Morgunblaðið - 07.07.1987, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐŒ), /IÞROTT1R ÞRWJUDAGUR 7. JULÍ 1987
HREYSTI
Núlega var gefið út rit á framkvæmd ýmissa af þessum
vegum framkvæmda- verkefnum sé í höndum annarra.
nefndar um framtíðarkönnun er Margir þættir móta viðhorf fólks
nefnist „Gróandi þjóðlíf". Þessi til heilbrigðis, s.s. fjölskyldan,
nefnd var skipuð af forsætisráð- skólar, fjölmiðlar, heilbrigðis-
herra til að gera spá um þróun kerfíð, kirkjan og fleiri. Upplýs-
ýmissa þjóðlífsþátta
framtil ársins 2010.
„Gróandi þjóðlíf" er
fyrsta ritið í ritröð
um þessa þætti og
fjallar um mann-
fjölda, heilbrigði og
fleira. I kaflanum
um heilbrigði og
lífshætti er m.a.
skrifað um lífsstíl og
mótun hans og
líklega þróun. Sá
þáttur er mjög at-
hyglisverður aflestr-
ar og á mikið erindi
í pistil sem fjallar
um hreysti. Er birt-
ur hér á eftir út-
dráttur úr umfjöllun
um lífsstíl með leyfi
höfunda.
„Sennilega er engin einhlít skil-
greining á því, hvað telst heil-
brigður lífsstíll. Flestir geta þó
verið sammála um að fólki beri
að keppa að því með líferni sínu,
að koma í veg fyrir þá sjúk-
dóma, sem unnt er að hafa áhrif
á tneð lifnaðarháttum eða venj-
um. Flestir álíta heilbrigði, sem
birtist í líkamlegri og andlegri
vellíðan, eftirsóknarvert mark-
mið í lífinu.
Margir þættir eru þekktir, sem
hafa áhrif á heilsufar, bæði til
góðs og ills. Fjölbreytt matar-
æði, hófleg vinna, hreyfíng,
nægileg hvíld, útilíf og andlegt
jafnvægi stuðla að góðu heilsu-
fari meðan reykingar, ofát,
óhóflegt vinnuálag, drykkja og
notkun annarra vímuefna eru
heilsuspillandi.
Flestir munu þeirra skoðunar
að bein fyrirmæli eða tilskipanir
ríkisvaldsins við ákvörðun
lífsstíls sé óæskileg og ekki
vænlegt til árangurs. Vænlegra
er, að með óbeinum aðgerðum
Lífsstm
Ríkisvaldið gæti haft sterk áhrif á mótun lifsstíls
þegnanna.
ingar, sem þjóðin fær um hvað
er hóllt og hvað óhollt, stangast
þó oft á, þannig að fólk veit
ekki hvetju skal trúa.
Með markvissri heilbrigðis-
fræðslu er unnt að auka ábyrgð
og áhuga fólks á eigin heil-
brigði. I því sambandi má benda
á eftirtalda þætti:
★ Mikilvægt er að örva áhuga
fólks á heilsusamlegum iifnaðar-
háttum og benda á þann ávinnig
sem slíkt lífemi leiðir af sér,
vellíðan og hreysti.
★ Fræða þarf um eðli, afleið-
ingar og forvörn algengra
sjúkdóma og slysa, án þess þó
að „hræðsluáróður" nái yflr-
höndinni.
★ Sérstaka áherslu þarf að
leggja á ábyrgð heilbrigðis-
starfsfólks og kennara að sýna
gott fordæmi og skipuleggja
þarf nám þessara hópa rrieð
þetta fyrir augum.
Auka þarf umræðu um sam-
ábyrgð manna á heilbrígði sínu
og annarra, ekki síst ábyrgð
foreldra á uppeldi bama sinna.
beini ríkisvaldið einstaklingnum
á þær brautir að heilbrigður
lífsstíll verði eðlilegri valkostur
en sá óheilbrigði. Bent hefur
verið á ýmsar leiðir að þessu
marki.
★ Umhverfi stuðli að heilbrigð-
um lífsstíl, t.d. með greiðum
aðgangi að útivistaraðstöðu til
íþróttaiðkana fyrir ijöldann.
★ Auka þekkingu einstaklings-
ins á heilbrigðum lífsstíl og
heilbrigði almennt.
★ Styrkja félagasamtök, sem
vinna að bættu heilsufari, t.d.
íþróttafélög.
★ Haga verðlagningu neyslu-
vara þannig að hún hvetji til
neyslu hollustuvara en letji
neyslu óhollra og hættulegra
efna, s.s. áfengis og tóbaks.
★ Skattlagning á sykur og
sælgæti getur dregið úr tann-
skemmdum. Lækkun aðflutn-
ingsgjalda á ávexti getur bætt
matarræði.
Þótt stefnumörkun komi frá
stjórnvöldum er æskilegt að
Nauðsynlegt er að fólk fylgist
betur með kostnaði vegna rekst-
urs heilbrigðisþjónustunnar. .
Gera má ráð fyrir að á næstu
ámm muni koma fram nýjar
aðferðir til að örva heilbrigðan
lífsstíl, og hafa raunar nokkrar
•nú þegar skotið upp kollinum,
bæði hér á landi sem erlendis.
Má þar nefna:
★ Auglýst er eftir starfsfólki,
sem hvorki reykir né ofnotar
áfengi.
★ Vinnuveitendur lengja
vinnuhlé starfsmanna, sem nýta
þau til heilsuræktar.
★ Tryggingarfélög veita afslátt
af iðgjöldum (einkum líftrygg-
ingum) til þeirra sem lifa heil-
brigðu lífi.“
Eins og sjá má benda höfundar
á einfaldar leiðir sem ríkisvaldið
geti haft á mótun lífsstíls. At-
hyglisverð leið til að auka
hreysti heillar þjóðar.
Grímur
Sæmundsen
ir|lR|IA|[U|IW|
Þá er komið að öðrum hluta júlígetraunarinnar hjá okkur. Það hafa eflaust allir getað svarað
spurningunum í fyrsta hlutanum og eru tilbúnir að svara þeim spumingum sem hér fara á
eftir. Þegar þið eruð búin að svara þeim spumingum sem hér eru fyrir neðan skuluð þið
klippa svarseðilinn úr blaðinu, setja hann í umslag ásamt fyrsta hlutanum sem þið svömðuð
í síðustu viku og geyma fram á næsta þriðjudag, en þá kemur þriðji og síðasti hluti
júlígetraunarinnar. Þegar þið hafið svarað spumingunum sem þá birtast hér hjá okkur, setjið
svarseðlana þijá saman í umslag og sendið okkur sem allra fyrst. Dregið verður úr réttum
lausnum sem hafa borist okkur fyrir 23. júlí, en þá rennur skilafrestur júlígetraunar út.
1. íslendingur vann bronsverðlaun í júdó á Ólympíuleikunum 1984.
Hvað heitir hann?
Svar- FfiÍÞRÍK*****
2. Með hvaða enska knattspyrnuliði leikur lan Rush?
Svar: ..........................
3. Frá hvaða stað kemur Ragnheiður Runólfsdóttir, margfaldur
íslandsmeistari í sundi?
Svar: ® ..........................
4. Hvaða íslendingur leikur með þýska handknattleiksliðinu Gumm-
ersbach?
Svar: IE.............................................
Sem fyrr segir birtist hver getraun
í þremur blöðum, en að henni
lokinni fá þátttakendur viku frest
til að senda inn getraunaseðlana
þjjá og skuli þeir merktir:
íþróttagetraun
Morgunblaðsins,
Morgunblaðið,
Aðalstræti 6,
101 Reykjavík.
Getraunin er nú sem áður ætluð unglingum og yngri lesendum blaðsins, 16 ára og yngri,
og verða þrír vinningshafar verðlaunaðir. Allir fá þeir vegleg verðlaun, m.a. íþróttagalla og
íþróttatöskur, en sá sem á fyrstu réttu lausnina sem upp kemur, hlýtur aðalverðlaunin, sem
eru boðsferð á Wembley-leikvanginn í Englandi í ágúst og á opnunarleik enska
keppnistímabilsins. Þar munu Everton og Coventry leika um Góðgerðarskjöldinn. Þegar er
ljóst að Sigurður Samúelsson frá ísafirði og Haukur Harðarson úr Biskupstungum fara þessa
ferð og þann 24. júlí kemur í ljós hver verður svo heppinn að fara með þeim til London. Nú
verða allir með og freista þess að komast í þessa ævintýraferð!
->g-
JÚLÍGETRAUN

1. Fyrir hvaða þjóðum tapaði íslenska landsliðið í handknattleik á mótinu í Júgóslavíu sem lauk á
fimmtudaginn?
Svar: D.................................................................................
2. Hver var kjörinn besti leikmaður 1. deildar karla í handknattleik á síðasta keppnistímabili?
Svar: D................................................................................
3. Hver varð markahæstur á Tommahamborgara-mótinu sem fram fór í Vestmannaeyjum fyrir
skömmu?
Svar: □.......................................................................
4. Hver vann einliðaleik karla á Wimbledon-mótinu í tennis sem lauk á sunnudaginn?
Svar: \Z\.................................................................
5. Hvað heitir knattspyrnufélagið á Eskifirði sem leikur í 3. deild?
Svar: O...................................................................
6. í hverju keppa þeir feðgar Jón Rúnar Ragnarsson og Rúnar Jónsson?
Svar: D...................................................................
Lausnarorð: ..............................................................
Nafn: .....................................................................
Heimili: ..................................................................
Sími: ............................................... Aldur: ..............
Munið að senda ekki svörin fyrr en allir þrír hlutar júiígetraunar hafa birst 14. júlf.