Alþýðublaðið - 27.02.1932, Blaðsíða 2

9
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Lækaar og sjAkltngar
Vilmundur Jónsson landlaakiur
Ilytur á alþingi frumvarp urn
lækningaleyfi, um réttindi og
akyldur læknia pg um bann vi'ð
skottulækningum. Um þessi efni
er íslenzk löggjöf mjög ófull-
komin og ekki í samræmi við
það, sem tíðkast í nálægum lönd-
um. Frá því er skýrt í greina.r-
gerð frumvarpsdns, að í Dan-
mörku liggur frumvarp um þetta
efni fyrir rikisþinginu, samið af
nefnd lækna, lögfræðinga og
stjórnmálamanna, Hefir það
frumvarp verið haft til nokkurr-
ar hliðsjónar við samningu þessa
frv. um þau atriði, sem kunnugt
er um, að helzt hafa valdið á-
greiningi erlendis og varnli hefir
þótt úr að ráða, en að öðru leyti
er frumvarpið miðað við sérstak-
nr ástæður hér á landi.
Eftir núgildandi lögum eiga all-
ir, sem lokið hafa læknisfræði-
námi við Háskóla íslands, rétt til
að fást við lækningar hér á landi.
1 frumvarpinu eru þær skorður
settar, a'ð lækningaleyfi verði a'ð
fá hjá heilbrig'ðissitjórninná' og að
þeir geti ekki fengi'ð læknálnga-
leyfi framvegis, „sem eru heilsu-
lausir á þann hátt, andlega eða
líkamlega, að stafað geti hætta
af þeim við læknisstörf eða þeir
fyrir þa'ð eru óhæfir eða Htt hæf-
ir til læknissitarfa, eða eru kunn-
ir að drykkjuskaparóreglu eða
eiturlyfjanotkun eða hafia kynt
sig að alvarlegu hirðuleysi eða
ódugnaði í störfum sínum“, Þeir
einir geti fengið lækn;:ngaleyfi,
sem kenmarar læknadeildar há-
skólans og landlæknir mæla me'ð,
en þeir megi ekki mæla tnieð
þeim, sem þeirn er kunnugt um
aÖ hafi þá óikosti, er nú voru
taldir.
Svo hlálega liefir til tekist, að
stjórn Læknafélags íslands hefir
óskað þess, að þa'ð ákvæ'ði ver'ði
feít úr frumvarpinu, að ekki megi
veita þeim læknisfróðum mönn-
um lækningaleyfi, sem kunnir eru
e’ð drykkjuskap, eiturlyfjanotkun
eðá alvarlegu hirðuleysi í störf-
um sínuni. „En meó því að hér
er meðal annars mn að ræða
hinn tíðasta löst lækna, drykkju-
skapinn, sém sennilega hefir gert
og er því miður enn líklegur til
að gera meiri skaðia en allir aðr-
ir lestir þeirra samanlag'ðir, þykir
ekki rétt að sleppa þesisu á-
kvæði,“ segir í greinargerð frum-
varpsins, „og er því ætla'ð að
verða hinum ungu mönnum
[læknisfræðinemum] til nokkurr-
ar áminningar og viðvörunar. í
danska frumvarpinu, sem um var
geti'ð, er tilsvarandi ákvæði, og
er ekki að sjá, að um það hafi
orðið neinn ágreiningur.“
Ef landlækmr telur, að maður,
sem fengið hefir lajkningaieyfi,
bafi síðar gerst brotlegur gegn
þeim ákvæðum, sem nú voru tal-
in að uppfylla verði til þess að
geta fengið lækningalieyfi, þá ska'
hann skýra heilbrig'ðisstjórninni
frá málavöxtum, en hún leiti síð-
an álits læknadeildar háskólans,
j og ef hún fielst á álit landlækniss
! þá má svifta umræddan lækni
1 lækningaleyfi. Nú bætir hann ráð
j sitt, og getur hann þá fiengið
I lækningaleyfi aftur, á sama hátt
I og þeir, sem fá það í öndverðu.
Ákveðið er í frumvarpinu, að j
sérhver læknir, sem stundar al- i
meniniar lækningar í 'kaupstað eða j
kauptúni og hefir lækningastofu, i
í því skyni, sé skyldur til, þótt
hann sé ekki embættislæknir, að
gegna aðkallandi sjúkravitjunum
í kaupstaðnum eða kauptúniniu,
hvenær sem eftir því er leitað,
nemia hann sé liindra'ður af öðr-
um meira aðkallandi læknisstörí-
um eð-a öðrum alvarlegum for-
föllum. Sé læknirinn í féliagsskap
um, að varðlæknir sé til taks í
hans stað, svo sem er um nætur-
lækni hér í Reykjavík og suninu-
dagslækni á sumrum, þá færist
skylda annara lækna, sem í fé-
lagsskap eru þar um, yfir á varð-
lækninni meðan hanin, er á verði,
enda sé vörðurinn fullnægjandi
að dómi landlæknis. Þó sé sér-
hverjum lækni, sem er heill heh.su
og ekki vaniær til þess fyrir elli
sakir, jafnan skylt að gegna kalli
í Sikyndilegum sjúkdóms- eða
hættu-tilfellum, ef honum er unt,
t. d. ef varðlækmir er þá að ann-
ast annan sjúklíhg, sem bann
getur ekki farið frá í snatri.
Ákvæðið um gegningarskyldu
annara lækna en héraðslækna,
þótt ekki sé um slys eða skyndi-
lega sjúkdóma að ræða, er sér-
staklega sett vegna Reykvíkinga,
því að þeim er ekki með skipun
embœítislœkmi trygð að lögum
svipuð læknishjálp og íbúum ann-
ara héraða. Þess vegna sé gegn-
ingarsikylda lögð á embættislausa
læknia, og er Læknafélag Islands
samþykt því ákvæ'ði.
Læknum sfcal skylt samkvæmt
frumvarpinu, að viðlag'ðii refs-
ingu, ef það sannast að frá því
er brugðið, að varast a'ð baka
sjúklingum sínum e'ðia aðstand-
endum þeirra óþarfan kostma'ð,
„svo sem me'ð óhóflegri lyfja-
rxotkun, óþörfum vitjunium eða
aðgerðum, ónauðsynlegri aðsto'ó
o. s. frv.“
Læknum eru samkvæimt frumv.
bannaðar iskrumauglýsingar um
starf sitt, svo og margendurteknr
ar auglýsingar um starfsemi sína,
þótt skrumlausar séu, Nær það á-
kvæði einnig til þeirra, sem hafa
takmarkað lækningaleyfi, svo
sem tannlækna og nuddaria, svo
og til ljósmæðra og annara til-
svarandi heilbrigðisstarfsmianna.
„Til þessa höfum við verið að
mestu lausir við töfralyfjaauglýs-
ingar, sem er mikið fargan úti í
löndum og mjö-g afvegaleiöandi
fyrir almenning. Á allra síðustu
tímum hafa þær þó sk'Otið upp
höfðinu, og væri vel, ef hægt væri
að stöðva þann ófagnaö," segir í
líerkiiyiDf Slgloílarðar
tekur ðkveðna afstoðn geon skemðarbrðltt
sprenBingakommAnista m segir slg m MVerk-
líðssambandt fiorðariantts'*. VerkamannafélaBið
á Slgliifirðl er
AlbfðDsambanfli
I fyrrakvöld var haldinn fund-
ur í Verkamannafélagi Siglu-
fjarðar, Var fundurinn haldinn í
Bíói-húsinu, otg var það næstum
alveg fult. Hefir aldrei verið hiald-
inn eins fjölmennur fundur í
verkamiannafélagiínu.
Aðalumræðuefni fundarins var
kaupgjaldsmálið. Eftir miklar u;m-
ræður var samþykí, að verka-
kaup skyldi vera að miestu ó-
breytt frá því, sem verið hefir:
Kr. 1,25 á klukkustund í dag-
vinnu, kr. 1,80 á klst. í eftirvinnu,
kr. 3,00 í helgidagavinnu. Siam-
þyikt var enn fremur að mániaðar-
kaup vökumanna á sildarstöðv-
um skyldi vera 400 kr. og í þnó-
arvinnu síldarbræðslunnar 370 kr.
og 10 o/o viöbót í eftirvinnu, er hið
síðara breyiing frá því, sem áður
var og hækkun.
Að loknum umræðutm um kaup-
gjaldsmálin var rætt uim Verk-
lýðssamband Norðurlands, sem
greinargerð frumvarpsins. Til þess
að þeim árangri verði náð og
fólk verði ekki gint með skrum-
auglýsingum um lyf eða lækn-
ingaáhöld, er svo ákveðið í frv.,
að hvers konar auglýsingar um
lyf eða lækningaáhöld skuli bann-
aðar vera hér á landi, einnig
læknum og lyfsölum. netna í þeim
blöðum eðia tímaritum, sem lækn-
ar gefa út eingöngu fyrir lækna,
eða auglýsingarniar eru eingöngu
sendar læknum. Sömuleiðis séu
bannaðar auglýsingar um lækn-
ingakraft drykkja eða matvæla,
nautnalyfja o. s. frv. Einnig séu
bannaðar skrumauglýsingar um
sjúkrahús eða aðrar heilbrigðis-
stofnanir,
Hvérs konar skottulækniingar
skulu vera banmaðar hér á landi.
Nær það bæði til þeirra, sem
efckert lækni'ngaleyfi hafa, ef þeir
þykjast vera læknar, ráðleggja
mönnum eða afhenda þeiim lyf,
sem lyfsialar mega ekki selja ár
lyfseðils, o, s. frv., og sama gildir,
ef læknir með takmörkuðu
lækningaleyfi istundar aðrar
lækningar en honum er
heimilt, svo sem ef maður, sem
er eingöngu tannlæknir, gefur sig
við öðrum læknisstörfum eðia t. d.
nuddiarar eða ljósmæður taka að
sér svæfingar eða einhver önn-
ur slík læknisstörf, sem þau hafa
ekki beimild né lærdóm til. Það
teljist einnig til sfcottulækninga,
ef læknir leikur sérfræ'ðing í
þeirri gnein, sem hann er ekki
sérfræðingur í. Það skulu og
sfcottulæknxngar teljast, ef svo
eitt af ðflngD3tn félognm í
íslands.
stofnað var fyrir nolíkrum ár-
um, en er nú ekki til nema að
nafni til. Samþykti fundurinn að
verkamanniafélagi'ð segði sig úr
því tafarlaust, og var sú sam-
þýkt gerð með yfirgnæfandi meiri
hluta. En í þessu sambandi, ef
samband skyldi kalla, hafa
kommúnistar ráðin, Sagði tíðindia-
maður blaðsins, að verkarnannaíé-
lagið hefði ekki viljað taka þátt
í útgáfu sprengingkommúnista-
blaða, sem stjórn þessa sambands1
styður, og því fremux, þar sem
sambandið hafi undanfarið ekki
verið nema stjórnin, enda hafi
hún heldur ekki hlýtt lögum í
ákyörðunum Alþýðusambands Is—
lands.
Verkamannafélag Sigluf jarðar
hefir eflst mjög síðan sperng-
ingamenn mistu þar öll tök, og
er það nú eitt af styrkustu fé-
lögunum i Alþýðusambandinu.
reynist, að nokkur læknir, eða
sá, sem lækninigaleyfi hefir, ráð-
leggur eða ávísar eða selur mönn-
um lyf í þýðinigarlausu óhófi eða
að eins til þesis að auðga sjálfan
sig, eða ef hann ráðleggur mönn-
um eða framkvæmir að ástæðu-
lausu, nema þá sjálfuan sér til
ávinnings, laaknisiaðgerð, annað-
hvort við sjúkdómi, sem aðgerðin
getur bersýnilega ekki átt viö,,
eða við sjúkdómi, sem engin á-
stæðia er til að géra ráð fyrir,
að viðkomandi sé haldinn af, eða
ef hiann ávísar til sölu eða selurr
lyf undir því yfirskyni, að þau;
eigi að fara til lækninga, en vit-
andi, að þau verði notuð í öðm
skyni, svo sem til nautnar eða'
til útsölu í hiagnaðiarskyni, eba ef.
hann lætur frá sér vottorð eða:
umsögn til þess stílaða að gylla
í verzluniarskyni lyf, lækningaá-i
höld eða matvæli, dryikki, nautna-
lyf eða annað, svo að ætla inegi^
að fólk fyrir það fái skakkar
hugmyndir um gildi lyfjaima,
lækningaáhaldanna, matvælannai.
o. s. frv.
Smærri brot gegn ákvæðum.
þeim, er nú hafa verið talin, varði
sektum, og séu brotin ítreknð,
geta þær orðið alt að 10 þús*
kr., en svifting læknisleyfis liggi
við Mnum stærrí brotum, og sé'
brotið þess eðlis, að það hafi
valdið líftjóni eða varanleguí
heilsutjóni eða það hafi víðtæk-
ar hættulegar afleiðingar fyrir
þjóðfélagið, eða sérstaklega sé
líklegt að svo geti orð-ið, geti það
varðað fangelsi, og skuli svo;
i