Morgunblaðið - 18.07.1986, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. JÚLÍ 1986
ÚTVARP / SJÓNVARP
Hellisbúar
Eg hef gjaman fjallað hér í
dálki um nýjar íslenskar heim-
ildamyndir er birtast í sjónvarpinu
enda tel ég að þar sé verið að skrá
íslandssöguna með nýjustu tækni,
ef svo má segja. Miðvikudaginn 16.
júlí sá ein slík dagsins ljós á skerm-
inum og var lýst svo í dagskrár-
kynningu: Manngerðir hellar á
íslandi. Ný heimildamynd sem sjón-
varpið hefur látið gera um mann-
gerða hella á Suðurlandi, sögu
þeirra og nytjar að fomu og nýju.
Leiðsögumaður Ámi Hjartarson.
Umsjónarmenn auk hans Hallgerð-
ur Gísladóttir og Guðmundur J.
Guðmundsson. Upptöku stjómaði
Karl Sigtryggsson. Persónulega hef
ég nú harla lítinn áhuga á hellum
en samt fannst mér mynd þessi all
forvitnileg enda hafði ég ekki hug-
mynd um í fyrsta lagi hversu margir
þessir hellar em og í öðm lagi
hversu dularfullir og óræðir sumir
þeirra em, en það er jafnvel álitið
að þar megi finna foma helgistaði
papa. Frumkvöðullinn og skáldið
Einar Benediktsson hefir einkum
beint sjónum að papahellunum og
hafði að sögn Áma Hjartarsonar í
hyggju að gefa út bók með teikning-
um er meistari Kjarval gerði að
beiðni Einars og sýna dularfull tákn
á hellisveggjunum. Er ekki að efa
að þar er að fínna verðug rannsókn-
arefni fyrir fomleifafræðinga,
mannfræðinga og aðra þá er hafa
yndi af grúski. Það skyldi þó aldrei
vera að í papahellunum fyndust
ummerki um mörg þúsund ára
gamla byggð á íslandi? Að hér hafí
um árþúsundir verið launhelgar og
reglubræður sótt hingað kraftbirt-
ingarhljóminn?
Til gagns oggamans
Þegar ég horfði á hellamynd
þeirra Áma og Hallgerðar flaug
mér í hug hvort ekki væri upplagt
að sjónvarpið fyölfaldaði myndina
og fleiri slíkar heimildarmyndir sem
hér eru framleiddar bæði af ríkis-
sjónvarpinu og einkaaðilum, og
þessar myndir yrðu síðan sendar til
skólabókasafna víðs vegar um
landið og yrðu þar með tíð og tíma
meginstofn myndbandasafns skól-
anna, en sá tími er vissulega löngu
mnninn upp að þar sé myndböndum
beitt til jafns við kennslubækur.
Hugsum okkur að sjónvarpið seldi
þessar kennslumyndir á bókarverði,
við skulum segja 1200—1500 krón-
ur eintakið. Er ég handviss um að
slík sala hleypti lífi í heimilda-
myndagerð sjónvarpsins og fínnst
mér raunar vel við hæfí að stofnað-
ur yrði sérstakur sjóður til að
styrkja þessi kaup skólanna á hinu
nútímalega kennsluefni er vissulega
getur glætt áhuga uppvaxandi kyn-
slóðar á sögu lands og lýðs. En
dæmin sanna að menn lesa sér
gjaman til um efni áhugaverðra
heimildamynda. Möguleikamir em
sum sé ótæmandi og ég sé ekkert
því til fyrirstöðu að heimildarmynd-
ir, sem gerðar em á vegum einka-
fyrirtækja eða ríkisfyrirtækja, svo
sem Landsbankans, sé dreift til
skólabókasafnanna. Á upplýsinga-
öld geta menn ekki leyft sér þann
munað að liggja á upplýsingum líkt
og ormar á gulli.
Klaufaskapur
Sama kveld og hellamjmdin góða
var sýnd í sjónvarpinu var þar líka
á dagskrá sænsk heimildarmynd
um jámöld í Skandinavíu. Miklir
snillingar dagskrárstjórar sjónvarps
og minnir tiltækið mig helst á þeg-
ar forrétturinn er skeldýrasúpa og
eftirrétturinn skelfískur.
Ólafur M.
•Tóhannesson
Frjálsar hendur:
Af tunglferðum
að fornu og nýju
■■ f kvöld laust fyr-
00 ir miðnætti er
—" þáttur Illuga
Jökulssonar, Frjálsar hend-
ur á dagskrá hljóðvarps.
Að þessu sinni er þátturinn
helgaður tunglferðum fyrr
og nú. Sagt verður frá
skáldverkum sem fjalla um
tunglferðir, frá nafngiftum
gíga á tunglinu og ýmsu
öðm er snertir þetta gagn-
merka efni. Gestur þáttar-
ins er Jóhanna Kristjóns-
dóttir, blaðamaður á
Morgunblaðinu og mun
hún rilja upp endurminn-
ingar sínar frá því er
Bandaríkjamenn lentu
fyrst á fylgihnetti jarðar.
Föstudagsmyndin:
Flóttinn til Berlínar
■I Föstudagsmynd
15 sjónvarpsins er
—“ bresk-þýsk, frá
árinu 1983. Leikstjóri er
Christopher Petit, en hann
var gagnrýnandi áður en
hann gerðist kvikmynda-
leikstjóri. Með aðalhlutverk
fara Tusse Silberg, Paul
Freeman og Lisa Kreuzer.
í myndinni greinir frá
ungri konu er fer til Berlín-
ar og dvelst þar undir
fölsku flaggi. Hún hefur
þó samband við systur sína
en að öðm leyti virðist
henni mikið í mun að halda
fortíð sinni leyndri. Það
reynist þó erfíðara en á
horfíst. Þýðandi myndar-
innar er Trausti Júlíusson.
Samhljómur
■1 Á dagskrá hljóð-
03 varps laust fyrir
hádegi í dag er
þátturinn Samhljómur. í
þessum þætti verður rætt
um Suður-ameríska þjóð-
laga- og alþýðutónlist.
Einnig kemur M.K. kvart-
ettinn í heimsókn og
syngur nokkur lög. Þá
verður leikin tónlist eftir
Chopin af nýtísku laser-
hljómplötu. Umsjónarmað-
ur þáttarins er Sigurður
Einarsson.
Sá gamli
kveður
BB í kvöld verður
10 sýndur loka-
þátturinn í
þýska sakamálamynda-
flokknum um þann Gamla.
Þessi þáttur nefnist
Sprenging í myrkri. Sieg-
fried Lowitz leikur öldung-
inn knáa, en þýðandi
þáttanna er Kristrún Þórð-
ardóttir.
ÚTVARP
FÖSTUDAGUR
18. júlí
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Bæn.
7.15 Morgunvaktin.
7.30 Fréttir. Tilkynningar
8.00 Fréttir. Tilkynningar
8.15 Veðurfregnir
8.30 Fréttir á ensku.
9.00 Fréttir
9.05 Morgunstund barn-
anna: „Pétur Pan og Vanda"
eftir J.M. Barrie.
Sigriður Thorlacius þýddi.
Heíödís Norðfjörð les (18).
9.20 Morguntrimm. Tilkynn-
ingar. Tónleikar, þulur
velur og kynnir.
9.45 Lesið úrforustugreinum
dagblaöanna.
10.00 Fréttir
10.06 Daglegt mál. Endurtek-
inn þáttur frá kvöldinu áður
sem Guðmundur Sæ-
mundsson flytur.
10.10 Veðurfregnir
10.30 Ljáðu mér eyra. Um-
sjón: Málmfríöur Sigurðar-
dóttir. (Frá Akureyri.)
11.00 Fréttir.
11.03 Samhljómur
Sigurður Éinarsson sér um
þáttinn.
12.00 Dagskrá. Tilkynningar
12.20 Fréttir
12.45 Veöurfregnir. Tilkynn-
ingar. Tónleikar.
14.00 Miödegissagan:
„Katrín", saga frá Álands-
eyjum eftir Sally Salminen.
Jón Helgason þýddi. Stein-
unn S. Siguröardóttir les
(14).
14.30 Nýtt undir nálinni. Elín
Kristinsdóttir kynnir lög af
nýútkomnum hljómplötum.
15.00 Fréttir. Tilkynningar.
Tónleikar.
15.20 Á hringveginum —
Austurland. Umsjón: Inga
Rósa Þóröardóttir, Örn
Ragnarsson og Asta R. Jó-
hannesdóttir.
16.00 Fréttir. Dagskrá.
16.16 Veðurfregnir.
16.20 Síödegistónleikar.
a. Sinfóníuhljómsveitin í San
Francisco leikur Sinfóniska
dansa úr „West Side Story"
eftir Leonard Bernstein;
Seiji Osaka stjqrnar.
b. Edith Piaf syrigur lög eft-
ir Jo Moustaki, Louiguy-Piaf
og M. Emer.
c. Sinfóníuhljómsveit Lund-
úna leikur Slavneskan dans
nr. 1 i C-dúr eftir Antonín
Dvorák; Stanley Black
stjórnar.
17.00 Fréttir.
17.03 Barnaútvarpiö. Stjórn-
andi: Vernharöur Linnet.
Aðstoðarmaður: Sigurlaug
M. Jónasdóttir.
17.46 í loftinu — Hallgrímur
Thorsteinsson og Guðlaug
María Bjarnadóttir. Tilkynn-
ingar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.15 Á döfinni
Umsjónarmaöur: Marianna
Friðjónsdóttir
19.25 Hrossabrestur
Kanadisk teiknimynd,
byggð á einu ævintýri bræð-
ranna Grimm. Þýðandi:
Björn Baldursson.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veður
20.30 Auglýsingarogdagskrá
20.35 Rokkarnir geta ekki
þagnaö — og Bubbi ekki
heldur.
Bubbi Morthens spilar lög
19.00 Fréttir.
19.40 Tilkynningar.
19.50 „Vopnið", smásaga eftir
Fredric Brown. Ragnar
Bragason les þýðingu sína.
20.00 Lög unga fólksins. Val-
týr Björn Valtýsson kynnir.
20.40 Sumarvaka.
a. Heljarmennið í Krossavík.
Þorsteinn frá Hamri tekur
saman og flytur frásögu-
þátt.
b. Kórsöngur. Karlakór
KFUM syngur undir stjórn
Jóns Halldórssonar.
c. Steinunn í Höfn. Helga
Einarsdóttir les þátt Guð-
rúnar P. Helgadóttur úr bók
hennar, „Skáldkonur fyrri
alda". Umsjón: Helga
Ágústsdóttir.
21.30 Frá tónskáldum. Atli
Heimir Sveinsson kynnir
tónverk sitt „Hlými".
22.00 Fréttir. Dagskrá morg-
undagsins. Orð kvöldsins.
22.15 Veðurfregnir.
af nýútkominni plötu sinni,
Blús fyrir Rikka, og önnur
ný lög. Umsjónarmaöur Jón
Gústafsson. Stjórn upp-
töku: Björn Emilsson.
21.10 Sá gamli (Der Alte)
Lokaþáttur: Sprenging í
myrkri. Þýskur sakamála-
myndaflokkur i fimmtán
þáttum. Aöalhlutverk: Sieg-
fried Lowitz. Þýðandi: Krist-
rún Þóröardóttir.
22.10 Seinni fréttir
22.15 Flóttinn til Berlínar
(Flight To Berlin) Bresk-þýsk
biómynd frá árinu 1983.
22.20 Hljómskálamúsik.
Kynnir: Guðmundur Gils-
son.
23.00 Frjálsar hendur. Þáttur
i umsjá llluga Jökulssonar.
24.00 Fréttir.
FÖSTUDAGUR
18. júlí
9.00 Morgunþáttur
Stjórnendur: Ásgeir Tómas-
son, Kolbrún Halldórsdóttir
og Páll Þorsteinsson.
12.00 Hlé
Leikstjóri: Christopher Petit.
Aðalhlutverk: Tusse Sil-
berg, Paul Freeman og Lisa
Kreuzer. Ung kona fer til
Berlínar og hefst þar við
undir fölsku nafni. Hún hef-
ur samband við systur sína
en virðist að öðru leyti hafa
snúið baki við fortið sinni.
Henni er mikið i mun að
halda fortiðinni leyndri en
það reynist erfiðara en á
horiöist. Þýðandi Trausti
Júlíusson.
23.50 Dagskrárlok.
00.05 Lágnætti. Spilaö og
spjallað um tónlist. Edda
Þórarinsdóttir ræðir við Kar-
ólinu Eiríksdóttur tónskáld.
01.00 Dagskrárlok. Næturút-
varp á rás 2 til kl. 3.00.
14.00 Bót í máli
Margrét Blöndal les bréf frá
hlustendum og kynnir óska-
lög þeirra.
' 16.00 Frítíminn
• Tónlistarþáttur með ferða-
málaivafi í umsjá Ásgerðar
Flosadóttur.
17.00 Endasprettur
Þorsteinn G. Gunnarsson
kynniCtónlist úr ýmsum átt-
um og kannar hvað er á
seyöi um helgina.
18.00 Hlé.
20.00 Þræðir
Stjórnandi: Andrea Jóns-
dóttir.
21.00 Rokkrásin
Stjórnendur: Snorri Már
Skúlason og- Skúli Helga-
son.
22.00 Kvöldsýn
Valdís Gunnarsdóttir kynnir
tónlist af rólegra taginu.
23.00 Á næturvakt
með Vigni Sveinssyni og
Þorgeiri Ástvaldssyni.
03.00 Dagskrárlok.
Fréttir eru sagöar kl. 9.00,
10.00, 11.00, 15.00, 16.00
og 17.00.
SVÆÐISÚTVARP
REYKJAVÍK
17.03—18.00 Svæðisútvarp
fyrir Reykjavík og nágrenni
- FM 90,1 MHz.
AKUREYRI
17.03—18.30 Svæðisútvarp
fyrir Akureyri og nágrenni —
FM 96,5 MHz.
SJÓNVARP
FÖSTUDAGUR
18. JÚLÍ