Morgunblaðið - 01.08.1985, Blaðsíða 42
42
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. ÁGÚST 1986
Björn Sveinbjörns-
son verkfræöingur
Björns vel í þessu starfi, sem út-
? heimtir skipulagshæfileika og
nákvæmni samfara lipurð. Það
var fróðlegt að heyra Björn segja
frá þessu starfi að stöðlun og
nauðsyn þess, að við íslendingar
tileinkum okkur þá reynslu og
þekkingu, sem þegar er orðin á
þessu sviði, sem kemur að gagni
bæði í innflutningi, framleiðslu og
framkvæmdum.
Auk þess að vera saman stofnfé-
lagar skátafélags 1938 urðum við
Björn stofnfélagar Rotaryklúbbs-
ins Reykjavík Austurbær 25 árum
síðar. Björn var fyrsti ritari þess
klúbbs og síðar forseti og sýndi
málum Rotary ávallt mikinn
áhuga.
Björn var í eðli sínu félagslynd-
ur maður og ég veit, að hann var
félagi í Oddfellowreglunni um
áratuga skeið, tók þátt í félags-
starfsstarfsemi verkfræðinga og
var mikill áhugamaður í Blindra-
félaginu. Björn hafði mjög góða
framsögn og las reglulega inn á
bönd og bækur fyrir Blindrafélag-
ið.
Björn var tvíkvæntur, fyrri
kona hans var Jakobína Finnboga-
dóttir og áttu þau 5 börn. Þau eru:
Nanna myndlistarmaður, gift
Stephan Kaye framkvæmdastjóra,
búsett í London, Ólöf Guðríður
hjúkrunarfræðingur, gift Vigfúsi
Árnasyni endurskoðanda, Svein-
björn Egill tæknifræðingur,
kvæntur Ase Gunn Guttormsen,
hjúkrunarfræðingi, Helga Lilja
garðyrkjufræðingur, gift Tryggva
Agnarssyni lögfræðingi og Guð-
rún Þorbjörg kennari, gift Hall-
dóri Reynissyni forsetaritara.
Barnabörn þeirra Björns og
Jakohínu eru 13.
Jakobína og Björn slitu sam-
vistir fyrir um 20 árum. Okkur
vinum hans virtist sem þessi
skilnaður yrði Birni mikið áfall,
hann var einbirni og hafði nú
loksins eignast stóra fjölskyldu,
sem hann gat ekki sætt sig við að
tvístraðist. Björn var hins vegar
svo lánsamur að 1969 eignaðist
hann aðra góða konu, því að þá
kvæntist hann Guðlaugu Björns-
dóttur sem reynst hefur honum
stoð og stytta, náði góðu sambandi
við foreldra hans og tókst með lip-
urð að halda fjölskyldutengslum
eins vel og hægt var.
Fyrir rúmu ári veiktist Björn að
nýju og kom þá í ljós að hans
gamla mein síðan fyrir 10 árum
hafði tekið sig upp að nýju. Ekki
varð að gert til bóta og urðu
læknavísindin að sætta sig við
ótímabæran dauða hans.
Nú að leiðarlokum þakka ég
Birni langa samfylgd og frábær
kynni. Ég votta Guðlaugu konu
hans, börnum hans, tengdabörn-
um og barnabörnum dýpstu sam-
úð, og við Guðrún biðjum guð að
styrkja þau í sorginni.
Páll Sigurðsson
Björn Sveinbjörnsson er farinn
frá okkur. Horfinn af Háteigsveg-
inum frá starfsstað sínum Ofna-
smiðjunni og heimili sínu um
langt skeið þar rétt hjá. Björn
varð tæplega sextugur — fæddur
30. desember 1925. — Það telst
ekki mikill aldur, jafnvel talið eitt
besta aldursskeið athafnamanna
milli fimmtugs og sextugs. Ég hef
þekkt hann frá barnæsku hans.
Man hann fyrst um 2ja ára á
Knarrarbergi, fallegum bústað í
bæjarburstastíl, sem foreldrar
hans höfðu byggt sér austan Ak-
ureyrar. Þarna stóð hann í hlað-
varpanum, laglegur ungur dreng-
ur með svip beggja foreldra sinna
í andlitsfalli. Margar ferðir okkar
frænda og nemenda í Menntaskól-
anum á Akureyri voru farnar að
Knarrarbergi. Þar voru hlýjar
móttökur þeirra hjóna Svein-
bjarnar Jónssonar og Guðrúnar
föðursystur minnar og veisluföng í
hvert sinn. Hvað Björn snerti þá
varð mér fljótt ljóst að þar var um
einbirni að ræða. Fór ég þá að
hugleiða ýmislegt. Sjálfur var ég
úr stórum systkinahópi, urðum að
lokum 10 alls. Þarna var einbirni.
Hvað er það að vera einkabarn?
Éru kostir eða gallar þar á eða
hvorutveggja. Þessu er víst erfitt
að svara. Én ég held að það sé
vandasamara fyrir alla þrjá aðil-
ana. Umhyggja, óskir og kærleik-
ur foreldranna beinist allur í eina
átt, til einkabarnsins, nærveru
þess og framtíðarmöguleika, sem
þau auðvitað vilja gera sem besta.
Barnið getur án efa fundið þetta
sem álag, eða sem kröfur gerðar
til þess á ýmsan hátt, sem ekki er
hægt að ræða við systkini eða
deila með þeim. Ég held því að
tilvera einkabarns sé á margan
hátt erfiðari og vandasamari en
þar sem systkini eru, þó ekki sé
nema eitt. Ég held að foreldrar
Björns og hann sjálfur hafi haft
góðan skilning á þessari einbirn-
isfjölskyldu og hann þar komið til
móts við sína foreldra með skiln-
ingi og háttvísi. Hann var ljúf-
menni, glaðlyndur og drengur góð-
ur. Þetta eru þankar mínir um að-
stöðu Björns fyrri hluta ævi hans.
Kynni mín af honum urðu þó
mest gegnum samstarf okkar í
stjórn Ofnasmiðjunnar. Hann
kom inn sem formaður stjórnar
þar eftir lát föður síns og reynt
var að skapa samhengi til fram-
tíðar með því að sonur hans
Sveinbjörn ungi yrði varaformað-
ur svo og framkvæmdastjóri.
Fyrirtækið er nokkurs konar ætt-
armál barna og skyldmenna
Björns. — Samstarfið í stjórn
Ofnasmiðjunnar var ánægjulegt.
Björn undirbjó allt vel, var vand-
virkur — nákvæmur og samninga-
lipur þó hann gæti haft ákveðnar
meiningar um menn og málefni.
Björn hafði verið svo lánsamur
að geta strax eftir stúdentspróf
hafið nám í áhugafagi sínu, verk-
fræðigrein — iðnaðarverkfræði í
Chicago, og lauk því 1951. Hann
kom til starfa hjá Ofnasmiðjunni
og í þeim greinum sem til urðu í
samhengi við hana, Éinangrun hf.
og Vefaranum hf. og svo síðar hjá
Rannsóknastofnun Iðnaðarins og
Iðntæknistofnun íslands. Virðist
mér starfsemi Iðntæknistofnunar
hafa átt hug hans, enda að því er
virðist á sviði menntunar hans.
í dánarfregn Björns í Mbl. 25.
júlí eru nefnd hin fjölmörgu störf
önnur er hann fékkst við, svo og
félagsstarfsemi margvísleg. Kem-
ur þar fram að víða hefur hann
virkur verið þó ekki færi það hátt
hvorki í orði né á pappír. Hann
var hógvær maður og háttvís og
ánægjulegt að hafa kynnst honum
í starfi að áhugamálum.
Konu hans Guðlaugu og afkom-
endum færi ég innilegustu samúð-
arkveðjur. Guðlaug var honum
frábær stoð í löngum og erfiðum
veikindum og svo var einnig um
börn hans. Minningin um góðan
frænda, samstarfsmann og ljúf-
menni mun lengi búa í huga mér,
þó nú sé hann horfinn af Há-
teigsveginum.
Stefán Jónsson arkitekt
Mikill öðlingsdrengur hefur
kvatt okkur. Lokið er stríði og líkn
fengin, en eftir lifir minning um
drengskaparmanninn greinda og
góða, sem var maður gleði og al-
vöru í senn, allt eftir því sem við
átti.
Kynni okkur hófust er hann hóf
störf sem verkfræðingur hjá
Rannsóknastofnun iðnaðarins,
síðar Iðntæknistofnun íslands, ár-
ið 1976.
Björn var sérstaklega vel verki
farinn, af einstakri natni og sam-
viskusemi annaðist hann öll sín
störf, Iéku allir hlutir í höndunum
á honum, hann var fljótur að átta
sig á öllum nýjungum og var
rómaður fyrir störf sín, sem hann
stundaði þar til kraftar voru á
þrotum og raunar eftir það.
Hrein unun var að sjá hve allt
var í röð og reglu, og allt lá ljóst
fyrir hónum, hversu flókið sem
öðrum fannst það. Starfssvið
Björns var staðladeildin. Hann sá
um að útvega staðla frá útlöndum,
þýða þá ef þurfti og gefa út á ís-
lensku. Einnig var það hans verk
að skrifa og gefa út íslenska
staðla, veita upplýsingar, ráðgjöf
o.fl. Var þetta mjög erilsamt starf
sem hann með gerhygli sinni sá
um og fór létt með.
Björn var mjög félagslyndur og
hafði af því mikið yndi að blanda
geði við aðra. Þá kom í Ijós hve
létt hann átti með að eiga tjá-
skipti, hvort heldur var við ókunn-
uga sem leituðu til hans eða aðra.
Og ógleymanlegar eru mér
margar stundirnar sem við Björn
áttum saman og ræddum málefni
og menn, því Björn var mjög
skemmtilegur viðmælandi og
kunni frá mörgu að segja. Það er
sagt að enginn sé svo ríkur að
hann hafi efni á að missa vin, og
sannast þá líka, að enginn veit
hvað átt hefur fyrr en misst hefur.
Björn starfaði mikið að mörgum
félagsmálum og má þar nefna sér-
staklega Oddfellowregluna,
Blindrafélagið, Rotaryklúbbinn,
Skátahreyfinguna og Verkfræð-
ingafélagið svo fátt sé nefnt af
mörgu og sést á því hve óvanalega
víðsýnn hann var í skoðunum.
Hann gekk ungur í Oddfellowregl-
una, starfaði þar geysimikið við
góðan orðstír og komst þar til
æðstu metorða.
Veit ég fyrir víst, að allir
Oddfellowar eru mér samdóma
um það að þá er Björn innti af
hendi það starf er hann hafði síð-
ast fyrir Oddfellowregluna, og
mest mæddi á, í janúar—mars
annað hvert ár, að þar hafi maður
farið er skilaði sínu frábærlega
vel. Saga Björns er góð og nú er
hann genginn. En minningin um
ljúfmennsku hans í viðmóti öllu,
og alúðin við þá sem þurftu á
hjálp að halda og leituðu til hans,
mun lifa. Hún mun varpa ljóma á
veg allra þeirra sem fengu notið
návistar hans.
Guðlaugu, börnunum og öðrum
aðstandendum sendi ég innilegar
samúðarkveðjur.
Fórnfýsi hennar í veikindum
hans virtust engin takmörk sett
allt til hinstu stundar.
Fari hann í friði, vinur minn og
vinnufélagi.
Blessuð sé minning hans.
Sigurður Mar
Kær vinur, bekkjarbróðir og
góður félagi, Björn Sveinbjörns-
son, verkfræðingur, er látinn,
langt fyrir aldur fram, aðeins 59
ára að aldri. En er höggvið skarð í
raðir stúdentahópsins frá
Menntaskólanum í Reykjavík vor-
ið 1946, og finnst okkur bekkjar-
systiknunum, að maðurinn með
Ijáinn geri sér æði tíðförult á
okkar fund. Én þanniggengur lífs-
ins saga, og getum við víst fátt
gert til að sporna við því.
Kynni okkar Björns hófust fyrir
43 árum er leiðir okkar lágu sam-
an í 3. bekk Menntaskólans um
haustið 1942 að afloknu gagn-
fræðaprófi. Urðum við þannig
samferða f gegnum skólann og
lukum þaðan stúdentsprófi úr
stærðfræðideild vorið 1946. Varð
okkur á þessum árum gott til vina,
enda áhugamálin svipuð, jafnt
innan skólans sem utan hans.
Örlögin höguðu því svo, að við
Björn áttum enn samleið um
nokkurra ára skeið er við stunduð-
um verkfræðinám í Illinois Insti-
tute of Technology í Chicago í
Bandaríkjunum. Islenski stúd-
entahópurinn í Chicago var á þeim
árum ekki ýkja stór, en hann hélt
þeim mun betur saman. Tengd-
umst við þá þeim vináttuböndum
sem héldust æ síðan. Eru minn-
ingarnar frá þessum samvistarár-
um í Chicago einkar kærar, og ber
þar kannski hæst ferð okkar
þriggja félaga, Björns, Sveins
Björnssonar núverandi forstjóra
Strætisvagna Reykjavíkur, og
þess er þessar línur ritar, til
Minneapolis og Winnipeg i Kan-
ada í janúar 1949. Þetta var
kannski ekki heppilegasti tími
ársins til að heimsækja þessar
slóðir, en þar ríkti þá fimbulvetur
með 40 stiga frosti. En við vorum
ungir á þeim árum, tókum varla
eftir kuldanum og nutum ferðar-
innar í ríkum mæli.
Þegar heim til íslands kom að
afloknu námi í Bandaríkjunum
hóf Björn störf hjá fyrirtækjum
föður síns, Ofnasmiðjunni hf.,
Einangrun hf., og um árabil var
hann framkvæmdastjóri Vefarans
hf., sem framleiddi gólfteppi úr ís-
lenskri ull. Þeir munu vera ófáir,
sem nutu greiðvikni og hjálpsemi
Bjöms á þessum árum, því að
hann var þeirrar gerðar, að hann
vildi hvers manns vanda leysa, ef
það var á hans færi. Og er hann
hóf störf hjá Rannsóknarstofnun
iðnaðarins, síðar Iðntæknistofun
fslands, var samviskusemi hans
við brugðið og voru honum þar
falin ýmiss trúnaðarstörf, þar sem
hans góðu hæfileikar og menntun
nutu sín. Nú síðustu árin veitti
hann forstöðu staðladeild stofnun-
arinnar, sem annast gerð og út-
gáfu íslenskra staðla. Vita þeir
þú stígur gæfuspor á
Hugmyndin að HEUGA gólfteppum
í formi 50 x 50 cm flísa hefur marga kosti:
★ ENDINGIN MARGFÖLDUÐ, slitblettir óþarfir, flísarnar fluttar til innbyrðis.
★ Laghentir leggja þær sjálfir og færa húsgögnin til eftir hendinni.
★ Engar áhyggjur af blettum: flísin er tekin upp, færð til eða endurnýjuð.
★ Auðvelt að breyta og/eða bæta. ★ Fastlíming er óþörf.
T.d. þessir völdu HEUGA: I.B.M., SKÝRR, Gjaldheimtan, Húsgagnahöllin.
HEUGA hentar þér, eins og milljónum annarra um víða veröld.
.
mn\x
__HÁTÚNI 6A-SÍMI (91)24420_