Morgunblaðið - 26.03.1986, Síða 37

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. MARZ 1986
37
fædd er Laxdal. Þau kynntust í
Sinfóníuhljómsveit íslands, þar sem
þau spiluðu oft bæði, en einnig lék
Ingi áður í Strengjasveit Reykjavík-
ur á meðan hún starfaði. Börn
þeirra eru tvö: Sveinbjöm Össur,
tölvufræðingur, og Guðrún Guð-
munda, sálfræðingur. Ingi starfaði
lengi við bókhald hjá Afgreiðslu
smjörlíkisgerðanna, en tók síðan
kennarapróf frá Tónlistarskólanum
í Reykjavík og stundaði tónlistar-
kennslu eftir það, á Akranesi, í
Kópavogi, Keflavík og Hafnarfirði.
Af forfeðrunum hafði Ingi mest
dálæti á langafa sínum, Sveinbimi
Egilssyni, og skírði son sinn í höfuð-
ið á honum. Oft hafði hann orð á
því við mig, að sér þætti Sveinbjöm
liggja óbættur hjá garði, og ég man
að hann reiddist er hann hafði lesið
hina ágætu ævisögu Steingríms
Thorsteinssonar eftir Hannes Pét-
ursson skáld; þótti hann draga um
of taum skólapilts og forsprakka á
kostnað rektors í hinu ógeðfellda
pereati.
Á tvöhundruð ára. afmæli
Reykjavíkurborgar er fróðlegt að
geta þess, að um miðja nítjándu öld
hljómaði ekki önnur tónlist í höfuð-
borginni en orgelspil í dómkirkjunni
og flautuleikur Sveinbjamar Egils-
sonar á heimili sínu þegar rökkva
tók.
Nú ríkir hér hins vegar tónlistar-
menning svo blómleg, að undrun
vekur og aðdáun með þegnum stór-
þjóða. Algjör bylting hefur orðið í
þessum efnum á fáum áratugum —
og hana eigum við að þakka mönn-
um eins og Inga B. Gröndal; mönn-
um, sem trúðu á framtíð tónlistar-
innar og helguðu henni líf sitt og
starf eins og frekast var unnt.
Um leið og ég flyt aðstandendum
öllum dýpstu samúðarkveðjur, kveð
ég frænda minn hinsta sinni með
þessu erindi, sem Sveinbjöm Egils-
son hefur þýtt:
Alltáégannað
efni Ijóða,
annaðangursmein
um að kveða,
ensvifiðhafi
sinni nokkru
yfir hljómfagra
hörpustreingi.
Gylfi Gröndal
Kveðja frá nemanda:
Ég byijaði að læra hjá Inga þegar
ég var sjö ára. Ég gleymi aldrei
fyrsta tímanum, því ég var svo
feimin við þennan mann. En ég
hætti strax að véra feimin þegar ég
fór að kynnast honum. Ingi var
mjög bamgóður. Hann var ailtaf
rólegur og þolinmóður, sama hvað
gekk á í tímum. En hann var Iíka
skemmtilegur. Ég hafði gaman af
því að hlusta á hann segja frá því
þegar hann var sjálfur að læra á
fiðlu á kreppuárunum. Svo sagði
hann margar fyndnar sögur úr
sinfóníuhljómsveitinni áður fyrr,
svo við veltumst um af hlátri. Ingi
reyndist mér sérstaklega vel. Ef
mig vantaði nótur, var hann vís til
að gefa mér þær. Hann átti til að
kenna mér fram á sumar, ef ég
hafði misst úr vegna veikinda. Ingi
var ekki bara kennari, hann var
góður vinur. Ég er þakklát fyrir að
Ingi skuli hafa verið fyrsti fiðlu-
kennarinn minn, og ég og fjölskylda
mín sendum Herdísi innilegar sam-
úðarkveðjur.
Hlín Erlendsdóttir
Höggdeyfac
Reiðégsuðurmeð
Rauðkúlu.
Blastiþáviðmér
Breiðifjörður
skínandifagur
ískrautimorguns,
alsettur hólmum
ogeyjumgrænum.
Þeim Benedikt og Sigurlaugu
varð sjö bama auðið, sem nú eru
öll látin, mörg hver langt um aldur
fram. Ingi var yngstur þeirra, en
hin eru: Valborg Elísabet, Sigurður,
Eiríkur, Ragnheiður, Haukur og
Þorvaldur.
Ingi var tíður gestur á bemsku-
heimili mínu í Skálholti við Kapla-
skjólsveg. Ég finn ennþá skýrt
Qörutíu ára gamla og notalega til-
flnningu, þar sem ég stend við
glugga og sé hvar grænn sendibíll
af Morrisgerð kemur akandi upp
afleggjarann að húsinu. Þennan bfl
átti Ingi. Og fyrr en varði var hann
kominn inn úr dyrunum, glaður og
geislandi af atorku, fríður sýnum
og fíngerður, eilítið tekinn að gildna
og missa hárið. Hann settist,
trommaði fíðlugrip á stólbrík með
fíngrunum og hummaði um leið
brot úr nýjasta tónverkinu, sem
hann var að æfa.
Hann skildi sálir bama betur en
flestir aðrir, lét sér annt um okkur
frændsystkini sfn og var örlátur við
okkur langt umfram fjárhagslega
getu; gaf mér til að mynda reiðþjól
í viðurkenningarskyni fyrir árangur
á bamaprófi og í fermingargjöf
forláta bréfhníf úr silfri, sem liggur
enn á skrifborði mínu.
Við bjuggum lengi í Skálholti og
í fyrstu stóð húsið á stóm, hvann-
grænu túni. Á stríðsárunum var það
hins vegar umkringt bröggum, og
nábýlið við herinn og háskalegir
atburðir sem þar gerðust á stundum
vöktu ugg í ungu bijósti. Þegar
hildarleikurinn mikli var svo loks
Minning:
Ingi B. Gröndal
Fæddur 18. október 1920
Dáinn 20. mars 1986
Og hljómgeislinn titrar, án ljóss og án litar,
Ijómar upp andann, sálina hitar
og brotnar í bijóstsins strengjum.
Þannig yrkir Einar Benediktsson
við upphaf kvæðisins í Dísarhöll,
sem varð til er hann hafði hlýtt á
hljómleika í Queen’s Hall í Lundún-
um. Hljómsveitin lék meðal annars
forleikinn að þriðja þætti óperunnar
Lohengrin eftir Wagner, en Einar
hafði ekki heyrt hann áður. Og svo
gagntekinn varð hann af hrifningu,
að honum tókst að lýsa í orðum
áhrifum máttugra tóna betur en
öðrum íslenskum ljóðskáldum.
Þessi mikli óður til hljómlistar-
innar kom mér í hug, þegar ég frétti
lát föðurbróður míns, Inga B.
Gröndal, fíðluleikara og tónlistar-
kennara, en hann var einn þeirra
manna, sem lutu tónlistargyðjunni
af lotningu og auðmýkt. Hann var
hugljúfur maður, næmgeðja, list-
rænn og göfuglyndur. Hann gerði
sér far um að vísa öðrum veginn
að þeim gæðum lífsins, sem ekki
verða metin til fjár: veröld tóna og
ljóða — og fyrir þá dýrmætu leið-
sögn vil ég þakka með þessum lín-
um.
Ingi Baldur Gröndal fæddist hinn
18. október árið 1920 og var því
aðeins 65 ára þegar hann lést, en
hann átti við erfíðan hjartasjúkdóm
að stríða síðustu árin. Foreldar hans
voru Sigurlaug Guðmundsdóttir,
sjómanns í Ólcifsvík, Guðmundsson-
ar, og Benedikt Þorvaldsson Grönd-
al, skrifari og skáld.
Benedikt var sonur séra Þorvalds
Stefánssonar í Hvammi I Norður-
árdal og Valborgar Elísabetar, dótt-
ur Sveinbjamar Egilssonar rektors,
en hún lést af bamsfararsótt, þegar
hún eignaðist hann. Hann ólst upp
hjá móðursystur sinni, þeirri litríku
merkiskonu Þuríði Kúld í Flatey og
manni hennar séra Eiríki — og orti
margan lofsönginn um náttúrufeg-
urð BreiðaQarðar:
til lykta leiddur, breyttist amerískur
kampur í íslenskt fátækrahverfí.
Gamla bændasamfélagið riðaði tiL
falls, og fólksflóttinn á mölina var
hafinn.
Þannig speglaðist umrót þjóðar-
sögunnar á túninu heima hjá okkur.
Mótvægi þess var tónlist Inga
og ritstörf föður míns að næturlagi
eftir langan vinnudag. Þeir urðu
tákn þess, sem var ofar öllu öðru
og gat staðist tímans tönn.
Hinn 7. júlí árið 1956 kvæntist
Ingi eftirlifandi konu sinni, Unu
Herdísi Gröndal, fíðluleikara, sem

■ .
Draumamir rætast
í Night & Day
Sængurfatnaður í
hæsta gæðaflokki
Kaupfélögin um allt land Mikligaröur, Torgiö, Domus og
P