Alþýðublaðið - 28.04.1932, Blaðsíða 3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
»
f j : í"' 1
Frá írlaradl.
Dublin,-27. apríl. U. P. FB. De
Valera beið fyrsfa ósigur sinn
dtir að hann tók við völdum i
þingi í dag. Hafði stjórnin lagt
til, að 2. umræða fnnnvarpsins
uan afnám hollustueiðsins skyldi
faTa fram á undan öðrum mál-
um, siem að réttu áttu að koma
til umræðu fyrst. — Morrássey,
éháður verklýðspingmaöur, krafð-
iet pess pá, að frumvarp, sem
kann hefií borið fram viðvíkjandi
titvinnuleysi í landinu, væri tekið
fyrir til umræðu á undan. Kvað
kann mál, sem framtíð hins svelt-
andi verkalýðs væri undir komtn,
Mikilvægari en afnám hollustu-
táðsins. — Talið er liklegt, að
tekið verði til athugunar af
stjórninni, að hún biðjist lausnar.
pílagrímanna" eftir Wagrter og
„Ó, guð vors lands“.
Ég hefi verið beðinn að geta
pess, að aðgöngumiðar kosti
eina krónu og verði seldir hjá
Bókav. Sigf. Eymundssonar og
Katrínu Viðar, og við innganginn
eftir kl. 8 á föstudagskvö-ldið,
Ég vona að samkoma þessi
verði til ánægju þeim, sem hana
sækja, og eins hinum,, sem til
hennar hafa stofnað. Það er kost-
ur á því tvennu, að styrkja starf-
semi, sem mörgum hér i hæ pyk-
ir vænt um, og að njóta góðrar
gleði við hljómlist og söng.
Á. S.
Matgjaflrnar halda
áfram.
topp-fígúrur Eimskipafélagssikip-
anna nota í • drykkju og svall
með lagsbræðrum sínum, sem
venjulegast eru stórbraskarar og
yfirborðsmienn, á meðam ekki hef-
ir svifið á pá. Er petta kannske
gert af umhyggju fyrir velferð
Eimskipafél. að eyða pví og
mieira en verður ágóði af fæði
skipshafnarinnar ?
f erlendum höfnum hefir átt
sér stað, að farpegar hafa ekki
getað miatiast í friði á venjuleg-
um matmálstíma, sökum pess, að
skipstjórinin hefir purft að Itom-
alst að mieð gesti sína, sem hann
hefir getað fengic ti! að snæða
mieð sér um borð. Þá er um-
hyggju fyrir farpegunum fyrir
borð kastað, fyrir eigingirni og
frekju starfsmanms féiagsins, enda
lítur oft svo út að skipim séu ein-
göngu fyrir skipstjórana, en ekki
farpega eða aðra, sem með við-
skiftum sínum styðja félagið. Það
eru til peir skipstjórar, sem eldd
nota sér afstöðu sína eins og hér
er lýst, en peir eru of fáir, á
pessuni litla flota, enda sýnir af-
koma Eimskipafélagsins pað, að
víðar má sparn en gert er. Og
venjam er að byrja sparnaðinn
við pá, sem lægst launin hafa og
nnest vinna.
Fr.
Oforlítið sfDishorn af réttlæti
íslenzhrar logoiaíar.
Þetta sögukorn, sem hér fer á
eftir, er af fátækri ekkju, sem
misti aðstoð sína í annað sinn
mieð sorglegum hætti.
Þessi seinni maður, sem hún
misti, lét sér svo ant um heimili
sitt meðan hans naut við, að pieir
gera víst fáir betur, giftu menn-
irnir. Til dæmis að taka sýndi
pað ság bezt, að áður en hann
fór í síðustu förina frá heiimál-
inu, var hann búánn ap gera arf-
leiðsáuskrá, par sem hann ánafn-
ar pessari konu, sem hann bjó
með, ef svo illa færi að skipið
sem hann var á ekki skyldi koma
aftur, pá eigi hún að hefja lífsá-
byrgðarpólisuna eftir hann, og sé
konan löglegur eigandi að peixm
peningum óskertum að öllu leyti.
Þetta skip, sem maðurinn var á,
sigldi milli Spánar og yissrar
hafnar hér á Austurlandi. Það var
hér um bil heilt ár í pessum för-
urn, en fórst svo með allri áhöfn.
En prátt fyrir pað pó maðurjnn
yrði að vera svo fjarri hebndli
sínu á rneðan hann var á pessu
skipi, pá sendi hann alt af mán-
aðariega kaupið sitt heim á heim-
ili sitt. Þetta sýnár glögglega að
honum var ant um, að heimilið
pyrfti ekki að vanta neitt.
Nú líður langur tími. Svo kem-
ur einiu sinni lögreglupjónn heim
til konunnar mieð skjal, sem hún
á svo að fara mieð til bæjarfógeta
og lögreglustjóra og síðan upp í
stjórnarráÖ og sækja pangað
1500 kr. En pegar pangað kemur,
pá er par staddur maður, sem var.
mildu lögfróðari heldur en bæj-
arfógeti og lögreglustjóri, pví
hann fann pað út af sinni vizku,
að konunni bæru ekld bessir pen-
ingar, par sem, hún hefði ekki
verið löglega gift manninum.
En konan hélt, að mianninum
hefði verið heimilt að arfleiða
hana að pessu líftryggingarfé og
sagðist getfi sýnt pað og sannað,
að hún Kéfði pað skrifiegt frá
manninum, en hann sagði, að pað
hefði ekkert gildi hér. Samt sýn-
ir hún honum arfleiðsluskrána,
en pað var sama. En pað merki-
lega við petta var, að útlent vá-
tryggingarfélag borgaði umyrða-
laust pessari konu pað sem pví
bar.
En úr pví að talað er um ís-
lenzkt réttarfar, pá er rétt að
geta pess, að pessi umtalaða kona
gat ekki gift sig vegna sveitar-
skuldar, sem hún hafði komist í
út' af banalegu fyrra manns síns,
jer lá í 18 mán. á Vífilsstaðahæli.
Hún hafði átt ógreitt helíning
legukostnaðarins. Fyrir pað má
hún svo líða á einn og annan hátt
að ógleymdum missi á kosninga-
rétti, sem henni var fullkomlega
gert skiljanlegt í margra manna
viðurvist, að hún ætti ekki rétt
til kiosninga, par sem svona stæði
á.
Það er ekki laust við að hugur
pessarar konu hvarfli stundum
til pessara peninga, sem hefðu
getað orðið henni .til miikilsverðr-
;ar hjálpar í bágindum hennar og
einstæðingsskap; hvar skyldu
peir hafa lent? Máske einhver
hafi gr í v.úshæfan
fyrir pá eitt eða tvö kvöld, eða
máske hafa peir farið í vasa ein-
hvers, sem hefir betur getað sann-
að eignarréti ... . Idur
en peasi kona.
Ekkja.
Alplngi.
1 gær var í efri deild frúin-
varpi Vilmundar Jónssoniar um
skipun lœknishém'öa vísað til 2.
umræðu (í síðari deild) og .til alls-
herjarnefndar og frumvarp haus
um varnir gegn kgnsjúkdómum
afgreitt til 3. umræðu. Sala Mið-
Sámstaða var afgreidd til neðri
deildar.
Neðri deild afgreiddi til efri
deildar lagabæturnar um raforku-
virki og frv. um pá breytingu á
tóbakseinkasölulög-imum, að á-
lagningu á tóbakið skuli máða við
innkaupsverð að meðtöldum tolli.
Einnig endursendi hún efb
deild frv. um útvarp og btrtlngu
uediurfregna. Hafa pær breytingar
verið á pví gerðar, að sett eru
nánari ákvæði um, hve oft á
sólarhring veðurfregnum skúli
útvarpað, og sé pað a. m. k. ekki
sjaldnar en nú er gert, en í öðru
lagi var frv. breytt pannig, að
Lög frá alþingi,
Alpingi afgreiddi í gær breyt-
ingar á póstlögunum. (Afgr. í e.
d.) Ganga pau í gildi u,m næstu
áramót. Samkvæmt peim má
þyngd póstbréfa vera alt að 2000
gr. og sömuleiðis vörusýnishorn,
siem send eru í pósti. Innanhér-
aðstaxta (p. e. lægra póstgjald en
samkvæmt ríkistaxta) megi á-
kvefia um pöstfluiring milli Hafn-
arfjarðap og Reykjavíkur, en
annars staðar sé hámark vega-
Jengdar, sem staðartaxti megi
gilda, alt að 7 km. frá pósithúsi,
niema innansveitar sé. Þá eru í
lögunum ákvæði, sem heimila
póststjórninni að sernja um, að
émbættismenn eða aðrir, sem
seúda t. d. fyrirspumir í ýmsar
áttir, rnegi greiða eáinfalt gjald
undir svarbréfin eða slíkar svar-
s-endingar eftir á, til pess að peiir
losni við að greiða burðargjöld
(s siendum frímerkjum) und-
ir svarbréf, sem peir fá ekki,
Loks er póststjórninni heimilað
að láta frímerkja með ástimpl-
im frímerkjavéla eða nota umslög
nrneð áprentuöum frímerkjum.
Samkoma í Frikirkjnnni.
Mér er ljúft að vekja með
fám orðum athygli á pví, að þeir
bæjarbúar, sem eru í fríkirkju-
söfnuðinum hér, og aðrir þeir, er
unna starfsemi hans, eiga kost
á pví að styrkja petta starf og
veita sjálfum sér um leið holla
og fagra ánægjustund fyrir lítið
gjald, með pví að sækja sam-
komu, sem haldin verður í frí-
kirkjunni næstk. föstudagskvöld
kl. 8V2. Þar leikur Páll fsólfs-
soii nokkúr lög á orgelið. Þór-
arínn Guðmundsson og Þórhallur
Árnason leika á fiðlu og oello
við orgel-undirleik Páls. Stutt er-
indi verður flutt. Og að lokum
syngur Karlakór Reykjavíkur
æokkur lög, par á meðal „Söng
Þess var getið í Alþbl. nýlega,
að Ijósvélin í Gullfossi hefði ver-
jfi höfð í gangi til kl. 9 að ‘kvöldi
til pess að matsveinarnir gætu
séð til við tilbúning matar fyrir
meiri háttar hádegisverð (frokiost),
sem njóta skyldi daginn eftir." —
Þetta er ekkert einsdæmi í þieim
skipum. Til peirra hluta hefir ekki
verið sparað að undanförnu. En
par sem Eimskipafélagið hefir ný-
lega verið að kvarta við skips-
hafnirnar urn slæina getu til að
greiða peim sama kaup og verið
hefÍT, pá hefði mátt búast við að
matgjafir um borð í skipum þess
yrðu látnar hætta, og enn fremur
á nú félagið matinn og allar vör-
urnar sjálft, og allur kostniaður
fellur pvi á það, en ekki á bryt-
ana eins og áður var. Þá voru
líkurnar miklar og pörfin sjálf-
sagt ekki brýn fyrir þiggjendurna,
að þessar óhófsveizlur séu haldn-
ar nú í kreppunni. En par sem
gizkað var á að hóf þetta myndi
kosta 1000 kr„ pá vil ég láta þess
getið, að ekkert af þeiim kostnaöi
fellur til matsveinanna, því þeir
fá enga borgun fyrir kvöld- og
nætur-vinnu. Veitingafólkiið fær
erfiðið og skammirnar, en skip-
stjórinn launin og pakklætiö,
hluthafarnir borga nú brúsann, en
brytarnir gerðu pað áður að
mestu. Sum skip félagsins hafa
verið notuð hér á höfninni álíka
og Samverjinn var á sínum tírna.
E11 ekki hafa verið par að snæð-
ingi þeir, sem pörfina hafa haft
fyrir pað. Nú er þetta ekki niema
lítill hluti af matgjöfum skipstj.,
siem fram fara hér 1 Reykjavík,
pví í erlendum höfnum eru pær
tíðari, svo sem í Kaupmiannahöfn,
Leith, Hull og Hamborg og fleiri
viðkomustööum, og pá er hægt
að‘ njóta og veita áfengi, og pað
í stríðum straumum, svo ef sú
upphæð væri komin á einn stað,
sfeih notuð er til pessara óhófs-
gilda yfir árið, pá mætti víst
seðja margan svangan maga. Er
ekki ólíklegt að halda hefði mátt
matgjöfunum í Frakkneska spít-
alanum áfram nokkrum viíkum
lengur fyrir pað fé, sem pessar