Morgunblaðið - 11.06.1986, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR11. JÚNÍ 1986
31
Japan:
Viðskiptajöfnuðurinn hag-
stæðari en nokkru sinni
Lítil áhrif enn af hækkandi gengi jensins
Toltýó, AP.
í MAÍMÁNUÐI settu Japanir met
hvað hagstæðan viðskiptajöfnuð
snertir þriðja mánuðinn í röð.
Var viðskiptajöfnuðurinn hag-
stæður um 7,53 milljarða dollara
og gagnvart Bandaríkjunum
einum saman um 4,06 milljarða
dollara. Skýrði japanska fjár-
málaráðuneytið frá þessu í gær.
Vaxandi vonir hafa verið bundn-
ar við það bæði í í Bandaríkjunum
og Japan, að hið háa gengi japanska
jensins nú yrði til þess að jafna
þennan mun að einhveiju leyti, en
tölfræðilegar skýrslur benda ekki
til þess, að nein þáttaskil hafí orðið
Afganistan:
Sovéska hernámsliðið
herðir á aðgerðum sínum
Islamabad, Pakistan, AP.
SOVÉSKA hemámsliðið í Afganistan hefur hert baráttuna gegn
múhameðskum skæruliðum í landinu og átök í Panjshirdalnum hafa
að mestu fjarað út.
Vestrænir sendiráðsmenn segja,
að sovéski herinn í Afganistan hafí
efnt til umfangsmikilla leitar- og
eyðileggingarherferða og notið
stuðnings frá tugum vopnaðra þyrla
í mjð- og norðurhéruðunum.
í maflok stóðu afganski stjómar-
herinn og sovéska hemámsliðið
fyrir stórfelldum „hreinsunarað-
gerðum" í neðri hluta Panjshirdals,
sem nær að norðausturmörkum
höfuðborgarinnar, Kabul.
Af fregnum frá Panjshir má ráða,
að þar hefur lítið verið barist á
undanfomum mánuðum, nema er
hvað skæruliðar hafa gert minni
háttar árásir á herstöðvar. Áður
fyrr var Panjshir eitt öraggasta vígi
skæruliða og herliði þeirra tókst
hvað eftir annað að hrinda áhlaup-
um sovéska hersins.
Skæraliðar viðurkenna, að hallað
hafí á ógæfuhliðina hjá þeim í kjöl-
far aukinna hemaðaramsvifa Sov-
étmanna, sem m.a. hafa gert ákafar
loftárásir á birgðaflutningalestir á
leið fíá Pakistan. Mikill skortur á
vopnum og skotfæram hrjáir
skæraliðasveitimar og takmarkar
getu þeirra.
Einungis konur, böm og roskið
fólk býr nú í þorpum í Panjshir, og
öll viðleitni til að auka land-
búnaðarframleiðsluna drepin niður
jafnharðan. Brenna Sovétmenn
uppskerana til að koma í veg fyrir
að skæraliðum berist matvæli.
Noregur:
Ríkisstjórnin bannar
einkaspítölum að ann-
ast gervifijóvgun
Frá fróttaritara Morgunblaðsins f Ósló, Jan Erik-Laure.
Ríkísstjórn Verkamannaflokksins hyggst stöðva allar rannsóknir
einkaaðila á gervifrjóvgun i tilraunaglösum. Spítalar í opinberri
eigu hafa ekki annað eftirspurn, svo að lækningastofur í einka-
eign hafa i auknum mæli tekið tíl við að aðstoða bamlaus hjón
við að eignast „glasaböm". Nú vill ríkisstjómin banna það.
Mörg hundruð hjóna bíða þess stofa í einkaeign, eru nú 253 hjón
að geta eignast bam með þessum
hætti, en nú er óvíst hvort þeim
verður að ósk sinni, þar sem
Verkamannaflokkurinn hefur
tryggt sér stuðning Sósíalíska
vinstriflokksins og Kristilega
þjóðarflokksins í þessu máli. Við
Ring-Senteret, sem er lækninga-
á biðlista, að sögn Jens Moe, yfír-
læknis, en meðferðin kostar sem
svarar 110.000 ísl. króna.
Að sögn Torbjom Mork, heil-
brigðisfulltrúa, munu yfírvöld
fylgjast grannt með því að bannið
verði virt.
Menningarsamskipti
^ Washington, AP.
Á KOMANDI hausti verður söng-
leikur með friðarboðskap sýndur
víða í Bandaríkjunum og Kan-
ada. Flytjendur verða bandarisk
og sovésk böra. Einnig munu
stórveldin skiptast á myndlistar-
sýningum.
Söngleikurinn „Friðarbam" er
breskur og var fyrst færður upp í
London 1981. Hann fjallar um böm
sem reyna að stuðla að skilningi
og vináttu milli leiðtoga stórveld-
anna. Til aðstoðar bömunum verður
sovésk rokkhljómsveit og þjóðlaga-
í þessum efnum.
Þannig var viðskiptajöfnuður
Japana við útlönd enn hagstæðari
í maí en í aprfl og var hann samt
metmánuður í þessu tilliti og jafn-
framt var maímánuður nú mun
hagstæðari en sami mánuður í
fyrra, en þá var viðskiptajöfnuður-
inn hagstæður um 3,38 milljarða
dollara.
Alls nam útflutningur Japana
17,89 milljörðum dollara í maí. Var
hann 24% meiri en í sama mánuði
í fyrra og sá næstmesti f sögunni.
Innflutningur dróst hins vegar
saman um 6,3% og nam 10,36
milljörðum dollara.
Gagnvart Evrópubandalaginu
(EB) var viðskiptajöfnuður Japans
hagstæður um 1,50 milljarða doll-
ara og hefur aðeins einu sinni áður
verið hagstæðari. Jókst útflutning-
urinn til EB um 78,4% frá því í
maí í fyrra og nam 2,54 milljörðum
dollara, en innflutningur frá EB
jókst um 42,3% og varð 1,03 millj-
arðar dollara.
Bflaútflutningur til EB jókst enn
og nam aukningin 167,3% á einka-
bifreiðum, en verðmæti þeirra var
alls 423,72 millj. dollara. Aukningin
varð 119,2% á hópferðabflum og
vörabifreiðum og var verðmæti
þeirra 58,86 millj. dollara.
Samdráttur varð hins vegar í
útflutningi Japans til Kína og er
gjaldeyrisskorti Kínvetja kennt um.
Japanskt tignarfólk í
heimsókn í Tryklandi
Takahito Mikasa, bróðir Japanskeisara (til hægri) og kona hans
eru nú í opinberri heimsókn i Tyrklandi. Hér sjást þau standa
sitt til hvorrar handar við hermann, sem er í hinum hefðbundna
búningi frá Ottoman-timanum. Mynd þessi var tekin fyrir fram-
an Topkapi-höllina í Istanbul fyrir nokkrum dögum.
Umdeilt stj órnarfrumvarp
lagt fram í Frakklandi
— Verkalýðsfélög efna til verkfalls
Paris, AP.
FRANSKA stjórain lagði i gær fram umdeilt frumvarp, sem miðar
að því að gera atvinnurekendum auðveldara að ráða og víkja fólki
úr starfi. Verkalýðsfélög hafa harðlega mótmælt áformum stjórnar-
innar og hefur hið fjölmenna verkalýðssamband CGT, sem lýtur
forystu kommúnista, skipulagt víðtækar mótmælaaðgerðir i þessari
viku. Talsmenn annarra verkalýðsfélaga hafa einnig lýst yfir þvi
að gripið verði til ráðstafana i þvi skyni að láta í Ijósi andstöðu við
stjórnina í þessu máli.
söngkona, Ludmilla Sentchina.
Einnig munu bamakórar á hveijum
áfangastað syngja með. Framtakið
er stutt fjárhagslega af einkaaðil-
um.
Það var bandaríska
Smithsonian-stofnunin sem til-
kynnti um samskiptin á myndlistar-
sviðinu. Um er að ræða málverk
nítjándu aldar meistara.
Á Genfarfundi Reagans og Gor-
bachevs í nóvember síðastliðnum
undirrituðu þeir samkomulag um
menningarsamvinnu ríkjanna.
Búist er við því að almennings-
samöngur leggist niður í París á
miðvikudag, en öll verkalýðsfélög í
þessari grein hafa ákveðið að efna
til sólarhrings verkfalls á miðviku-
dag til að mótmæla framvarpi
stjómarinnar. Verkalýðsfélögin
hafa ekki staðið á bak við sameigin-
legar aðgerðir af þessu tagi síðan
árið 1977.
Stjómin heldur því fram að hið
nýja frumvarp muni minnka at-
vinnuleysi, sem nú er um 10% f
Frakklandi, en verkalýðsfélögin
telja að það múni hafa þveröfug
áhrif. Verði framvarpið samþykkt
munu atvinnurekendur eiga þess
kost að reka allt að tíu starfsmenn
og endurráða fólk í störf þeirra án
þess að þurfa að fá til þess sérstaka
heimild ríkisvaldsins.
Nú er málum þannig háttað að
atvinnurekendum er ekki heimilt
að víkja fólki úr starfi án leyfis
endurskoðenda ríkisvaldsins. Einn-
ig er þeim óheimilt að ráða starfs-
menn í stað þeirra, sem reknir eru,
fyrrenaðáriliðnu.
Útlit er fyrir að framvarpið verði
samþykkt á þingi á næstu vikum
þrátt fyrir andstöðu sósíalista og
kommúnista og verkalýðsfélaga.
ERLENT
Grænlenska landsþingið:
Grænlenskir fangar
áfram í Danmörku
Nuuk, frá fréttaritara Morgunbladsins NJ. Bruun.
LANDSÞINGIÐ á Grænlandi er hætt við fyrirætlanir
um að flytja refsifanga, sem sitja nú af sér þunga dóma
í Danmörku, heim til Grænlands.
I Danmörku sitja nú inni um að því að slíkur flutningur myndi
tíu Grænlendingar. Allir hlutu
þeir dóma fyrir alvarleg afbrot,
s.s. morð. Að undanfömu hafa
þeir óskað eftir að vera fluttir
heim til Grænlands, þar sem að
þeir eigi erfítt með að samlagast
dönskum aðstæðum, eigi enga
möguleika á að hitta fjölskyldur
sínar og sitthvað fleira.
Landsþingið grænlenska tók
þetta mál til athugunar, en komst
kosta um 50 milljónir danskra
króna (250 milljónir ísl. króna)
og uppihald fanganna um 10
milljónir d.kr. á ári. Landsþingið
telur að landið hafí ekki efíii á
slíkum fjárútlátum.
Hins vegar verður lagt kapp á
það að auka aðstöðu fatlaðra, svo
að fleiri Grænlendingum, sem nú
dveljast á stofnunum í Dan-
mörku, verði kleift að koma heim.