Morgunblaðið - 13.07.1985, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐID, LAUGARDAGUR 13. JÚLÍ1985
Sandinistar hvattir til
þátttöku í friðarviðræðum
U Paz, Honduru, 12. júli. AP.
f YFIRLÝSINGU, sem forseUr El
Salvador og Honduras létu frá sér fara
í dag, segir að vegna stefnu sand-
inistastjórnarinnar í Nicaragua fari
stjórnmálaástandið í Mið-Amerfku nú
versnandi.
Forsetarnir, Jose Duarte og Ro-
berto Suazo Cordova, hvöttu í lok
tveggja daga fundar þeirra stjórn
Nicaragua til að hætta ögrunar-
stefnu sinni í stjórnmálum og taka á
ný þátt í friðarviðræðum, svo að
unnt verði að bæta sambúð ríkja
Mið-Ameríku.
Duarte, forseti E1 Salvador, sagði
ennfremur að eina færa leiðin nú til
að koma á friði á þessu svæði væri
fyrir atbeina Contadora-rfkjanna
svonefndu. Hér er um að ræða
stjórnir Mexfkó, Venezuela, Kol-
umbíu og Panama, sem tóku hönd-
um saman árið 1983 til að freista
þess að ná friði f Mið-Amerfku.
Nicaraguastjórn hætti við þátt-
töku í síðustu friðarviðræðum
Contadora-ríkjanna sökum þess að
hún gat ekki fellt sig við fundar-
dagskrá.
I ráði er að næsti fundur á vegum
Contadora-rfkjanna verði í lok
þessa mánaöar.
Markmið Duartes og Cordovas
var að reyna að leysa landamæra-
deilur ríkjanna tveggja. Komu þeir
sér saman um að beita sér fyrir því
að deilurnar yrðu úr sögunni fyrir
10. desember nk.
Sfmamynd/AP
fbúar í San Luis Obispo ( Kaliforníu reyna að bjarga heimilum sfnnm frá eldunum, sem brennt hafa skóga f
nágrenninu. ___________
Gífurlegir skógareldar í
Bandaríkjunum og Kanada
Frá MagnÚHÍ Þrándi Þóröarsyni, San Francisco
GÍFURLEGIR sinu- og skógareldar geisa nú um gjörvöli Vesturríki
Bandaríkjanna og Kanada. Barizt er við meiriháttar elda á að
minnsta kosti eitt hundrað stöðum og óttast er, að fleiri brjótist út á
næstunni. Verst er ástandið hér í Kaliforníu. Hefur verið lýst yfir
neyðarástandi víða um ríkið, sem gerir þeim sem bíða tjón vegna
eldanna kleift að sækja bætur í viðlagasjóði í Washington-borg.
Sinubrunar eru næsta algengir í svæðis, sem eyðilagðist í eldi
Kaliforníu, þegar líða tekur á sumarið 1977, þegar plágan herj-
sumarið. Hér kemur ekki deigur
dropi úr lofti á láglendi yfir
sumartímann í eðlilegu árferði, en
vetrarrigningar og hæfileg þoka
af Kyrrahafinu tryggja alla jafna
nægan raka í gróðri og jarðvegi,
svo að brunahætta verður ekki
veruleg nema í stuttan tíma um
sumarlok. Veðurlag hefur hins
vegar verið mjög óvenjulegt í vet-
ur og vor. Veturinn var kaldur og
þurr og vetrarúrkoman var aðal-
lega til fjalla. Vatnsskortur er því
enginn. Vorið var óvenju heitt og
iðjagrænn vetrarskrúðinn hvarf
óvenjusnemma og hæðir og hólar
tóku á sig sandgulan sinublæ.
Loks hefur svo hitabylgja síðustu
þrjár vikurnar skapað úrvalsfóður
fyrir eld.
Grunur leikur á, að brennuvarg-
ar séu að verki í flestum tilfellum,
sem hafa gaman af því, að sjá eld-
inn læsa sig með ógnarhraða um
feiknastór svæði. En það er dýrt
spaug. Nú þegar hafa rúmlega
hundrað þúsund hektarar gróðurs
brunnið til ösku í Kaliforníu einni.
Það er meira en helmingur þess
aöi síðast. Það er því ljóst að þetta
sumar verður hið versta i annál-
um, nema meiri háttar kraftaverk
gerist.
Nú síðast kviknaði eldur hér á
sunnanverðum San Francisco-
flóasvæðinu og brennur hann 40
kílómetra fyrir sunnan San Jose,
næst stærstu borginni hér. Verst-
ur er eldurinn í hæðunum fyrir
ofan Los Gatos, sem er útborg San
Jose. 4.500 manns hefur verið
skipað að yfirgefa heimili sín, en
þegar þetta er skrifað er talið að
um tíu hús hafi orðið eldinum að
bráð. Þau gætu hins vegar verið
fleiri, því að slökkviliðið er hætt
að telja brennandi hús.
Baráttan við eldinn er mjög erf-
ið. Nánast allt tiltækt lið vinnur
að slökkvistarfinu, sem aðallega
er fólgiö í fyrirbyggjandi aðgerð-
um til að hefta útbreiðslu eldsins.
Það er vonlaust verk að reyna að
slökkva. Slökkviliðsmenn vinna
22—24 tíma vaktir og fá þriggja
tíma svefn á milli vakta. 1.500
manns fengust upphaflega við bál-
ið Los Gatos, en seinna bættust
við 1000 varaliðsmenn og fangar
úr Folsom-fangelsinu. Þeim var
sleppt um stundarsakir til að að-
stoða slökkviliðið. Auk þess eru
notaðar flugvélar, þyrlur og stór-
virkar vinnuvélar til að bleyta í og
ýta upp varnargörðum. — Þetta er
tafsamt og oft vonlítið verk.
Lofthitinn er upp undir 40 gráður
dag eftir dag, bálið æðir áfram á
tuttugu kílómetra hraða á klukku-
stund upp hæðir og niður gil, eld-
tungurnar eru oft margar mann-
hæðir og svartamyrkur af reyk.
Menn binda vonir við, að hefta
megi útbreiðslu brunans í Los
Gatos nú um helgina, en jafn-
framt er búizt við, að ekki takist
að slökkva fyrr en eftir rúma viku.
Fólk hér er því mjög órólegt,
þar sem líkurnar á að eldar kvikni
annars staðar eru verulegar. Það
er ljóst, að slökkviliðin eru mjög
vanbúin að fást við svo mikla elda
og munu varnirnar veikjast mjög,
ef margir brenna í einu stjórn-
laust. \
Samþykktu
aðstoð við
skæruliða
Washington, ll.Jili. AP.
FULLTRÚADEILD Bandaríkjaþings
samþykkti í dag ýmsar breytingar á
frumvarpi um 12,7 milljarða dollara
aðstoð við erlend rfki. Þar á meðal
var samþykkt heimild til að Banda-
ríkjamenn þjálfi lögreglu í El Salva-
dor og Honduras.
Fulltrúadeildin hafnaöi hins
vegar með 375 atkvæðum gegn 47
tilraun til að hindra alla hernað-
araðstoð við E1 Salvador, þar til
kröfum deildarinnar væri full-
nægt um árangur í að sækja til
saka morðingja úr dauðasveitun-
um svonefndu, koma á umbótum í
skiptingu jarðnæðis og byrja
samningaviðræður við vinstri-
sinnaða uppreisnarmenn í land-
inu.
Þá samþykkti fulltrúadeildin
með 236 atkvæðum gegn 185 að
nema úr gildi bann við hernaðar-
aðstoð við skæruliða, sem berjast
við marxistastjórnina í Angola
um völdin þar i landi.
Bandaríkin:
Ákærð um njósnir
fyrir Ghana-stjórn
Shultz á fundi með kambódískum skæruliðum
George Schultz, utanríkisráðherra Bandaríkjanna
(Lh.), ræðir við þrjá leiðtoga skæruliðasamtaka and-
kommúnista í Kambódíu, Abul Gaafar (lengst Lv.),
Sak Sutsakhan og Norodom Ranariddh prins, sem er
sonur Sinhanouks prins, fyrrum þjóðhöfðingja f
Kambódíu. Fundurinn var haldinn í Bangkok, sem er
einn af mörgum viðkomustöðum Shultz á ferðalagi
um Suðaustur-Asíu. Á þriðjudag samþykkti fulltrúa-
deild Bandaríkjaþings að heimila ríkisstjórninni að
veita and-kommúniskum skæruliðum í Kambódíu
hernaðaraðstoð að upphæð 5 milljónir dollara (jafn-
virði um 206 milljóna fsl. króna).
Paul Nitze:
Washington, 12. júlí. AP.
BANDARÍSKA alríkislög-
reglan, FBI, kærði í dag einn
ættingja leiðtoga herforingja-
stjórnarinnar í Ghana, og
bandaríska ástkonu hans fyrir
njósnir.
Samkvæmt ákærunni á
Ghanabúinn, Michael Soussoudis
að hafa fengið ástkonu sína,
Sharon Scranage, til að stela
gögnum um njósnastarfsemi
bandarísku leyniþjónustunnar,
CIA, þegar hún vann á vegum
CIA í Ghana.
Var Soussoudis handtekinn í
Virginíu-fylki í Bandaríkjunum i
gær eftir að Scranage hafði í
tveggja daga yfirheyrslu greint
frá aðild sinni að málinu.
Eftir ákærunni að dæma út-
vegaði Scranage stjórn Ghana
lista með nöfnum þeirra félaga í
bandarísku leyniþjónustunnar,
sem voru í landinu. Einnig á hún
að hafa ljóstrað upp um and-
ófsmenn í Ghana og tengsl þeirra
viö bandarísku leyniþjónustuna.
Þá er því haldiö fram í ákær-
unni að stjórnvöld í Ghana hafi
fengið í hendur skýrslu á vegum
CIA, þar sem kemur fram að her-
foringjastjórn Jerrys J. Rawlings
hafi þegið vopn frá Líbýustjórn.
Soussoudis og Scranage eru
ákærð fyrir að hafa „staðið að
samsæri i þeim tilgangi að
stunda njósnir". Verði þau sek
fundin eiga þau yfir höfði sér allt
að lífstíðar fangelsisdóm.
Rússar að smíða
geímvarnabúnað
New York, Moskvu, 12. júli. AP.
BANDARÍSKA dagblaðið New York
Times hefur í dag eftir Paul H.
Nitze, einum helsta ráðunaut Banda-
ríkjastjórnar, um afvopnunarmál, að
Sovétmenn hafi um árabil unnið að
geimvarnarrannsóknum og geti á
næstu fimm árum smíðað búnað,
sem brjóti gegn samkomulagi stór-
veldanna um gagneldflaugar frá
1972.
Nitze sagði, að sá herbúnaður,
sem Sovétmenn væru að gera til-
raunir með, væri m.a. róteinda-
vopn, leysigeislavopn og útvarps-
tíðnivopn.
New York Times hafði það
ennfremur eftir ónafngreindum
bandarískum embættismanni, að
talið væri að Sovétstjórnin hygð-
ist verja jafnvirði 26 milljarða
dollara til að rannsaka og þróa
þennan tæknibúnaö á næstu fjór-
um árum.
1 dag áréttaði Pravda, málgagn
Sovétstjórnarinnar, að fréttir í
vestrænum fjölmiðlum um að Sov-
étmenn væru tilbúnir að fallast á
að gera samkomulag við Banda-
ríkjamenn um rannsóknir á varn-
arlcerfi í geimnum hefðu ekki við
rök að styðjast. Kallaði blaðið þær
þvaður eitt.