Morgunblaðið - 30.07.1987, Page 1

88 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
169. tbl. 75. árg.__________________________________FIMMTUDAGUR 30. JÚLÍ 1987_______________________________Prentsmiðja Morgunblaðains
Frönsk flotadeild
til Persaflóa í dag
París, Washington, Gíbraltar, Reuter.
FLOTI fjögnrra franskra her-
skipa lætur úr höfn í dag um
klukkan tíu að íslenskum tíma
og er honum ætlað að vera til
reiðu á Persaflóa ef í odda
skerst.
Flotadeildin samanstendur af
flugmóðurskipinu Clemenceau og
þremur fylgdarskipum þess, tveim-
ur tundurspillum og birgðaskipi. A
skipunum eru 3.000 menn. Talið
er að það muni taka skipin um
hálfan mánuð að sigla til Persaflóa.
Á Indlandshafi hafa Frakkar þrjú
herskip fyrir.
Jaques Chirac, forsætisráðherra
Frakka, sagði í gær: „Leiðangur til
Indlandshafs til þess að vemda
franska hagsmuni er nauðsynlegur
. . . við höfum ekki árás í huga,
en við krefjumst virðingar." Með
þessum orðum ítrekaði Chirac þá
skoðun margra Frakka, að írönum
skuli ekki leyfast yfirgangur, þrátt
fyrir stjómmálasambandsslit
ríkjanna.
Bandaríkjamenn ákváðu í gær
að styrkja flota sinn á flóanum með
átta stórum þyrlum til tundurdufla-
leitar. Þyrlumar verða fluttar til
Perú:
Allir bankar
þjóðnýttir
Lima, Reuter.
ALAN Garcia, forseti Perú, hóf
í gær þriðja ár sitt á valdastóli
með því að leggja til að allir
bankar og lánastofnanir i
landinu verði þjóðnýtt. Garcia,
sem þykir vinstri sinnaður, sagði
að til þessara aðgerða væri gripið
gegn bönkunum vegna þess að þeir
hefðu mismunað fólki í útlánum og
væm þar að auki valdir að fjár-
magnsflótta út úr landinu. Hann
sagði að þegar bankar opnuðu aftur
á morgun yrðu þeir undir „hand-
leiðslu" ríkisins og þannig yrði
málum háttað þar til þingið hefði
samþykkt tillögur hans.
Ekki var tekið fram hvort útibú
sex erlendra banka yrðu einnig sett
undir miðstýringu ríkisins, og í
gærkvöldi efuðu menn að svo yrði.
Bandarískir bankamenn segja að
slíkt myndi einungis einangra
landið enn frekar frá heimsmark-
aðnum en þegar er orðið.
Á þeim vettvangi er nú þegar
litið á landið sem svarta sauðinn,
enda hafa Perúmenn neitað að
greiða skuldir sínar við erlenda
banka, sem nema um 560 milljörð-
um króna. Fyrir tveimur árum tók
Carcia forseti upp þá stefnu að láta
aðeins 10% innflutningstekna renna
til greiðslu skulda.
Perústjóm hefur einnig snúið
baki við Alþjóðagjaldeyrissjóðnum
og Alþjóðabankanum, safnað
ógreiddum skuldum og mun ekki
fá ný lán.
Sjá einnig „Deilur um einstök
mál...“ á síðu 28.
flóans á þyrluskipinu Guadalcanal,
sem er statt á Indlandshafi, og
búist er við að þær verði komnar í
gagnið við tundurduflaleit í byijun
næstu viku.
í gær tilkynnti skipaskráningin
á Gíbraltar að vöruflutningaskipið
Modhi frá Kuwait myndi væntan-
lega fá leyfi á morgun til þess að
sigla undir fána Gíbraltar. Þar sem
Gíbraltar er bresk nýlenda mun
skipið njóta vemdar breska flotans
á Persaflóa. Bresk skip fá þó ekki
samfylgd herskipa allan tímann
sem þau em á flóanum eins og
skip Kuwait, sem sigla undir fána
Bandaríkjanna.
Sjá einnig „Ráðumst á stöðvar
Bandarikjamanna . . .“ á síðu
28.
Reuter
Sri Lanka:
Gandhi gengur á undan Jayewardene á leið til forsetahallarinnar i Colombo, þar sem samkomulagið
var undirritað. Fyrir miðju er kona Gandliis, Gonya, en frú Elina Jayawardene stendur að baki manns sins.
Sáttargiörð undirrituð
Fimmtán falla í óeirðum
Colombo, Reuter.
RAJIV Gandhi, forsætisráð-
herra Indlands, kom í gær til
Srí Lanka og undirrítaði ásamt
Juniusi Jayewardene, forseta
eyríkisins, friðarsamning sem
binda á enda á ófríðinn milli
tamíla og sinhala á eyjunni.
Óánægju gætti með samkomu-
lagið meðal fólks af báðum
þjóðflokkum, og féllu fimmtán
manns í óeirðum víðs vegar um
eyjuna í gær.
Útgöngubann var á Sri Lanka
í allan gærdag, en þrátt fyrir það
fóru tugir þúsunda í mótmæla-
göngur í bæjum og þorpum. Víða
var kveikt í lögreglustöðvum og
opinberum byggingum, og í höf-
uðborginni Colombo loguðu miklir
eldar, að sögn sjónarvotta. Lög-
reglan fékk skipanir um að hika
ekki við að hleypa af skotum og
Reuter
Andi brautryðjendanna
MARGRÉT Thatcher, forsætisráðherra Breta og Francois Mitt-
errand Frakklandsforseti sjást hér í Elysée-höll í París, þar sem
þau undirrituðu í gær staðfestingu á samningi ríkjanna um
gerð jarðgangna undir Ermarsund. Ef jarðgangnagerðin stenst
áætlun, verða járnbrautargöngin tilbúin í maí 1993, en gerð
þeirra hefur verið til umræðu í nærri tvær aldir. Thatcher sagði
i ræðu sinni í gær: „Of oft hefur andi brautryðjenda verið
kæfður í skriffinnsku, þröngsýni eða einfaidlega ótta við hið
óþekkta. Ég vona að í þetta sinn getum við hafið okkur yfir
hik fortíðarinnar.“
táragas var notað til að dreifa
mannijöldanum.
Samkvæmt samkomulaginu,
sem Gandhi og Jayewardene und-
irrituðu, gengur vopnahlé milli
skæruliða tamíla og stjómarhers-
ins í gildi á morgun. Skæruliðar
eiga að gefast upp og afvopnast
innan þriggja sólarhringa undir
eftirliti innlendra og indverskra
starfsmanna Rauða krossins. í
staðinn munu stjómarhermenn
hörfa til stöðva sinna, og tamflar
í norður- og austurhéruðum lands-
ins munu fá takmarkaða sjálf-
stjóm. í austurhéruðunum verða
síðar greidd atkvæði um framtíð
svæðisins, þar sem múslimar og
sinhalir em þar einnig fjölmennir,
þótt tamflar telji landið sitt.
Helstu skæruliðasamtök
tamfla, „Tígrarnir“, hafa enn ekki
samþykkt samkomulagið, en á
fréttamannafundi í gær sagðist
Gandhi hafa rætt við leiðtoga
þeirra, Velupillai Prabhakaran, í
Delhi í fyrradag og væri vongóður
um samþykki hans. Skæruliðafor-
inginn hefur áhyggjur af öryggi
manna sinna, leggi þeir niður
vopn. Hann mun eiga annan fund
með Gandhi í dag.
Fjölmargir sinhalir era óán-
ægðir með samkomulagið og telja
að eftirgjöfin við tamfla sé alltof
mikil. Stjóm Jayewardenes klofn-
aði vegna málsins og forsætisráð-
herrann, Ranasinghe Premadasa,
og landbúnaðarráðherrann virtu
heimsókn Gandhis að vettugi.
Indveijar lofa að hjálpa til við
tryggingu friðar á Sri Lanka með
því að senda stjóminni friðar-
gæsluhersveitir ef hún óskar þess.
Afvopnunarviðræðurnar í Genf:
Lítil hrifning yf-
ir nýjum tillögum
Genf, Washingfton, Reuter.
SOVÉTMENN lögðu í gær fram
uppkast að algjöru banni við
geimvopnum á fundi samninga-
nefnda risaveldanna í Genf. Þeir
boðuðu einnig nýjar tillögur um
fækkun langdrægra kjarnorku-
eldflauga eftir fáeina daga, en
tóku fram að geimvopnabann
væri afdráttarlaust skilyrði fyrir
samkomulagi um slíkt.
Reagan og Gorbachev vora nærri
samkomulagi um fækkun lang-
drægra flauga á Reykjavíkurfund-
inum en það strandaði á fastheldni
Reagans við geimvamaáætlun sína.
í gær sagði talsmaður bandaríska
utanríkisráðuneytisins, Charles
Redman, að ekkert væri nýtt í til-
lögum Sovétmanna og að ekki
kæmi til greina að hætta við geim-
vamaáætlunina.
Sovétmenn létu heldur ekki í ljós
mikla hrifningu yfír tillögum, sem
Bandaríkjamenn lögðu fram í Genf
í gær um fækkun meðaldrægra eld-
flauga. Obukhov, varaformaður
sovésku samninganefndarinnar í
Genf, sagði á fréttamannafundi:
„Ég les í blöðunum um „nýjar tillög-
ur Bandaríkjanna". Hvaða nýju
tillögur? í þeim er orðalagið svo
óljóst, að jafnvel með smásjá væri
engar breytingar hægt að fínna."
Reagan forseti lét svo ummælt í
fyrrakvöld að í tillögunum væri
komið til móts við kröfur Sovét-
manna, til dæmis um að eldflaugum
af Pershing 2-gerð yrði ekki breytt
í annars konar vopn, heldur eytt.