Alþýðublaðið - 20.04.1932, Blaðsíða 2

9
r i
StjórnarskráTfrumvarpi& var í
gær til 1. umræ'ðu í neðri deild
alþingis. Var það afgreitt uin-
ræðulaust til 2. umræðu með 1S
samhiljóða atkvæðum. Samþykt
var að kjósa 7 manna stjórnax-
skrárnefnd og vísa frumvarpinu
til hennar. Héðinn Vaidimarsson
lýsti yfir því, að Alþýðuflokkur-
inn óski að hafa mann í stjörn-
arskrámefndinni og kvaðst vilja
vænta þess, að hinir floikkarnir
taki tillit til þess og setji ekki
lleiri menn á lista sína en svo.
Kosningu í niefndina var frest-
að þangað tii í dag. —
Enn hafa 249 kjósendur á Akra-
nesi sent alþingi áskorun tmt
jafnrétti kjósendanna, auk þeirra
Akurnesinga, sem áður hafa sent
slíka áskorun til þingsins.
Bornin
og dagskrá barnadagsirs,
Sumardagurmn fyrsti hefir
helgað sér auknefnið bamadag-
ur, nú um nokkur ár. Þessi dag-
ur er að því leyti mikilsverðari
ýifangi i lífi barna en aðrir dagar,
að þennan dag hafa börnin meiri
rétt en a'ðra daga. Barnadagurinn
er dagur barnanna fynst og
fremst. Um mörg ár hefir hann
verið haldinn hátíðlegur af börn-
utn hér í bæ. Þau taka svo að
segja stjórn bæjarins þennan dag
í sínar hendur. Þau stöðva um-
ferðina á götunum með 250 m.
langri skruðgöngu. Þau ráða þvi,
á hverja skemtun dagsins þau
fara mie'ð pabba og rnömmu. Þau
skemta fullorðna fólkinu og
skemta sér. Þau krefjast þfess,
a'ð sér sé vaxtt sérstök athygli, og
hinir fulilor'ðnu gera það. Þeir
geta ekki komdst hjá því. Börnin
vinna óskifta sarnúð allra, þegar
þau koma fram fyrir bæjaxbúa
á barnadaginn svo hundruðum
skiftir, öl.l mie'ð stór og lítil hlut-
verk, sem þau hafa æft og unnið
a'ð jafnvel fleiri mánuði, alt til
þe&s. a'ð byggja upp hina fjöl-
bœyttu, glæsilegu og viðamiklu
dagskrá barnadagsins.
Ein.s og að undanförnu er það
Barnavinafélagið Sumargjöf sem
hefir forgöngu fyrir hönd barn-
anrxa um alt er fram fer þeirra
vegna á barnadagilnn, en í Ista'cfcrn
fær félagi'ð allan ágóða af
merkjasölu og skemtunum dags.
ins.
Félag þetta hefir engar a'ðrar
tekjur til starfsemi sinnar en það
fé, er barnad.agurinn gefur í hlviert
skifti.
Nú á Sumargjöfiin skuldfaus-
ar fasteignir, hús., tún girðángu
og leikvöll fyrir nær 40 þús. kr.
Það er dagheim.ilið Grænaborg.
Börniin hafa þannig sjálf, vegna
starfsiemi sinnar á barnadaginn,
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
reist og gefið bæjarfélaginu d.ag-
heimilið, þessa menningarstofnun,
sem nú bíður albúin til starf-
írækslu í sximar.
VerzlDnarmenn mótmæla eln-
ræðisbröiti Gisla í Isi oq
pízka svattiiðans.
Dularfult sMp.
Talið ervað argentinskt skip, með fjðlda landrækra
manna, sé á sveimi einhversstaðar hér í noiðurhöfum.
«
Mennirnir !á birergl lanðvist. Eemnr skipið hingað ?
I gærkveldi var haldinn fjöl-
ínnennur fundur í verzlxmaimanna-
félaginu „Merkúr“ og lag'ði meiri
hlxiti stjórnarinnar ásamt þýzka
svartliðanum þar fram frumvarp
það til laga fyrir félagið, sem
ttninst var á í bila'ðinu í gær, og
sem gekk út á það áð gefa
þriggja manna stjórn fullkomið
þinræði í félaginu.
í framscguræðUm stjórnamnrað-
Jimanna kom þa'ð skýrt í ljós, að
fyrsti tilgangxxr þeirra með laga-
frumvarpi þessu væri sá að geta
rekið úr félaginu jafna'ðamieinn
og komxnúnista, og brjóta þar
mieð á bak aftur alt pálitískt lýð-
ræði innan þessa stéttarfélags.
Þa'ð kom fljótt í ljós, að verzl-
unarmienn ætlu'ðiu sér ekki að taka
einræðisflugu Gísla í Ási sem
góða og gilda vöm, enda voru
allir sem töluðxx, andvígir tillög-
um stjórnanneirihluta að undan-
teknum Carli Tulinius, sem'lýsti
því yfir, a'ð hann hefði „frá því
hann fæddist starfa'ð á þjóðleg-
um grundvelli“(!).
Ýmsar nýtar till gur komu fram
á fundinum til þeiss að bæta
skipulag félagsins, svo sem til-
laga um að skifta félaginu í
deildir eftir starfssviiði verzlun-
armanna.
Umiræ'ðxmxxm lauk með því að
samþykt var svohljó'ðandi tillaga:
„Þar sem frumvarp það till laga
fyrir félagi'ð, sem stjórnin hefir
lagt fyrir fundinn, ekki er bijgt á
lýorœðisgmnduelli, vísar fundur-
inn pví frá, en þar sem hins
vegar er full þörf á því að breyta
txl um lög félagsins og skipulag,
ákveður fundurinn að kjó-sa 4
manna nefnd til þess ásamt
stjórninni a'ð gera tillögur, sem
leggjast fyrir næsta aðalfund."
Tillaga þessi var' saxnþykt me'ð
•40 .atkv. gegn 5, en auk þess*
greiddu 22 sendisveinar atkvæöi
gegn tillögunni. Afstaða sendi-
sveinanna á fundinum vakti al-
menna undrun fundarmianma.
Hafði Gísla tekist, með gjöfum,
kaffigildum. og fríxxrn bíltúrum,
að tæla strákana til þess að danza
eftir sinni pípu, og var þessi
framikoma Gísla honum til
skammar og atblægis.
Þrátt fyrir yfirilýsingu Gísla um '
það, að hann og meiri hlutj
stjórnarinnar myndi segja af sér,
ef tillagan yrði samþykt, og. skoöa
hana sexn vantraust á stjórniha,
sat hann kyr eftir sem áður, þrátt
fyrir ósigurinin.
Þýzki sendimaðurinn tók einu
sinni til máls og ger'ði v-eika til-
raun til þess að verja svartliða-
Svohljóðandi skeyti befir ráðu-
neyti forsætisráðherra borist frá
konungsritara:
Kaupmannahöfn, 19. apríl.
Varið ykkur, ef argentiskt skip,
Chaco, með landraeka, sem hvergi
hafa fengið landgöngu, skyldi
koma til íslands.
Kommgsritari.
Ekki er kunnugt hvaða m.enn
þetta eru, — en þar sem nxienn
vita að stjórnarbyltingar eru tíð-
<a.r í Argentínu, er líklegt að þetta.
séu uppreistarmenn, sem mistek-
ist hafi fyrir stjórnarbyltimg.
Argentína er eins og kunnugt
er eitt af rxkjunuim í Suður-Am-
eríku, og er unx fjögra til fimm
vikna ferð þangað.
félag sitt þýzka. Fyrirspurn frá
fundarmönnum til hans um á-
s tæðuna fyrir gyðingahatri .þessa
verzlunai'man:nasamband.s og úti-
lokun þeirra svaraði hann á þá
leið, að þetta væri 40 ára gam-
[alt ákvæði í lögum þess og það
væri nú einu sinhá svona nxeð,
þesisa Gyðinga.
í nefndina voru kosnir: Konráð
Gíslason, Jón Gunnarsson, Hauk-
ur Björnsison og Sigurður Jó-
hannsson.
Verzlunarmianraafélagið „Merk-
úr“ sýndi á fundi sínum í gær
einhuiga andúð gegn öl!u einræð-
isbrölti og vilja siran til þess að
vemda hið pólitíska lýðræði inn-
an félagsins, enda er það fyrsta
og bezta tryggingin í öliurax heil-
brigðum stéttarfélögum.
Verzlimarnmihir.
Afflám Sildareinkasðl-
nnnar löcfest.
I gær iögðu íhald og „Fram-
sókn“ „smi'ðshöggið“ á afnám
Síldareinkasölunnar, með því að
leggja lendanlegt samþykki al-
þingis á bráðabirgðalögira um
skiftameðferð á búi hennar. Var
það gert í neðri deild með 17
atkvæðum gegn atkv. Alþýðu-
flokksfulltrúanna þriggja.
Þar með hafa „Framsókn" og
ihald í sameiningu boðið heixra
braski hinnar „frjálsu“ sam-
keppni um síldarsöluna, er ger'ði
hana að því fjárhættuspili, sem
þjóðræmt varð áður en einkasal-
an var sett.
Hefir nú öllu skipulagi á síld-
arsölunni verið fórnað, til þess
að Alþýðuflokkurinn fengi ekki
aðstöðu til að fara nxieð stjórn
einkasölunnar, svo að kostir
hennar gætu óhindrað notið sín.
Flla hefði getað orðið bið á því,
að tækifæri, fengist tíl þess að
láta þenna vísi til skipulagniragar
víkja fyrir ófremdarástandi síld-
arsölusamkeppninnar.
Lðg frá alþingi.
I gær setti alþingi þrenn lög,
og voru þau öll afgreidd í meðri
deild. Frá tvennum þeirra esr sagt
í sérstökum greinum. Þriðju Iög-
in voru breyting á lögunum um
síldarbrœdslustöd rikisins. Skipii
atvinnumáiaráðherra alla menn-
ina þrjá í stjórn Ixennar, til
þriggja ára í senra, en áður sikip-
aði hann einn þeirra, stjó'rn Síld-
areinkasölunnar annan og bæj-
arstjórn Siglufjarðar hiran þriðja.
Forbaopsrétínr
hanpstaða og kauptilna á
hafnarmannvirkjuiD og
ltíðnm lootekinn.
. í gær varð að lögum frumvarp
sem fulltrúar Alþýðuflokksins
hafa margsinnis flutt á alþingi',
en hefir á undanförnum þingum
ýmist verið felt í neðri deild
þingsinsi, þótt það hafi verið
samþykt í efri deildinnii., ellegar
það hefir dagað uppi. Þaö er
frumvarpið um foikaupsrétt kaup-
staða og kauptúna á hafnar-
mannvirkjmn og lóðum.
f gær var það til lokaumræðu
(3. um,r.) í neðri deild. Fór fram
nafnakafl um það, og var það
samþykt með 13 atkvæðum gegn
12 og þar með lögtekið. Með því
greiddu atkvæði Alþýðuflokks-
fulltrúarnir 3 og 10 Framsóknar-
flokksmenn, en íhaldsmennirnir 9
allir á móti og ásamt þeim
Sveinn í Firði, Jörundur og
Hannies. Þrír Fraraxsóiknarflokks-
menn voru fjarstaddir.
Með þessium lögum er bæjar-
^tjórn í kaupstað og Ixreppsnefnd
í kauptúni, sem er sérstakt
hreppsfélag, veitt heimiid til að
áskilja með samþykt sinni bæjar-
félaginu eða kiauptúninu hvort
lieldur er forkaupsrétt eða for-
leigurétt á tilteknum. hafnar-
mannvirkjum, lóðum, löndum eða
öðrum fasteignum innan lögsagn-