Morgunblaðið - 17.06.1987, Blaðsíða 74

74
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 1987
r
HÖGNI HREKKVÍSI
ERTU Bt)lN AÐ L'ATA pÉPi PETTA BIUTHUAP
í HUG TIL AÐ LATA í SOKKANA?"
„Mennirnir eru hluti af nátt
úrunni og þarfnast hennar“
Kæri Velvakandi.
Margir eru þeir sælureitir innan
borgarmarkanna hér í Reykjavík
sem unun er að dvelja á, þegar
hægjast fer um eftir eril daganna.
Mig langar hér til þess að geta
nokkurra, en í stuttu bréfí sem
þessu er ekki hægt með góðu móti
að telja þá alla upp.
Hversu notalegt er það ekki að
ganga um malargötumar í Laug-
ardalnum og heyra marrið við hvert
fótmál. Hlusta á söng fuglanna í
tijám grasgarðsins eða á simalínum
liðinna daga. Sjá hestana á vappi
og beit á gresjunni, eða líta út í
víðáttu himinsins. Þar sækja á
mann háleitar hugsanir um lífíð og
tilveruna í kyrrðinni, þegar niður
mannaferða og ærandi vélaskrölt
sköpunar þeirra hljóðna.
Eða íjaran við Ægisíðuna og
strandlengjumar vestan við
Reykjavík sem tilheyra Seltjamar-
nesinu. Þar unir ekki síður sála
mín sér í kyrrð og ró kvöldsins við
öldunið er mjúk báran strýkur
steina og sand. Unun er að líta út
á hið mikla haf þegar loft er kyrrt
og hafgola liðins dags mætir and-
varanum af landi með kossi.
Ekki má heldur gleyma dalnum
við Ellliðaámar. Þar er sérstakt að
vera, gleyma sér frá borgarþys og
renna saman við undurfagra nátt-
úm. Að sitja á steini við fossinn,
horfa á lygnan hylinn og hlusta á
lifandi vatnið syngja við klappir og
gras hreinsar huga og sál af öng-
þveiti ríkjandi nútíma borgarsiða.
Einnig er gott að heilsast við
trén í reitunum milli ánna en af
þeim er skjól og blíða líkt og í Öskju-
hlíðarlautum. Það þarf ekki alltaf
að leita langt yfír skammt að góðum
útivistarsvæðum. Jafnvel götur
Reykjavíkur hafa reynst mörgum
manninum sálubót þegar rökkva
tekur og ljós gatnanna hafa farið
að senda geisla sína á mannlausa
göngustíga borgarinnar.
Þó „ómissandi" tæknibrellur
glepji fyrir mörgum manninum
þessa daga, sjónvarp, tölvur, bílar
og fleira, skulum við ekki gleyma
því að mennimir em hluti af náttúr-
unni og þarfnast hennar. Meðan
þeir lifa hér í heimi þarfnast þeir
náttúmnnar til að geta lifað. Sölu-
mennimir lifa á tækninni, hinir
hálfdrepa sig á henni.
Vemdum því þessa sælureiti,
leggjum rækt við þá. Og sem böm
náttúmnnar, hvemig væri að heim-
sækja oftar móður sína, móður
náttúm?
Einar Ingvi Magnússon
Skrifið eða hringið til
Velvakanda
Velvakandi hvetur lesendur til
að skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til — eða
hringja milli kl. 13 og 14, mánu-
daga til fostudaga, ef þeir koma
því ekki við að skrifa. Meðal efnis,
sem vel er þegið, em ábendingar
og orðaskiptingar, fyrirspumir og
frásagnir, auk pistla og stuttra
greina. Bréf þurfa ekki að vera
vélrituð, en nöfn, nafnnúmer og
heimilisfong verða að fylgja öllu
efni til þáttarins, þó að höfundur
óski nafnleyndar.
Sérstaklega þykir ástæða til að
beina því til Iesenda blaðsins utan
höfuðborgarsvæðisins, að þeir láti
sinn hlut ekki eftir liggja hér í
dálkunum.
Víkverji skrifar
Idag minnumst við þess, að lýð-
veldi var stofnað 17. júní 1944.
Hátíðarhöldin em í föstum skorðum
um land allt líkt og á Sjómannadag-
inn um síðustu helgi. Segja má, að
Steingrímur Hermannsson, forsæt-
isráðherra, standi ekki beinlínis með
fast land undir fótum, þegar hann
ávarpar þjóðina við fótstall styttu
Jóns Sigurðssonar. Hann er forsæt-
isráherra til bráðabirgða, eða þar
til tekist hefur að mynda nýja stjóm
á grundvelli nýs þingmeirihluta í
samræmi við vilja okkar, háttvirtra
kjósenda, í kosningunum, sem fram
fóm fyrir tæpum tveimur mánuð-
um, eða 25. apríl síðastliðinn.
Verst er ef fennir yfír það í huga
stjómmálamannanna, hveiju þeir
hétu okkur fyrir kosningamar.
Masið og þrasið um myndun nýrrar
stjómar snýst oftast frekar um,
hvernig á að fara í kringum kosn-
ingaloforðin en hvemig á að efna
þau með markvissum hætti. Er at-
hyglisvert að kynnast því enn einu
sinni, að stjómmálamennimir líta
alltaf vonaraugum til pyngju um-
bjóðenda sinna, þegar þeir smíða
framtíðarkastala sína. Finnst þeim
greinilega árennilegra að takast á
við þá en hið opinbera útgjaldakerfi.
xxx
Eftir að Margaret Thatcher
hafði í þriðja sinn hlotið af-
dráttarlausan meirihluta á breska
þinginu, hét hún að uppræta sósíal-
isma í Bretlandi. Þær skorður sem
opinber ofstjóm í fjármálum og
efnahagsmálum setti Bretum væm
í andstöðu við breskt þjóðareðli,
sagði hún. Bretar vildu hafa frelsi
til að ráða málum sínum sjálfir,
ráðstafa fjármunum sínum án opin-
berrar íhlutunar og velja sér við-
fangsefni án skipana að ofan.
Velgengni Thatcher sýnir, að hún
hefur betra jarðsamband en forver-
ar hennar. Enginn sigrar jafn
örugglega í kosningum nema sá,
sem hefur jarðsambandið í lagi.
Öllum sem kynnst hafa stjóm-
málum hér og í Bretlandi ætti að
vera ljóst, að umræður hér eru í
mörgu tilliti keimlíkar bresku um-
ræðunum. Skilgreining Thatcher á
andstöðu bresku þjóðarinnar við
sósíalismann hittir einnig í mark
hér. Talsmenn hins opinbera kerfís
em á hinn bóginn miklu áhrifa-
meiri í öllum stjómmálaflokkum hér
á landi en í Bretlandi og á það
vafalaust sinn þátt í þeirri gjá, sem
myndast milli stjómmálamanna og
umbjóðenda þeirra. Eins og við
sjáum snúast stjómarmyndunarvið-
ræðurnar nú að vemlegu leyti um
það, hvernig aðstöðu stjórnmála-
menn fá í kerfínu en ekki hitt,
hvemig þeir eiga að veita því að-
hald til að gæta hagsmuna almenn-
ings og veita honum sem mest
fijálsræði.
XXX
Víkveija fínnst við hæfi nú á
þjóðhátíðardeginum, þegar
þess er minnst, að öll sjálfstæðis-
barátta, jafnt einstaklinga sem
þjóðríkja, er ævarandi, að minna á
nauðsyn varðstöðunnar um rétt ein-
staklingsins gagnvart opinbemm
kerfum, hvaða nafni sem þau nefn-
ast. A alþjóðavettvangi gemm við
kröfu um að tekið sé tillit til sjónar-
miða okkar og hikum ekki við að
sækja mál okkar, hvort sem þau
em stór eða smá, af fullri hörku.
Inn á við ber minna á sambærilegri
hörku til að tryggja hag einstakl-
inga gagnvart tregðulögmálum
kerfisins. Hitt er orðinn of ríkur
þáttur í málflutningi alltof margra
stjómmálamanna, að þeir líta á
stjómmálaflokka sem tæki fyrir sig
í valdabaráttu en ekki sem farveg
fyrir hugmyndir og hugsjónir, sem
leiddar em fram til sigurs í umboði
kjósenda og með hagsmuni þeirra
í huga. Þegar svo er komið þarf 1
hinn almenni borgari að láta meira
að sér kveða í sjálfstæðisbaráttunni.
J