Morgunblaðið - 29.01.1986, Síða 1
48 SIÐUR
STOFNAÐ 1913
23. tbl. 72. árg.
MIÐVIKUDAGUR 29. JANÚAR 1986
, Prentsmiðja Morgunblaðsins
Ummæli Reagans um áhöfn Challenger eftir slysið:
Hetjur sem þjóðin
mun aldrei ffleyma
Kanaveralhöfða, 28. janúar. AP.
„ÞETTA er dagrir sorgar og saknaðar. Þetta er mesta áfall í sögu
geimferðaáætlunarinnar. En við megum ekki láta bugast við mótlæt-
ið. Framtíðin tilheyrir ekki hinum kjarklausu heldur þeim hug-
rökku.“ Þannig komst Reagan, forseti, að orði i ávarpi til bandarísku
þjóðarinnar vegna hins hörmulega atburðar, er geimfeijan ChaU-
enger fórst skömmu eftir að henni var skotið á loft. Lýsti hann
geimförunum sem „hetjum, sem aldrei munu gleymast".
Geimfeijan Challenger splundr-
aðist í geysilegri sprengingu, sem
varð í eldsneytisflaugunum einni
mínútu og 15 sekúndum eftir að
henni var skotið á loft. Augljóst var
talið, að allir þeir, sem voru með
geimfeijunni, hefðu farizt. Á meðal
þeirra var 37 ára gamall kennari,
Christa McAuliffe, sem var fyrsti
óbreytti farþeginn í geimferð.
Brot úr geimfeijunni, sem kostað
hafði 1200 millj. dollara að smíða,
féllu í Atlanthshafið um 30 km frá
skotpalli Kennedy-geimvísinda-
stöðvarinnar. Engin opinber til-
kynning var gefin út um, hvað orðið
hefði um geimfarana, en almennt
var talið útilokað, að nokkur þeirra
hefði getað lifað sprenginguna af.
Með geimfeijunni voru 7 manns.
Þeir voru Francis R. Scobee, 46 ára,
sem var leiðangursstjórinn. Hinir
voru flugmaðurinn Michael J.
Smith, 40 ára, Judith Resnik, 36
ára, Ronald E. McNair, 35 ára,
Ellison S. Onizuka, 39 ára og Greg-
ory B. Jarvis, 41 árs auk Christu
McAuliffe, sem áður var getið.
Á meðal þeirra, sem fylgdust
með, er geimfeijunni var skotið
upp, voru foreldrar Christu, Steve,
eiginmaður hennar, og böm þeirra,
Scott, 9 ára, og Caroline, 6 ára.
Með þeim vom einnig mörg skóla-
systkini. Þau fylgdust með þmmu
lostin, er geimfeijan splundraðist
og bmstu síðan í grát.
Jesse Moore, yfírmaður banda-
rísku geimferðastofnunarinnar
NASA, sagði í kvöld, að ekkert
væri unnt að segja að svo stöddu
um orsakir sprengingarinnar og
vísaði á bug öllum fram komnum
getgátum um bilanir í geimfeijunni,
að hún hefði flogið of lágt eftir
flugtak, að hávaði hefði verið meiri
en eðlilegt var og að ísing sl. nótt
kynni að hafa valdið skemmdum á
eldsneytisflaugum geimfeijunnar.
Viðbrögð um heim allan vegna
harmleiksins á Kanaveralhöfða
hafa verið á einn veg. íjóðarleið-
togar jafnt sem almenningur hafa
lýst yfír hryggð og samúð sinni. í
Sovétríkjunum horfðu milljónir
manna á atburðinn, aðeins nokkram
klukkustundum eftir að hann gerð-
ist. í Bretlandi liðu ekki nema
nokkrar mínútur frá slysinu, þar til
ein helzta sjónvarpsstöðin byijaði
að sýna frá því.
Sjá nánar fréttir og myndir
ábls. 20,21 og 28.
AP/Símamynd
Gffurleg eidkúla myndaðist, er geimfeijan Challenger splundraðist skömmu eftir að henni var skotið
á loft frá Kanaveralhöfða í gær. Fyrst varð minni sprenging í hliðarflaug en síðan feiknarieg spreng-
ing í aðaleldf laug geimf eijunnar.
Betsy Corrigan (fyrir miðju),
systir Christu McAuUffe, sést hér
skelfingu lostin, eftir að hafa
horft á geimfeijuna splundrast.
Bak við Betsy standa foreldrar
þeirra systra, sem ekki virðast
enn hafa gert sér grein fyrir
því, sem gerst hafði-
„Skelfinff greip um
sig er ferjan sprakk“
Þrír íslenskir sjónarvottar segja frá sprengingunni í Challenger
og öll áhöfnin farist með henni,"
sagði Ólafur í samtali við Morgun-
blaðið.
sjónvarpi og fór síðan út til að
sjá áframhaldið. Ég hef séð nokk-
ur geimskot og þegar sprengingin
varð sá ég að eitthvað óvenjulegt
var á seyði," sagði Gyða Jóns-
dóttir, sem einnig býr í Melboume.
„Það kom fyrst fram í fréttum
hvað gerðist mínútu eftir spreng-
inguna. Fólk hér er alveg niður-
brotið vegna þessa harmleikjar
og í fréttum var sprengingunni
líkt við litla atómsprengingu,"
sagði Gyða.
„Ég fylgdist með flugtakinu í
„RISASTÓR reykbólstri myndaðist og þá var þegar augljóst að
enginn hefði lifað sprenginguna af. Maður bjóst við að sjá geim-
feijuna halda áfram eftir að eldsneytisflaugarnar féllu af, en í
stað þess sáust aðeins örlitiir bitar úr flauginni falla niður.“
Gerður Ríkarðsdóttir leggur
stund á markaðsfræði í Melboume
í Flórida, sem er um 30 km. frá
skotstað á Kanaveral-höfða.
Hún var í kennslustund þegar
feijunni var skotið á loft: „Kenn-
arinn fór með bekknum út til að
fylgjast með geimskotinu.
Það var gott veður og dúna-
logn. í fyrstu virtist allt vera með
felldu, en rétt eftir að geimfeij-
unni var skotið á loft varð kröftug
sprenging og risastór reykbólstri
myndaðist. Það var augljóst þegar
í upphafi að allir hefðu farist,
því að ég rétt greindi ofurlitlar
agnir úr geimfeijunni falla niður.
„Veðrið var svo stillt að reyk-
bólstrinn hékk í loftinu lengi eftir
sprenginguna.
Skelfing greip um sig meðal
okkar, sem horfðum á, þegar
geimfeijan sprakk og atburðurinn
hefur verið stanslaust í fréttum f
allan dag.“
„Þetta er hræðilegur atburður.
Ég sat ásamt unnustu minni Höllu
Bryndísi og við horfðum á geim-
skotið í sjónvarpi. Þegar geim-
ferjan hófst á loft hljóp ég út til
að fylgjast með henni fljúga frá
jörðu," sagði Ólafur Höskuldsson,
flugstjómamemi í Melboume í
Flórida, sem var sjónarvottur að
hinu hörmulega slysi.
„Við sáum sprenginguna og
bjuggumst alltaf við að sjá skutl-
una birtast upp úr reykbólstran-
um, sem myndaðist. Eldsneytis-
flaugamar héldu báðar stjóm-
laust áfram, en það var ekki fyrr
en ég fór inn aftur að ég sá í sjón-
varpinu hvað hafði gerst: Geim-
feijan hafði sprangið í loft upp