Alþýðublaðið - 03.02.1932, Blaðsíða 2

ALPÝÖÖBLAÐIÐ
Samningar strandiðlr.
Sðmniaoanefndia úr Keflavik viil enp
sanminoa oera, heldiar að eins fpirskipa.
Greinitegt er nú or'ðið, að svo
köllu'ð sianminganiefnd, er útgerð-
armannafélagið í Keflavík kaus
og sendi hingað til Reykjavíkur,
var ekki kosin til pess að siemja,
heldur eingöngu til pess að neyna
að draga rnáiið á liainginn, enda er
komið upp úr kafinu, að nefndiv
hafdi ekkert umbod til pess ad
semja.
En hvað vildu peir pá? Að 'því
er virðist voru þeir aöallega að
vinna fyrir síldarmálissvikaraTia af
Hesteyri, siem vilja að þessi deila
í Keflavík dragist sem lengst, til
þess a'ð sem mest geti fiirnst yfir
hvernig þeir hafa árum sarnan
féflett sjómenn þá, er veri'ð hafa
hjá þeirn á togurunum.
Morgunblaðið segir í dag, að
samningamiennirni'r úr Keflavík
hafi bo'ðiö 500 kr. fyrár vertí'ðima,
en þa'ð er ekki rétt. Þeir buðu
450 krónur og vildu auk þess
lengja ráðningatímurm frá loka-
degi (11. maí) til 1. júlí, .siem
fyrir margan mann er sama og að
hafa af þeim vorvinniuta.
En a'ðalatriðiið í þesisum samn-
ingaumleitunum er það :
Keflvikingarnir vildu auglýsa
taxta, en eaga samninga geia,
hvorki við Verkiýðsféiagið í
Keflavík né Alpýðusambandið.
Það virðiist þvi sem útgerðar-
mannaféXagi'ð hafi hér ætlað að
leika sama leikinn gagm art Al-
þýðusambandinu og það lék
gagnvart verklý'ðsfélaginr i
Keflavík, sem sé a'ð láta eins og
þeir ætluðu að semja, meðan þeir
voru að búa sig undir að bedta
ofbeldi. Þaö er siem sé kunnugb
að síldarmálsfalsararnir og ýms-
ir aðrir afglapar hér í Reykjavík
bafa hugsað tiil að safna liði hér
móti verkamönnum.
Meðal peirra rnanna, sem fyrir
li'ðsöfnun beita sér, eru Egger't
Claessen, sem hugsar sér,
þ'etta geti á einhvern hátt orðið
til þesis að koma sé.r inn í bank-
ann aftur. En hvorttveggja er, að
hann veit að enn þá er töluvert
eftir, sem reita má af bankanum,
og eins er hitt, a'ð yfi'r höfði
Cl.aessens vofir sikaðabótamál fyr-
ir frammistö’ðuna í batikanum,
eins og þa'ð vofir fjörbaugssök
yfir höfðum þeárra Kveldúlfs-
manna vegna sviknu síldarmál-
anna. Þesisir menn spana því upp
útger'ðarmannafélagið í Keflavík,
sem telur um 30 manns, gegn Al-
þýðusambandinu, sem teliur yfir
7000 manns.
Deilun er nú eins og í bi/riun
um pad, hvort verkamenn hafi
rétt. til pess að tnynda félagsskap
í hvaða porpi ú landinu sem er.
Skilyröið fyrir því, að saan-
komulag náist og afgrei'ðslu-
banninu ver'ði aílétt á Keflavík, er
því a'ð trygging fáist fyrir því, að
verklýðsfélagiö í Keflavík verði
láti'ö óáreitt, og að sarnið verði
við það, eða við Afþýðusamband-
ið fyrir þess hönd.
Sifreið stelli i eærkveldi
m brend snðnr á
ðsklabMi.
I gærkveid: um kl. 10i/2 var lög-
reglunni ti,lkynt, a'ð bifreið stæði
í Ijósum loga suður í ÖsfcjuhlíÖ.
Var þegar brugðiö vi'ð þangað
suður eftir, og vár þá mikið
brunnið af henni. — Enginn mað-
ur var hjá bifreiöinni, sem verið
hefði irueð hana, þegar lögreglr
an kom að henni, en er lögregLan
fór a'ð grien.sla'st eftir því, hver
væri eigandi bifreiðarinnar, komi
1 jós að það er Jón Guðjónsison,
Barönsstíg 11. — En það eim-
kenniilega upplýsitist við yfir-
heyrslix áJóni, að harm visisi ekk-
ert hvernig stóð á því, að bifreið-
in var komin suður í Öskjuhlíð.
því hann' vissi ekki annað en hún
stæði hjá heiimiili hans. — Hafði
bifrei-ðinni verið stolið, en þjóf-
urinn kveiikt siðan í heuni. aninað-
hvort viljandi eða óviljandi •—
og flúið síðan s-em fætur toguðu
á burt. Bifreiðin er algerlega ó-
nýt, alt brunnið, sem brunniö gat.
Jafaaðarniannafélae íslands
oo EeflaTiknideilan.
Á fundi Jafnaðarimianinafélags
íslands í gærkveldi var þesisá á-
lyktun gerð í einu hljóðii:
Jafnaðarmannafélag Islands lýs-
ir yfir fullkomnum samhug við
verkaiýð Keflavíkur í deiiíiu þeiirri,
|er hanin á nú í við atvmnurekiend-
ur, og sfcorar jafiiiframt á alla
alþýðu og aðra réttsýna menn að
styðja han;n ti.l ■ að vinnia sigur í
baráttu hans fyrir því að ná sarna
réttii og aillur annar v-erkalýður
nýtur hvarvetna um siiðaðan heim,
að v-era fúllgffldur samningsaðili
um vinnukaup sitt. og vinnukjör.
Hitt er kúgun, sem enginn m-aður
má láta bjóöa sér né líða að öðr-
um sé boðiin. — Treystir félagið
samb-andisstjórn til að gæta rétt-
ar verkalýðsinis í deilunni við Út-
gerðarmann-aféiag K-ef 1 avik ur.
Danska varðskipio „Hvidbjör-
nen“ kom hingað j, ,gær frá Kaup-
mannahöfn.
Frá Keflavík er FB. símað í
dag: Nefndarmienni'mir prír, sem
kosnir voru til að ræða deilumál-
in við stjórn Alþýðuisamband-s ísr-
lands, komu himgað í gær frá
Reykjavík, og var þá haldinn
fimdur í Útger'ðarmannaféiagi1
Keflavíkur. Var skýrt frá sátta-
umleituuum þeim, sem fram hafa
farið í Reykj-avík, en áriangur varð
ekki- af. Engar ákvarðanir voru
t-eknar á fun-diinum út á viö.
Mb. „Úðafösis" réri- í gær og
fékk 16—18 skp-d.
Slémemi!
¥erlð á verði*
Siðastliðiö ár var mjög erf-itt
fyrir sjávarútviegi-nn. Mun því
víð-a svo ástatt, að sjómenn hafa
ekki -enn fengið kaup sitt greitt
ti-1 fullnustu og mokkriír hafa p-eg-
ar orðið að ganga að sjóveði í
skipunum, og óiefað v-erða íleiri
að gera hið sama.
Nú héfir h-eyrst að b-ankarnir
g-eri það a'ð sfcilyrði fyrir nýjum
lánveitingum til útgerðarinnaT, að
a-llir, sem eiga hjá útgerðinni, gefi
yfiriýsingu um það, að þ-eir gangi
ekki -eftir greióslii fyrri en I ii-óv.
n. k.
Ein-s og kunnugt er, v-erður sijió-
veðskr-afa að vera gerð innan ár-s
frá því skipiö hætti eða afskráð
v-ar. Gangi sjóm-epn inn á að veita
þ-ennan greiðslufrest, g-etur það
haft þær afleiðiingar, að fj-öldi
sjómanna, sem nú eiga hjá út-
gerð-armönnum frá árinu sem leið,
t-api 'sjóve'ði í skipunum, og er
þá innieign þeirra hjá útgerðinni
ef til vill orðiin lítils virði.
Þótt verzlunum og öðmm, sem
eiga hjá útgerðarmönnum, hljóti
að vera mjög bagalegt að veita
slíkan gneiðslufiiest, þá er þó sá
stóri munur þar á, að þeir tapa
-engum réttindum. Krafa þieiirra
heiir un-dir fliestum kringumstæo-
um s-ama rétt að þ-essum fresti
liðnum og hún h-efir nú.
Þ-að -er ekki nema eölil-egt að
bankarnir séu varir um sig og
reyni á alilan hátt að tryggjia si-g
sem b-ezt fyrir nýjum töpum, en
ónieátanjlega er það hart að g-eng-
ið, að ráð-ast þanniig á réttindi
sjómannanna og svift-a marga
þeirra þar með síðustu möguiieáik-
um til að fá strit sitt borgað.
Lánsstoínunum og útgeröar-
miönnum h-efir löngum v-erið iilla
við sjóveðið og oft verið gerðar
tilraunir til að fá það afnumið
eða rýrt á ýmisan hátt, en sjaldan
hefir verið liævísliegar að farið
en nú, þiar sem n-ota á vinnuþörf
sj-ómanna tid að láta þá afsala sér
þessum réttindum.
Hi'nar vj-nnandi stéttir vita það
vei af r-eynis-iunnii, að öll ný rétt-
indi þeim til handa k-osta mikla
baráttu, -en þ-eim má heldur ekk-i-
glteymast, að ekki er síður þörf:
a.ð gæta þ-ess, s-em fen-gið er.
Varomaður.
Fulítrúar Alþýðuflo-kksins f;
bæj-arstjórn lögðu það til, að su
nýbr-eytm yrði upp tekin á þessui
ári, að varið væri nokkurri upp-
hæð úr bæjarsjóði tii styrktar
barnsmæðrum, er enga eða ó-
nóga fyrirvinnu hafa. Var gert
ráð fyrir að fátækrastyrkur gæti.
lækkað næstum jafnmiildð og nam
upphæ'ð þ-eárrii, er greið-a átti sem
mæðrastyrki, og hefðu því aukin
útgjöl-d bæjariin-s orðið mj-ög lítil,.
þó hnigið h-efði verið að þessu
viturlega ráðii-. En alt íhaldið í
bæj-arstjórnii'nini lagðisl eindregið
g-egn þessari nyfcsömu nýbreytní
og fel-di það tiillögu Alþýðuflokks-
ins, sem gekk í þessa átt.
Jiakob Möiler bæjarfulltrúi
hafði sérstaldiega orð fyriir íháld-
inu gegn mæðrastyrkjunlum. En
nú mun hann h-afa orðiið þess
var, að fjands-kapur íhaldsiins
gegn þessu nytsemdarmáll hefjr
m-ælst illa fyrir me'ð-al alls þorra
Síanngjarnra og ví'ðsýnna bæjar-
bú-a. Hefir Möller þ-esis v-e-gnia far-
áið af stað í blaðii sínu „Vísi“ nú
nýverið og ritað þar nokkur orð
til varnar sé;r og flokki sínum :í
þesisu máli. Heldur hann þar
fram, eins og í bæjarstjórni'nni,.
þeirri firru, að nauðsynliegt væri
að setja sérstök lög um mæðra-
styrkin-a, og að „bæjarstjórnin
væri ekki- um það bær, að setja
um þ-etta sérstök ákvæði". En
þ-etta er hnein og b-ein íjarstæða.
og hefir ekki við nein rök aö
styðjast.
Bæjarstjórniin h-efir viisis-uliega;.
fullkomið og óskorað v-ald til
þess að veita ákveðna upphæð tii
styrktar m-æðrum, án þess að só_
styrkur sé afturkræfur né hlíti.
reglunum um fátækrastyrk. Það
eru ekk-i til ruein fyrirmæli í fá-
tækral-ögunum né öðrum iögum,
,sem banni þett-a. Og það er einn-
ig rangt hjá Möller, að sam-kvæmt
tiillögu Alþýðuflokksfulltrúanna.
h-efði öll framfærsla allra ein-
stæðra mæðra í Reýkjavik verið
lögð á Reykjavíkurbæ, án tiillits-
ti;l sveitfestis. í tiilögunni var það
ieitt ákveðið, að nefnd skipuð af
bæj-arstjórn úthluta’ði þ-esisum
styrk. Var þeirri rnefnd ásiamt
bæjarstjórninni- því algerliega í
sjálfsvaid sett, hverjar mæður
hlytu þennan styrk, og v-ar auð-
velit að setja það skilyrði, að þær
einar mæður gætu fengið styrk-
inn, sem ættu framfærslusiveit
íhér í bæ.. Og þar sem íhaidsimenn
hefðu orðið í mieiri Muta í nefnd-
innii, hefði tæplega verið mikil
hætta á því, að þessar styrkveiit-
ingar h-efðu orðið mjög víðtækar
né stórkostl-egar. Er það því fjárri
öllum sanni;, að með þ-e,s,su möti
hefði önnur sveitafélög getað velt;