Morgunblaðið - 15.07.1987, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. JULI 1987
Morgunbladið/Emilía
Hraunflóðavarnir við Kröflu
Ýmsir möguleikar til að verja stöðvarhús Kröflustöðvar gegn hugsanlegu hraunflóði hafa verið
kannaðir, en fram til þessa hefur lítið verið aðhafst vegna óvissu um uppkomu og framvindan
hugsanlegs goss. Frá því um áramótin 1975-76 hefur alls orðið 21 umbrotahrina á Kröflusvæðinu,
þar af 8 eldgos. Orkuverinu stafar mest hætta af hraunrennsli niður í Leirbotna norðan við stöðv-
arhúsið og hefur Landsvirkjun nú ráðist í gerð hraunflóðavarna á því svæði. A myndinni sést hluti
þess varnargarðs, en fyrirhugað er að byggja fleiri varnargarða ofan Kröflustöðvar. Norðurverk hf
á Akureyri sér um framkvæmdirnar.
Soffanías Cecilsson formaður
Félags fiskvinnslustöðva:
Frestun endurgreiðslu
söluskatts í lagi ef
vel er farið með féð
„EF ÞEIR fara vel með þetta
fé og skila því aftur mega þeir
lialda því í smá tíma, ég tala
nú ekki um ef þeir setja vexti
á það,“ sagði Soffanías Cecils-
son, formaður Félags fisk-
vinnslustöðva þegar Morgun-
blaðið spurði hann hvernig
honum litist á þá ákvörðun
ríkisstjórnarinnar að fresta
endurgreiðslu söluskatts til
sjávarútvegsins um eitt ár.
„Þetta hefur að vissu marki
bætandi áhrif þar sem það hægir
á fjárfestingu. Það er af því góða
að draga úr á öllum sviðum til
þess að minnka þenslu. Þetta eru
ekki það stórar upphæðir, 1,8%
af útflutningi hvers fyrirtækis, að
það skipti stórmáli í rekstri fyrir-
tækjanna en ætti að hafa jákvæð
þjóðhagsleg áhrif. Það er allt of
mikið sem hillir undir sprengingu
í þjóðfélaginu. Besta dæmið um
það er að fiskvinnslan fær ekki
nægt og gott fólk til þess að gera
fískinn að verðmætri vöru.
Það er komin fram krafa um
hækkuð laun frá fiskvinnslufólki
og ég sé ekki annað en að við
verðum að láta undan kröfunni,
því launin eru skammarleg, og þá
stefnir í gengisfellingu um ára-
mótin.“
Konur fá
inngöngu
í Lions
„Höfum beðið
eftir þessu í mörg
ár,“ segir Svavar
Gests
Dómkórinn í Reykjavík.
Dómkórinn og Skólakór Kárs-
ness á kóramót í Belgíu
DÓMKÓRINN í Reykjavík og
Skólakór Kársness úr Kópavogi
munu taka þátt í kóramóti í Nam-
ur í Belgíu dagana 18.—26. júlí
nk. Þar verða saman komnir um
500 kórsöngvarar frá mörgum
löndum og munu þeir æfa ný verk-
efni undir leiðsögn úrvals stjóm-
enda. Auk þess halda kóramir
sjálfstæða tónleika. Stjómandi
Dómkórsins er Marteinn H. Frið-
riksson og stjómandi Skólakórs
Kársness Þórann Bjömsdóttir,
söngvarar kóranna era rúmlega
70 talsins. Áður en haldið verður
af landi brott munu kóramir halda
sameiginlega lokaæfíngu í Skál-
holtskirkju miðvikudaginn 15. júlí
kl. 21.00.
Jurtaolía í samkeppni við lýsi;
Óheyrilegar niðurgreiðsl-
ur Evrópubandalagsins
í NÝJASTA hefti fagritsins Oil
World er birtur fyrirlestur rit-
sljóra blaðsins, Tómasar Mielke,
sem hann hélt á ráðstefnu um
jurtaolíu- og lýsisiðnaðinn í lok
júní. Oil World er gefið út í Vest-
ur-Þýskalandi og fjallar um
markað og vinnslu á jurtaolíu,
lýsi og þessháttar vörum. I fyrir-
lestri sínum bendir Mielke á
gífurlegar niðurgreiðslur Evr-
ópubandalagsins til framleið-
enda jurtaolíu sem ýti undir
aukna framleiðslu þeirra fyrir
markað sem þegar sé of mikið
framboð á og setji framleiðendur
í öðrum löndum í klemmu. Sam-
kvæmt upplýsingum Jóns Reynis
Magnússonar framkvæmda-
stjóra Sildarverksmiðja ríkisins
fara meira en 90% af lýsisfram-
leiðslu Islendinga til landa
Skólakór Kársness.
Evrópubandalagsins svo hrær-
ingar á þessum markaði skipta
íslendinga verulegu máli.
Mielke tekur dæmi af repjuolíu
(rapeseed oil) sem framleidd er í
mörgum löndum Evrópubandalags-
ins. Segir Mielke að rannsóknir
háskóla og fleiri ábyggilegra aðila
bendi til að tonnið af repjuolíu kosti
um 750 dollara í framleiðslu. Oiían
sé hins vegar seld fyrir 298 dollara
tonnið sem sýni hversu óheyrilegra
niðurgreiðslna framleiðendur innan
bandalagsins njóti, en þær séu eina
leiðin til að aðildarlönd Evrópu-
bandalagsins séu samkeppnisfær á
heimsmarkaðnum. Hafi niður-
greiðslurnar aukist mjög mikið
síðustu þijú ár og séu nú þrisvar
sinnum meiri en almennt gerist á
heimsmarkaðnum.
Til að geta greitt enn frekar nið-
ur landbúnaðarafurðir vora uppi
áætlanir innan Evrópubandalagsins
um að leggja háan skatt á alla jurta-
olíu, fítu og lýsi að sögn Jóns
Reynis Magnússonar. Þessi skattur
hefði skilað sér til framleiðenda
innan bandalagsins og gott betur
með auknum niðurgreiðslum sagði
hann. Jurtaolía væri samkeppnis-
vara við lýsið okkar, en lýsið væri
meðal annars eftir herðingu notað
í smjörlíki og bökunarfeiti eins og
jurtaolía. Þar sem yfir 90% af rúm-
lega 100 þúsund tonna lýsisfram-
leiðslu íslendinga á ári færa til
landa Evrópubandalagsins væri hér
um mikið hagsmunamál að ræða.
Jón Reynir sagði það einkum
hafa verið fyrir andstöðu Margrétar
Thatcher forsætisráðherra Bret-
lands sem fallið var frá því að leggja
þennan skatt á. En á fundi leiðtoga
Evrópubandalagsins í október gæti
skattheimtan orðið ofan á. Þá gæti
syrt í álinn fyrir íslenska lýsis-
framleiðendur. Eins og stendur
seldist tonnið af lýsi á 230 til 240
dollara cif. Mætti það ekki vera
lægra til þess að það borgaði sig
að vinna lýsið. Skatturinn sem ráð-
gerður hafí verið hjá Evrópubanda-
laginu hafi verið 330 evrópueining-
ar á tonnið eða um 370 dollarar.
Hefði sú upphæð bæst við söluverð
íslenskra lýsisframleiðenda hefði
verið útséð um þennan útflutning
okkar Islendinga.
Á ALÞJÓÐAÞINGI Lions-hreyf-
ingarinnar í Tapei í Taiwan fyrir
skömmu var samþykkt að veita
framvegis konum jafnan rétt til
þátttöku í starfi hennar og körl-
um. Þessari breyting tók gildi
5. júlí síðastliðinn en mun ekki
hafa teljandi áhrif á starfsemi
hreyfingarinnar hér á landi fyrr
en í september þegar vetrar-
starfið hefst, að sögn Svavars
Gests framkvæmdastjóra Lions-
hreyfingarinnar á Islandi. Á
þinginu var hann kosinn í al-
þjóðastjórn Lions, fyrir hönd
Norðurlandanna.
„Við höfum beðið eftir þessari
breytingu um margra ára skeið.
Að veita konum jafnrétti innan Li-
ons hefur lengi verið baráttumál
Islendinga, enda gætum við ekki
verið þekktir fyrir annað með konu
sem forseta landsins. Sérstaklega
mun þetta styrkja starfsemi klúbba
í fámennnum byggðarlögum þar
sem breyttir búsetuhættir gætu
valdið því að þeir leggðust af ella,“
sagði Svavar.
Lions-klúbbarnir starfa á þeim
grandvelli að ekki er hægt að æskja
inngöngu heldur verður hún að vera
boðin. Karlar í þessum klúbbum
verða því að hafa framkvæði að því
að bjóða konum þátttöku svo breyt-
ingin nái fram að ganga. Eiginkon-
ur Lions-manna hafa myndað með
sér 18 klúbba víðsvegar um land
og nefna sig Lionessur. Svavar
sagði að hugsanlegt væri að konur
tækju sig saman og stofnuðu form-
lega Lions-klúbba, en byðu síðan
körlum inngöngu. Þannig mynduð-
ust öragglega fljótlega blandaðir
klúbbar.
Lára V. Júlíusdóttir aðstoðar-
maður félagsmálaráðherra
LÁRA V. Júlíusdóttir, lögfræð-
ingur, hefur verið ráðin aðstoð-
armaður Jóhönnu Sigurðardótt-
ur, félagsmálaráðherra, og mun
hún hefja störf i félagsmálaráðu-
neytinu þann 20. júli næstkom-
andi.
Lára, sem er fædd árið 1951, er
stúdent frá Verslunarskóla íslands
árið 1972 og lauk lögfræðiprófí frá
Háskóla íslands ánð 1977. Hún
starfaði sem kennari við Verslunar-
skóla íslands 1977-82 og vann þá
jafnframt á lögfræðistofu. Hún varð
héraðsdómslögmaður árið 1980.
Lára hefur starfað sem lögfræðing-
ur Alþýðusambands íslands frá
1982 og var kjörin formaður Kven-
réttindafélags íslands vorið 1986.
Lára V. Júlíusdóttir
Eiginmaður Láru er Þorsteinn
Haraldsson, löggiltur endurskoð-
andi.
I iðnaðarráðuneytinu mun Jónas
Elíasson halda áfram fyrst um sinn
sem aðstoðarmaður ráðherra eða
þar til Friðrik Sophusson, iðnaðar-
ráðherra, sem nú er í viku fríi, hefur
valið sér aðstoðarmann. Jónas hefur
starfað sem aðstoðarmaður ráð-
herra í iðnaðarráðherratíð þeirra
Alberts Guðmundssonar og Þor-
steins Pálssonar.
Guðmundur Bjarnason, heil-
brigðisráðherra, sagði í samtali við
Morgunblaðið að hann hefði ekki
enn valið sér aðstoðarmann en hefði
' hyggju að gera það. Hann bjóst
við að taka ákvörðun í málinu um
helgina.