Alþýðublaðið - 14.01.1932, Blaðsíða 3
*fcI>£ÐaBk*&EÐ
3
skal [>að bíða aö sfiiuiái. Að eins
skal þéss geti'ð, að því færi betur,
ef ekki væru margir ver farnir
en S. !., og ekki dregur Mgbl.
lengii me'ð því athyglina frá því
hruni, er stópulagsleysið á fiisk-
verzlmunni hefir leitt yfir landið,
Kommunistar og atvinnubætnr
Verkafýðsblaðið er nærri því
enn kampakátara yfir þvi, sem
það vonar óförum ísafjarðarkaup-
staðar og Samvinnufélagsins held-
ur en hinn gamli fjandi, Morgun-
blaðið. Segir það, að vinnulaun
hafi S. í. ekki, graitt. í 2—3 mán-
uði, sem er að vísu rétt, af því
sama og engin vinna hefir veri'ð
unnin í l.andi þann tíma. Af
verkalaunum skuklar félagið upp-
hæð, er svarar 1/2 viku Íaunum
þegar mest var að gena í síumar,
en isfiskveiðar hafa verið stund-
laðar síðan í októberbyrjun. Hlut-
i,r haf,a að vísu orðið lítlir vegnaj
ógæfta, en hver eyrir úthorgaour
hltitareigehdum, og hafa það orð-
ið drýgri atvinnubætur en nokkiur
kaupstaður hefir fengið, þó að
vísu koimi sjómönnum aðallega
að gagni.
Isfirðingar vita, að Samvinnufé-
lagið var aðallega stofnað til at-
viinnubóta, af því bankarniir óg
íhaldiðvoru búin að selja öll sikip-
in burtu úr bænlum og fyrir
verkamönnum og sjómönnum lá
ekki annað én sultur eða brott-
flutningur.
Engum jafnaðarmanni á ísa-
firði kom til hugar, að hægt
væri að búa til neina Paradís
undir auðvaldsskipulaginu, er ríkir
meðal þjóðariinnar. En það þurfti
að koma í veg fyrir hungur
verkamanna og sjómanna. Þetta
hefir tekist þannig, að tif starfs-
manna S. I. á sjó og landi hefir
verid greidd utn hálf ötuiur millj.
krórtft á þnem árum.
Kommúnistar myndu hafa tal-
ið réttara að við hefðum fórnað
höndum, sungið sálma og hrópað
á heáinsbyltinguna. En við hefð-
um mátt hrópa hátt til þess að
byltingin kæmi fyrir þær aðgerð-
ir eða þó ekki væri nerna til
þess, að ná álíka upphæð úr rik-
issjóði sem atvinnubótafé, og lík-
lega hefði einhver orðið svangur
áður en krónurnar hefðu komiÖ á
borðið. Meistari Lenin sagði eiinu
sinni, að betra væri fyrir verka-
fólk að hafa miat að borða í
auðvaldsskipulagi en að svelta í
kommúnistiisku skipulagi. Hvað
myndi hann þá hafa sagt við
okkur á Isafirði, sem ekkert kom-
múnistiiskt stópulag gátum keypt
fyrir sultinn. Mættu íslenzkir
kommúnistar minnast þessara
orða, áður en þieöir halda áfram
herferðinni gegn sjálfsbjargarvið-
leiitni verkalýðsins, á Isafirði.
Allar spár, óskir og vonir í-
haldsins um hrakfariir Isafjarðar
hafa brugðist, svo mun enn fara,
þö Verkailýðsblaðið tald undir
með Morgunblaðinu í stáðitnn fyr-
ir blaðið Vesturiand, sem nú mun
vera dautt; og að minsta kosti
miun verkalýðurinn á Isáörði
kunna að meta verk þessaria
tveggja andstæðinga sinnia, svo
sem hann hefir metið og goldið
verk Vesturlandsiins áður.
Rvík, 11. jan. 1932.
Finiutr Jónsson.
Stjórnannpdan í Frakklandi.
Laval hefír myndað stjóm á
ný, og eru ráðherramir flestir
hiniir sömu og áður var.
Togarinn
Jlack Prince “
strandar.
Frá Vestmannaieyjum til FB.
síðdegis í gær:
Tógarinn „Black Priinoe" rakst á
klett við Eyjarnar. Kom gat á
bakborðskinnung hans í sjó, en
vatnsþétt skilirúm aftan við miðju
skipsins virðist halda því ofan
sjávar. Tilraun verður garð í dag
til að ná skipinu inn á höfnina.
í dag:
Botnvörpungurinn er nú strand-
aður. Sleit hann af sér festar, þar
sem honum var lagt í gær, og
rak upp á. grjóteyri. Er hann
lagstur á hliðina og er fulliur af
sjó.
Nokkrir skipsmanna em komn-
ir í land, en hinir em í botn-
vörpungi, sem hér liggur, og er
eign sama félags og „Black
Prince".
Gullid á ferdalctgi. Verðmæti
gulis þess, sem á síðast liðnu
ári var flutt frá Brctland; til
Frakklands, var 71 623 197 steirl.-
pund, til Hollands 26 987 582 stipd.
og Bandaríkjannia 34 830 092 stpd.
Mikið gull var einnig flutt til
Sviiss. — Bendir þetta til, að gull-
flöttinn til Frakklands, Hollands
og Sviss, en ektó Bandaríkjanna,
hafi verið meginorsök þess, að
Bretar neyddust til að hverfa frá
gullinnlausn á síðastliðnu hausiti.
Gúllflutningur frá Þýzkalandii til
Bretlands nam 684 769 sterlingsi-
pundum. (FB.)
Vaknhiga&amkomurnar á Njáls-
götu 1 eru nú daglega kl. 8 e. m.
Allir velkomniir.
Grímudanzleik heldur danzskóli
Sig. Guðmundssonar og Friðar
Guðmundsdóttur í K.-R.-húsinu
liaugardagiinn 23. jan. og hefst
hann kl. 9.
Minning Steingríms. I „Nordisik
Tidskrift", sení gefið . er út af
Letterstedtsika föreningen, birtist
á síðast liðnu ári minningargrcin
úm Steingrim Thorstieinssion skáld,
eftir dr. Sigfús Blöndal, bókavörð
í Kaupmannahöfn. Greinin er birt
af tilefni aldariafmœlis skáldsjns.
(FB.)
Austurríki 1931.
Vínarborg í dez. UP.—FB.
Áriö 1931 versnaði ástandið enn
í Austurríki. I stjórnmálalífinu
gættái mest baráttunnar milli dr.
Johanns Schiobers utanríkiismála-
ráðherra og dr. Ignatz Seipels
fyrv. kanzlara. Schober vill efla
sem mast samvinnu við Þjóð-
verja, en Seipel hallast nú áð
því, að Austurríki leiti samvinnu
við Frakka.
Fjárhagsmálitn voru í hinu
versta öngþveiti. Bankinn Cred-
it Anstalt, sem er áhrifamesta
bankastofnun í iÖnaðarmálum
landsins, átti við mikla erfiðleika
að striða.
Snemmla í febrúar kom dr. Cur-
tíus, þá u t a nrí kism álaráðh c rra
Þjóðverja, í opinbera heimsókn
tiil Vínarborgar. Látið var upp-
skátt, að hann væri að endur-
gjalda heimsókn Schobers til
Berlínar nokkrum mánuðum áður.
En meira lá á bak við, sem síðax
kom í Ijós. 21. marz varð það
opinbert, að Þýzkaland og Aust-
urriki1 hugleiddu að gera með sér
tollabandalag. Þegar þetta varð
kunnugt kom brátt í Ijós, að
þessu myndi þannig verða tekið
I Frakklandi og víðar, að afleið-
ingin yrði sú, að heimskreppan
magnaðist enn. Frakkar tiöldu, að
þetta tollabandalag myndi ver'ða
fyrsta sknefiö til þess að sanir
eina Þýzkaland og Austurríki í
eitt. ríkii, en Austurríkismenn mæla
svo sem kunnugt er á þýzka
tungu. En Frakkar vildu fyrir
hvern mun koma í veg fyiir þetta.
Kröfðust þeÍT þess, að þetta á-
form Austurrílviismanna og Þjóð-
verja yrði tekið til athugunar af
f ramkvæmdaráði Þj óöaban dalags-
ins, og kom það saman í Genf
15. mjaí í því sikyni Um það ieyti
og Schober var að lieggja af stað
til Genf birti Credit Anstalt efna-
hágsyfirlit, sem leiddi í íjós, að
bankinn var ekki greiðslufær
(solvent). Frakkar höfðu, þegar
verst gegndi, beitt áhrifum sínum
við erlienda banka, sem Credit
Anstalt var stórskuldugt. Stjórnin
í Austurríki varð að taka á sig
ábyrgð á skuldbindingum bank-
ans til þess að komia í vieg fyrir
fjármálauppþot. Tiil þesis að geta
staðið við heit sitt um að ábyrgj-
ast skuldbiindingar bankans, varð
rikisstjórnin að fá fé erlendis frá.
Bandarikin vildu ekki á neitt
hætta. Frakkar höfðu öll ráð
stjórnarinnar í hendi sér, þegar
Bretar veittu Austurríkisimönnum
20 milljónu dbllara lán. Varð
þessil grei'ði Breta þeim dýr, því
Frakkar beittu eftir þaÖ áhrifum
sínum svo sem þeir máttu
til að gera Paris að aðalpeninga-
miðstöð álfunnar, en af því leiddi
m. a., að Bretar neyddust tM að
hverfa frá gullinnlausn. Franí-
kvæmdaráðið vísaði deilunni til
Haagdómstólsins, sem úrskurðaði
tollabandalagið ólöglegt.
Dr. Otto Ender.
En þrátt fyriir alt þetta var
Schober ekki af bak.ii dotlinn. 15.
júní neyddist rítóisstjórnin, sem
dr. Otto Ender hafði myndað,
til þess að fara frá. Var það a'öal-
legavegna óániægju bændaflokks-
ins, eins flokksihs sem studdi
siamsteypustjórniina, yfir stefnu
Enders viðvíkjandi málum Credit
Anstalt. — Kari Bunesch mynd-
aði. stjórn á ný og gerði Schober
að utanríkismálaráðherra. 13.
sept. gerðu „heimwehrsmenn“ til-
raun til þess að setja á stofii
fascistaeinræöi, en það mishepn-
aðist algerlega [vegna þess, hve
rösklega verklýðsfélögiin tóku í
taumana].
24. nóv. kom nefnd erlendra
bankamanna tii Vinar. 1 neíndinmi
voru fulltrúar allra þeirra banka
í öðrum löndum, sem Cnedit An-
stalt er skuldugast. Innan fárra
daga hafðii nefndinni tekist að
koma svo ár sinni fyrir borð,
að stjórnin lofaði að koma nýju
skipulagi á starfsiemi Credit An-
stalt á þann hátt, að segja má að
Credát Anstalt verði undir eftir-
litii hinna erlendu banka, unz þeir
hafa fengið skuldir sínar gneidd-
ar. Að ' skipulagsístarfisemi' þess-
ari er enn unnið. Og á henni' velt-
ur mi'kið. Austurriski þjóðbank-
inn á miki-ð fé hjá Credit Anstalt.
Hinir eriendu bankar munu að
sjólfsiögðu sjá sér hag í því, að
Credit Anstalt fari ekki um, en ef
svo færfii, fer eins fyrir þjóðbank-
anum.
Að flaska.
Ég sé að einhver S er að skrifa
um orðið að ílaska í Alþbl. j
dag. Höf. virðist helzt hallast að
þeirri skýringu, að það muni upþ-
runalega vera komið í málið frá
ítalska orðiinu „fiiasko". Þytór mér
þessái sikýring hariia hæpin vegna
þess að fyrst og fnemist er hljóð-
fall oröanna mjög ólíkt og svo í
öðru lagi er þýðiingin alt önnur.
Á norðuriandamálum er þýðimg
þessa orðs hneiisa, íninkun eða
háðung. Að flaska á einhverju er
mjög algengt orðatiltæki. Það er