Morgunblaðið - 30.07.1987, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. JÚLÍ 1987
5
Könnun á viðhorfi og vitneskju um eyðni:
Rangar hugmynd-
ir um smitleiðir
Samnorræn tilraun með lyf sem dregur úr einkennum eyðni
í KÖNNUN á viðhorfum og- vitn-
eskju fólks um sjúkdóminn eyðni,
sem Félagsvísindastofnun Há-
skóla íslands vann fyrir Land-
læknisembættið og Heilbrigðis-
ráðuneytið, kemur fram að
rangar hugmyndir um smitleiðir
virðast vera útbreiddar. Að sögn
Haraldar Briem sérfræðings í
smitsjúkdómum á lyflækninga-
deild Borgarspítalans er vitað
um 32 einstaklinga með eyðni
einkenni hér á landi en álitið er
að auk þess séu 2 til 400 smitað-
ir án þess að vita það. Akveðið
hefur verið að ísland taki þátt í
samnorrænni tilraun með nýtt
lyf sem talið er að dragi úr eyðni-
einkennum hjá smituðum sjúki-
ingum.
Eyðni smitast eingöngu við blóð-
blöndun, samfarir og með óhreinum
sprautunálum og virðast nær allir
íslendingar á aldrinum 18 til 75 ára
gera sér grein fyrir því samkvæmt
niðurstöðu könnunarinnar. Rangar
hugmyndir um aðrar smitleiðir virð-
ast þó vera útbreiddar. Þannig telja
tveir af hveijum þremur sem taka
þátt í könnuninni að eyðni geti
smitast með kossum og rúmlega
einn af hverjum þremur að eyðni
geti smitast við notkun almennings-
salerna. Þá telur nærri einn af
hverjum fimm að eyðni geti borist
með sundlaugarvatni eða með hósta
og hnerra og um 6% telja sjúk-
dóminn geta borist með handa-
bandi.
Forvarnir og upplýsingar um
eyðni til almennings eru helstu bar-
áttuaðferðir gegn útbreiðslu sjúk-
dómsins. Að sögn Guðmundar
Bjamarsonar heilbrigðisráðherra
sýna niðurstöðru skýrslunnar
árangur kynningaherferðar í skól-
um og á vinnustöðum. Ólafur
Ólafsson landlæknir sagðist vera
nokkuð ánægður með með niður-
stöður könnunarinnar en benti á
að þrátt fyrir að upplýsingabækl-
ingi um sjúkdóminn hafi verið dreift
á öli heimili í landinu hafa einungis
um 43% íslendingar á aldrinum 18
til 25 ára kynnt sér hann. „Hér
þarf að hnykkja á,“ sagði Ólafur.
Fræðslubæklingurinn virðist
hafa náð verr til karla en kvenna
og hið sama má segja um íbúa
landsbyggðarinnar samanborið við
fólk í Reykjavík og á Reykjanesi.
Þeir sem hafa lesið fræðslubækling-
inn virðast í flestum tilvikum vera
nokkuð betur að sér en aðrir um
raunverulegar smitleiðir eyðni.
Flestir telja sjónvarpið hafa veitt
áreiðanlegustu vitneskjuna um
sjúkdóminn, einkum í íslenskum
fræðslu- og umræðuþáttum. Um
60% telja að fjölmiðlar hafi gert
hæfilega mikið úr umræðunni um
eyðni, en 30% að þeir hafi gert of
Morgunblaðið/KGA
Frá vinstri, Haraldur Briem og Sigurður Guðmundsson, sérfræðing-
ar í smitsjúkdómum, Ólafur Olafsson landlæknir, Guðmundur
Bjarnarson heilbrigðis- og tryggingaráðherra og Ingimar Sigurðsson
skrifstofustjóri.
lítið úr henni. Um 90% telja smokk-
inn öfluga vörn gegn eyðni og um
98% telja að aðrir en hommar geti
fengið sjúkdóminn. Um 59% eru
sammála því að smituðum einstakl-
ingum ætti að vera bannað að vinna
við matvælaframleiðslu, þrátt fyrir
að sérfræðingar telja enga líkur á
að eyðnismit geti borist í matvæl-
um.
Könnunin var gerð dagana 5. til
12. mars síðastliðinn og var leitað
til 1500 manna á aldrinum 18 til
75 ára á öllu landinu. Svör fengust
frá 74,3% eða 1115 manns. Full-
nægjandi samræmi er milli skipt-
ingar úrtaksins og þjóðarinnar
allrar eftir aldri, kyni og búsetu.
Einkareikningur Landsbankans
er tékkareikningur sem tekur
öðrum fram: Háir vextir, kostur á
yfirdráttarheimildláni og margvís-
legri greiðsluþjónustu. Reikningur sem er
saminn að þínum þörfum í nútíð og framtíð.
Með Einkareikningi sameinar Landsbankinn þau viðhorf í tengslum við Einkareikning gefst ennfremur kostur á
sem ríkjandi eru í fjármálaviðskiptum um góða ávöxtun, láni að fjárhæð allt að 150.000 krónur í formi skuldabréfs til
greiðsluþjónustu og sveigjanleika. allt að tveggja ára.
Einkareikningur er um margt frábrugðinn hefðbundnum
tékkareikningum. Vextir eru reiknaðir daglega og eru miklu
hærri en áður hafa þekkst svo þú þarft ekki lengur að eltast
við að millifæra á milli tékkareikninga og sparisjóðsbóka til
að fá hærri vexti. Þeirfara ekki stighækkandi eftir upphæðum
heldur eru jafnháir af öllum innstæðum.
Einkareikningshafar geta sótt um yfirdráttarheimild, allt
að 30.000 krónur, til að mæta aukafjárþörf ef á liggur.
Einkareikningi fylgir bankakort sem þjónar tvennum
tilgangi, annars vegar að vera ábyrgðarkort í tékkaviðskipt-
um og hins vegar að vera aðgangskort að hraðbönkum.
Bankakortiö gerir 16-17 ára unglingum fært að stofna
Einkareikning þótt þeir hafi ekki aldur til að nota tékkhefti.
Snúðu þér til næsta afgreiðslustaðar Landsbankans og
fáðu nánari upplýsingar um þennan nýja reikning.
Einkareikningur er tékkareikningur sem tekur öðrum fram.
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna
■