Morgunblaðið - 22.07.1987, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. JÚLÍ 1987
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
HaraldurSveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
MagnúsFinnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 550 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 50 kr. eintakiö.
Deila Frakka
og Irana
Oryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna samþykkti síðastliðið
mánudagskvöld ályktun, þar sem
þess er krafist að íranir og írak-
ar semji tafarlaust um vopnahlé
og dragi heri sína inn fyrir al-
þjóðlega viðurkennd landamæri
ríkjanna tveggja. Því miður er
ekki útlit fyrir að ályktunin hafi
áhrif í þessa veru og ósennilegt
verður að telja að Sameinuðu
þjóðirnar treysti sér til að beita
ríkin tvö þrýstingi af öðru tagi —
svo sem í Kóreustyijöldinni, þeg-
ar kom til beinnar hernaðarlegrar
íhlutunar. Hin mannskæða og til-
gangslausa styrjöld írana og
Iraka heldur því væntanlega
áfram. Henni lýkur naumast
nema með ósigri og uppgjöf ann-
ars ríkisins eða algerri stefnu-
breytingu í öðru hvoru ríkinu.
Styijöld írana og íraka skiptir
okkur Vesturlandabúa máli af
margvíslegum ástæðum öðrum
en hinum almennu, að hún varðar
okkur sem siðferðisverur. Styij-
öldin, sem nú hefur staðið í tæp
sjö ár og hófst með innrás íraka
í Iran í september 1980, hefur
magnað spennu og skapað mikla
óvissu í Austurlöndum nær og
óbeint leitt af sér hryðjuverk í
okkar heimshluta. Einn angi
þessara áhrifa styijaldarinnar
birtist okkur nú í hinni alvarlegu
deilu Frakka og írana, en hún
hefur haft það í för með sér að
stjómmálasambandi ríkjanna
hefur verið slitið og ráðamenn í
Teheran hafa í hótunum við
franska þegna og stjómarerind-
reka.
Khomeini erkiklerkur, sem fer
með alræðisvöld í íran, stjómaði
sem kunnugt er uppreisninni
gegn keisarastjóminni í landinu
árið 1979 frá bækistöðvum sínum
í París. Ætla mætti að það hefði
skapað hlýhug hans í garð
Frakka en sú hefur ekki orðið
raunin. Khomeini hefur ekki
kunnað að meta að frönsk stjórn-
völd hafa skotið skjólshúsi yfir
menn sem flýja pólitískar og trú-
arlegar ofsóknir hans, og enn
síður að Frakkar héldu áfram að
selja írökum vopn eftir að Persaf-
lóastyijöldin hófst. Frakkar hafa
réttlætt vopnasöluna til íraks
með þeim rökum að bylting öfga-
fullra múslima í íran ógni vest-
rænni menningu. Líklegra er þó
að hinar raunvemlegu ástæður
séu íjáráagslegir hagsmunir
franskra fyrirtækja í írak, en
þeir em allnokkrir, og ágóðinn
af vopnasölunni sjálfri.
Nú um hríð hafa Frakkar reynt
að vingast við Irani í því skyni
einkum að fá franska gísla í
Líbanon látna lausa, en þeir em
í haldi hjá mannræningjum og
hermdarverkamönnum, sem
standa í nánu sambandi við hirð
Khomeinis í Teheran. Frakkar
munu hafa boðið írönum hið
mikla fé keisrarastjórnarinnar
fyrrverandi, sem „fryst“ er í
frönskum bönkum. Að auki er
talið fullvíst að þeir hafi selt þeim
eitthvað af vopnum og boðið frek-
ari vopnakaup. Hins vegar munu
þeir hafa neitað að hætta vopna-
sölunni til íraks. Hryðjuverkin í
París á undanfömum mánuðum
vom líklega unnin í því skyni að
þvinga Frakka til að hætta stuðn-
ingnum við íraka. Maðurinn, sem
franska lögreglan telur höfuð-
paurinn í þessum óhæfuverkum,
leynist nú í íranska sepdiráðinu
í París og stjómvöld í íran virð-
ast ætla að koma í veg fyrir að
hann verði handtekinn, enda þótt
hann njóti ekki friðhelgis stjóm-
arerindreka. í því skyni virðast
þau reiðubúin að handataka sak-
lausa franska þegna og sendifull-
trúa í íran og nota þá sem
skiptimynt.
Framferði íransstjórnar — að
virða að vettugi allar alþjóðlegar
leikreglur í samskiptum ríkja —
er fordæmanlegt og hótanir
hennar í garð Frakka ákaflega
ógeðfelldar. Mál þetta sýnir í
hnotskum hve ríki, sem búa við
réttarskipan og lýðræði, geta
verið varnarlaus gagnvart alræð-
is- og einræðisríkjum, þar sem
lög og réttur fara eftir geðþótta
valdhafanna. En málið sýnir líka
hvernig tvöfeldni, eins og sú sem
Frakkar hafa sýnt, leiðir menn
að lokum í sjálfheldu eða öng-
stræti. Staðan, sem komin er upp
í samskiptum írana og Frakka,
er öðmm þræði rökrétt afleiðing
af óheilindum hinna síðarnefndu.
Þetta er ekki sagt til að fegra
hlut klerkastjómar Khomeinis,
heldur til að árétta að vestræn
ríki geta ekki vænst þess að upp-
skera í þessum efnum öðm vísi
en til er sáð. Tvískinnungur í
utanríkisstefnu — svo sem að
selja vopn til beggja stríðsaðila
og vingast við báða — kann að
virðast snjall leikur í stjómmála-
skákinni þegar til skemmri tíma
er litið. En þegar lengra er horft
kemur í ljós að slík hegðun er
hvorki viturleg né líkleg til
árangurs.
Vonandi koma Frakkar hönd-
um yfir glæpamennina sem deytt
hafa saklausa borgara Parísar í
nafni stjómmálahugsjóna. Og
vonandi átta þeir sig jafnframt á
því að tvöfeldni þeirra gagnvart
styijöldinni við Persaflóa er þeim
og hagsmunum Vesturlanda á
endanum hvorki í hag né til
sæmdar.
Morgunblaðið/Kr.Ben.
Myndin er tekin frá Keflavíkurvegi og sést Urtartjörn í forgrunni, en sjór er í háflæði. Straumur og
Alverið í baksýn.
Nátturuverndarráð:
Nágrenni Straumsvík-
ur verði friðlýst svæði
Grindavik.
Náttúruverndarráð sendi ný-
lega Nátturuverndarnefnd
Hafnarfjarðar erindi til um-
sagnar vegna fyrirhugaðrar
friðlýsingar á nágrenni
Staumsvíkur fyrir sunnan
Hafnarfjörð vegna einstæðra
lifsskilyrða í tjörnum og all
mikils fúglalifs á svæðinu.
Að sögn Bryndísar Róberts-
dóttur starfmanns Náttúruvernd-
arráðs verður að leita samþykkis
landeigenda áður en landsvæði er
friðlýst og er nú unnið að því varð-
andi Straumsvík sem er eitt af
forgangsverkefnum ráðsins.
I lýsingu af svæðinu sem fram
kemur í Náttúruminjaskrá ráðins
segir:,, Fjörur, strendur svo og
tjamir með fersku og ísöltu vatni
við innanverða Straumsvík, frá
Urtartjörn vestan Straums suður
fyrir Þorbjamarstaði að athafna-
svæði Isals. Tjarnirnar á svæðinu
eru með einstæðum lífsskilyrðum
auk þess sem fuglalíf er all mikið“.
Líffræðistofnun Háskólans hef-
ur fylgst mjög mikið með þessu
svæði; einkum þykja tjarnirnar
merkilegar þar sem sjávarfalla
gætir í þeim. Minna má á að þetta
svæði var mjög umdeilt fyrir
mörgum árum vegna mengunar-
hættu frá álverinu og þar átti
ekkert jurta- eða dýralíf að geta
þrifist.
Kr.Ben.
Þessir smiðir voru að gera klárt fyrir steypu og máttu ekki vera að
því að liggja i sólinni eða skreppa í sund.
Vopnagörður:
Sumarstemmn-
ing* í Vopnafirði
Með betri vegi og bættri aðstöðu
Vopnafírði.
EFTIR nokkuð marga rigningar-
og þokudaga kom sumarsólin
aftur og yljaði Vopnfirðingum
með 18 stiga hita og þótt margir
legðu leið sína á landsmót ung-
mennafélaganna á Húsavík
helgina 11.—12. sl. voru aðrir
sem kusu að taka það rólega
heima.
Sundlaug Vopnfirðinga er í Sel-
árdal skammt norðan við þorpið.
Nú fyrir skömmu var lokið við veru-
legar endurbætur á veginum að
sundlauginni og síðan hefur aðsókn
að sundstaðnum aukist verulega.
- B.B
Þessir sundkappar kældu sig með því að synda yfir Selá, en áin rennu
skammt frá sundlauginni.