Morgunblaðið - 15.07.1987, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. JÚLÍ 1987
41
fé saman til sundurdráttar úr uppl-
öndum flögurra hreppa. En þegar
ég kem heim í au.,turherbergi mitt
undir morgun bregður svo við að
handrit mín eru horfín ásamt ýmsu
öðru ónýtu drasli sem ég hafði sánk-
að að mér / hér hafði semsé verið
tekið til. Móðir mín sagðist hafa
haft raun af útpáruðum pappír og
öðrum óþrifnaði inni hjá mér, og
hefði hún brent þessu. Ég grét
þángatil ég sofnaði / líka daginn
eftir. Leingi á eftir var ég ekki mönn-
um sinnandi, þángatil ég uppgötvaði
að kanski var móðir mín enn sorg-
mæddari en ég sjálfur af því að sjá
hve illa ég barst af. Hún var líka
rauð um hvarmana og varaðist að
segja nema einsatkvæðisorð svo ekki
lynni útí fyrir henni.
„Ég átti kistil sem Sæmundur
holdsveiki æskuvinur föður míns
hafði smíðað mér / að honum gekk
lykill. Uppúr því skrifaði ég ein-
vörðúngu oní þennan kistil um sinn,
en það hefði verið óþarfí að læsa
honum nokkumtíma enda hætti ég
því fljótt. Konan (svo) snerti aldrei
síðan útpáruð blöð þessa dreing-
staula síns meðan hann var
heima...
Ef ég ætti að lýsa einkennum
bókanna án þess að vefjast { smáat-
riðum, hygg ég samsetníngurinn sem
þessi dreingstauli gaf útaf sér í föð-
urgarði frá 7 ára aldri til 12 ára
hafi verið pródúkt ofvaxinnar til-
hneigíngar til að tjá sig, og er ýmsum
innborin þó þeir affermi sig ekki í
bókum." (Bls. 206.) Það hendir
ýmsan að mæla vanhugsuð orð um
foreldra sína, en allir eiga leið-
réttíngu orða sinna. Umhugsunarefni
er, að Halldór skyldi sjá ástæðu til
að rifja upp áratuga gömul orð sín,
að hann þekkti ekki móður sína.
Eftir lýsingu Halldórs og Jónasar
á Sigríði í Laxnesi leyfí ég mér að
túlka, hver móðir hún hefur verið
bami, sem var einbimi til sjö ára
aldurs. Dulur maður er ekki einlæg-
ur. Ekkert hlutskipti er voðalegra
bami en að móðir þess dyljist því.
Það er svo sárt, að bam, sem ekki
nýtur einlægni, bælir sárindin með
sér og sér móður sína í ljóma þeirrar
þrár, sem ekki varð fullnægt, þegar
tími var til. Dulur maður dylst ekki
aðeins öðmm, hann dylst sjálfum
sér. Skyldi ekki vera svo með bam-
ið, sem þarf að tjá sig svona mikið
í rituðu máli, að það hafi ekki feng-
ið að tjá sínum nánustu tilfinningar
sínar, og allt eins án orða, eins og
bami er eiginlegt? Erfitt er að hugsa
urspeglar stjóm Verzlunarráðsins því
flesta þætti íslensks atvinnulífs.
Enda er það í samræmi við eðli versl-
unarrráða i fijálsum ríkjum heims
og stofnsamþykkt Verzlunarráðsins.
Starfsemi
Samtök sem hafa jafn víðtækt
starfssvið og Verzlunarráðið hafa
afar flölbreytta starfsemi. Engin tök
em á því að gera starfseminni við-
hlítandi skil í stuttri blaðagrein en
hér verður aðeins drepið á nokkra
helstu þætti.
Starfsemi Verzlunarráðsins má í
grófum dráttum skipta í tvennt: Til-
lögugerð í efnahags- og atvinnumál-
um, og þjónusta við félagsmenn og
viðskiptalífið.
Tillögugerð í efnahags- og at-
vinnumálum er sá þáttur í starfí
Verzlunarráðsins sem hefur verið
einna fyrirferðarmestur út á við, og
er þar jafnan leitast við að standa
utan við dægurþras stjómmálaflokka
og sérhagsmuna.
Verzlunarráðið leggur áherslu á
heildarstefnumótun í efnahags- og
atvinnumálum. Kjaminn í stefnu
Verzlunarráðsins varðandi þessi mál-
efni er frelsi í viðskiptum, og afnám
hafta og sérréttinda. Eitt aðalmark-
mið Verzlunarráðsins er að beita sér
fyrir aðgerðum er stuðla að öflugra
atvinnulífi á íslandi. Öflugt atvinnu-
líf er til hagsbótar fyrir alla. Það
bætir lífskjör og heldur ógn atvinnu-
leysisins frá þjóðfélagi okkar.
Sú þjónusta sem félagsmenn
sækja til ráðsins er m.a. upplýsingar
um stöðu efnahagsmála og horfur.
Menn fá upplýsingar og leiðbeiningar
um skattamál, verðlagsmál, tollamál
og vaxtamál. Verzlunarráðið veitir
félagsmönnum stuðning við lausn
ágreiningsmála við opinberar stofn-
anir eða ráðuneyti. f gegnum Verzl-
unarráðið geta menn komist { ný
viðskiptasambönd og ráðið getur
sér meira voðaverk gegn slíku bami
en að brenna öllu því, sem því lá á
hjarta. Dulur maður þekkir sig ekki
né viðbrögð sín, þótt hann kunni að
skilja eftir á, hvað gerðist og harma
það og reyni að bæta fyrir. Margur
er dulur, en kann þó að njóta álits
og viðurkenningar.
Þar sem bamið sjö ára sér útilegu-
manninn með bamið, sé ég Guðjón
bónda, sem lagðist út á sumrin. Bam-
inu fundust flarvistimar miklu meiri
en þær voru í reynd, af því að svo
mikið vantaði, þegar hann var far-
inn. Dauða konan er „konan", sem
tortímdi fyrir bami sínu því, sem það
þráði að mega tjá og hafði ekki önn-
ur ráð en setja það á blað, af því
að hún var hulin baminu, þótt þau
væm samvistum.
Það er síendurtekin harmsaga
mannsins, að jafnvel mikilhæft fólk
getur brugðizt í því, sem mestu varð-
ar. Valmennið Guðjón Helgason sá
þann útveg tl framfæris heimili sínu
að ráða sig í starf, sem bar hann
að heiman, og skildi einkabam sitt
eftir eitt hjá konu, sem vandalausum
sýndist mætti vera salt jarðar, en
kunni þó ekki að opna hug sinn þeim,
sem þarfnaðist einlægra tilfinninga
umfram allt annað.
Það er óviðkomandi þessari sögu,
hvemig Halldór vinnur úr bamslegri
skynjun sinni á útilegumanni Einars
Jónssonar, eins og hann gerir nokkra
grein fyrir í minningum sínum. Ekki
þarf heldur að taka afstöðu til skoð-
unar Leníns á „bændaspursmálinu".
Sams konar raunir bemskunnar geta
leitt til ólíkrar afstöðu á fullorðins-
árum. Hér er einungis verið að draga
það fram úr játningum Halldórs, sem
kynni að vera kveikjan að því
„frumglæði heilbrota" hans um
stæltan mann, sem vildi ráða sér
sjálfur, leitaði úr margmenninu til
að stofna eigið bú og skildi eiginkon-
una stundum eftir eina heima vegna
nauðsynjaerinda.
Ekki kemur heldur þessu máli við
hinn mikli áhugi Halldórs á skipulagi
landbúnaðar á þessum árum. Aðrir
hefðu getað lagt öðru vísi út af skynj-
un sinni á bóndanum og tjaldbúanum
Guðjóni Helgasyni og konu hans,
Sigríði Halldórsdóttur, sem fylgdi
honum með hálfum hug af Lauga-
vegi í Reykjavík upp í Mosfellssveit,
og þótti þunglynd (dauðaleg).
Höfundur vinnur við sjálfatæðar
rannsóknir í sambandi viðiand-
búnað.
Viðskiptamál, fréttabréf Verzl-
unarráðs íslands.
greitt götu manna í viðskiptaferðum
erlendis, svo eitthvað sé nefnt.
Af einstökum framfaramálum sem
Verzlunarráðið hefur verið að beita
sér fyrir má nefna að verið er að
koma á fót upplagseftirliti og alhliða
lesendakönnunum fyrir dagblöð og
tímarit. Þá hefur Verzlunarráðið
beitt sér fyrir því i samvinnu við
ýmis önnur samtök verslunar og við-
skipta að ísland gerist aðili að
alþjóðlegu kerfi vörumerkinga. Þá
er verið að fara af stað með kannan-
ir á tölvumarkaðnum á fslandi.
Einnig er Verzlunarráðið að koma
sér upp safni myndbanda með úrvals-
efni um stjómun, og fræðsluþáttum
um atvinnulífíð.
Höfundur sér um útbreiðslu og
kynningarmál fyrir Verzlunarráð
Islands.
SVUNTUR
— VINNUFÖT
Svuntur verð:
Teg. nr. 7006
kr. 1550.00
Teg. nr. 8855
kr. 2100.00
Teg. nr. 8860
kr. 1550.00
Fjölbreytt litaúrval
Efni: Bomull/Polyester
Þijár stæröir: Lítiö, milli
og stórt.
<z^iella
Hvítar buxur — kr. 2100.00 Póstsendum
Bankastræti 3,
s. 13635
HUSEIGENDUR
OG TRÖPPUR Á GÓDU VERDI!
Nú er ekki eftir neinu að bíða. Álsfigar og tröppur í hundraða-
tali bíða eftir að þú föir þér eintak. Það vœri margt
vitiausara, þó ekki vœri nema til að fyrirbyggja slys sem oft
verða þegar fólk prílar í heimatilbúnum...
Verift vellcomin.
Sambandið
BYGGINGAV0RUR*KAUPFEL0GIN