Alþýðublaðið - 02.03.1932, Blaðsíða 2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Fyrirspmlr AiþPoíiottspiQgisainð
VandræðasTor ráðherra.
Héðinn Valdimarsson beiridi á
Dansklr vinnokanpend r
síða Safi klnt i lannadeDn.
ialþingi x gær fyrirspurn til stjórri-
arinnar um, hvort ekki sé ætlun
hennar að leggja fyrir fxingi'ð frv.
um neinar - bjargiarTáðistafainir
vegna kreppunnar e'ða hvort
stjórnin ætli ekki að iáta sig neinu
skifta hvert verður hiutiskifti ís-
lenzkrar alþýðu eða hvernig henni
takist að komiast út úr kreppunni.
Alment hefðu menn pó búist við,
að bjargráð til að draga úr af-
leiðingum kreppunnar og stjórn-
arskrármálið hlytu að verða aðal-
málin á pessu þingi.
Ásgeir ráðherra kvaðst að eins
svara fyrir siig. Taldi hann fram
„kreppufrumvörp“ sín: „gætilegt"
fjárlagafrumvarp og frv. um bif-
reiðaskatt og framlengingu verð-
tolls og gengisviðauka. Fleiri
„tekjuaukafrumvörp" væru á leiö-
inni. — Bjargráð hans voru sem
sé niðurskurða rfjárlög og aukn-
ing tollahyrðarinnar á ailþýð-
unni(!). — Að öðru leyti vis-
aði Ásgeir fyrirspurninnti • til
T ryggva atvinnumálaráðherra,
sean ekki var viðstaddur.
Haraldur Guðmundsson benti á,
að stjórnarfrumvörp þau, er Ás-
geir taldi fram, stefua að því að
auka á vtandræðin, sem af krepp-
unni stafa, en draga alls ekki úr
léiðingum hennar. Við það að
draga úr opinberri vinnu vex at-
vinnuleysiið. Við hækkun talla vex
dýrtíðdn. Ekki er það heldur t. d.
að létta undir með síldarútvegin-
um, að stjórnin befir afnumið
einkasöluna o.g það án þess að
hún geri tillögur um neitt silíkt
ÍSkipulag í hennar stað. Hún befir
engar tillögur gert um hjargar-
ráðistafanir fyrir vefkafólkið, ekki
heldur fyrir smáhátaútvegsmenn.
Bændastjórnin hefir jafnvel ékki
komið fram með neinar bjargar-
ráðstafanir, sem smábændur geti
notfært sér á þessum krepputím-
urn. Nú sé þó komi'ð fram á þriðju
viku þingsins. Alþýðuflokksfull-
trúarnir hafi beðið átekta, eftir
þær viðtökur, sem bjargráða-
frumvarp þeirra fékk á síðasta
þingi, til þess að sjá, hvort stjórn-
Ása Clausen
fegurðardrotning
Evrópu.
Sá siður er nú kominn á i
mörgum löndum, að árlega eru
kosnar fegurðardrotningar, ein
fyrir hvert land, er síðan keppa
innbyrðis. Nýlega er búið að
kjósa íegurðardrotningu fyrir
þetta ár fyrir Evrópu, og var
það fegurðardrotning Danmierkur,
er hlaut tignina. En það er 17
in, sem hefix1 meiri hluta í anniari
þirigdeildinni í sínum flokki, ætli
ekkert bjargráðafnimtvarp að hera
fram. Nú styttist óðum sá tími,
sem þingmenn geti borið frum-
vörp fram án þ-ess að þurfa að
Leita samþyiíkis þinigdeildar þar
til [svo er þegar fjórar vikur
eru af þingij, og sé því ekki hægt
að bíða eftir því lengi úr þessu,
hvort stjórnin ætli nokkuö fram
að flytja, er til bjiargráða horfi.
Ásgeir kvað framleiðslukostn-
aðintn verðia að lækka, en vöru-
verðið að hækka. Það væru bjarg-
ráð gegn kreppunni. Nánar aö-
spurður kannaðist hann við, að
mteðal anntars „framleiðslukóstn-
aðar“ ætti hann við að kaupið
þurfi að lækka.
Haraldur sýndi fram á, að orð
Ástgieirs væru algert öfugmæli. Or-
sök hei'mskreppunnar sé, að kaup-
ið er of lágt í hlutfalli við vöru-
verðið. Vörur hrúgast upp á
markaðmum, en kaupgetu almenn-
ings bnestur,
Þá hélt Ásgeir því fram, að ekki
hefði þurft á að halda nema mjög
litlum hluta af þeim 300 þúsund
kr., sem stjórninni var heimilað
á síðasta þingi að verja til at-
vinnubóta. — Haraldur sýndi fram
á, að slíkt er hin mesta fjarstæ'ða.
Brigðmælgi stjórnarininar sé um
að kenna, hve litlu af fénu hafj
verið varið til atvinnubóta. Þótt
Tr. Þ. hefði lýst yfir því á sumar-
þinginu, að sveita- og bæja-sjóð-
um rnyndi verða hjálpað með láni
úr Bjargráðasjóði til þesis að
leggjá fram atvinnubótafé á nióti
ríkxstillaginu, þá hafi nær elik-
ert lán fengist úr þeiim sjóði. Og
um úthlutun af atvinnubótastyrkn-
um hefði stjórnin veitt þau syör
frarn til áramóta, að reglugerðin
væri ósamin og því væri hann
ekki til reiðu.
Ætlar stjórnin ekkert að gera til
þess að draga úr vandræðum al-
þýðunnar? Á alþýðan að fá steina
fyrir brauð, aukið atvinnuleysi o,g
aukna skatta í stað bjargráða?
eða 18 ára gömiul stúlfca, að nafni
Ása Clausen. Stúlka þessi er af
íslenzkum ættum, og mun vera
þremienningur (eða að 3ja og 4ða)
við þá Clausiensbræður, enda hefir
þetta Ásu-nafn um hríð haldist í
ættinni og heitir systir þeirra
bræðra Ása.
Ása Clausien fegurðiardrotning
er dóttir Hinriks Clausens söng-
sveitarstjóra í Kaupmannahöfn.
Það er einkennilega sterkur ætt-
arsvipur hjá þessu Clausens fólki,
því sagt er, að þessi nýja fegurð-
ardrottning Evrópu sé mjög svip-
uð Þorkéli Clausen,
Um langt skei'ð hafa staðið yfir
samningaumleitanir millii fuiltrúa
danskra verkamanna (þar með
taldir iðnaðarmenn) o.g fulltrúa
vinnukaupenda. Stóð svo mjög
lengi, að ekki leit út fyrir nestt
samkomulag, og höf'ðu vinnu-
kaupendur iýst yfir, að þeir
myndu loka verksmiðjum sínum
og vinnustöðum frá miðjum fe-
brúar og reka verkamenn heim til
síp, ef fulltrúar þeirra hefðu ekki
fyrir þann tíma gengið að kröfum
vininukaupenda, en þær voru
þessar:
Laimin lœkki í öllum icmgrein-
um um 20%.
Vísitalan sé látin ráda um tit-
'reikning á vinnulaimum.
Sctmningar séu gerdir til
priggja ám.
Fulltrúar verkamanna vildu alls
’ ekki ganga að neinurn af þessum
kröfuliðum og kröfðust þess sem
hins minsta, að laun yrðu hin
söinu framvegis og verið hefir og
samningar yrðu gerðir til eins
árs að einsi.
Þegar þessar kröfur vinnukaup-
enda hirtust í biöðunum og urðu
almenningi kunnar, snérist al-
mienningsáliitið algerlega giegn
þeim. Stauning forsætisráðherra
kvað þessa bardagaaðferð vihinu-
kaupenda „eitt af því allra vit-
lausasta, sem komið hefði fyrir
í dönsku þjóðlífi síðustu árin".
Birck, prófessor í þjóðmegunar-
fræði við Kaupmannahafnarhá-
skóla, hélt því frami, að það væri
að eins lítill hluti vinsnukaup-
enda, sem hefði þvingað með
afli auðimiagns meiri hluta s;am-
taka vinnukaupendanna til að
samþykkja þessiar kröfur. Kvað
hann þar hafa unnið mest að
Burmieister & Wain, sem .flestir
kannast við.
Borgaraleg blöð, eins og t. d.
Politikeri, snérust með hörðum
orðuim' gegn vinnukaup'endum, og
almenningsálitið fordæmdi fram-
ferði þeirra mjög, eins og raun-
ar að framan getur.
Vierkalýðurinn stóð sem þétt-
skipuð, einhuga fylking að baki
fulltrúum sínum, og vildi hvergi
vikja frá þeim ákvörðunum, sem
hann hafði falið þeim að bera
fram.
Leit því svo út lengi vel, að
til stórfelds launastríðs myndi
Leiða og að vinnukaupendurnir
myndu kasta um 100 þúsund
verkamönnum út í atvinnulieysi.
En loks gáfust vinnukaupendur
upp, og það svo gersamlega, að
þeir véku frá öllum kröfum sín-
um, og sigruðu verkamenn þainn-
ig algerlega.
Islenzkir aí’vinnurekendur krefj-
ast nú 15—5-20 °/o launaiækkunar
hjá verkalýðnum til sjós og lands,.
og BúnaðarféLagið tekur eno
dýpra í árinni með ofsókn sinni
á hendur verkafóLkinu. — ís-f
Lenzkur verkalýður á enn verra:
með að taka á móti kauplækk-f
unum en danskur verkalýður. Al-
menningur í Danmörku snérist al-
gerlega á móti vinnukaupenduiu
og hinum ósaningjörnu kröfum
þeirra.
Hvernig snýst almenningsálitið
íslenzka?
Mun það ekki snúast gegn
þeim, er ætla að lækka laun
þeirra lægst launuðu og hafa nú
þegar gert hundruð sjómannia og:
verkamanna atvinnulausa með-
togarastöðvumnni ?
Mun það ekki snúast gegn
Kveldúlfi og AlLiance, seim ern
að reyna að kúga smærri at-
vinnurekendur til stríðs gegn
sjómönnum, verkamöinnum og
verkakonum ?
Annað er ólífclegt.
S. K.
(Sprenginga Isommranistar)
í „Verklýðsblaðlnu“, sem kon?
í gær, hefir Brynjólfur Bjaima-
son sprenginga-kommúnisti mak-
að út tvær síður með grein gegn>
því, að Otvegsbankanum sé gert
jafn hátt undir höfði og Búna'ð-
arbankanum, oig ríkið taki áhyrgð
á innstæðufé í bankamnn. .
Þetta kemur mörgum kynlega;
fyrir, þar eð Brynjólfur og félagax
hans héldu því fram þegar Isiands-
banki varð gjaldþrota, að ríkið
ætti að taka ábyrgð á innstæ'öu-
fé bankans, sem allir vissu þó að
var ad nokkm ieyti tapad. Og
enn kynlegar mun mörgum komaj
mokstur Brynjólfs fyrir í blaði
hans í gær, þegar þeir mininast
þess, að hann fyrir skömmu hélt
því frarn í blaðinu, iað ríkið œtti
að greiða sparifjáreigenclum
gengisuppbót sem suciraði pví, e/i
krónan hefði fcdlið!
Samræmið er samia hér hjú
Brynjólfi og vanalega hjá þeim
sprengingakommúnistum. Og ö'ðrut
vísii getur það ekki orðið hjá
þeim, sem, eins og þessir menn.
á hverjum tíma halda fram því,.
sem þiedr halda að sé bezta ráðið!
til þess að gera forgöngumenn
Alþýðuflokksins tortryggilega, og ■
gera engan greiniaimun á sönn,u.
og lognu,
Föstuguðspfónusta verðuir í frí-i
kirkjunni í Hafnarfirði í kvöld.
kl. 8V2. Jón Auðuns.