Morgunblaðið - 08.01.1987, Síða 35

Morgunblaðið - 08.01.1987, Síða 35
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. JANUAR 1987 35 Stjörnu- speki Umsjón: Gunnlaugur Guðmundsson Gagnrýni Flestar opinberar persónur á íslandi verða regiulega fyrir gagnrýni á einn eða annan hátt, í fjölmiðlum eg víðar. Gagnrýni á opinberar persón- ur er viðtekin og flestir taka henni hugsunarlaust, sem væri hún sjálfsögð og óum- breytanleg. Undirritaður telur gagnrýni geta verið uppbyggi- lega og þroskandi, sé henni beitt af jákvæðum hvötum. Neikvæðar fylgjur geta hins vegar verið hættulegar. Eða eins og segir í ímyndaðri goða- fræði: „Guðinn Gagnrýni á sér fimm fylgjur: Aðhald, Réttlæt- iskennd, Framfaraþörf, Öfund og Hatur." Þær tvær síðast- nefndu eiga síðan að vinum, illt umtal, baktal og rógburð. Fjölmiðlabylting í dag, í miðri fjölmiðlabyltingu og flóðbylgju tjáningar, er sér- staklega mikilvægt að við þekkjum fylgifiska ganrýninn- ar. Siðferði Mig langar að skoða gagnrýni nánar. Fyrsta spumingin er: Hvað liggur að baki gagnrýni sem- birtist í persónulegum árásum á einstaklinga? Stund- um viljum við sjá réttlæti fullnægt, við teljum okkur vita að viðkomandi hafi eitthvað óhreint í pokahominu. Við ráðumst á einhvem einstakl- ing vegna þess að við teljum hann standa í vegi fyrir fram- fömm, við viljum veita aðhald o.s.frv. Þetta er í lagi, ef við gætum þess að vera málefna- leg og sanngjöm. Það vill hins vegar oft gleymast og gagn- lýni verður að sofandi vana. Blóraböggull Það sem einnig vill gleymast er að oft liggur persónuleg óánægja að baki árásum á einstaklinga. Og síðan gleypir fólk við slíkum árásum vegna þess að það finnur hljómgrunn í eigin sál. Við þekkjum öll að þegar við erum þreytt, eða t.d. hrúga af ógreiddum reikn- ingum liggur á borðinu fyrir framan okkur, verðum við oft á tíðum geðvond. Við verðum reið yfir vandamálum sem virðast eilíf. Við lítum þá oft í kringum oíckur og leitum að syndasel fyrir vanmáttuga reiði okkar. Oft sjáum við drasl eftir bömin á gólfinu eða við lítum í dagblað og sjáum mynd af auðkýfingum ganga glottandi af fundi hjá Seðla- bankastjóra. Og við höfum fundið blóraböggul. Það er helv. eilífa draslið og hávaðinn í kringum okkur sem gerir okkur þreytt. Og við öskrum. Það er auðkýfingnum að kenna að við emm blönk. Og við grípum pennann og skrif- um í Geðvonskudálkinn. Við gemm aðra að syndaselum reiði og ófullnægju sem býr í okkur sjálfum. Sjálfsþekking Þeir sem gagnrýna, við öll, þurfa að gera sér ljósa grein fyrir þessu, að persónulega ófullnægja litar stundum hugsunina. Ég vil ganga svo langt að segja að gagnrýnend- ur verði að ganga í gegnum sjálfsskoðun eða einhverskon- ar sálgreiningu áður en þeir taka að sér það hlutvérk að bæta þjóðfélagið og gerast dómarar í sekt, sýkn eða hæfni annarra. Að öðmm kosti getur þeim hætt til að falla í gryfju Ófundar og Haturs. í dag, í miðri fjölmiðlabyltingu, er þetta mál brennandi og mikil- vægt. Ábyrgð þeirra sem gagnrýna er mikil. Þeir geta hvatt til réttlætis og framfara en jafnframt lagt æm ein- staklinga og tilfinningar saklausra vandamanna í rúst. Lítum því í eigin barm áður en við gagnrýnum aðra. GARPUR VOpbHOQAPAM FYLGJASr ME£> HAtASrJÖRNlNNI, EN BREQPOR VIPSPKENGINGU i' FJARSKA X-9 2£f/l—££//íva/ TOMMI OG JENNI p>ETTA ER SMBLUtZ. HANN GEF- SVT5NA NÚ- SLAÐO r OR FFeA SÉR hAtt hljóp, en J aug eins fast og V /MEIPIR EIGINLEGA EKKERT/7 I SETUR UOSKA »GÓA ER 8ÚIH Ap NÁ SÉR/ NÝJAN KÆR- ASTA ^ 'II' í FyRSTA SKIPTID VISSI \ HÚN EKKMDHANN ER ) aiolprikur y FERDINAND SMAFOLK 50 MERE I AM A6AIN RIPIN6 ON TME BACK OF MOM'5 BICVCLE... 5ME MAS UUMAT 15 KN0U)N A5A 10-SPEED.. Þá er ég aftur kominn á Hún á eitt „tíu-gíra“ eins ferð aftan á hjólinu hennar og það er kallað ... ALMÁTTUGUR! Ellefu ef maður telur hlið- argírinn með! mommu .. BRIDS Umsjón: Guðm. Páll Arnarson „Brids á ystu nöf“ heitir ný bók eftir breskan stjarneð is- fræðing, Eric Mansfield að nafni. Eins og nafn bókarinnar og menntun höfundarins gefur til kynna em spilaþrautimar fagurfræðilegar teiknistofuæf- ingar, frekar en raunhæf vandamál sem menn lenda í við spilaborðið. Spilið hér að neðan er úr bókinni. Suður spilar sjö grönd, og höfundur biður lesend- ur að halda yfir spil AV og spyr: Nákvæmlega (og þá er átt við NÁKVÆMLEGA) hvaða spil verður austur að eiga til að slemman standi með hjarta út? Viltu prófa? Norður ♦ KDG87 VÁ87 ♦ ÁKDG10 Vestur ♦ Austur ♦ - ...... ♦ÁÍ096543 V 65432 II VDG9 ♦ 64 4 8 ♦ 765432 Suður +D9 ♦ 2 ♦ K10 ♦ 97532 ♦ ÁKG108 í fyrsta iagi er ljóst að austur verður að eiga alla spaðana, því ella getur vestur hnekkt spilinu strax með spaða út. Þannig er hægt að bytja á að staðsetja sjö spil á hendi hans. í annan stað verður laufið að gefa fimm slagi, sem gengur ekki nema D9 sé blankt. Þar með er austur kominn með níu svört spil og getur aðeins átt fjögur rauð. Sagnhafi á hins vegar aðeins 12 slagi, og verður að fá þann þrettánda með kastþröng í spaða og hjarta. Austur verður því að valda hjartað, sem þýðir að hann þarf að eiga DG9 nákvæmlega. Én hjartaútspilið virðist slita samganginn fyrir kastþröngina, nema auðvitað austur haldi líka á tíguláttunni blankri. Þá er hægt að henda öllum tíglum blinds niður í laufin heima og spila tíglinum heimanfrá. Fljót- lega kæmi þá upp þessi staða: Norður ♦ K ¥Á8 ♦ - Suður Austur ♦ Á ♦ D9 ♦ - ♦ - Vestur ♦ 54 || ♦ - + 7 ♦ 2 ♦ 10 ♦ 2 ♦ - Spaðakónginum er kastað tígultvistinn. austur neyðist ti að henda spaðaásnum til ac valda hjartað, en þá verðui spaðatvisturinn 13. slagur sagn- hafa. Glæsilegt! SKAK Umsjón Margeir Pétursson Á opnu móti í V-Þýskalandi í ár kom þessi staða upp í skák þeirra Y. Nagler og Winkler, sem hafði svart og átti leik. Svartur hefur þegar fómað manni, en léleg liðsskipan hvíts gaf honum samt kost á að ljúka skákinni með glæsilegum leik: 19. — He6!l og hvítur gafst upp, því 20. dxe6 er auðvitað svarað með 20. — Bxf2+ og mát fylgir í kjölfarið.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.