Morgunblaðið - 06.08.1987, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. ÁGÚST 1987
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið:
Nafnleynd umsækjenda um
prestaköll fær ekki staðist
DÓMS- og kirkjumálaráðuneytið
hefur komist að þeirri niðurstöðu
að nafnleynd meðal umsækjenda
prestakalla standist ekki lögum
samkvæmt.
í úrskurði dómsmálaráðuneytis-
ins segir meðal annars: „Um val á
sóknarpresti eru ákvæði í 1. kafla
laga um veitingu prestakalla nr.
44/1987. Þar segir meðal annars í
3. gr. að kjörmannafundur sé lokað-
ur, að umsagnir biskups um
umsækjendur sé algjört trúnaðar-
mál og að atkvæðagreiðslan sé
leynileg. Ekki er að flnna í lögunum
önnur ákvæði um leynd þegar val
á sóknarpresti fer fram.
Ofangreind ákvæði um leynd
verða að teljast eðlileg til að kjör-
mannafundur geti starfað í næði
að vali sóknarprests en hins vegar
segir það ekkert um það að leynd
skuli hvfla yflr því hveijir sóttu um
prestakallið eða yflr því hvemig
atkvæði kjörmanna skiptust á um-
sækjendur.
Benda má á 4. gr. laganna þar
sem segir meðal annars að kynna
skuli að loknum kjörmannafundi
hveijir umsækjenda um prestakall
hafí hlotið flest atkvæði sé valið
eigi bindandi. Þá má benda á 3.
Guðmundur Páls-
son, leikari, látinn
GUÐMUNDUR Pálsson, leikari,
varð bráðkvaddur aðfaranótt
miðvikudags í Alcoy á Spáni þar
sem hann var staddur í sumar-
leyfi. Guðmundur var rétt
tæplega sextugur að aldri.
Guðmundur Pálsson fæddist í
Bolungarvík hinn 22. ágúst 1927,
sonur hjónanna Ingibjargar Guð-
fínnsdóttur, verkakonu, og Páls
Sólmundssonar, sjómanns. Guð-
mundur varð gagnfræðingur frá
Gagnfræðaskólanum á ísafírði
1944 en stundaði síðan almenn
verslunarstörf í heimabæ sínum og
síðar í Reykjavík. Hann stundaði
nám í Leiklistarskóla Ævars Kvar-
an 1950-52 og við Leiklistarskóla
Þjóðleikhússins þaðan sem hann
útskrifaðist 1954. Að auki var hann
við framhaldsnám í Vínarborg
1955-56. Hann lék nokkur hlutverk
hjá Þjóðleikhúsinu að námi loknu
en réðst síðan til Leikfélags
Reykjavíkur þar sem hann lék sam-
fellt í hátt á fjórða áratug.
Guðmundur varð gjaldkeri í
stjóm Leikfélags Reykjavíkur 1957
og sfðan framkvæmdastjóri félags-
ins frá 1963-75 samtímis því að
leika með félaginu. Guðmundur var
í stjóm Leikfélagsins og leikhúsráði
er hann féll frá. Þá var hann full-
málsgrein 8. gr. laganna þar sem
verið er að fjalla um almennar
prestkosningar. Þar kemur meðal
annars fram að prófastur skuli aug-
lýsa hveijir séu í kjöri, það er hveijir
sóttu um prestakallið.
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið
telur að nafnleynd umsækjenda um
prestakall hvort heldur er fyrir eða
eftir val kjörmannafundar fái ekki
samrýmst lögum um veitingu
prestakalla nr. 44/1987. Álit sitt
byggir ráðuneytið á texta laganna
og því sjónarmiði að sóknarböm í
prestakalli skuli vera í sömu að-
stöðu og kjömefnd til að meta
umsækjendur um prestakall að öllu
leyti öðru en því er varðar umsagn-
ir biskups um umsækjendur. Ef
sóknarböm í prestakalli hefðu ekki
þennan möguleika verður að telja
rétt þeirra til að óska eftir almenn-
um prestkosningum skertan.
Um það atriði með hvaða hætti
skuli kynna sóknarbömum presta-
kalls niðurstöður kjörmannafundar
er vísað til 4. gr. laga um veitingu
prestakalla nr. 44/1987.“
Morgunblaðið/KGA
Jón Sigurðsson formaður sókn-
amefndar Hólaprestakalls við
kirkju Fella- og Hólasóknar en
nöfn þeirra sem sóttu um Hóla-
prestakalli voru kynnt söfnuðin-
um með auglýsingu á hurð
kirkjunnar.
Nöfnum umsækjenda ekkí haldið
leyndum fyrir sóknarbörnum
- segir sr. Ólafur Skúlason dómprófastur
Guðmundur Pálsson
trúi Leikfélagsins í byggingamefnd
Borgarleikhússins frá upphafl.
Einnig gegndi hann trúnaðarstörf-
um fyrir Félag íslenskra leikara.
Guðmundur var kvæntur Sigríði
Hagalín, leikkonu, og lætur eftir
sig dóttur og stjúpdóttur.
„ÞAÐ hefur aldrei staðið á upp-
lýsingum til sóknarbama um
hverjir sóttu um prestaköllin,“
sagði sr. Ólafur Skúlason dóm-
prófastur þegar úrskurður
dóms- og kirkjumálaráðuneytis-
ins um nafnleynd umsækjenda
um prestaköll var borinn undir
hann.
Sr. Ólafur sagði að á kirkjudyrum
Fella- og Hólakirkju hefðu nöfn
umsækjenda verið auglýst að göml-
um sið. „Það er því alger fjarstæða
að við höfum verið að halda nöfnum
umsækjenda leyndum fyrir sóknar-
bömum. Við vomm einungis að
biðja íjölmiðla um aðstoð við að
komast hjá þeim hamagangi sem
alltaf hefur einkennt prestskosning-
ar. Bæði til að hlífa sóknarbömum
við hatrömmum deilum og svo er
ekki gaman fyrir prest að hverfa
heim aftur eftir að honum hefur
verið hafnað," sagði sr. Ólafur.
í samráði við sóknamefndimar
var því þessi háttur hafður á við
kjör prestanna að þessu sinni enda
gera lögin ráð fyrir því að aðalregl-
an verði sú að sóknamefnd velji
presta. Sr. Ólafur sagði að ef íjórð-
ungur atkvæðisbærra sóknarbama
sætti sig ekki við úrskurð sóknar-
nefnda gætu þau óskað eftir
almennri kosningu. Slík ósk verður
að berast innan viku eftir að sóknar-
nefnd hefur kosið prest. Frestur til
að bera fram mótmæli rann út í
Hjallaprestakalli í gærkvöldi og
rennur út í Hólabrekkusókn í kvöld.
„Það hefur ekkert óánægt sókn-
Icescot/ísskott
Töpum stórfé á þess-
um físksöluviðskiptum
arbam snúið sér til mín. Þegar
þessir söfnuðir vom stofnaðir í vor
vom þeir kynntir, hvar þeir væm
og hvaða verkefni lægju fyrir stofn-
fundi en það var meðal annars að
kjósa sóknamefnd og að fyrsta
verkefni hennar væri að kjósa
prest," sagði sr. Ólafur. „Þegar
síðan er verið að tala um að ákveðna
fulltrúa vanti í sóknamefnd þá er
það vegna þess að viðkomandi aðil-
ar kærðu sig ekki um að koma á
stofnfundinn og ráða þar hveijir
yrðu til að velja prestinn. Ég get
því ekki séð að úrskurðurinn breyti
neinu.varðandi kjör prestanna. Lög-
in em hinsvegar meingölluð eins
og þau em nú og þau þarf að endur-
skoða hið fyrsta."
Um Hjallaprestakall í Kópavogi
sóttu auk sr. Kristjáns Einars Þor-
varðarson, sem sóknamefndin
kaus, sr. Guðmundur Öm Ragnars-
son, sr. Torfí Hjaltalín Stefánsson
og Kristján Bjömsson guðfræði-
kandidat. Um Hólabrekkusókn
sóttu sr. Guðmundur Karl Ágústs-
son sem sóknamefndin kaus, sr.
Gylfi Jónsson og sr. Ólafur Jó-
hannsson.
- segir Alan McColl einn af skosku eigendunum
Glasgow Skotlandi. Frá Kristni Benediktssyni fréttaritara Morgunbladsms
„EFTIR AÐ ísafold hafði komið með sex ferðir af fiski til Malla-
ig síðastliðinn vetur varð mér ljóst að hlutirnir höfðu farið
gjörsamlega úr böndunum," sagði Alan McColl, einn af skosku
eigendum Icescot og talsmaður þeirra er fréttaritari Morgun-
blaðsins hitti hann að máli í Fort William í Norður-Skotlandi gær.
ist að þetta fjármagn, sem komið
er frá okkur hér í Skotlandi, sé
tapað að mestu. Við höfum hins-
vegar sent málið til lögfræðinga á
íslandi og í framhaldi af því óskað
eftir rannsókn hjá rannsóknarlög-
reglunni á íslandi á fjárreiðum
framkvæmdastjóra Icescot, en
hann ber ábyrgð á fjármálastjóm
fyritækisins á Islandi," sagði Alan.
Kr.Ben.
„Tonnatalan sem okkur hafði
verið gefín upp yfír keyptan físk
frá íslandi og sú tonnatala sem
kom frá skipinu og vigtaðist úr
því á mörkuðum í Hull og Grimsby
stönguðust svo gjörsamlega á að
við sáum að eitthvað róttækt yrði
að gera. í framhaldi af því létum
við stöðva ísafold í Goole enda
hlóðust upp skuldir vegna skips-
ins,“ hélt Álan áfram.
„Við höfðum sent fjögur hundr-
uð þúsund pund, eða sem samsvar-
ar tuttugu og fjórum milljónum
króna, til íslands vegna viðskipta
fyrirtækisins þar og átti þessi upp-
hæð að greiða físk og kostnað
vegna skipsins auk annarra við-
skipta. í okkar huga átti þessi
upphæð að greiða þessi viðskipti
að fullu, en eftir að hafa farið
ofan í saumana á hlutunum skilst
mér að skuldimar séu um tvö
hundruð þúsund pund til viðbótar,
eða um tólf milljónir króna. Rekst-
ur fyrirtækisins hefur verið
stöðvaður í bili svo hægt sé að
átta sig á skuldur.um og fínna leið
til að greiða þær svo enginn
skuldunautanna skaðist. Mér sýn-
Jóhann enn efstur
JÓHANN Hjartarson gerði jafn-
tefli við Benjamin frá Banda-
ríkjunum í fjórtándu umferð
millisvæðamótsins f Szirak í
gær.
Jóhann hefur þar með hlotið
IOV2 vinning og er enn í efsta
sæti á mótinu, því skák hættuleg-
asta keppinautar hans, Nunn, fór
í bið. Önnur úrslit í toppbaráttunni
urðu þau að Sovétmaðurinn Salov
vann Velimirovic, Júgóslavíu, og
Ungveijinn Portisch vann Sovét-
meistarann Beljavsky. Salov er nú
annar með 10 v., Nunn hefur 9Vz
v. og biðskák, Portisch hefur 9V2
v. og Beljavsky er fímmti með 9
v., en hann leiddi mótið lengi fram-
an af. Þeir Jóhann og Salov, sem
bezt standa að vígi á mótinu, tefla
innbyrðis í fimmtándu umferðinni
í dag og hefur Jóhann hvítt. Þijár
umferðir eru eftir á mótinu, en því
lýkur á mánudag.
Sjá á bls. 35 grein um milli-
svæðamótið.
Lánsfé hús-
næðismála-
stofnun-
ar uppurið
í FRÉTT frá félagsmálaráðu-
neytinu um stöðu húsnæðislána-
kerfisins segir að búið hafi verið
að ráðstafa öllu lánsfé stofnunar-
innar 12. mars síðastliðinn en þá
var hætt að gefa út frekari láns-
loforð.
Þar kemur og fram að af 6000
umsóknum séu ekki færri en 15%
umsækjenda eigendur að skuld-
lausri eign að verðmæti meira en 3
milljónir króna. Af þeim hugðust
einungis 2% minnka við sig hús-
næði. Þá eru þess dæmi að
umsækjandi sem átti fyrir fimm
íbúðir hafi sótt um lán til kaupa á
þeirri sjöttu - og fengið lánsloforð.
Sjá frétt á bls. 33