Morgunblaðið - 17.01.1986, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR17. JANÚAR1986
„Eigi er Óðins
trvggðum að trúa“
eftir Harald
G. Blöndal
Nokkrir menn voru að reka slát-
urfé til Akureyrar. Um nóttina
héldu þeir til í ijárhúsi einu. Um
kvöldið kveiktu þeir á kerti og höfðu
á garðabandinu. Einn var svo ógæt-
inn, að hann rak höndina í kertið,
svo það steyptist ofan í króna og
ljósið slokknaði. Kallar þá einn upp
yfír sig: „í Guðs bænum verið fljótir
að kveikja, svo við sjáum hvort það
hefur kviknað í.“
Þessi saga kom mér í hug á
gamlársdag, er ég rakst á pistilkom
í Morgunbiaðinu eftir Óðin nokkum
Pálsson. Þessi skrif vom til mín
stfluð. Um áramót hrista menn
gjaman upp í sjálfum sér og
strengja heit til betra lifs og betri
siða. Þá er ráð að hrista upp í
huganum og viðra gamlar skoðanir.
Vera opinn og raunsær. En þama
var nú annað uppi, því Óðinn þessi
Pálsson opinberaði þar landsmönn-
um rykfallna steingervinga þrætu-
bókarmannsins og stóð sem hundur
á roði í ofsadýrkun flökkusagna
Gamlatestamentisins.
Af heilagri vandlætingu, sem
sveif þar yfir vötnunum hefði mátt
draga þá ályktun fyrsta, að Guð
væri í orlofí en Óðinn Pálsson
kominn með prókúmna. Þeim sem
svo upphefur sjálfan sig er vert að
benda á, að jafnvel þótt hann sitji
á hæsta hásæti heims, er hann enn
á eigin rassi.
Tilefni þess að Óðinn þessi Páls-
son ryðst fram á ritvöllinn með
bægslagangi og boðaföllum er du-
lítið greinarkom mitt í Morgun-
blaðið frá því í byijun desember.
Þar fjallaði ég ögn um ranghug-
myndir stúlku nokkurrar og van-
kunnáttu hennar í þeirri gmndvall-
ar dýrafræði, sem kennd er í al-
mennu skyldunámi. Ég hylltist til
að vitna í vísindalegar niðurstöður
um þróun lífsins, byggðar á rann-
sóknum margra viðurkenndustu
fræðimanna heimsins, en gleymdi
óvart að spyija Óðinn Pálsson hvort
kenningar þessar væm á lista þeim,
sem enn ku vera til yfir bannaðar
bækur og óæskilegar skoðanir í
Vatikaninu suðrí Róm.
Óðni Pálssyni er fijálst að pukr-
ast með skoðanir sínar ellegar opin-
bera þær. Ég áskil mér aðeins
ofurlítinn rétt til að veita þar nokk-
ur andsvör - og hætti á að lenda
á fómarbáli því sem rétttrúaðir
brenndu á villutrúarmenn fyrir fá-
einum árhundmðum.
Fýrrst getur margnefndur Óðinn
Pálsson þess, að skv. Mósebók I.
24—31 séu menn og dýr jafngömul,
sköpuð á hinum sjötta degi. Benti
ég honum á að lesa sér til um
aparéttarhöldin frægu í Ameríku,
þar sem skólakennari nokkur var
settur á bekk með sakamönnum
fyrir að kenna þróunarkenningu
Darwins í skyldunámsskóla. Sá er
stóð fyrir málsókn þessari var bók-
stafstrúarmaður í sama félagi og
Óðinn Pálsson. Hann fullyrti, að
Guð talaði til sín og beitti sömu
rökleiðslu í öllum greinum og Óðinn
Pálsson.
Einn frægasti og virtasti lög-
fræðingur Bandaríkjanna, Clarence
Darrow, tók að sér vöm í máli
skólakennarans. Enda sneri hann
því upp í gmndvallaratriði fijálsrar
hugsunar og skoðanamyndunar.
Getur einstaklingur eða hópur
þröngsýnna öfgamanna bannað rit,
hugmyndir og skoðanaskipti ellegar
vísindaiðkun og kenningar, aðeins
vegna þess að umræddum öfga-
sveitum er slík umræða og lærdóm-
ur ekki þekkileg eða að skapi?
Svarið er nei.
Annað mál er hitt, að skv. Móse-
bók I. 14—19 munu sólin ogtunglið
Haraldur G. Blöndal
„Það væri að æra óstöð-
ugan að tína til sundur-
gerðina í skrifum
mannsins. Enda er
greinin sem fyrr segir
laus og dyntótt svo
erfitt er að sjá hvert
maðurinn er að fara.“
sköpuð á hinum þriðja degi,
„ ... ljós á festingu himinsins, að
þau greini dag frá nóttu, og séu til
tákns og til að marka tíðir, daga
og ár“. Ógæfa Óðins Pálssonar er
m.a. sú, að fram að hinum þriðja
degi er engin leið að mæla lengd
þess dags ellegar þá hins næsta,
sem umrædd Mósebók getur um.
Hversu langur var hinn fyrsti dag-
ur? „Þúsund ár og þúsund ár dagur
ei meir...“? Má vitna í þjóðskáldin?
Þá vinnur Óðinn Pálsson sér það
til afreka, að breyta frásögnum
Nýjatestamentisins, þar sem hann
gerir Guð að sjálfs sín syni; manni
er lifir í 33 og hálft ár. En skv. Jóh.
1.34 var þetta svo: „Og ég hefi séð
það, og ég hefi vitnað, að þessi er
guðs-sonurinn.“ Eða m.ö.o. Jesús
er þar talinn sonur Guðs.
Mjög veður Óðinn Pálsson elginn,
því í næstu andrá tekur hann upp
þá skondnu nýbreytni að fjalla um
matseðil manna fyrir syndaflóðið.
Ekki veit ég hvaðan honum koma
slíkar upplýsingar. Nær hefði verið
að fjalla um slflct f þeim gastrónóm-
ísku tímaritum, sem sérhæfa sig í
mat og matargerðarlist. Sömuleiðis
það allsheijarstríð sem virðist í
heiminum vegna þess sem menn
leggja sér til munns, lærðir sem
leikmenn. Guð Óðins Pálssonar
virðist hinn hefnigjami Jahve, sem
drottnar yfir öllu með sverði, eldi
og bióði. Ekki er þetta sá Guð, sem
ég ólst upp við. Sá var Guð kær-
leika, fyrirgefningar, mannelsku,
fórnarlundar og friðelsku.
Óhætt er að fullyrða, að holta-
þoka mikil og villureykur svífa yfir
allri orsök og afleiðingu í huga
Óðins Pálssonar. Maðurinn hefur
t.d. minnkað um meira en helming
frá því í Edens fínum rann, og eru
þessar stærðarmælingar Oðins
Pálssonar líklega byggðar á beina-
fundum og steingerfingum úr
Gamlatestamentinu.
Þetta styrkir þann grun minn,
að í huga Óðins Pálssonar ríki tröll-
heiðin fomeskja hjátrúar og hindur-
vitna ásamt fordómum, sem betur
væra geymd í myrkum skotum og
afkimum hugans, en frammi fyrir
velmenntaðri þjóð vorri.
Ég veit ekki hvort Óðinn Pálsson
er með leshring í einhveiju risinu
hér í bænum, þar sem hann heila-
þvær einfaldar sálir og auðtrúa.
En sé svo, er það einlæg von mín,
að loftpúðasamkunda sú leysist upp
hið fyrsta.
Það er þó nokkuð gleðiefni, að
talsverðrar þreytu gætir í skrifum
Óðins Pálssonar, enda er hann
greinilega langvolkaður af ströng-
um villum um brenglaða heims-
mynd sína. En án efa mun hann
nefna það blekkingarlausa skyn-
semistefnu.
Mér er til efs, að sjónhverfing
hans verði leidd á vit veraleikans.
Himnaríkismálverk hans minnir á
engið, sem speglast í forarpollinum.
Bókstafstrú hans er svo tak-
markalaus, að halda mætti að
Drottinn hafí tekið heljarmikinn
kompás út úr himnaskápnum kl.
8.30 að morgni hins fyrsta dags
og tekið að mæla fyrir verkinu.
Það væri að æra óstöðugan að
tína til sundurgerðina í skrifum
mannsins. Enda er greinin sem fyrr
segir laus og dyntótt, svo erfitt er
að sjá hvert maðurinn er að fara.
Svo fer, er menn sigla mikinn án
þess að kunna skil á veðri og vind-
um: Fley Óðins Pálssonar hefur
steytt á Fáfræðiskeri eða brotnað
við Fordómabjarg. Náhljóðið er í
storminum.
Höfundur er bústjóri að Hamri í
Mosfellssveit.
Leiðrétting
Meinleg prentvilla varð í 1. lið
lokakafla geinar Hannesar Kr.
Davíðssonar í blaðinu í gær. Þar
stóð byggðalög í staðar bygginga-
lög. Kaflinn á að vera þannig:
„Ég vil benda á nokkur atriði sem
ég tel að biýnt sé að breyta svo
betur fari.
1. Byggingalög verði endurskoðuð
með hliðsjón af almennum regl-
um réttaríkisins.
2. Slíta verður hagsmunatengsl
skipuleggjandans við einstaka
lóðarhafa, þ.e. að hann teikni
ekki byggingar á því svæði sem
hann skipuleggur.
3. Meðlimir bygginganefndar
teikni ekki byggingar á því
svæði sem heyrir undir viðkom-
andi bygginganefnd.
4. Mörk skipulagsstarfa verði skil-
greind.
5. Félagsmálaráðherra verði settir
óháðir sérfróðir ráðgjafar til
umQöllunar um þau ágreinings-
atriði sem til hans er skotið
samkv. 8. gr. laga nr. 54 frá
1978, byggingarlög. Einnig þarf
að setja skýr ákvæði um meðferð
slíkra mála í ráðuneytinu. En
stundum hefur manni virst að
úrskurðir hafi meir mótast af
skilningi á pólitískum vandamál-
um og þegar gerðum ákvörðun-
um lægra settra stjómvalda, en
faglegri og lagalegri þekkingu."