ekki beltin og því voru
það okkur vonbrigði að frumvarp
þess efnis skyldi vera fellt á Al-
þingi nú í vor,“ sagði óli H. Þórð-
arson, framkvæmdastjóri Um-
ferðarráðs um þetta atriði.
í 36 bílum af þeim sem stöðvað-
ir voru, eða 1,7%, sat barn óvarið í
framsæti. „Við vonuðum satt að
segja að þetta væri alveg úr sög-
unni,“ sagði Óli. Hann vakti einnig
athygli á því að þótt í langflestum
tilfellum væru börnin í aftursæt-
inu væri það eitt ekki nóg, því í
80% tilfella reyndust þau vera þar
laus, þ.e. hvorki í barnastólum eða
beltum.
Eins og áður sagði var ástand
bifreiðanna einnig kannað. Reynd-
ist það yfirleitt vera gott og voru
helstu öryggistæki í góðu lagi í 90
til 96% tilvika. Ástand hjólbarða
var þó heldur lakara. Reyndust
framhjólbarðar í góðu lagi í 84%
tilvika, en afturhjólbarðar í 81%
tilvika.
Guðni Karlsson forstöðumaður
Bifreiðaeftirlits ríkisins benti á að
könnunin hafði verið gerð á þeim
árstíma þegar árlegri skoðun bif-
reiða er víðast hvar nýlokið, eða
að ljúka, og því sé ástand bílanna
e.t.v. betra en ella. „Ég tel þó að
þessar niðurstöður sýni að árleg
skoðun bifreiða, sem orðnar eru
tveggja ára og eldri, er nauðsyn-
leg. Menn koma bílum sínum þó að
minnsta kosti einu sinni á ári í
gott lag og væntanlega reyna þeir
að halda þeim sæmilega við þess á
milli til að þurfa ekki að leggja í
dýra viðgerð árlega," sagði Guðni
Karlsson.
Af öðrum atriðum sem athygli
vekja í niðurstöðum könnunarinn-
ar má nefna að í aðeins 27,4% til-
fella var ökumaðurinn kona og í
51,5% tilvika var ökumaðurinn
einn í bílnum.
ÚRTÖKUKEPPNI fyrir Evrópumót
í hestaíþróttum mun fara fram nk.
fostudag og laugardag. Skráningu
lýkur í dag en nú þegar hafa um 20
keppendur skráð sig til leiks og vek-
ur það athygli að meðal þeirra hesta,
sera eru skráðir, finnast góðir fjór-
gangshestar en íslendingar hafa
löngum staðið höllum fæti í tölti og
fjórgangi á Evrópumótunum.
Úrtakan hefur verið á undan-
förnum árum ein mest spennandi
keppni, sem haldin hefur verið í
hestaíþróttum, og er ástæðan
fyrir því sú að mjög eftirsótt er að
komast í landslið íslands, sem
keppir á þessum mótum. Áætlað
er að keppnin hefjist um klukkan
tíu á föstudag með frjálsri hlýðni-
keppni en að henni lokinni hefst
keppni í gangtegundum. Saman-
lagður árangur úr tveimur um-
ferðum er látinn ráða við val liðs-
ins. Fjórir fimmgangshestar verða
í liðinu og tveir fjórgangshestar
en sjöundi hesturinn getur orðið
hvort sem er fjór- eða fimm-
gangshestur. Úrslit verða kunn
seinni hluta laugardags.
Hitaveiturör sprakk:
Sumar
lagnir í
bænum
40 ára
gamlar
HEITAVATNSRÖR sprakk á
þriggja metra kafla á horni Hverf-
isgötu og Lækjargötu snemma í
gærmorgun. Sjóðandi heitt vatn
gusaðist út úr rörinu og braut sér
leið upp á yfirborðið. Gufu lagði af
vatninu svo varla sáust handaskil.
Að sögn Sigurþórs Þorgríms-
sonar, verkstjóra hjá Hitaveitu
Reykjavíkur, var tilkynnt um
bilunina um klukkan hálfsjö og
voru viðgerðarmenn komnir á
staðinn uppúr sjö. Sagði hann
að um klukkustund hefði tekið
að stöðva vatnsflauminn, svo í
kringum átta var allt komið í
samt lag.
Ekkert tjón varð af þessum
sökum svo heitið gæti, að sögn
Sigurþórs, þótt talsvert hafi
losnað um rörið þar sem það
sprakk.
„Svona lagað gerist af og til,
margar af heitavatnsleiðslunum
í borginni eru orðnar rúmlega
40 ára gamlar og nokkuð tærðar
sumar.
Það tekur töluverðan tíma að
endurnýja öll þessi gömlu rör og
þangað til það er búið getum við
alltaf átt von á að svona lagað
gerist," sagði Sigurþór að lok-
um.
Frá blaðamannafundi þar sem kynntar voru niðurstöður umferðarkönnunarinnar, sem gerð var 25. júní sl. F.v. Óskar
Olason yfirlögregluþjónn, Guðni Karlsson forstöðumaður Bifreiðaeftirlits ríkisins, Björn M. Björgvinsson fulltrúi hjá
Umferðarráði og Óli H. Þórðarson framkvæmdastjóri Umferðarráðs.
FIB mótmælir hækkun bensínverðs:
Bensínverð hærra hér en
í nokkru öðru Evrópulandi
— Munur er þar víða 20—40 % — álagning til olíufélaganna „ofrausn“
STJÓRN Félags íslenzkra bifreiðaeigenda hefur mótmælt
síðustu bensínverðshækkunum, sem gildi tóku 24. j'úní og
1. júlí og fékk Morgunblaðiö í gær ályktun stjórnarinnar
til birtingar. Alyktunin er svohljóðandi:
„Þann 24. júní og aftur 1. júlí sl.
hækkaði verð á bifreiðabenzíni
hér á landi um 17,6%. Verð hvers
lítra hækkaði úr kr. 26,70 alls í kr.
31.40. Þessi verðhækkun hefur
orðið tilefni verulegrar umfjöll-
unar í fjölmiðlum, sjónvarpi,
hljóðvarpi og dagblöðum.
Fjöldi félagsmanna hefur
hringt á skrifstofu FÍB og látið í
ljós undrun sína og réttmæta
óánægju með svo stórstíga hækk-
un, einkum þar sem verð á bif-
reiðabenzíni hefur verið lækkandi
á Rotterdammarkaði undanfarn-
ar vikur og gengi dollarans gagn-
vart íslensku krónunni hefur ekki
hækkað að marki síðustu sex
mánuði. Af þessum ástæðum er
eðlilegt að flestir telji þessa verð-
hækkun torskiida og óraunhæfa.
Alls hefur verð á benzínlítran-
um hækkað um kr. 4,70. Þessi
hækkun á verði bifreiðabenzíns
skiptist þannig:
Aukin hluti ríkisins kr. 2,54
V. hækkaðs innkaupav. kr. 1,42
Aukinn hluti olíufél. kr. 0,74
Verð á benzíni á Rotterdam-
markaði var 216 dollarar tonnið í
febrúarbyrjun sl., 283,5 dollarar
um miðjan maí (og náði þá há-
marki), síðan hefur það lækkað í
265 dollara síðustu daga júnímán-
aðar.
Meðalverð þeirra birgða sem
eru í landinu telja olíufélögin vera
276 dollara tonnið, á innkaups-
verði. Þetta háa innkaupsverð
sýnir, að olíufélögin hafa keypt
benzín til landsins á þeim tíma
sem verð var nálægt hámarki á
Rotterdammarkaði. Af hlut ríkis-
ins í hækkuninni kr. 2,54, renna
aðeins 50 aurar í vegasjóð.
Við framangreinda hækkunar-
þætti benzínverðsins er ástæða til
að gera ákveðnar athugasemdir. I
fyrsta lagi, innkaupsverðið á
birgðum í landinu er óeðlilega
hátt vegna innkaupa á óhagstæð-
um tíma, þegar verð var nálægt
hámarki í Rotterdam. í öðru lagi,
skattar sem renna til ríkisins fara
aðeins að litlu leyti í vegasjóð,
þ.e.a.s. 50 aurar. Hlutfall af verði
bifreiðabenzíns sem rennur til
vegamála lækkar úr 23,6% niður í
21,7%. Þetta er bifreiðaeigendum
mjög óhagstætt, þar sem þetta er
sá eini hluti skattahækkunar sem
ótvírætt keniur að gagni fyrir bif-
reiðaeigendur og þjóðfélagið.
Rétt er að taka fram, að hækk-
un á álagningu til olíufélaganna
hefur numið 25% síðustu 12 mán-
uðina, sem telja verður ofrausn.
Þá er óeðliiegt að olíufélögin fái
64 aura af hverjum lítra á inn-
kaupajöfnunarreikning.
Verðreikningar bifreiðabenzíns
ættu að hverfa úr almennum inn-
kaupajöfnunarreikningi olíuvara.
í þess stað gæti komið gengis- og
verðbreytingarreikningur bif-
reiðabenzíns. Þar sem um stað-
greiðsluviðskipti á benzíni er að
ræða, er engin þörf á að sérstakt
fjármagn þurfi að leggja inn á
þennan reikning sem stöðugan
skatt af benzíni. Að sjálfsögðu
þarf reikningurinn nokkuð fjár-
magn i upphafi en þetta á ekki að
vera eyðslureikningur.
Með hliðsjón af ofangreindum
athugasemdum mótmælir FÍB
síðustu verðhækkunum sem óeðli-
lega miklum og telur brýna nauð-
syn að breyta reikningsgrundvelli
smásöluverðs bifreiðabenzíns í
samræmi við þær tillögur sem fé-
lagið hefur áður sett fram.
Bifreiðabenzín er dýrara á Is-
landi en í nokkru öðru landi í Evr-
ópu og munar þar víða 20—40%.
Þar sem bíllinn er nær eina sam-
göngutækið á landi, reynir meira
á þennan kostnaðarlið hjá okkur
en víða annars staðar. Þeir sem
aðallega verða að aka á frum-
stæðum malarvegum eru verst
settir allra hvað benzínkostnað
snertir og raunar allan rekstrar-
kostnað bifreiðarinnar. Bifreiðin
er ekki munaður, heldur nauð-
synjatæki. Því kemur hækkun á
benzínverði þyngst niður á þeim
sem minnst fjárráð hafa og ekki
síst á húsbyggjendum.
Þeir sem gerst þekkja Rotter-
dammarkað telja, að benzínverð
haldi áfram að lækka allt til árs-
loka og verði komið niður undir
200 dollara tonnið. Útlit er fyrir
að gengi dollars muni ekki breyt-
ast verulega á þessu ári. Standist
þessar forsendur eru allar líkur
til að benzínverð hér á landi muni
lækka í september nk.
FÍB mun fylgjast grannt með
verði á Rotterdammarkaði og láta
félagsmenn sína fá upplýsingar
um rétt benzínverð hér á landi
miðað við núgildandi verðlags-
reglur."