Morgunblaðið - 10.12.1986, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. DESEMBER 1986
Tveir fundir í sameinuðu þingi í gær:
Ekki unnt aðtaka
neitt mál fyrir
Utandagskrárumræður um sölu Borgarspítalans á fimmtudaginn?
EKKI reyndist unnt að taka neitt mál fyrir á Alþingi í gær vegna
þess hve margir þingmenn og ráðherrar voru _ fjarverandi. Tveir
fundir höfðu verið boðaðir i sameinuðu þingi. Á hinum fyrri, sem
hófst kl. 15:00, voru tíu mál á dagskrá, og á hinum siðari, sem hófst
er fyrri fundinum lauk, voru níu mál á dagskrá.
í upphafí fyrra fundarins kvaddi væri að gerast hið fyrsta.
Svavar Gestsson (Abl.-Rvk.) sér
hljóðs um þingsköp. Hann vakti
athygli á því, að ekki fengist svar
við fyrirspurn hans um kaup nkis-
ins á Borgarspítalanum, þótt hún
væri á dagskrá fundarins, þar sem
heilbrigðisráðherra hefði boðað for-
föll. Þingmaðurinn sagði, að
pukrast hefði verið með sölu spítal-
ans og þótt fyrir lægi samnings-
uppkast milli ríkisins og Reykjavík-
urborgar hefði forstjóri
Borgarspítalans ekki fengið að sjá
það. Hann spurði, hvort Sjálfstæðis-
flokkurinn ætlaði að knýja ríkið til
þess að kaupa eina 10 spítala á
næstu dögum. „Er þetta valddreif-
ingarstefna Sjálfstæðisflokksins?"
spurði hann.
Svavar Gestsson taldi nauðsyn-
legt, að Alþingi ræddi sölu Borg-
arspítalans áður en fjárlög væru
afgreidd og óskaði eftir því, að for-
seti sameinaðs þings sæi til þess
að svar við fyrirspuminni kæmi
fram í næsta fyrirspumartíma eftir
viku.
Karvel Pálmason (A.-Vf.) taldi
of seint að ræða málið næsta
þriðjudag því þá væri aðeins eft-
ir 3. umræða fjáriaga. Kvað hann
það lágmarkskröfu, að þingið
fengi vitneskju um það sem hér
Guðrún Agnarsdóttir (Kl.-
Rvk.) sagðist vilja ítreka beiðni um
umræður um málið hið fyrsta. Ef-
nið varðaði stefnubreytingu í
heilbrigðismálum, sem kæmi á
óvart, þar sem allir hefðu talið að
það væri stefna Sjálfstæðisflokks-
ins að selja ríkisfyrirtæki en ekki
að auka báknið.
Þorvaldur Garðar Kristjáns-
son, forseti sameinaðs þings,
sagði, að ákveðið hefði verið að
fresta 2. umræðu um fjárlög til
föstudags og því myndi væntanlega
gefast tími til þess á fímmtudaginn
að ræða málefni Borgarspítalans.
Að umræðum þessum loknum
kvöddu þeir Hjörleifur Guttorms-
son (Abl.-Al.) og Svavar Gestsson
(Abl.-Rvk.) sér hljóðs um þingsköp
til að ræða tafír sem hafa orðið á
skriflegum svörum við nokkrum
fyrirspumum. Að því búnu upplýsti
forseti, að ekki yrði unnt að taka
á dagskrá neina þeirra tíu fyrir-
spuma sem fyrir fundinum lægi,
þareð ýmist væm ráðherrar eða
fyrirspyrjendur ijarverandi. Hann
sleit síðan fundi og setti annan fund
í sameinuðu þingi, þar sem níu þing-
sályktanir vom á dagskrá.
Þegar ganga átti til dagskrár
síðari fundarins kom í ljós, að flutn-
ingsmenn tillagnanna vom ekki
viðstaddir og því ekki unnt að taka
þær fyrir. Hjörleifur Guttormsson
(Abl.-Al.) bað þá um orðið til að
tala um þingsköp og lét í ljós
hneykslun á þeirri stöðu sem upp
væri komin. Páll Pétursson (F.-
Nv.) sagði, að eðileg skýring væri
á fjarveru margra þingmanna og
ráðherra og vísaði til opinberrar
útfarar Emils Jónssonar, fyrrver-
andi forsætisráðherra. Sagði hann,
að fjarvera manna stafaði því
hvorki af hyskni né trassaskap.
Matthías Bjarnason, viðskipta-
ráðherra, kvaðst vilja vekja athygli
á því, að þrír ráðherrar væra í þing-
inu og sagði að menn mættu ekki
láta eins og enginn ráðherra væri
viðstaddur. Hann kvaðst hafa verið
reiðubúinn til að svara fyrirspum á
fyrri fundi sameinaðs þings, en fyr-
irspyijandi hefði ekki mætt. Benti
ráðherrann á, að þrátt fyrir fjarvera
flutningsmanna þingsályktunartil-
lagnanna mætti ganga til atkvæða
um fimm mál á dagskránni.
Þorvaldur Garðar Kristjáns-
son, forseti sameinaðs þings,
ávítaði ráðherrann fyrir orð hans.
Hann sagði, að það væri fullkom-
lega ástæðulaust að benda forseta
á að hægt væri að ganga til at-
kvæða um mál. Forseta væri ljóst
hvenær ganga ætti til atkvæða og
hvenær ekki. Hann tók síðan undir
þá skýringu á fjarveru margra þing-
manna, að opinber útför hefði farið
fram. Við svo búið sleit hann fundi
og var klukkan þá 15:35. Fundimar
höfðu staðið í rúman hálftíma.
IlMM!
Mannréttindi forsenda varanlegs friðar:
Brot á mannréttindaákvæðum
Helsinki-sáttmálans fordæmd
Tillaga átján þingmanna Sjálfstæðisflokks
„ALÞINGI ályktar að fordæma brot á mannréttindaákvæðum Hels-
inki-sáttmálans og felur ríkisstjórninni að vinna að því að mannrétt-
indamál fái aukið vægi á þriðja framhaldsfundi ráðstefnunnar um
öryggi og samvinnu í Evrópu, sem nú stendur yfir í Vín, og einnig
á sérfræðingafundum eða öðrum framhaldsfundum ráðstefnunnar
sem ákveðnir verða í Vín“.
Halldór
enekki
Matthías
SVAR á Alþingi um útflutning
K. Jónssonar & Co. hf. á Akurda-
eyri var frá Halldóri Ásgrímsml-
issyni, sjvarútvegsráðherra, en
ekki Matthíasi Bjarnasyni eins
og missagt var á þingsíðu Morg-
unblaðsins í gær. Hlutaðeigendur
eru beðnir velvirðingar.
Friðrik Sophusson (S.-Rvk.) er
fyrsti flutningsmaður framan-
greindrar tillögu til þingsályktunar,
sem lögð var fram á Alþingi í gær.
Meðflutningsmenn era sautján aðrir
þingmenn úr Sjálfstæðisflokki. í
greinargerð er vitnað til Helsikni-
sáttmálans, sem gerður var fyrir
11 árum. Sáttmálinn var gerður til
þess annarsvegar að draga úr
spennu milli austurs og vestur en
hinsvegar til að styrkja viðurkenn-
ingu og virðingu á mannréttindum
almennt sem forsendu varanlegs
friðar.
í greinargerð er og vitnað til
framhaldsfunda ráðstefnu um ör-
yggi og samvinnu í Evrópu (RÖSE),
sem haldnir vóra í Belgrad
(1977-8), Madríd (1980-83) og Vín
(standa nú yfir). Vitnað er til ræðu
Matthíasar Á. Mathiesen, utanríkis-
ráðherra, á Vínarráðstefnunni 6.
nóvember sl., þar sem hann sagði
m.a.:
„Við skulum líta ögn nánar á
stöðu mannréttindamála í sumum
ríkjanna. Andófsmenn þurfa að
þola harðræði í þrælkunarbúðum
eða á geðsjúkrahúsum, sem notuð
era í þágu pólitískra markmiða. í
hvert skipti sem slíkum aðgerðum
er mótmælt er skírskotað til „full-
réttis". Þá era það talin innanríkis-
mál þegar einstaklingar vilja flytja
úr landi en fá það ekki. I augum
íslendinga era þetta dæmi um
mannréttindabrot og mannréttindi
eiga sér engin landamæri. Orð fá
ekki brúað þetta hyldýpi, þar megna
verkin ein að skapa aukið traust....
í þessum efnum kristallast munur-
inn á opnum samfélögum Vestur-
landa og lokuðum safélögum
Austur-Evrópu“.
Stuttar
þingfréttir
Skyldumat ferskfisks af-
numið
Fram hefur verið lagt stjómar-
framvarp sem kveður á um að
skyldumat á ferskum físki verði af-
numið. Þess í stað verði tekið upp
gæðamat á ferskfíski í höndum við-
skiptaaðila, seljenda og kaupenda.
Landkynning að loknum
leiðtogafundi
Dávíð Aðalsteinsson og fleiri þing-
menn Framsóknarflokks flytja
þingsályktunartillögu til áskorunar á
ríkisstjómina um sérstakt kynning-
arátak erlendis á íslenzkri vöru,
þjónustu og ferðamálum í því skyni
að nýta þann byr sem íslendingar
fengu í fréttaljósi leiðtogafundarins.
Framtíðarskipan kenn-
aramenntunar
Hjörleifur Guttormsson og fleiri þing-
menn Alþýðubandalags flytja tillögu,
þessefnis, að ríkisstjómin láti endur-
skoða inntak og skipan kennara-
menntunar fyrir grannskóla- og
framhaldsskólastig. Sett verði á fót
nefnd á vegum menntamálaráðuneyt-
is með fulltrúum frá samtökum
kennara og stofnunum sem annast
kennaramenntun.
Fiskeldi búgrein hjá
bændum
Davíð Aðalsteinsson og fleiri þing-
menn Framsóknarflokks flytja til-
lögu, þessefnis, „að fela ríkisstjóm-
inni að láta vinna að því ötullega að
fiskeldi geti orðið búgrein á þeim jörð-
um sem hafa til þess náttúraleg
skilyrði".
Verðsveiflur í ioðdýra-
rækt
Davíð Aðalsteinsson er einnig fyrsti
flutningsmaður að tillögu um trygg-
ingarsjóð loðdýraræktar gegn verð-
sveiflum. Tillagan kveður á um
nefndarskipan til þess að kanna með
„hvaða hætti megi bezt tryggja hag
loðdýrabænda gegn verðsveiflum á
loðskinnamörkuðum.
Menntastofnun á sviði
matvælaiðnaðar
Sami þingmaður er fyrsti flutn-
ingsmaður að áskorunartillögu á
ríkisstjómina um að hafa „forgöngu
um að nú þegar verði komið á fót
menntastofnun sem veiti fræðslu á
sem flestum sviðum matvælaiðnaðar,
hótel-, veitinga- og almennrar ferða-
mannaþjónustu".
Álafosskórinn
Reykjum.
FRÉTTARITARI brá sér nýlega á
í Mosfellssveit
æfíngu hjá „Álafosskómum" til öfl-
unar frétta af starfseminni. Þar
reyndist allt vera í fullum gangi og
æft af kappi fyrir jólatónleika.
Álafosskórinn er nú að hefja
sjötta starfsárið og eru félagar í
honum starfsfólk Álafoss, um flöra-
tíu manns, konur og karlar. Stjóm-
andi kórsins er Páll Helgason og
hefír hann verið það frá upphafí.
Páll er frá Akureyri og stundaði
allnokkuð dægurmúsík í sinni
heimabyggð og var í hljómsveitum
er spiluðu fyrir dansi.
Eftir að Páll kom að Álafossi
stundaði hann nám í Tónlistarskól-
anum að Brúarlandi og var jafn-
framt söngmaður í Karlakómum
Stefni í Kjósarsýslu. Þar sá hann
einnig um píanóundirleik og radd-
setningu við góðan orðstír.
Hann hefur nú snúið sér ein-
göngu að þessum „vinnustaðakór"
sem er fremur sjaldgæft fyrirbæri
hér á landi en hinsvegar mjög al-
gengt í ýmsum iðnaðarlöndum í
Evrópu en þó einkum I Ameríku.
Kórinn hefír sungið mikið við
ýmis tækifæri innanlands en einnig
erlendis. Þessar ferðir eru þá eink-
um í því fólgnar að heimsækja
umboðsaðila verksmiðjunnar svo
sem í Finnalndi, Þýskalandi og stór
ferð var farin til Rússlands en svo
síðast í sumar til Ameríku. Móttök-
ur hafa allstaðar verið feikna góðar,
einkum í Rússlandi og þó sérstak-
lega vel var þeim tekið í Ámeríku.
Ameríkuferðin var mjög vel
heppnuð eins og áður segir og var
farið þann 12. júlí í sumar og hald-
ið til Washington D.C. Þar stóð
íslendingafélagið fyrir móttöku
undir forystu Guðrúnar Martyny
og fleiri félagsmanna sem hlýddu
á söngskemmtun í borginni.
Þá var haldið til Coldwater Sea-
food Co. í Cabridge í Maryland. Þar
tók Pétur Pétursson við hópnum
og lýsti því helsta sem fyrir augu
bar ásamt sögu og þróun þessa
fyrirtækis íslendinga. Veitingar
vora ekki skomar við nögl og boðið
uppá framieiðslu verksmiðjunnar
ásamt 400 manns af starfsfólki
fyrirtækisins. Söngstjórinn leikur
undir á píanó í sumum lögunum en
einnig eru með 3 aðrir hljómlistar-
menn sem leika með ef því er að
skipta.
Hljómsveitin innleiddi skemmt-
unina án kórsins með léttri sveiflu
en síðan söng kórinn við feikna
góðar undirtektir og með þeim
hætti sem ungt fólk í Bandaríkjun-
um tjáir fögnuð sinn. Einsöngvari
með kórnum var að þessu sinni
Helgi Einarsson bassi. Var það mál
manna að aðrar eins viðtökur hefði
kórinn aldrei fengið fyrr. Um kvöld-
ið var boðið til veislu með íslending-
um og fleiri gestum og var þá
einnig tekið lagið en samkoman
stóð fram á nótt. Daginn éftir var
haldið til Princeton en svo sem
kunnugt er er þetta nafnkenndur
háskólabær en þar sá um allt hr.
Stephan Howard, stjómandi
drengjakórsins „American Boycho-
ir“, sem heimsótti ísland fyrir
nokkram áram. Þama var sungið
þrisvar sinnum: fyrst fyrir stúd-
enta, síðan í kaffísal en að lokum
í tilraunastöð sem heitir „Fusion
Energy Lab.“, bæði innan húss og
utan við alveg feikilega góðar und-
irtektir, svo af varð umferðarteppa
á götunni.
Þá var fyrirtækið Robert Landau
heimsótt en það hefír í mörg ár
sérhæft sig í sölu á íslenskum ullar-
vörum af ýmsu tagi. Eigandinn, hr.
Landau, er kunnur maður í heima-
byggð sinni og þekktur íslandsvin-
ur. Hr. Landau var mjög ánægður
með komu kórsins og frammistöðu
hans við þetta tækifæri. Einnig og
ekki síður heppnaðist vel tískusýn-
ing kórfélaga þama eins og annars
staðar, enda förin að hluta farin til
þess að kynna íslenska framleiðslu.
Að lokum var haldið til New
York en þar sá íslendingafélagið
um allar móttökur og þær ekki af
verri endanum. Söngskemmtun var
haldin í góðum sal á hóteli á Man-
hattan. Var þar saman kominn
mikill flöldi gesta, aðallega landar,
makar og gestir þeirra. Þessum
móttökum þarf vart að lýsa enda
era íslendingar í New York margir
ogþjóðhollir af dvöl sinni í stórborg-
inni. Þessi skemmtun var frábær
og endaði svo með dansleik að góð-
um íslenskum sið. Jóhann Scheving
sá um allar móttökur með miklum
glæsibrag.
Eftir heimkomuna söng kórinn
þetta prógramm inná plötu sem nú
er kominn á markað en tónlistin
er þama með sérstökum hætti í
léttum dúr með sveiflu, enda leikið
undir af þeim Hans þór Jenssyni
sax, Áma Scheving Alto, Ómari
Axelssyni bassa, Guðjóni Inga Sig.,
trommur og stjómandanum á
píanó. Plata þessi er nokkuð sér-
stæð en selst vel enda þykir
mörgum útsetningar söngstjórans
mjög nýstárlegar.
Þessi félagsskapur stendur nú
þegar á traustum granni og þar er
enginn skortur á söngfólki. Starf-
semin hefír mikla þýðingu fyrir
rekstur og auglýsingu í verksmiðj-
unni og þjóðhagslega skal þetta
ekki vanmetið. Formaður kórsins
er Guðrún Sigurðardóttir.
í þessum mánuði áformar kórinn
ýmiskonar uppákomur; t.d. þann
6. desember var sala á fatnaði og
plötunni á Lækjartorgi. Þann 11.
desember sungið í Sjálfsbjargar-
húsinu en þann 13. desember verður
farin sölu- og söngferð um
Reykjavík, t.d. Álafossbúðina,
Nýjabæ, Kaupstað, Miklagarð og
víðar ef tíminn leyfir. Vilja forráða-
menn kórsins með þessu lífga uppá
tilstandið í jólaösinni. _ JMG