Morgunblaðið - 05.01.1986, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5.JANÚAR1986
ÞINGBRÉF
eftir STEFÁN FRIÐBJARNARSON
Tillögur um rétt-
arstööu aðila
„Alþingi ályktar að skora á
dómsmálaráðherra að skipa nú
þegar fimm manna nefnd til að
kanna réttaráhrif tæknifrjóvgun-
ar og gera tillögur um hvernig
réttarstaða aðila verði ákveðin.
Nefndin verði skipuð sem hér
segir: Dómsmálaráðherra skipi
formann nefndarinnar án tilnefn-
ingar; tveir nefndarmenn skulu
skipaðir samkvæmt tilnefningu
Lögmannafélags íslands, einn
samkvæmt tilnefningu Lækna-
deildar Háskóla íslands og sé
hann sérfræðingur í kvensjúk-
dómum og fæðingarhjálp; og einn
nefndarmaður samkvæmt til-
nefningu Barnaverndarráðs ís-
lands.
Nefndin ljúki störfum áður en
næsta löggjafarþing kemur sam-
an. Ríkissjóður greiði kostnað af
störfum hennar."
Þannig hljóðar tillögugreinin.
Flutningsmenn auk Guðrúnar
eru: Birgir ísl. Gunnarsson
(S.Rvk.), Davíð Aðalsteinsson
(F.-Vl.), Jón Baldvin Hannibals-
son (A.-Rvk.), Guðrún Agnars-
dóttir (Kl.-Rvk.) og Stefán Bene-
diktsson (Bj.-Rvk.).
„Ef til vefengingar
kæmi“
í greinargerð með tillögunni
segir:
„Það mun hafa verið árið 1979
að ákveðið var að hefja þessar
aðgerðir hér á landi og veitti þá-
verandi heilbrigðis- og trygginga-
málaráðherra leyfi til þess og
féllst á að þær yrðu greiddar af
sjúkrasamlagi á sama hátt og
aðrar læknisaðgerðir. Fram til
þess tíma höfðu konur farið til
þessara aðgerða erlendis.
Sú vinnuregla hefur verið við-
höfð til þessa að aðgerðin er ein-
ungis gerð á konum í hjónabandi
og með skriflegu samþykki eigin-
manns. Astæðan fyrir því er sú
að samkvæmt íslenzkum lögum
er eiginmaður konu faðir barns
hennar nema það sé véfengt og
annað sannað. Sú spurning hlýtur
hins vegar að vakna hver réttar-
staða aðila sé ef til véfengingar
Tæknifrjóvgun:
Réttarstaða
kæmi, t.d. við skilnað hjóna eða
í erfðamáli. Á það hefur ekki
reynt og engin lög eða reglugerðir
eru til í landinu sem kveða skýrt
á um hana. Er ekki sízt ástæða
til að huga að réttarstöðu aðila
þegar sæðisgjafi er ókunnur eða
aðila
að eigin mati óskuldbundinn.
I tillögu þessari er ekki gert ráð
fyrir að fjallað verði um aðra
þætti málsins en þá er lúta að
réttaráhrifum. Vísast má deila
um alla aðra þætti þess, svo sem
hinn siðfræðilega, trúarlega eða
félagslega. En um það verður ekki
deilt að þau liðlega 50 börn, sem
nú lifa í landinu, og foreldrar
þeirra eiga rétt á að réttarstaða
þeirra verði ákveðin. Mikilvægt
er að stjórnvöld sjái svo til áður
„Yfír fímmtíu börn eru nú í landinu sem getin hafa
veriö með tæknifrjóvgun, langflest með sæði óþekktra
manna. Tæknifrjóvgun er framkvæmd á kvennadeild
Landspítala og hefur Jón Hilmar Alfreðsson,
sérfræðingur í kvensjúkdómum og fæðingarhjálp, umsjón
þessara aðgerða með höndum.“ Þann veg hljóðar upphaf
greinargerðar tillögu til þingsályktunar um „réttaráhrif
tæknifrjóvgunar" sem sex þingmenn úr jafn mörgum
þingflokkum hafa lagt fram á Alþingi. Fyrsti
flutningsmaður er Guðrún Helgadóttir (Abl.Rvk.).
Að kunna
fótum sínum
forráð
Það hefur löngum þótt
nauðsynlegt vegarnesti á
lífsgöngunni að kunna fótum
sínum forráð. Þeir, sem eru
nýkomnir í mannheim, vita
fátt um þá veraldarvegi sem
fætur þeirra eiga eftir að feta.
En hluti vegferðarinnar er
varðaður með lögum, þvi „með
lögum skal land byggja“.
Þingbréf í dag fjallar um
löggjöf, tækni og nýjar hliðar
þess mannlífs sem er og verður
eilíft kraftaverk.
en til ágreiningsmála kynni að
koma. Þau áhrif, sem slíkur
ágreiningur hefði á börn eða
unglinga, ef þau yrðu bitbein í svo
viðkvæmu máli sem er upphaf lífs
þeirra sjálfra, gætu haft í för með
sér óbætanlegan skaða. Og hið
sama á við um alla aðra aðila sem
máliðer skylt."
Ágreiningur á
Norðurlöndum
Síðar í greinargerðinni segir
m.a.:
„Tæknifrjóvgun og afleiðingar
hennar hafa verið mikið ræddar
um allan heim á síðari árum.
Fyrir Norðurlandaráði liggur nú
tillaga um að norræn þjóðþing
Bretland:
Blaðamönn-
um sagt
upp vegna
þvingana
Lundúnum, 3. janúar. AP.
TVEIR breskir blaðamenn hjá
breska útvarpinu BBC hafa verið
settir frá án launa fyrir að hafa
notað hótanir til að fá viðtal. Við-
talið átti þátt í því að maður var iát-
inn laus úr fangelsi.
í útvarpsþætti, sem fjallar um
dómsmál, er talað við konu, sem
hafði ákært mann fyrir innbrot í
íbúð sína, rán og hótanir. Maður-
inn var handtekinn og dæmdur til
fimm ára fangelsis, en í framhaldi
af viðtalinu var málið tekið upp á
nýjan leik og var maðurinn látinn
laus úr fangelsi eftir tveggja ára
fangavist. Við yfirheyrslurnar
kom fram hjá konunni að blaða-
mennirnir hefðu sett fram lítt
dulbúnar hótanir um að gera lýð-
um ljósa kynvillu hennar, ef hún
sættist ekki á að koma fram í
þættinum.
Stigld gæfttspor
á nýja árinu.
KennumaUa almenna dansa
Innrítun og dlar nánari
upplýsingar daglega rrúUi M. 13~19
^ kennsla hefst mánudaginn (ijanúar
DANSSKOU
SIGURDAR HÁKDNARSONAR SÍMAR:40020 46176