Morgunblaðið - 07.07.1987, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚLÍ 1987
Iran:
Afvopnunarmál eitt
helsta umræðuefnið
-í opinberri heimsókn Weizáckers, forseta V-Þýskalands
Moskvu, Reuter.
Reuter
Andrei Gromyko, forseti Sovétríkjanna, og Richard von WeizScker,
forseti Vestur-Þýskalands, sem í gær kom í opinbera heimsókn til
Sovétríkjanna.
Umsátrinu um franska
sendiráðið loks aflétt
Moskva:
París, Reuter.
ÍRANIR hættu á laugardag fimm
daga löngu umsátri sínu um
franska sendiráðið í Teheran, en
franska lögreglan hélt vöku sinni
við íranska sendiráðið í París.
Samkæmt talsmanni franska ut-
anrikisráðuneytisins fengu
franskir sendiráðsstarfsmenn að
fara ferða sinna eftir vegabréfs-
skoðun.
íranskar öryygissveitir um-
kringdu franska sendiráðið og héldu
starfsmönnum þess í herkví eftir
að franska lögreglan hafði um-
kringt íranska sendiráðið í París
með það fyrir augum að hafa hend-
ur í hári eins starfsmanna þess, sem
grunaður er um meinta hryðju-
verkastarfsemi.
Maðurinn, Vajid Gordij, er skráð-
ur sem sendiráðstúlkur, en franska
lögreglan telur að í raun sé hann
næstráðandi í sendiráðinu. Hann
leitaði hælis í sendiráðinu eftir að
honum var stefnt fyrir hryðjuverka-
dómstól í síðustu viku. Þar vilja
menn kanna tengsl hans við fransk-
an Líbana, sem er ákærður fyrir
aðild að sprengjutilræðin í París í
fyrra. Þá létust 13 manns og meira
en 250 særðust alvarlega. Iranska
sendiráðið vill ekki leyfa frönskum
yfirvöldum að hafa tal af honum,
nema tryggt sé að hann verði ekki
handtekinn. Gordij nýtur ekki frið-
helgi stjórnarerindreka.
Jacques Chirac, forsætisráð-
herra, boðaði á föstudagskvöld til
kvöldfundar lykilráðherra stjórnar-
innar um málið, en samskipti
ríkjanna hafa verið mjög stirð und-
anfarin ár, sérstaklega vegna
stuðnings Frakka við íraka. Telja
sumir að batni samskiptin ekki, sé
hætt við að franskir gíslar í Líban-
on komi seint heim. Utanríkisráð-
herra Frakka, Jean-Bernand
Raimond, sagði um helgina að
vissulega vildu Frakkar bæta sam-
búðina við írani, en bætti við að
sá friður yrði ekki keyptur hvaða
verði sem væri.
Reuter
Lögreglan þurfti að fylgjast með öllum undankomuleiðum, líka þeim
sem liggja um undirheima Parísarborgar.
RICHARD von WeizSeker, for-
seti Vestur-Þýskalands, kom í
gær til Moskvu í opinbera heim-
sókn. Er búist við, að viðræður
hans við sovéska ráðamenn muni
snúast um afvopnunarmál og
Bretland:
Ný stefna stjórnvalda í
stuðningi við listastarfsemi
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frimannssyni, fréttaritara Morgunbiaðsins.
Ríkisstjórnin mun á morgun
kynna nýja stefnuyfirlýsingu
um stuðning við listastarfsemi
í landinu. Richard Luce lista-
málaráðherra mun þá lýsa því
yfir, að fyrirtæki og stofnanir
á sviði lista verði að afla sér
tekna á frjálsum markaði til
að fá styrk frá ríkinu. Búist er
við mikilli andstöðu meðal lista-
manna við þessar fyrirætlanir.
Richard Luce kynnir þessa nýju
stefnu á morgun á ráðstefnu lista-
ráða í Newcastle. I viðtali við The
Sunday Times sl. sunnudag sagði
Luce: „Þónokkur hluti listamanna
hegðar sér enn eins og á sjöunda
og áttunda áratugnum. Þeir
halda, að ríkið eigi að sjá þeim
farborða, og ef ríkið lætur þá
ekki hafa það, sem þeir vilja, þá
eru ríkið og þingið hræsnarar.
Þessu þarf að breyta."
Stefnunýjungin er sú, að styrk-
ur frá ríkinu er bundinn því
skilyrði, að viðkomandi fyrirtæki
eða stofnun afli sér tekna annars
staðar að tilgreindu marki. Tekj-
umar geta komið frá einkaaðilum
sem styrkur eða fjárfesting, eða
jafnvel frá bæjarfélögum. Ef ekki
tekst að afla nægilegra tekna fell-
ur ríkisstyrkurinn niður. í síðasta
mánuði var óperunni í Kent t.d.
tilkynnt, að ríkisstyrkurinn til
hennar, sem nam sem svarar 43
milljónum króna, félli niður, ef
stofnuninni tækist ekki að verða
sér úti um fjárupphæð, sem svar-
ar til 12 milljóna króna, á ftjálsum
markaði.
Luce segir, að listastofnanir
NOKKUR átök hafa brotist út
í íhaldsflokknum. John Biffen,
sem missti embætti sitt í stjórn-
inni eftir kosningarnar, sagði
Thatcher vera stalínista. Einn-
ig er að koma í Ijós, hvemig á
því stóð, að kosningabarátta
Ihaldsflokksins var svo illa
skipulögð sem raun bar vitni.
Ný skoðanakönnun segir
íhaldsflokkinn hafa aukið fylgi
sitt verulega frá kosningunum.
John Biffen segir í viðtali við
The Sunday Telegraph sl. sunnu-
dag, að ríkisstjómin, sem hann
þjónaði í átta ár, sé stalínísk.
Hann heitir því, að hann muni
ekki auðvelda stjóminni að koma
verði að gefa óskum almennings
meiri gaum en þær hafa gert.
„Það er stórt bil á milli þess, sem
listafólk telur að sé gott fyrir list-
imar og þess, sem meirihluti
bresks almennings fínnst um þær.
Víða í listum hafa menn ekki gert
sér grein fyrir mikilvægi við-
stefnumálum sínum í gegnum
þingið.
Þessi árás Biffen á stjómina
hefur komið á óvart, og fyrrum
samstarfsmenn hans segja hana
bera vott um sárindi hans yfir því
að hafa misst valdastólinn.
í The Sunday Times sl. sunnu-
dag birtist útdráttur úr bók, þar
sem lýst er, hvemig frú Thatcher
tókst á við aðalstöðvar íhalds-
flokksins í kosningabaráttunni —
ekki síður en við andstæðinga
sína. Hún myndaði samstarfshóp
í Downingstræti og þáði af honum
ráð í kosningabaráttunni í stað
þess að treysta á aðalstöðvamar.
Þessi hópur bar ábyrgð á því,
hvemig áherslumar breyttust í
kosningabaráttunni og Thatcher
skiptavinarins."
Andstæðingar ráðherrans
segja, að þessi nýja stefna muni
leiða til þess, að færri nýjum og
erfiðum verkum verði komið á
framfæri, meira verði um klassísk
verk og söngleiki eins og eftir
Andrew Lloyd Webber.
náði tökum á henni, en í upphafi
hennar fór ýmislegt úrskeiðis hjá
Íhaldsflokknum. Starfsmenn að-
alstöðvanna segja Thatcher bera
ábyrgð á kosningabaráttunni, því
að hún ákveði í raun, hverjir
stjómi aðalstöðvunum.
í skoðanakönnun, sem birtist
sl. sunnudag í The Sunday Times,
kemur í Ijós, að íhaldsflokkurinn
hefur aukið fylgi sitt frá kosning-
unum og hefur nú stuðning 49%
kjósenda, Verkamannaflokkurinn
hefur 31% stuðning og Bandalag
fijálslyndra og jafnaðarmanna
17%. I kjölfar átakanna í Banda-
laginu hefur fylgi þess hrunið og
hefur ekki verið minna, frá því
að það var stofnað. Kjósendur
þess halla sér að íhaldsflokknum.
Átök í íhaldsf lokknum
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
aukin samskipti rikjanna. Andrei
Gromyko, forseti Sovétríkjanna,
og Eduard Shevardnadze, ut-
anríkisráðherra, tóku á móti
Weizacker og Hands-Dietrich
Genscher, utanríkisráðherra, við
komuna.
Sovéskir ráðmenn munu leggja
mesta áhersluna á afvopnunarmálin
í viðræðunum við Weizácker og þá
einkum á Pershing 1-A-flaugamar,
sem þeir segja hindrun í samningum
stórveldanna um meðaldrægar og
skammdrægar eldflaugar. Þá er
einnig talið víst, að hvorirtveggju
vilji nota tækifærið til að bæta sam-
skipti ríkjanna, sem hafa verið
dálítið stirð síðan Helmut Kohl
kanslari líkti Mikhail Gorbachev við
Joseph Göbbels, áróðursmálaráð-
herra nasista. Ekki er talið ólíklegt,
að mál Matthíasar Rust, flug-
mannsins unga, sem lenti á Rauða
torginu, verði leyst í ferð Weizác-
kers.
Auk afvopnunarmálanna munu
viðskiptamálin verða ofarlega á
baugi en Vestur-Þýskaland er
mesta viðskiptaland Sovétmanna á
Vesturlöndum. Gera Sovétmenn sér
vonir um aukna samvinnu og að
ríkin ráðist sameiginlega í ýmis
verkefni.
I ferðinni mun Weizácker fara
til Síberíu og ræða þar við fulltrúa
lúterstrúarmanna, afkomendur
þýskra innflytjenda. Um tvær millj-
ónir manna af þýskum ættum búa
í Sovétríkjunum og segja mannrétt-
indasamtök í Vestur-Þýskalandi, að
60.000 þeirra vilji flytjast brott.
■ ■I 1
\f/
ERLENT .