Morgunblaðið - 21.07.1985, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUÐAGUR 21 JÚLÍ 1985
Minnisrarðinn afhjópaður af sonardóttur Eiríks. Hjðrtur sonur Eirfks er til
vinstri.
Fri athöfninni. Tómas Ingi Olrieh, formaóur Skógræktarfélags Eyfirðinga,
ávarpar niðja Eirilts og aðra viðstadda.
Svarfaðardalur:
Minnisvarði um Eirík
Hjartarson afhjúpaður
Dalrfli. 17. jáll.
SUNNUDAGINN 7. júlí sl. var aí-
hjúpaður minnisvarði um Eirík
Hjartarson í svonefndum Hinefs-
staðareit í Svarfaðardal, en það er
allstór skógarreitur sem hann gróð-
ursetti i árunum 1945—55. Minn-
isvarðinn er lágmynd eftir Ragnar
Kjartansson myndhöggvara en það
eru afkomendur Eiríks sem reistu
honum varðann í tilefni af því að
100 ir eru liðin frá fæðingu hans.
Eiríkur Hjartarson fæddist á
Uppsölum í Svarfaðardal 1. júní
árið 1885. Ungur sigldi hann til
Vesturheims til rafvirkjanáms.
Er heim kom settist hann að i
Reykjavík og stofnaði fyrirtækið
Hita og ljós sem hann starfrækti
til ársins 1944. Um 1930 reisti
hann sér hús i Laugardalnum i
Reykjavík. Eiríkur hafði mikinn
áhuga á alls konar ræktun og þar
vann hann ötullega að gróður-
setningu trjáa og blómplantna
sem nú eru stofninn að hinum
einstæða Grasgarði Reykvikinga.
Eiríkur Hjartarson bar ætíð mik-
inn hlýhug til æskustöðva sinna
og árið 1944 keypti hann jörðina
Hánefsstaði i Svarfaðardal, en sú
jörð liggur að Uppsölum,
bernskuheimili hans. Ungan
hafði Eirík dreymt um að klæða
Hánefsstaðaholtin skógi og nú
ætlaöi hann að láta þann draum
sinn rætast. Hóf Eiríkur skóg-
ræktarstarf á holtunum á jörð
sinni árið 1946 en meginhluti
þeirra plantna sem hann gróður-
setti þar kom úr gróðurbeðum
hans í Laugardal. Gróðursetti
hann þarna birki, greni, lerki og
furu ásamt víðitegundum. Vann
Eiríkur að þessari gróðursetn-
ingu ásamt fjölskyldu sinni til
nokkurra ára og voru áriega
gróðursettar um 12.000 plöntur.
Nú um 40 árum síðar er þar vax-
inn upp myndarlegasti skógur.
Þegar Eiríkur gat ekki annast
lengur um jörð sína í Svarfaðar-
dal afhenti hann Skógræktarfé-
lagi Eyfirðinga hana að gjöf
ásamt skógrækt sinni og hefur
félagið annast umhirðu reitsins.
Árið 1982 seldi félagið jörðina en
undanskildi skógarreit Eirfks og
er hann þvi enn í eigu Skógrækt-
arfélagsins, en andvirði Hánefs-
staða hefur runnið til Skógrækt-
arfélagsins í Hörgárdal.
Það voru afkomendur Eiríks
Hjartarsonar sem reistu honum
minnisvarðann í Hánefsstaðareit
í tilefni aldarafmælis hans. Við
afhjúpun varðans flutti sonur
Eiríks, Hjörtur, stutta ræðu og
minntist starfs föður síns er
hann vann að gróðursetningu í
Hánefsstaðareit. Dóttir Hjartar
afhjúpaði minnisvarðann, sem er
lágmynd gerð af Ragnari Kjart-
anssyni myndhöggvara, en sams
konar lágmynd prýðir nú Gras-
garðinn í Laugardal. Tómas Ingi
Olrich, formaður Skógræktarfé-
lags Eyfirðinga, veitti minnis-
varðanum viðtöku og flutti niðj-
um Eiríks þakkir Skógræktarfé-
lagsins. Við athöfnina í Hánefs-
staðareit flutti Hjörtur Þórar-
insson bóndi á Tjörn ávarp og
kirkjukór Svarfdæla söng nokkur
lög undir stjórn Jóhanns ólafs-
sonar bónda á Ytra-Hvarfi.
Fréttaritarar
fyriitiyggja
er allt sem þarf
ÚFWSWWi SVIWS At> ÍKKÍM KEMUR U VfG fYIm S4V5 A SJÓ
A*VÍ KJW. DOMGAfBM© OG KtWtATTA SIÖMAMA SíÁtFHA
Þorvaldur Slcúlaaon: Stormur, 1970-71. Olíulitir á léréft
Listasafn Há-
skóla íslands
Myndlíst
Bragi Ásgeirsson
Á dögunum skeði það, að
Listasafn Háskóla íslands var
opnuð formlega og gerðist það
nær þegjandi og hljóðalaust. Að
vísu birtust litlar fréttaklausur í
dgblöðunum en það fór ekki mik-
ið fyrir þeim.
Listrýnirinn skundaði á vett-
vang og bjóst við nokkru fjöl-
menni en því var öðru nær því að
á þeim tæpa hálftíma sem hann
var í salarkynnunum var þar að-
eins einn annar gestur fyrir utan
starfsfólk og einn af forráða-
mönnum safnsins ásamt maka
sínum. Ég varð dálítið undrandi
því að mér þóttu þetta nokkur
tímamót í íslenzkri listasögu og
verð allrar athygli en máski hef-
ur þetta verið ósk forráðamanna
safnsins þótt ekki gætu þeir ráð-
ið aðstreymi að safninu þennan
dag.
Safnið hefur fengið húsrými á
efstu hæð hugvísindastofnunar-
innar og sómir sér þar að ýmsu
leyti vel þótt ekki sé um sér-
hannað húsnæði fyrir málverk.
Margt ágætra mynda prýða
safnið og forráðamenn þess hafa
nokkra sérstöðu um myndaval.
Hafa þeir tekið stefnuna að
leggja mikla áherslu á innkaup
eftir yngri kynslóð listamanna
en þó eiga margir hinna eldri
einnig myndir þar. Þetta er
prýðileg stefna og hér er komiö
millistigið á Listasafni íslands
og Nýlistasafninu og hefur öll
skilyrði til að verða með merk-
ustu söfnum þjóðarinnar.
Það bíður betri tíma að fjalla
ítarlega um þetta safn og ein-
stakar myndir en ég get ekki
stillt mig um að geta einnar
myndar er blasir við sýningar-
gestunum er upp er komið, en
það er hin stórfallega módel-
mynd Jóns Stefánssonar. Hún
ein er heimsóknar virði. Þá er
þarna margt ágætra verka Þor-
valds Skúlasonar.
Eitt Iangar mig til að benda á
og það er að nú gefst íslending-
um gullið tækifæri til að sýna
útlendingum góðan þverskurð af
íslenskri myndlist á sama svæð-
inu. í Listasafni Islands er gull-
falleg sýning á fjórum frumherj-
um — máski merkilegasta ís-
lenska sýningin sem sett hefur
verið upp í húsakynnum safns-
ins. Svo er það sýning á verkum
Gunnlaugs Scheving í Norræna
húsinu og loks Listasafn háskól-
ans. Það kunna að líða tímar áð-
ur en slíkt tækifæri kemur aftur.