Morgunblaðið - 20.02.1986, Síða 30

30 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR1986
Jt

V1
Eyjólfur Konráð Jónsson:
Lækka þarf bindi-
skyldu í Seðlabanka
EYJÓLFUR Konráð Jónsson (S.-Nv) mælti í gær í efri
deild Alþingis fyrir frumvarpi til laga um lækkun á
bindiskyldu innlánsstofnana úr 18% í 10% af innstæðufé
stofnunar. Eyjólfur taldi bundið fé í Seðlabanka hafa
numið sjö milljörðum króna um sl. áramót og lækkun
bindiskyldu í 10% myndi losa liðlega þijá milljarða króna
sem gengju til viðskiptabanka og sparisjóða og þannig
útíþjóðlífið.
Eyjólfur Konráð sagði efnislega
að mikilvægustu fyrirtæki og fjöldi
einstaklinga væru að glata eigum
sínum þar sem ríkisvaldið hefði
brugðizt þeirri frumskyldu, að sjá
til þess að eðlilegt lánijármagn
væri til staðar á markaðinum.
Tveim gagnstæðum stefnum hafa
verið fylgt. Annarsvegar að hafa
vexti fijálsa og peninga verð-
tryggða, hinsvegar að hafa sparifé
landsmanna fryst. Afleiðingin hafi
orðið lækkandi markaðsverð fast-
eigna og annarra fjármuna og fjöldi
manna hafi misst eigur sínar þegar
þær hafí ekki lengur verið veð-
hæfar. Fjármunir hafi þannig sog-
ast inn í ríkishítina, margháttaðan
óarðbæran rekstur, brask og okur-
lánastarfsemi. Þetta er heimatil-
búin kreppa, sagði Eyjólfur, sem
fyrst og fremst varð til á tímum
genginna vinstri stjóma, einkum
hinnar síðustu. Það gengur ekki
upp, sagði Eyjólfur, að binda svo
stóran hluta sparifjár landsmanna
í Seðlabanka, en safna síðan er-
lendum skuldum í þeim mælti er
gert hefur verið.
Stefán Benediktsson
(Bj.-Rvík) tók jákvætt undir mál
Eyjólfs. Hann kvað gott til þess
að vita að enn sætu á Alþingi
menn með skoðanir og þyrðu að
halda þeim fram.
Jón Kristjánsson (F.-Al) taldi
bindiskyldu til þess setta að spoma
gegn þenslu á peningamarkaði,
sem auka myndi á viðskiptahalla
og erlendar skuldir, en hvom-
tveggja væri þegar langt um of
mikið. Vandi húsbyggjenda fælist
ekki í of litlu peningaframboði,
heldur í verðbólgu og verðtrygg-
ingu og vöxtum, sem væm afleið-
ing og fylgifiskar þessarar verð-
bólgu.
Alþingi í gær:
Mælt fyrir
stjórnar-
frumvörpum
MATTHÍAS Bjarnason, sam-
göngnráðherra, mælti fyrir
stjórnarfrumvarpi um Siglinga-
málastofnun ríkisins í neðri deild
Alþingis i gær og stjómarfrum-
varpi um samningagerð, umboð
og ógildingu löggerninga í efri
deild.
Steingrímur Hermannsson, for-
sætisráðherra, mælti fyrir stjómar-
fmmvarpi um að flytja ríkisendur-
skoðun til Alþingis.
Eyjólfur Konráð Jónsson (S.-Nv.)
mælti fyrir fmmvarpi til lækkunar
á bindiskyldu innlánsstofnana í
Seðlabanka úr 18% í 10% af inn-
stæðufé, samanber frétt þar um hér
á síðunni.
Frumvarp Sverris Hermannssonar:
Starfsheiti og starfsrétt-
NÝ ÞINGMÁL
Rannsókna- og til
raunastöð f iskeldis
Bjöm Dagbjartsson (S.-Ne)
flytur tillögu til þingsályktunar,
þessefnis, að landbúnaðarráð-
herra skuli beita sér fyrir því að
nýta nú þegar heimild í lögum
um lax- og silungsveiði og standa
fyrir myndun félagsskapar ríkis-
ins og þeirra, er flskeldi stunda,
um rekstur rannsókna- og til-
raunastöðvar. Fiskeldisstöðin í
Kollaflrði verði rekin af slíkum
félagsskap sem tilraunastöð fyrir
erfðafræðirannsóknir og kyn-
bætur á eldisfiskum, til lífeðlis-
fræðirannsókna, svo og til rann-
sókna á físksjúkdómum — og
verði með aðstöðu til leiðbeiningar
og fræðslu um vamir gegn físk-
sjúkdómum, fóðmn físka og aðra
þýðingarmikla þætti ferskvatns-
og sjávareldis."
Þjóðfundur um nýja
stjórnarskrá
Stefán Benediktsson og Kol-
brún Jónsdóttir, þingmenn
Bandalags jafnaðarmanna, end-
urflytja fmmvarp um þjóðfund
um nýja stjómarskrá. Samkvæmt
frumvarpinu skal þjóðfundur skip-
aður 60 fulltrúum, kosnum með
jöfnum atkvæðisrétti allra lands-
manna sem kosningarétt hafa.
Fulltrúar skulu kosnir hlutfalls-
kosningu í núverandi kjördæmum.
Forsætisráðherra setji nánari
reglur um kosningamar, sem
fram fari síðasta laugardag í
ágúst 1987. Þjóðfundur komi
saman í fyrsta sinn 17. júní 1988.
Forseti Sameinaðs þings stýrir
þjóðfundi, sem starfar í einni
málstofu. Þijár umræður fari
fram um ályktun fundarins. Þing-
sköp gildi sem fundasköp þjóð-
fundar. Fundarstaður: húsakynni
Alþingis.
í greinargerð segir að „það sé
hlutverk þegnanna að setja Al-
þingi leikreglur. Þetta geri þjóðin
með því að kjósa til sérstaks
stjómlagaþings, sem hefur ein-
ungis það hlutverk að setja saman
stjómarskrá, ekki í samræmi við
skammtíma hagsmuni stjóm-
málaflokka eða vilja flokksfcr-
ingja heldur í takt við vilja þjóðar-
innar sjálfrar".
Verðbreyting'ar í
verk- og kaupsamn-
ingum
Stefán Benediktsson
(BJ.-Rvk.) flytur fmmvarp til
laga um verðbreytingar í verk-
og kaupsamningum. Samkvæmt
frumvarpinu skal heimilt að
breyta umsömdu verði í þjónustu-,
verk- eða kaupsamningi ef breyt-
ingar verða á kostnaði vegna efíiis
og launa sem til þarf á fram-
kvæmdatíma samnings eða hluta
hans. Til verðbreytinga skal nota
reiknireglu er viðskiptaráðuneyti
gefur á grundvelli viðauka við
„almenna skilmála um sölu og
uppsetningu á tækja- og vél-
búnaði til innflutnings og útflutn-
ings nr. 188 A“, sem saminn var
á vegum efnahagsnefndar Sam-
einuðu þjóðanna. í þjónustu-,
verk- eða kaupsamningi með
breytanlegu verði skal taka
greinilega fram hvaða verð eða
vísitölu skuli nota við reiknings-
gerð vegna samningsins eða hluta
hans.
Samræming á lögrim
um smitsjúkdóma
Guðrún Agnarsdóttir
(Kl.-Rvk.) og fleiri þingmenn úr
fjórum þingflokkum flytja tillögu
um endurskoðun og samræmingu
á lögum um smitsjúkdóma: „Al-
þingi ályktar að skora á heilbrigð-
isráðherra að láta fara fram, svo
fljótt sem unnt er, endurskoðun
og samræmingu á þeim lögum
sem taka til smitsjúkdóma. Lagt
verði fram frumvarp þar að lút-
andi eigi síðar en á næsta þingi.“
Fyrirspurnir
Eiður Guðnason (A.-VI.) spyr
fjármálaráðherra hvenær gengið
hafí verið frá kaupum ríkissjóðs
á fasteigninni Dílahæð 3 handa
heilsugæzlunni í Borgamesi. Hver
tók ákvörðun um kaup ríkissjóðs
á þessari eign? Hvenær var heim-
ild til kaupanna veitt? Var auglýst
eftir húsi fyrir heilsugæzlulækni
í Borgamesi? Hvert var kaupverð
fasteignarinnar? Er kaupverð eðli-
legt svo og greiðsluskilmálar að
dómi fjármálaráðherra?
Guðrún Helgadóttir
(Abl.-Rkv.) spyr iðnaðarráðherra,
hversu mikið af húsnæði, sem
byggt hefur verið fyrir lán úr
Iðnlánasjóði, hefur verið tekið til
annarra nota en iðnaðarstarfsemi?
Hvemig er eftirliti með nýtingu
lánsfjárins háttað? Hve mikið af
lánsfé hefur verið endurkrafíð
vegna rangrar nýtingar?
indi grunn- og framhalds-
skólakennara lögvernduð
FRUMVARP Sverris Hermanns-
sonar, menntamálaráðherra, um
lögverndun á starfsheiti og
starfsréttindum grunnskóla-
kennara, framhaldsskólakenn-
ara og skólastjóra verður vænt-
anlega lagt fram á Alþingi í dag.
í frumvarpinu er gert ráð fyrir
því, að starfsheitin „grunnskóla-
kennari “ og „framhaldsskólakenn-
ari“ verði lögvemduð, en það þýðir
að enginn má nota þau nema með
leyfí menntamálaráðherra að upp-
fylltum ákveðnum skilyrðum. Þá
em í fmmvarpinu ákvæði um lög-
vemdun starfsréttinda gmnnskóla-
og framhaldsskólakennara.
Leyfí til að nota starfsheitið
„gmnnskólakennari" má aðeins
veita þeim, sem lokið hafa prófí
frá Kennaraháskólanum (og Kenn-
araskólanum áður en honum var
breytt í háskóla), háskólaprófí og
prófi í uppeldis- og kennslufræði,
prófí frá kennaradeildum Tónlistar-
skólans í Reykjavík og Myndlista-
og handíðaskólans, prófi frá
Iþróttakennaraskólanum og Hús-
stjómarkennaraskólanum eða öðm
jafngildu námi.
Leyfi til að nota starfsheitið
„framhaldsskólakennari" má aðeins
veita þeim, sem lokið hafa (a) námi
á háskólastigi er jafngildir a.m.k.
120 námseiningum (þ.e. 4 ára námi)
ásamt fullgildum prófum. Þar af
skulu eigi færri en 30 einingar vera
nám í uppeldis- og kennslufræði til
kennsluréttinda og eigi færri en 60
einingar í sérgrein; (b) námi í fag-
grein eða sérgrein ásamt fullgildum
prófum frá skóla er menntamála-
ráðuneytið viðurkennir, auk náms
í uppeldis- og kennslufræði til
kennsluréttinda er jafngildir 30
einingum; (c) prófí frá íþróttakenn-
araskóla íslands eða (d) öðm jafn-
gildu námi.
Gert er ráð fyrir því að tvær
matsnefndir verði settar á fót til
að úrskurða um hvort umsækjandi
um kennarastarf uppfyllir sett skil-
yrði, leiki á því vafí. Önnur nefndin
starfar fyrir grunnskólastigið og
eiga sæti í henni fulltrúi frá Kenn-
araháskólanum, Bandalagi kenn-
arafélagi og menntamálaráðherra.
Hin nefndin starfar fyrir fram-
haldsskólastigið og eiga sæti í henni
fulltrúi frá Háskóla Islands, Banda-
lagi kennarafélaga og menntamála-
ráðherra.
Ef fmmvarpið verður að lögum
falla úr gildi lög um embættisgengi
kennara og skólastjóra frá 1978.
Samkvæmt þeim lögum var unnt
að setja og ráða kennara til starfa,
þótt þeir uppfylltu ekki ákvæði um
menntun í uppeldis- og kennslu-
fræðum, en hins vegar var ekki
heimilt að skipa þá. Samkvæmt
frumvarpinu er óheimilt að skipa,
setja eða ráða til kennslustarfa
annan en þann, sem uppfyllir þau
menntunarskilyrði, sem nú er kraf-
ist til skipunar og er þetta megin-
breyting frá gildandi lögum. Hins
vegar er gert ráð fyrir því, að heim-
ilt sé að sækja um undanþágu til
að ráða réttindalausa aðila til
kennslustarfa ef ókleift reynist að
fá réttindamann í kennarastöðu. I
þessum tilgangi er gert ráð fyrir
að menntamálaráðuneytið starf-
ræki tvær undanþágunefndir, eina
fyrir hvort skólastig, og geti þær
heimilað lausráðningu starfsmanna
til kennslustarfa.
í greinargerð með frumvarpinu
kemur fram, að við umfjöllun
nefndarinnar, sem það samdi, kom
til álita að lögvemda starfsheitið
„kennari". Ekki hafi verið horfíð
að því ráði, þar sem þetta starfs-
heiti hafí öðlast hefðbundna merk-
ingu í íslensku máli, sem starfsheiti
þeirra er sinna hvers konar kennslu.
Fjárframlag til vegamála 1986:
1,64% af þjóðar-
framleiðslu
MATTHÍAS Bjarnason, samgöngnráðherra, hefur svarað
fyrirspurn Þórðar Skúlasonar (Abl.-Nv.) um fjárframlög
til vegagerðar. Svar ráðherrans fer hér á eftir:
Fjárframlög til vegamála 1983—1986.
1986
1983 1984 1985 Fjárl.
Á verðlag hvers árs (m.kr.) .... 1059 1379 1680 2040
Áætlað verðlagi 1986 (85+30%)(m.kr.) . 2050 2370 2180 2040
Hlutfall af þjóðarframleiðslu . 2,00% 2,01% 1,79% 1,64%
2. Samanburður á útgjöldum vegáætlunar og langtímaáætlunar.
(Verðlag 1986, m.kr.)
Vegáætlun ............................ 2050 2370 2180 2040
Langtímaáætlun.................. 2410 2530 2700 2750
Mismunur............................... 360 160 520 710
Samanburður á vegáætlun og langtímaáætlun er gerður út frá
þeim upphæðum sem voru í langtímaáætlun og sýna þá skerðingu
sem orðið hefur á áætluðu framkvæmdamagni.
3. Skattar á bensín og útgjöld til vegamála.
(Verðlag ársins.)
Heildarskattar á bensíni (m.kr 1295 1652 2155 2985
a. Hlutföll til vegamála b. Framlagskv. 50%-reglu: 82% 83% 78% 68%
Þungaskattur (m.kr.) 204 316 420 675
50% af bensínskatti (m.kr.) 647 826 1078 1493
Samtals (m.kr.) 851 1142 1498 2168
Vegáætlun (m.kr.) 1059 1379 1680 2040
Framl. umfram 50%-reglu (m.kr.) 208 237 182 -128
4. Framlög til nýrra framkvæmda.
Til nýrra framkvæmda 936 1100 980 902
Skv. vegáætlun 1985—88 980 1400
Aths. Uppfærsla verðlags er miðuð við visitölur vegagerðar.