Morgunblaðið - 15.09.1985, Blaðsíða 24

MORGUNBLAÐIÐ. SUNNUDAGUR 15. SEPTEMBER 1985
24 B
©pj—■*+-
John Sayles — að leika tveimur skjöldum.
Sayles
IVIyndbönd
Ámi Þórarinsson
John Sayles er einhver merki-
legasti kvikmyndagerðarmaður
Bandaríkjanna þessi árin. Samt
er ekki víst að margir lesendur
hérlendis kannist við nafn hans.
Sayles er einn af örfáum fram-
takssömum listamönnum vestra
sem leika tveimur skjöldum inn-
an Hollywood-iðnaðarins — taka
þátt í fjöldaframleiðslunni og
vinna sér inn pening til að geta
þess á milli helgað sig sjálf-
staeðri sköpun. Annað dæmi um
slíkan listamann er John Cassa-
vetes, sem leikur illmenni með
annarri hendinni í Hollywood á
meðan hann semur og stjórnar
mjög persónulegum bíómyndum
með hinni. John Sayles hefur á
hinn bóginn unnið sér inn skot-
silfur með því að skrifa handrit
fyrir hasarmyndaverksmiðju
Rogers Corman, þess seiga
B-myndakóngs sem löngum hef-
ur verið naskur á að þefa uppi
ungt hæfileikafólk sem hann
lætur svo unga út fimmaura-
reyfurum á nokkrum dögum.
Skyndimyndagerðinni hjá Cor-
man hafa margir helstu kvik-
myndagerðarmenn Bandaríkj-
anna af yngri kynslóð fengið sín
fyrstu tækifæri.
Og John Sayles skrifaði hand-
rit að a.m.k. fimm myndum fyrir
Corman á árunum 1978 til 1981.
Þessar myndir voru Piranha,
lunkið útsölutilbrigði við Jaws,
Alligator, lunkið útsölutilbrigði
við Piranha, Battle Beyond the
Stars, lunkið útsölutilbrigði við
Star Wars og Star Trek, The
Howling, lunkið útsölutilbrigði
við allar varúlfamyndir sem
gerðar hafa verið og The Lady in
Red, lunkið útsölutilbrigði við
Bonny og Clyde. Þarna vann
Sayles með leikstjórum sem áttu
eftir að ná býsna langt. — Joe
Dante (Gremlins) og Lewis
Teague (Cujo). En hann hafði
ekki áhuga á að verða sérfræð-
ingur í lunknum útsölutilbrigð-
um við B-myndauppskriftir sem
Roger Corman skammtaði hon-
um. Árið 1979 gerði hann sína
fyrstu sjálfstæðu mynd, The
Return of the Secausus Seven
um endurfundi sjö gamalla
skólafélaga af hinni geysivin-
sælu ’68-kynslóð tíu árum síðar.
Endurmat á gömlum hugsjónum
og verðmætum var viðfangsefni
Sayles þarna, eins og Lawrence
Kasdams í The Big Chill fimm
árum síðar, óneitanlega mun
fágaðri mynd á allan hátt. The
Return of the Secausus Seven
var sýnd hér á amerískri kvik-
myndaviku fyrir nokkrum árum
og hlýtur að teljast hnýsileg
frumraun þrátt fyrir augljósan
skort á fjármunum.
Næsta mynd Sayles sem fram-
leiðanda, höfundar og leikstjóra
var svo Lianna, gerð 1983 fyrir
u.þ.b. 12 milljónir ísl. króna sem
þykir tombóluprís vestra. Li-
anna vakti loks verulega athygli
á Sayles og náði töluverðri dreif-
ingu, þótt ekki hafi hún komist í
íslenskt kvikmyndahús, en eins
og stundum áður hleypur þá
myndbandamarkaðurinn undir
bagga. Lianna fjallar um efni
sem ekki er líklegt að fengi
blessun stóru kvikmyndafélag-
anna vestra né heldur þorra
kvikmyndahúsgesta þar — unga
húsmóður af millistétt sem
hafnar daufu og niðurdrepandi
hjónabandi sínu og viðteknum
lífsháttum og gerist lesbía, eða:
uppgötvar það eðli sitt að hún er
frekar hrifin af konum en körl-
um. Vandinn við myndina er sá
að áhorfanda er ekki alveg ljóst
hvort hið fyrrnefnda á við eða
hið síðarnefnda, hvort Lianna
gefst upp á karlaveldi millistétt-
arlífsins og verður lesbía út úr
tómum leiðindum, eða hvort hún
finnur innra með sér einhverja
strengi sem alltaf höfðu verið
fyrir hendi en hún ekki þorað að
slá á. Sterkasti þátturinn í Li-
anna, eins og reyndar ævinlega í
verkum Sayles, er handritið.
Sayles nálgast efnið af verulegri
hreinskilni og án ódýrra lausna
(eiginmaður Lianna, kennari í
kvikmyndafræðum, er að vísu
skíthæll, en skíthælar eru víst
til); Sayles hefur næmt eyra
fyrir persónulýsandi og mark-
vissum samtölum og skilning á
þeim hræringum sem bærast
með kynslóð sinni. Sem leik-
stjóri er hann hins vegar dálítið
losaralegur, þannig að Lianna,
eins og fyrsta myndin, hefur á
köflum blæ hrárrar heimilda-
myndagerðar.
í fyrra gerði John Sayles svo
pólitíska science-fiction-gam-
anmynd, The Brother From An-
other Planet sem vinsældum
náði vestra en ekki hefur til
spurst hér. Meðan bíóin hér og
kvikmyndahátíðin hafa ekki
uppgötvað John Syles ættu
áhugamenn um kvikmyndir að
kíkja á myndbandið með Lianna,
og einnnig má finna hér á leig-
unum gömlu B-myndirnar eins
og Alligator, Piranha og The
Howling.
Stjörnugjöf:
Lianna ★★★
Alligator ★★
Piranha ★★
The Howling ★★
Jane Hallaren (Lv.) sem kvöldskólakennarinn aem Lianna (Linda Griff-
iths (Lh.) fellur fyrir í mynd John Sayles um lesbískar ástir bandarískrar
hósmóður.
i8@!l
Leiðbeinandi:
JóhannMagnússon,
rekstrarráðgjafi
hjá Hagvangi hf.
^rðarkértó
Leiðbeinandi:
Páll Gestsson,
starfsmaður
Skrifstofuvéla hf.
FRAMEWORK
Framework er samtengt kerfi töflureiknis, gagnasafnskerfis,
samskiptaforrits, grafík o.fl.
Tilgangur námskeiðsins er að kenna undirstöðuatriði í notkun
Framework.
MIJI.TTPLAN
Multiplan er áætlanagerðarkerfi (töflureiknir), sem öll fyrirtæki
geta notfært sér við útreikninga. Við áætlanagerð getur Multi-
plan sýnt ótal valkosti, eftirlíkingar og gert tölulega úrvinnslu.
Markmið námskeiðsins er að veita þeim, er starfa við áætl-
anagerð og flókna útreikninga, innsýn í hvernig nýta megi
Multiplan-áætlanagerðarkerfið í starfi.
Efni: Uppbygging Multiplan - (töflureikna) • Helstu skipanir •
Uppbygging líkana • Meðferð búnaðar.
Þátttakendur: Námskeiðið er ætlað starfsmönnum fyrirtækja
sem nota eða ætla að nota Multiplan (töflureikna).
EINKATOLVUR
Leiðbeinandi:
Björn Guðmundsson,
kerfisfræðingur
Einkatölvur verða sífellt algengari, og þurfa því æ fleiri að þekkja
undirstöðuatriði er varða notkun þeirra og meðferð. Reynslan hefur
sýnt, að notendur einkatölva ná betri árangri í starfi, ef þeir hagnýta
sér þetta sjálfsagða hjálpartæki á réttan hátt.
Markmið: Að kynna þátttakendum undirstöðuatriði vinnu við verk-
efni sem einkatölvum er ætlað að vinna úr.
Efni: Hvemig starfar tölvan? - Kynning á vélbúnaði - Undirstöðuað-
gerðir stýrikerfis - Ritvinnsla - Gagnasafnskerfi - Töflureiknar.
Þátttakendur: Námskeiðið er ætlað starfsmönnum fyrirtækja sem
nota eða ætla að nota einkatölvur.
Stjórnunarfélag Islands Ánanaustum 15 Sími: 6210 66
Stjórnunarfélag
islands