Morgunblaðið - 09.01.1986, Page 42
42
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. JANÚAR1986
>
Kannskí löglegt, en
örugglega siðlaust
eftirKára Guðbjömsson
Undanfarin ár hefur vinnuanda
farið hrakandi og starfsfriður
minnkandi í flugumferðarþjón-
ustunni í Reykjavík. Þar vinna enn
sömu flugumferðarstjóramir, það
er unnin sama vinnan og launin
hafa ekki minnkað meira en hjá
öðrum opinberum starfsmönnum.
Hvað hefur þá breyst? Jú, það er
kominn nýr flugmálastjóri. Maður
sem lýsti því yfir á fyrsta samstarfs-
fundi með flugumferðarstjórum og
fleirum að lýðræði ætti ekki upp á
pallborðið hjá sér, og hefur hann
svo sannarlega sýnt það í verki.
Flugmálastjóri lýsti því yfir í út-
varpsviðtali að kvöldi 7. jan., að
tafir þær sem orðið hefðu á flugi
innanlands 6. og 7. jan. væru
ónauðsynlegar og að þrátt fyrir
veikindi og mannfæð hafí nægur
mannafli verið fyrir hendi, en
starfsmaður sem hann kallar verk-
stjóra, hafi verið að þjóna skaps-
munum sínum með röðun manna í
vinnustöður.
Annað hvort hefur Pétur mjög
svo afbrigðilegt skopskyn og er að
gera grín að flugrekendum, flugfar-
þegum og flugöryggi, eða hann
hreinlega hefur takmarkað vit á
því sem um er að ræða, og hallast
ég frekar að hinu síðamefnda.
í flugstjóm em starfsreglur sem
flugumferðarstjórum er gert að
fylgja og ætla ég að flugmálastjóri
viti um þær, þar sem varðstjóra er
falið að skerða umferð ef þörf
krefur, og þegar annan daginn í röð
næst ekki full áhöfn, þá er það lág-
markskrafa til varðstjóra (sem Pét-
ur rangnefnir vaktstjóra) að hann
sjái um að sú þjónusta sem veitt
er sé ömgg, og slíkt er ekki hægt
í öllum deildum ef undirmannað er.
Ef flugmálastjóra finnst þetta óeðli-
leg vinnubrögð, þá er það heldur
betur í mótsögn við fyrri yfirlýsing-
ar hans um áhyggjur vegna mistaka
við flugumferðarstjóm sem hætt
er við að ijölgi samfara auknu
vinnuálagi og sífelldu áreiti af hendi
flugmálastjóra í garð flugumferðar-
stjóra. Þess má geta að aukavinna
í þeim mæli sem hér viðgengst er
óþekkt fyrirbrigði þar sem ég þekki
> til erlendis og ætti að varða við
lög.
En lítum nú á ástandið þann 6.
jan. þegar vantaði fjóra menn til
að fullmannað væri í flugstjóm.
Af þeim vom þrír veikir, en gert
hafði verið ráð fyrir að einhver
fengist á aukavakt í eina stöðu (þ.e.
ekki til laus maður til að hægt
væri að fuilmanna fyrirfram). Af
þeim þrem sem vom veikir lenti
einn í bílslysi í nóvember og hefur
verið frá síðan, annar var frá á
þriðja mánuð vegna þrálátra veik-
inda, og sá þriðji er bakveikur og
m.a. í meðferð 6. jan. Ef þetta em
skipulögð veikindi eins og flug-
málastjóri hefur látið í skína eiga
viðkomandi skilið hrós fyrir fram-
sýni og fyrirhyggju við að koma sér
upp afsökunum til að geta skrópað
í vinnu.
Þennan dag var málum bjargað
þannig að Valdimar Ólafsson yfír-
flugumferðarstjóri tók að sér varð-
stjóm í flugstjómarmiðstöðinni
þrátt fyrir lasleika, og tveir menn
tóku á sig að sinna bæði millilanda-
flugi og áætlunarflugi innanlands,
sem fjórir menn eiga að sjá um,
og tókst það tafalítið þrátt fyrir
mikið álag.
í svona tilfellum ætti að sjálf-
sögðu að sleþpa þeirri þjónustu sem
ekki er hægt að veita af fullkomnu
öryggi, en menn héldu í einfeldni
sinni að flugmálastjóri myndi loks
átta sig á alvöru málsins og reyna
að finna skynsamlega lausn á þessu
vandamáli sem til er komið vegna
fyrirhyggjuleysis flugmálastjómar
við íjölgun flugumferðarstjóra. En
sú var ekki raunin, heldur virtist
hann telja að hér væri um skipulögð
undanbrögð að ræða og sendi þeim
flugumferðarstjómm sem vom í
fríi, skeyti þar sem vitnað var í lög
um réttindi og skyldur opinberra
starfsmanna og þeim gert að mæta
á aukavakt. Ég held reyndar að ef
Pétur skoðaði þessi lög gæti hann
fúndið eitt og annað sér viðkomandi
þar.
Þann 7. jan. vom mættir sjö af
níu í flugstjóm. Flugumferðarstjór-
ar þar vom ekki tilbúnir til að taka
á sig sama aukaálag og daginn áður
og var því innanlandsdeild flug-
stjómar lokuð. Flugmálastjóm
hugðist bjarga í hom með því að
skipa Valdimar yfirflugumferðar-
stjóra að taka aftur við varðstjóm,
en hann neitaði vegna lasleika og
í læknisskoðun síðar um morguninn
„í stað þess að meta
þessa ósérhlífni manna
að verðleikum, bregst
flugmálastjóri hinn
versti við gagnvart
flugumferðarstjórum
þegar í óefni er komið
vegna hans eigin mis-
taka.“
var úrskurðað að hann væri með
blóðtappa, og er hann nú á spítala.
En hvers vegna öll þessi auka-
vinna? Síðan 1981 hafa 14 flugum-
ferðarstjórar með réttindi í flug-
stjómarmiðstöðinni horfið frá störf-
um af ýmsum ástæðum, en enginn
bæst við.
Síðustu tvö ár hefur umferð sem
flugstjóm veitir þjónustu aukist um
25%, en í staðinn fyrir að fjölga á
vöktum, á að fækka mönnum á
næturvöktum.
Flugumferðarstjórar í flugstjóm-
armiðstöðinni eru skráðir 35, af
þeim voru 3 sem ekki unnu auka-
vaktir frá 1. jan 1985 til 1. des.
1985. Hinir 32 skiluðu á þeim 11
mánuðum, 1099 tólf tíma aukavökt-
um, og væm þær fleiri ef alltaf
hefði tekist að fullmanna. Þetta
samsvarar að meðaltali ríflega
tveggja mánaða vinnu á mann. Sá
sem mesta aukavinnu hafði var með
84 aukavaktir á þessum 11 mánuð-
um, eða yfir 50% af heils árs vinnu-
skyldu. I stað þess að meta þessa
ósérhlífni manna að verðleikum,
bregst flugmálastjóri hinn versti við
gagnvart flugumferðarstjómm
þegar í óefni er komið vegna hans
eigin mistaka.
Ekki bætir hið nýja skipulag
Péturs ástandið þar sem yfírflug-
umferðarstjóri og tveir varðstjórar
em sviptir stöðum, sem þeir gegna
samkvæmt skipunarbréfi ráðherra,
og settir í nýjar óskyldar stöður til
tveggja ára, og þrátt fyrir ítrekaðar
fyrirspumir hefur ekki fengist
uppgefíð hjá Pétri hvað eigi að
verða um þá menn eftir það.
En hvað skyldi búa að baki þess-
um tilfærslum? Jú, flestir telja að
hann ætli sér að hygla tveimur
gæðingum sfnum og gera þá að
Selfoss:
Fjölmenni á álfabrennu
o g flugeldasýningu
Selfossi, 7. janúar.
MikiU mannfjöldi fylgdist með
álfabrennu og flugeldasýningu á
íþróttavellinum á Selfossi i gær,
á þrettándak völdi jóla.
Farin var blysför frá Tryggva-
torgi, um Austurveg og Reynivelli
á íþróttavöllinn. Fyrir göngunni
fóm Leppalúði, Leppur og Skreppur
á dráttarvél með kerru sem á vom
jólasveinar og stjómuðu þeir hljóm-
flutningstækjum. Jólasveinar bám
einnig logandi kyndla í göngunni.
Böm tóku virkan þátt í þessum
hátíðahöldum og klæddust kynleg-
um búningum. Mátti sjá margar
furðuvemr í kringum álfabrennuna
og í göngunni. Álfar sungu og
dönsuðu við brennuna og mikil
flugeldasýning fór þar fram sem
viðstaddir kunnu vel að meta.
Ungmennafélagið hefur undan-
farin ár haft veg og vanda af blys-
för og flugeldasýningu á þrettánd-
anum, í samvinnu við önnur félög
i sem leggja til flugeldasýningarinn-
ar. Félagið verður 50 ára á þessu
ári og í tilefni þess var heldur meira
Morgunblaðið/Sig. Jóns
Börnin tóku virkan þátt í þrettándagleðinni á Selfossi og klæddust
hinum kynlegustu búningum. Mátti sjá margar furðuverur í kringum
álfabrennuna og i göngunni.
í flugeldasýninguna lagt en áður. Þó vom sumir þeirra með hugann
Tómstundaráð bæjarins gekkst við annað og sáu ástæðu til að
fyrir unglingadansleik í Selfossbíói dansa á götum úti og hafa í frammi
þar sem hljómsveitin Lotus lék fyrir ólæti og tilgangslítil spellvirki.
dansi og unglingar dönsuðu út jólin. Sig. Jóns.
Kári Guðbjörnsson.
vaktstjómm (sem er nýtt starfsheiti
sem hvergi finnst í gildandi samn-
ingum, og felur í sér umfram varð-
stjórastöðu að viðkomandi hafi
einnig yfírráð í flugtumi).
Fýrir utan það að reyna að þrýsta
þessum breytingum einhliða í fram-
kvæmd, em þessir tveir teknir fram
fyrir 20—30 hæfa menn, og samn-
ingur milli FÍF og Samgönguráðu-
neytisins frá 1970, þar sem meðal
annars er ákvæði um að starfsaldur
skuli að öðm jöfnu ráða við veitingu
embætta er ekki virtur. Yfirlýsing
Péturs um að flugumferðarstjórar
hafi verið sammála þessu nýja
skipulagi þar til fyrir skömmu em
rangar. Ég tel vinnubrögð Péturs
dæmigerð fyrir stjómanda sem
virðist telja sér í hag að ala stöðugt
á óánægju meðal starfsmanna
sinna, og rétt er að benda Pétri á
að sá tími sem fer í umræður og
vangaveltur um næsta uppátæki
hans, meðal manna á vakt, nýtist
ekki til öryggis flugumferðar.
Það má vera að aðför Péturs sé
lögleg, en hún er ömgglega siðlaus.
Tvennt er það sem ber að harma
í þessu máli. Annars vegar það að
Pétri virðist hafa tekist að kynna
málin þannig fyrir samgönguráðu-
neyti og flugráði að við lítum út
fyrir að vera einhvers konar of-
stopalýður, óalandi og ófeijandi.
Hins vegar ber að harma að flug-
rekendur og flugfarþegar verði fyrir
tjóni og töfum vegna óforsjálni og
mistaka flugmálastjóra, og ber
þeim afsökunarbeðini af hans hálfu.
Höfundur er flugumferðarstjóri.
H0RNIÐ/DJUPIÐ
HAFNARSTRÆTI 15
Jazz í kvöld
Kvartett Kristjáns Magnússonar
Ath. Djúpiö er opiö fimmtudags-, föstudags- og
laugardagskvöld frá kl. 19.00—23.30.