Morgunblaðið - 14.02.1987, Blaðsíða 58

MORGÚNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. FEBRÚAR 1987
„Lxkn'ir, ég fi'nn engan seðaslcitt.
Kurteisi er sjálfsögð, en
hér verðum við að biðja
dömumar um að standa
upp fyrir okkur.
Með
morgunkaffínu
HÖGNI HREKKVlSI
H EI2UM VIE> NÚ H/eTTDS A€> HuGSA UM
HvORT JÓLASVElWINU/Vi FlNWIST VIÐ þÆSII? EÐA
EKKU ? "
Blóðtaka eða duldir skattar
S.I. skrifar:
Nú um áramótin tóku gildi nýjar
reglur um iðgjaldagreiðslur hjá
SAL-sjóðunum og eru þær heldur
stór biti að kingja ef tekið er mið
af því hvað verður um þessa pen-
inga og einnig er stór spuming
hvort fólk njóti þeirra nokkum
tímann. Lífeyrissjóðslánin, þar sem
við tökum að láni okkar eigin pen-
inga, verðum við að greiða að fullu
verðtryggt, sem útaf fyrir sig er í
lagi ef ekki væru jafnvel vextir á
þeim líka. Þannig að þar erum við
varla að fá til baka peningana sem
við greiðum í lífeyrissjóð.
Síðan er það með ellilífeyririnn,
ef við athugum það nánar þá er
flöldi fólks sem einfaldlega deyr
fyrir 67 ára aldur og ef makinn er
það óheppinn að hafa dáið líka,
hvað verður þá um peningana sem
einstaklingur er jafnvel búinn að
borga jöfnum höndum frá 16-20
ára aldri, njóta bömin þeirra? Nei,
heldur hverfa peningamir einfald-
lega í þessa hít sem lífeyrissjóðimir
em. Að vísu vitum við að ríkið er
afskaplega duglegt að koma þess-
um peningum í lóg.
Þessar nýju reglur gera ráð fyrir
að árið 1990 hafí iðgjaldagreiðsl-
umar hækkað gífurlega. Ef við
tökum sem dæmi einstakling sem
er með kr. 30.000 í mánaðartekjur
og með eftirvinnu, vaktaálagi, bón-
us eða öðru nái tekjum sínum upp
í 60.000 þarf sá einstaklingur að
borga til lífeyrissjóðs kr. 6.000 á
mánuði eða kr. 72.000 á ári. Inni
í þessari tölu eru 6% sem atvinnu-
rekandinn borgar, en þau 6% eru
aðeins hlutu launa samkv. samning-
um, bragð til að blekkja launþega.
Væri ekki nær að leggja niður
alla lífeyrissjóði, því það em gífur-
leg batterí og kostnaður af öllu því
starfsfólki, sem allir þessir litlu
lífeyrissjóðir þurfa á að halda, t.d.
em SAL-sjóðimir 26 auk allra hinna
sem ekki em í SAL. Einnig virðist
undir hælinn lagt hvort hægt er að
flytja gömul réttindi milli sjóða sem
ekki em í SAL Væri ekki frekar
að koma á skylduspamaðarkerfí þar
sem fólk fengi að taka út pening-
ana sína við húsnæðiskaup eins og
nú er, en héldi jafnframt áfram að
borga skylduspamað sem það nyti
svo á elliárunum og fengi þá ein-
hvem tímann til baka alla þessa
peninga sem það borgar á 40-50
ára starfsævi. Síðan ef fólki auðn-
aðist ekki líf og heilsa til að njóta
þeirra, þá fengju bömin að njóta
þeirra.
í»essir hringdu . . .
Birtið tölur
Ökumaður hringdi:
Ég heyrði á Bylgjunni í gær
samtal tveggja forráðamanna
umferðarmála hér á landi. Það
era margir hér í bæ og víðar um
landið sem ekki trúa þessum of-
hraða ótta þeirra. Væri ekki hægt
að birta í Morgunblaðinu upplýs-
ingar úr lögregluskýrslum sem
sýna hversu mörg prósent af slys-
um verða vegna of hraðs aksturs
og hversu mörg verða vegna at-
hugunarleysi bílstjóra. Ég held að
það sé nauðsynlegt að við fáum
að sjá svart á hvítu hvers vegna
slysin verða en þurfum ekki að
styðjast við fullyrðingar Umferð-
arráðs. Skýrslumar segja allt
annað en þeir segja.
Ekki dugðu Ing-
vars högg
Sæmundur hringdi:
Fyrir nokkmm dögum fjallaði
kona í Velvakanda um Þelamerk-
urmálið s.k. Um það er ennþá
mikið talað í Hörgárdal þar sem
Þelamerkurskóli er. Gamall Hörg-
dælingur hitti mig við Hlemm og
átti eina vísu um þetta mál:
Ekki dugðu Ingvars högg,
upp skaut Fróðár-kópnum.
Er Sverrir harður sýndi rögg,
söng í Þráins-hópnum.
Köttur týndist
Sigurborg hringdi:
Kötturinn okkar týndist frá
Breiðvangi í Hafnarfírði fyrir
tveimur vikum síðan. Þetta er
högni hvítur og bröndóttur. Ef
einhver veit um afdrif hans er
hann vinsamlegast beðinn um að
láta vita í síma 651357.
Einnig vom gönguskíðin mín
tekin í misgripum við skálann í
Bláíjöllum sunnudaginn 25. jan-
úar sl.. Þetta em skíði af gerðinni
Rossignol.
Látið heyra í
ykkur um sal-
tausturinn
Maður hringdi:
Ég er fyllilega sammála því sem
kom fram í grein í Velvakanda í
vikunni varðandi saltaustur á göt-
ur í Reykjavík og hvet alla sem
em sama sinnis að láta heyra í sér.
Týndi gullúri
Unnur hringdi:
Ég varð fyrir því óláni að týna
gullarmbandsúri 10. febrúar sl.
Eg gekk frá Garðastræti niður í
Hafnarstræti, Pósthústræti, Kirk-
justræti og upp í Garðastræti
aftur. Upphafstafimir mínir U.S.
em merktir aftan á úrið. Skilvís
fínnandi hringi í síma 17769.
Erum með
danska púða
Finnur í húsgagnaversluninni
Hreiðrinu hringdi:
Vegna umræðu um púða fyrir
bakveika vil ég koma því á fram-
færi að við emm með danska
púða sem em kenndir við Danann
Bay Jakobsen til sölu.
Víkveiji skrifar
Máltækið „ekki er allt gull sem
glóir“ kom upp í samtali
Víkveija við fróðan mann um
skattamál þegar sá fór að velta því
fyrir sér sem fram hefur komið um
staðgreiðslu skatta. Þessi viðmæl-
andi Víkveija flutti yfir honum
reiðilestur, sem var eitthvað á þessa
leið: Frá því kerfíð tekur gildi verða
skattgreiðslur dregnar af launa-
mönnum mánaðarlega, 12 mánuði
á ári hveiju. Lokið er því fyrirkomu-
lagi, að gjalddagar em 10, frí frá
skattinum í janúar og júlí. Þetta
atriði eitt mun vafalaust hafa tals-
verðar breytingar í för með sér í
þjóðfélaginu. Það verður ekki unnt
að rétta fjárhagsstöðuna af tvisvar
á ári eða þá verzla inn fyrir jólin
með krítarkortinu og greiða í skatt-
lausum janúarmánuði, eða þá nota
rýmri ijárhag í júlí til að fara í
sumarleyfíð innanlands eða utan.
Það verður aldrei frí frá skattinum,
mánuð eftir mánuð, ár eftir ár, ára-
tug eftir áratug — linnulaus plága
— nema því aðeins að menn taki
sér launalaust frí, sem að vísu verð-
ur auðveldara með staðgreiðslu-
kerfínu. Það fyrirkomulag gleður
varla vinnuveitendur, ef starfsfólk
tekur sér launalaust frí í einhveijum
mæli.
að er gmnntónninn í stað-
greiðslufrumvarpinu, að hið
opinbera á að hafa skattgreiðslum-
ar verðtryggðar. Það felst í sjálfri
staðgreiðslunni, því þegar kaupið
hækkar þá hækkar skattgreiðslan.
Skattinn er ekki hægt að greiða
eftir á með verðminni krónum á
hækkuðu kaupi. Auk þess verður
að greiða á næsta ári viðbótar-
skatt, verðtryggðan, ef ekki hefur
verið greidd staðgreiðsla af auka-
tekjum. Þar sem flestir nota aflafé
sitt jafnóðum er trúlegt að það reyn-
ist mörgum þungur baggi að greiða
verðbættan viðbótarskatt í einu
lagi, jafnframt því sem greiða verð-
ur nýja álagningu af eignatekjum
samkvæmt framtali í ársbyijun.
í reynd verður um tvöfalt kerfí
að ræða, staðgreiðslukerfið og
álagningarkerfið samkvæmt fram-
tali eftir á. Greiða verður á nýja
árinu samkvæmt staðgreiðslu
(35%), viðbótarskatt með verðbót-
um (þegar það á við) og skatt á
eignatekjur (þegar það á við). Trú-
lega verður upphaf nýs skattárs
mörgum erfitt, því flestir íslending-
ar vinna sér inn aukatekjur og alltaf
getur Fasteignamat ríkisins (ein-
hliða) hækkað matið á íbúðum, svo
ekki fækki þeim sem greiða eigna-
skattana. Ætli margir verði ekki
að slá sér lán í upphafi árs til að
gera upp við skattayfirvöld — verð-
tryggð lán að sjálfsögðu með
raunvöxtum.
Ennþá er allt óljóst um hvemig
eignatekjur verða skattlagðar. Til
eignatekna teljast vextir af sparifé.
Sú krafa hefur komið fram á vinstri
kanti stjómmálanna að vexti af
sparifé eigi að skattleggja sem aðr-
ar tekjur. Fjármálaráðherra hefur
skipað sérstaka nefnd til að kanna
málið en ekki er búizt við niðurstöð-
um á næstunni. Ekki er þó unnt
að taka endanlega afstöðu til skatt-
kerfisbreytingarinnar fyrr en ljóst
er hvemig heildarbreytingin verður.
Það er óhjákvæmilegt að fólk verði
upplýst um þetta áður en gengið
verður til kosninga í vor. Þetta at-
riði eitt mun vafalaust ráða afstöðu
margra til stjómmálaflokkanna.
að er ekki að sjá á staðgreiðslu-
fmmvarpinu að neinar raun-
hæfar aðgerðir séu fyrirhugaðar til
að knýja þá til skattgreiðslna, sem
sjálfír skammta sér tekjumar og
hafa alla tíð komizt upp með það.
Látið er í veðri vaka að það sé
gert með því að skattlega bílastyrki
og dagpeninga, en sem fyrr munu
skattsvikaramir ekki nást með þeim
aðgerðum heldur mun starfsorka
skattstofanna beinast að því að
tryggja að kostnaðarfrádráttur
venjulegra launþega af þessum lið-
Um verði sem minnstur.
Þessi viðmælandi Víkveija
kvaðst hafa það á tilfinningunni að
enn sem fyrr væm skattalög samin
með hagsmuni kerfisins í huga.
Ríkið gengur fyrir. Skattborgarinn
(Iaunamaðurinn) er þjónn ríkisins,
en ekki öfugt.
Þegar deilt er um skattbyrðina,
sem gert verður óspart með kosn-
ingar á næsta leiti, er rétt fyrir
skattborgarann að gera sér grein
fyrir því, að hún léttist ekki á með-
an útgjöldin vaxa ár frá ári.