Morgunblaðið - 22.02.1987, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. FEBRÚAR 1987
Úr sýningnnni.
SKYLDU ÞEIR KASTA
FÚLEGGJUM UPP Á SVH)
- EFEGKÆMIM
SÖNGLEUQNN
HEÐ
TtLÍ
ISLANDS?
Rætt við Hans Alfredsoi i leikstjóra sem
sett hefur upp í Stokkhó Imi söngleik sei
byggður er á Atómstöð ] lalldórs Laxnesi
Hans AJfredson er líklega ekki
mjög' þekktur á íslandi, þótt ein-
hverjir hljóti að kannast við
manninn. Öðru máli gegnir hér
í Svíþjóð. Hér er hann mjög vin-
sæll meðal leikhúss- og kvik-
myndahússgesta. Um þessar
mundir má sjá nafn hans víða.
Verið er að sýna söngleikinn En
liten ö i havet á litla sviði Dra-
matiska Teatem í Stokkhólmi.
Söngleikinn hefur Hans skrifað
eftir Atómstöð Halldórs Laxness.
Auk þess er nú verið að sýna í
þessu sama leikhúsi Ieikritið
Jeppa á Fjalli í þýðingu Hans
Alfredsons. Enn ber nafn hans á
góma, því nú um miðjan febrúar
verður frumsýnd kvikmynd eftir
hann.
Blaðamaður Morgunblaðsins
hitti Hans Alfredson að máli
eftir vel heppnaða æfingu á söng-
leiknum En liten ö í havet eða Lítil
eyja í hafinu. Hann var fyrst spurð-
ur að því hvemig honum hafi dottið
í hug að gera söngleik eftir Atóm-
stöðinni.
„Þessi hugmynd varð til um leið
og ég hafði lesið bókina. Það var
árið 1981. Ég rakst á bókina fyrir
tilviljun í bókabúð og keypti hana.
Um leið og ég byijaði að lesa fannst
mér efni sögunnar tilvalið fyrir
söngleik. Tónlistin er mjög fyrir-
ferðarmikil í sögunni. Persónumar
tala um tónlist, Ugla er í orgelnámi
hjá organistanum og ekki má
gleyma að minnast á guðinn Brillj-
antín sem spilar á saltfisk. Einnig
má nefna alla tónlistina sem barst
með Ameríkönunum til landsins."
Hans sagði að hugmyndin hafi
verið löngu fædd áður en hann
byijaði að skrifa. Hann byijaði á
því í nóvember 1985 og vann sfðan
við það veturinn 1985 til 1986.
Hans Alfredson, leikstjóri.
Vissi ekki um aðrar uppsetn-
ingar
„Ég vissi ekki einu sinni að til
væri leikrit eftir sögunni og að það
hafí oft verið sýnt á íslandi. Ég
vissi heldur ekkert um kvikmyndina
þegar ég fékk þessa hugmynd,"
sagði Hans. „Ég tel að þar hafí ég
verið heppinn," bætti hann við.
— Hefur þú hitt Halldór Lax-
ness?
„Nei, því miður. Það stóð til að
ég hitti hann í ágúst á síðasta ári,
en það varð ekki úr því af vissum
ástæðum. Ég sendi honum bréf og
sagði honum hvað ég hafði í huga.
Hann hafði ýmislegt um það að
segja, en sagði jafnframt að ef ég
héldi að ég gæti gert söngleik eftir
sögunni væri það velkomið. Fyrst
Finnar höfðu getað samið ballett
upp úr Sölku Völku, væri eins víst
að Svíar gætu gert songleik eftir
Atómstöðinni."
Hans Alfredson hefur verið mjög
virkur í sænsku leikhúslífí um
margra ára skeið og vinsæll á þeim
vettvangi. Af kvikmyndum sem
hann hefur stjómað má nefna Ein-
falda morðingjann og Falskt eins
og vatnið. Nýjasta kvikmynd hans
sem frumsýnd verður á næstunni
heitir Jim och pyratema Blom og
segir hann að þetta sé mynd fyrir
böm, eða réttara sagt fyrir þá sem
eru böm. „Þetta er mynd fyrir fólk
eins og mig,“ segir hann og hlær.
En mest hefur Hans unnið í leik-
húsi og hefur hann stjómað fjöl-
mörgum leikritum, revíum og
einnig ópemm.
Söngtextarnir lýsa
hugsunum persónanna
Tónlistin er í hávegum höfð í
þessari uppsetningu, en þó lét Hans
svo um mælt á blaðamannafundi
er söngleikurinn var kynntur að ef
til vill væri ekki rétt að kalla þetta
söngleik. Alla vega mætti ekki líkja
þessu við það sem Bandaríkjamenn
kalla „musical". Samt er varla hægt
að tala um annað en söngleik því
ósjaldan taka persónumar lagið og
dansa jafnvel fyrir áhorfendur. Tón-
listin er eftir félaga hljómsveitar-
innar Jazz Doctors og flytja þeir
hana jafnframt. Tónlistin var gefín
út á snældu sem er til sölu í leik-
húsinu. Hans hefur sjálfur samið
söngtexta. Eitt lag er_ sungið á
íslensku. Það er lagið Á Sprengi-
sandi eftir Grím Thomsen og
Sigvalda Kaldalóns. Þá er þjóðvísan
Móðir mín í kví kví sungin á
sænsku. En hvemig urðu söngtext-
amir til?
„Söngtextamir em nátengdir
söguþræðinum. í sögunni er hugs-
unum persónanna auðvitað lýst en
oft er erfitt að koma þeim til skila
á sviði. Ég byggi söngtextana ein-
mitt á þessum hugsunum og þótti
mér það góð leið til þess að koma
þeim til skila til áhorfendanna."
Í söngleiknum fara allir leikarar
með tvö eða fleiri hlutverk, nema
Lena Nyman sem fer með hlutverk
Uglu. „Ástæðan fyrir þessu er sú
að þegar ég las bókina sá ég strax
að flestar persónumar áttu sína
andstæðu í sögunni. Ég lít svo á
að Búi Árland og organistinn séu
andstæður," segir Hans. „Þó eiga
þeir eitthvað sameiginlegt. Það má
segja að þeir séu eins og tvíburar
sem hafa verið skildir að strax eft-
ir fæðingu og hafa list upp við
gjörólíkar aðstæður. Þetta á líka
við um flestar aðrar persónur, til
dæmis frú Árland og Kleópötra.
Annars finnst mér persónumar
í þessari sögu vera alveg einstakar.
Sumar hveijar em hreinir „orginal-
ar“, guðimir Brilljantín og Benj-
amín til dæmis. Þá er ástarsagan
í sögunni mjög sérstök. Það er
óvenjulegt að Qallað sé um fólk eins
og Uglu, vinnukonuna, og lögreglu-
þjóninn og ástir þeirra. Yfírleitt
þykir ekki merkilegt að fjalla um
ástarsögu slíks fólks. Það gerir
Halldór Laxness svo sérstakan hvað
hann á auðvelt með að lýsa konum
og sálarlífi þeirra. Honum tekst að
gera þær mjög raunveralegar."
Einvalalið leikara kemur fram í
sýningunni og þar á meðal eru
frægustu leikarar Svía. Lena Ny-
man fer með hlutverk Uglu og sagði
Hans að hann hafi ffá upphafi séð
Lenu fyrir sér í þessu hlutverki.
Sven Lindberg leikur organistann
og Búa Árland, Harriet Anderson
leikur frú Árland og Kleópötra og
Sif Ruud leikur Jónu, móður organ-
istans og móður Uglu.
Leikmynd og búningar era einnig
verk Hans Alfredsons. „Ég hafði
alveg ákveðnar hugmyndir um
hvemig sviðið átti að líta út. Ég
vildi hafa svolítinn ævintýrablæ
jrfír leiknum og er umhverfið allt í
þeim anda. Þrátt fyrir að leikritið
fyalli um atburði sem að einhveiju
leyti eru raunverulegir er einnig
margt óraunveralegt og ævintýra-
legt að fínna þar líka. Enn nefni
ég guðina sem dæmi.“
Söngfleikurinn á
erindi til Svia
Það virtist koma leikstjóranum á
Úr sýningunm.