Alþýðublaðið - 31.03.1932, Blaðsíða 4

4
l i ■" | T'
wfc
Á útvarpið að vera
heimati úboðsstof nun. ?
Hvernig stendur á því, að und-
anfarna hátí'ðisdaga hefir ekkert
heyrst í útvarpinu nema sálma-
sónn og rétttrúnaðarnöldux?
Hvera eiga þeir mörgu útvarps-
notendur að gjalda, sem enga á-
nægju né áhuga hafa fyrir sJiku?
Hefir kirkjan kannske ekM sína
ríkislaunuðu boðbera ásiamt guðs-
húsi í hverri sókn á landinu
handa áhangendum sínum? Og er
rétttrúnaðurinn ekki sú menning-
arstarfsemi, ef menningu sikyldi
kalla, sem ríkið launar með hærri
fjárfrarolögum en allar aðrar
menningargreinir samanlagðar?
Parf einnig að gera útvarpið að
heimatrúboðsstof nun ?
Ú tuarpsnotandi.
Kal Rau ekur M1
með hundið fyrir
augan.
í dag kl. V212 lagöi Kai Rau af
istað í bifreið frá Hótel island og
ók henni, með bundið fyrir aug-
un, um yVðalstræti, Kirkjustræti,
Lækjargötu, Austursíræíi, Suöur-
götu, Skothúsveg, yfir Tjarnar-
brúna, Frikirkjuveg og um Lækj-
argötu og Austurstræti aö Hótel
Island. Það var útilokað að þessi
danski undramaður gæti séð
gegnum svarta klútrnn, er hann
hafði fyrir augum. Einar próf.
Arnórsson hafði eftirlit nieð hon-
pm.
Ný Yjárhagsr áttstef na.
Lundúnum, 27. marz. (B. W. S.
FB.) Tillaga brezku stjórnarinnar
lum að Frakkland, Þýzkaland, ít-
aiía og Bretland haldi ráðstefnu
tii þess að ræða hiö fyiirhugaða
Dónárviðskiftahandalag, befir
fengi'ð góðar undirtektir. Upphaf-
lega var lagt til, að þessi ríki
mynduðu með sér tollabandalag:
Austurríki, Ungverjaland, Tékkó-
slóvakía, Rúmenía og Júgóslafia,
en í öllum þessum ríkjum er
hrun yfirvofandi í fjárhags- og
viðskifta-lífinu. Frakkar hafa bor-
ið fram breýtingartillögur þess
efnis, að ríkjum þessmn verði
veitt bráðahirgðalán og reynt að
koma betra skipulagi á viðskifta-
mál þeirra og fjármál, en því-
næst verði þeim veátt lán til
iangs tíma.
Lestrarnám barna.
Nýlega er kominn út ritlrngur
eftir Bjarna M. Jónisson kenraara:
„Almenna prófið 1930 (raddlestur
og málfræði).“ Þá voru börn um
alt land prófuð í þessum náins-
greinum með sameiginlegu verk-
efni, til þess að fá samanburð á
lestrarkunnáttu þeirra og lestrar-
leikni (lestrarprófið). Var notuð
sérstök aðferð, er Bjarni átti
frumkvæði að, til þess að stam-
anburð væri hiægt að gera. Er
aðferð prófsins og niðurstöðum
af því nákvæmlega lýst í riti
þessu. En heildaxniðurstaðan varð
sú, að börnin reyndust bezt læs í
kaupstaðaskólunum, þar næst í
farskólunum, en lakast í föstum
Sikólum utan kaupstaða (þ. e. í
kauptúnum aðallega). Var þessi
allsherjarniðurstaða bæöi sam-
kvæmt meðaltali aldursflokka
barnanna í heiid og eins elztu
barnanna. Hins vegar reyndust
af 9 ára börnum sveitabörnin
skárst læs (á farskólasvæðunum),
þar næst í kaupstöðum, en lak-
frst í kauptúnum (þau, sem föstu
skólarnir utan kaupstaða áttu að
taka við). Fnamfarirnar frá 9—13
eða 14 ára (á allsherjar-sikóla-
skyldutímanum) reyndust vera
tmestar í kaupstaðaskólunum, þar
foæist í föstum skólum utan kaup-
staða, en minstar í farskólunum.
Þetta sýnir tvent: Börn strjál-
býlu svæðanna eru tiltölulega
bezt læs þegar þau komla í gkóla,
enda er — eins og tekið er frami
í bæklingnum —- sennilegt, að
foreldrar varpi síður áhyggjum
sínum af lestrarkenslu á skólann
í farskólahéruðum, heldur en
þar, sem fastir skólar eru. í kaup-
stöðunum hefir lengi verið miiklu
meira um s'mábarnaskóla heldur
en í kauptúnunum yfirleitt. Það
fer og að vonum, að því betur
sem til skólanna er vandaö, þeim
mun betri verður árangurinn, svo
að framför barnanna á 9—13 ára
aldursskeiðinu verður eðlilega því
meiri, sem skólinn er fullkoannaii,
og kemur það heim við þá niö-
urstöðu, siem fékst af prófi þessu.
Um slik próf verður hins vegar
alt af að gefa fyllilega garnn að
því, að þau geta aldrei sýnt nema
dálítinn snefil af þvr, hvert gagn
er af skólunum, hversu vel siem til
prófanna er vandað, „því að ekki
skiftir minnu máli um uppeldis-
leg áhrif skólanna en þann hluta
fiæðslunnar, sem mælingar ná
til,“ svo sem óg segir í bæklingn-
um.
, G. R.
Lækkan útf lutnlngsai alðs
af sild og síldarafaiðum.
Eins og kunnugt er, þá er út-
flutningsgjald af síld og síldar-
afurðum geysilrátt. Af síld er það
1 króna af hverri tunnu, auk inn-
flutningstolls af tunnu og salti,
eða samtals um kr. 1,50 af hverri
tunnu. Otflutningsgjaldið var kr.
1,50 af tunnu, þar til það fékst
á síðasta þnigi lækkað í 1 kr.
Þarrnig befir verið um tveggja kr.
gjald af hverri síldartunnu að
meðtöldum tolli 'eða h. u. b. jafn-
hátt og sjómenn fengu fyrir tunn-
una á s. 1. sumri, og enn er
gjaldið um % móts við þá upp-
hæð. — Af hverjum 100 kg. aí
síldarmjöli er útflutningsgjaldið
1 kr.
Nú flytja þeir Haraldur Guö-
mundsson, Jón Ólafsson og Vil-
mundur Jónsson sams konar
frumvörp og þeir fluttu á síð-
asta þingi um, að þessu geysi-
háa útflutningsgjaldi verði létt af,
og skuli að eins greitt sams kon-
ar útflutningsgjald af sild og síld-
arafurðum eins og af annari út-
flutningsvöru, t. d. fiski, en það
er 1% %.
Frumvörpin eru tvö, þar eð
breyta þarf tvennum lögum til
þess að fá útflutningsgjaldiniu
breytt til jafnréttis.
Það er hagsmunamál bæði síld-
veiðisjómanna 0g útgerðarmanna,
að þessi frumvörp verði sam-
þykt.
Om dagiain og veginn
Trúlofun uppiogin
Alþýðublaðinu þykir leitt að
hafa flutt fregn um ranga trú-
lofun, þar sem sagt var frá því
í gær, að Helgi Þ. Steinberg væri
trúlofaður Ólínu ólafsdóttur, sem
er uppspuni einn. Er leiðlnlegt
að menn skuli á þennan hátt
gera gys að sjálfum sér á gamals
aldri.
Fulltrúaráðsfundur
verður haldinn annað kvöld kl.
8 í Kaupþingssialnum.
1 l % ■ fj i Jí J
Bjarni Björnsson
beldur skemtun í Gamla Bíó á
sunnudaginn kemur. Hefir hann
feiknin öll af góðum gleðis,öngv-
um, eftirhermaþáttum og öðm
góðgæti, sem menn hafa gott af
að horfa á og heyra núna í bölv-
aðri kreppunni. R.
Lóan er komin.
-1 dag kl. 1 og 6 mín. heyrðist
til lóunnar suður á Grímsstaða-
holti.
ar að frétta?
Nœturlœknir er í nótt Daníel
Fjeldsted, Aðalstræti 9, sími 272.
Milliferdaskipin. Lagarfoss fór
áleiðis til útlanda í gærkveldi.
Samvinnufrömudur láiinn. Sir
Horace Plunkett, kunnur írskur
stjórnmálamaður og fyrrum einn
af forgöngumönnum samvinnu-
hreyfingarinnar á irlandi, lézt i
Weybridge, Surrey, 26. þ. m., 78
ára gamall.
Skátafélagu) Emir hefir afmæl-
Ssfagnað x Góðtemplarahúsinu við
Templarasund föstudaginn T. apr-
íl kl. 8V2. Aðgangur leyfður öll-
um skátum. Miðar verða seldir á
Laugavegi 2, hjá Briem og kosta
2 krónur.
Mag. art. Einar Ólafur Svekit-
son, sem nú gegnir embætti próf.
Sigurðar Nordals í fjarveru hans,
flytur í kvöld og næstu fimtu-
dagskvöld fyrirlestra í 1. kenslu-
stofu háskólans um pjódsögur og
œvintíri. FyrirliestTarnir hefjast kl.
6,10 stundvíslega, og er öllum
beimill aðgangur.
Vedrid. Djúp lægð er frá Notö-
ursjónum og norður um Jan Ma-
yen, heldur hvasisari norðanátt við
austurBtrönd Islands. Grunn lægð
er yfir Grænlandshafi á austur-'
leið. Veðurútlit: Suðvesturland:
Norðankaldi fram eftir deginum,
en síðan sunnankaldi og dálítil
snjókoma. Faxaflói, Breiðafjörður
og Vestfirðir: Breytileg átt og
hægviðri. Lítilsháttar snjókoma.
Norðurland: Hægviðri. Orkomu-
laust. Norðausturland og Aust-
firðir: Allhvass norðan fxam eftir
deginum, en lygnir síðan og
birtir. Suðausturland: Minkandi
norðanátt. Úrkomulaust. í moirgun
var hér 5 st. frost.
Útvarpid í dag: Kl. 16: Veður-
fregnir. Kl. 18,55: Erlendar veður-
fregnir. Kl. 19,05: Þýzka, 2. flokk-
ur. Kl. 19,30: Veðurfregnir. Kl.
19,35: Enska, 2. flokkur. Kl. 20:
Erindi: Nýskólastefnan, I. (Sig-
urður Thorlacius). Kl. 20,30:
Fréttir. Kl. 21: Útvarpskvartett-
inn. Grammöfón: Till Eulienspie-
gel, eftir Richard Strauss., og
Faust’s Verdamnis, • eftir Berldoz.
Gimsteinaþjnfnaður. Lögreglan
í Pretoria hefir fundið paklca með
502 gimsteinum. Talið er líklegt,
að gimsteinar þessir séu úr g;m-
steinasafni því, sem stolið var
úr pósti í Bitterfontein í maí í
fyrra, en safn það var talið 60-
000 dollara virci. — Pakkinn fanst
á bersvæði, 19 mílur vegar frá
Pretoria, skömmu eftir að bóndi
nokkur, sem er nafnkunnur um
Nam-aqualand, hafði verið tekinn
höndum.
Stór. eyja. Á einni flugferðinni,
er farin var með annari flugvéi
þeirri, er var í Courtauld-Wait-
lrinsleiðangrinum í Austur-Græn-
landi, komi í Ijós að ströndin frá
Pikiúsdlip til Úmivik er ekki fast
land, heldur löng eyja, um 40
sjómílur á lengd.
Hœstu tindamir í Grœnlfindi.
Haldið hefir verið til skamms
tíma, að hæstu fjöllin í Grærr-
Iandi væru Forel-fjall, sem stend-
ur upp úr landísnum ekki mjög
langt' frá Angmagsalik-héraði, og
Petermann-tindurinn, sem er
1 norðar, ekki langt frá þar sem
Gottumenn komu að landi. En
Watkin.s-leiðangurinn leiddi í Ijös
að hærri tindar eru á fjallgarðd,
sem hulinn er landísnum. Sást
þetta þegar flogrð var í flugvél í
10 þúsund feta hæð.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ólafur Friðrikssom.
A1 þý ðuprentsmiðjan.